Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Göytepe Arkeoloji Parkı (Azerice: Göytəpə Arxeoloji Parkı) Azerbaycan'da bir neolitik arkeolojik parktır. Göytepe, Şomutepe kültürüne bağlı olup, Güney Kafkasya'da Neolitik erken döneminin en büyük yerleşim yeridir.
Göytepe, Azerbaycan'ın 'nde, Tovuz şehrinin 10 km doğusunda, köyüne 2 km uzaklıkta, Kura Nehri'nin orta kolları boyunca sağ sahilde, Zayam Vadisi'nin batı eteklerinde yer almaktadır. Göytepe kumulları 2 hektardan fazla, 420 metre yükseklikte ve yaklaşık 145 metre çapındadır.
Tarihçe
Göytepe'nin tarihi yaklaşık olarak MÖ 6. binyıla kadar uzanmaktadır. Şomutepe kültürünün en büyük yerleşim yerlerinden biridir. Göytepe, arkeolog İdeal Nerimanov tarafından ilk belgelenmesinden 40 yıl sonra, 2006 yılında kapsamlı bir şekilde araştırılmaya başlandı. Bu araştırmayı 2006 yılında Azerbaycan-Fransız ortak heyeti yürütmüştür. Höyüğün topografik haritası çıkarılmış ve alanın yaşının belirlenmesi için birkaç kömür numunesi alınmıştır.
2008 yılında, Farhad Guliyev başkanlığındaki Azerbaycan Arkeoloji ve Etnografya Enstitüsü'nden uzmanlar ve Yoshihiro Nishiaki liderliğindeki Tokyo Üniversitesi'nden Japon arkeologlar 2009 yılında bu siteyi daha kapsamlı bir şekilde araştırdılar.
Arkeolojik kompleksin sunumu 2009 yılında Tokyo Üniversitesi'nde, Paris'teki Collège de France eğitim kurumunda ve 2010 yılında Londra'daki British Museum'da ve 2011'de ayrıca Rus Bilimler Akademisi Arkeoloji Enstitüsü'nde ve Gürcistan Ulusal Tarih Müzesi'nde yapıldı.
Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev, bu anıtın kapsamlı bir şekilde incelenmesi amacıyla Göytepe Arkeoloji Parkı'nın oluşturulmasına ilişkin 18 Nisan 2012 tarihli bir kararname imzaladı.
18 Nisan 2012'de Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in emriyle Göytepe Arkeoloji Parkı kuruldu. Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı Rezerv Fonu'ndan 300.000 manat Arkeoloji Parkı'nın kurulması için Azerbaycan Millî İlimler Akademisi'ne tahsis edildi.
Stratigrafi ve tarihleme
Göytepe'deki 3-4 metre derinliğindeki 300 metrekarelik alan topraktan temizlendikten sonra inceleme yapıldı. Kazı alanı, referans noktasından kuzeye ve doğuya doğru (A, B, C harfleri ile etiketlenmiş) 10x10'luk bir ızgara sistemi kullanılarak (sayısal sayılarla - 1, 2, 3 ... ile numaralandırılmış) karelere bölünmüştür. Stratigrafik okumayı kolaylaştırmak için, her kare daha sonra batı (I) ve doğu (II) olmak üzere 2 parçaya bölünmüştür. Höyüğün tepesindeki 4 kare (1A, 2A, 1B ve 2B) Azeri uzmanlar tarafından incelenirken, tepenin kuzeyindeki bir alt kare (4BII) Japon heyeti tarafından kazılmıştır. Ayrıca, tüm karelerin stratigrafisi öncelikle Japon uzmanlar tarafından yapılmıştır. 4BII alt karesine ek olarak 1A, 2A, 1B ve 2B karelerinin incelenmesi, tahminen 3 metre derinliğe yaklaşmıştır.
2008 yılından bu yana, kazı alanının farklı karelerinden alınan kömür kalıntılarının sekiz radyokarbon C14 analizi (Fransız ve Japon laboratuvarlarında) gerçekleştirilmiştir. Bu analizlerin dördü sitenin üst katmanlarına aitti. Her biri 5450-5350 cal olan farklı karelere ait 2 yaş grubu sağlandı. BC'den 1A/B, 2A/B ve 5600-5500 cal karelerine. 4BII'ye M.Ö. Diğer dört analiz ise ağırlıklı olarak 150–175 cm derinlikteki kültür tabakasını kapsamaktadır.
Mimari
Göytepe'de ele geçen 11 m kalınlığındaki Neolitik kültür dizisi, dairesel duvarlarla birbirine bağlanan dairesel kerpiç evlerle karakterize edilen 14 mimari tabakadan oluşmaktadır. Farklı seviyelerden ele geçen mimari kalıntıların yapım teknikleri ve dağılım sıralaması temelde birbirine benzerdi. Yapı malzemesi olarak, sarı veya kahverengi kilden yapılmış, 40-60 x 20 x 8–10 cm boyutlarında, saman katkılı, dışbükey plano kerpiç tuğlalar kullanılmıştır. Bu yapılar 1,5 metre yüksekliğinde 15 sıra kerpiçten oluşan yapılar olup iyi korunmuş olarak kabul edildi.
Şomutepe'de irili ufaklı 2 tip dairesel yapı tespit edilmiştir. Büyük dairesel yapıların çapı 3,5 metreye ulaşırken, daha küçük olanların çapı 2 metreye kadar çıkmıştır. Daha küçük dairesel yapılar genellikle kanat duvarlarına bağlanırdı, ancak daha büyük olanların esas olarak bağımsız olması veya tamamen kapalı olmaması tercih edilirdi. Ayrıca fırın ve ambar gibi başka yapılar da ortaya çıkarılmıştır. Bu yapıların incelenmesinden sonra, bu birimlerin belirli bir dağılım örüntüsü ile sıralı bir şekilde tek tek inşa edildiği tespit edilmiştir. Yerleşme, bir avluyu çevreleyen kanat duvarları ile bağlantılı bir dizi yuvarlak şekilli yapıyı içeren, 7-8 metre çapında dairesel veya oval bir birim içeriyordu. Avluya giriş olarak kullanıldığı tahmin edilen her birim için çevre duvarında bir kırılma olmuştur.
Uzmanlar, arkeolojik alanda kanat duvarlarına yakın yerleşimin avlusunda veya dairesel yapılarda ağırlıklı olarak kil çömlekler ve fırınlar/ocaklar ortaya çıkardı. 50–60 cm çapındaki bidonlar, 50 cm yüksekliğinde yuvarlak veya oval bir forma sahipti. Bidonların dibi zemine yaklaşık 10–15 cm kazılmıştır. Kazılar sırasında bir kısmı boş, bir kısmı ise depolama işlevine de sahip olduklarını gösteren farklı araç ve gereçlerle bulunmuştur. Çapı 60–70 cm civarında olan fırınlar da yuvarlak veya oval bir şekle sahip olmakla birlikte, altları nehir çakıllarıyla kaplanmış ve kil bir çerçeve ile çevrelenmiştir.
2B Meydanı'nda ayrıca 4x2,5 m boyutlarında dikdörtgen planlı bir yapı tespit edilmiştir. dairesel yapılardan oldukça uzakta bulunan ve farklı bir amaç için kullanıldığı düşünülen bir ayırıcı duvar ile yapılmıştır.
Malzeme kalıntıları
Neolitik kültür dizisinden seramik, bazalt ve obsidiyen, kemiğe dayalı iş aletleri (bızlar, iğneler, baltalar ve çekiçler), çanak çömlek örnekleri, bitki ve hayvan kalıntıları bulunmuştur.
Aletler ve diğer nesneler, daha küçük dairesel yapıların iç kısımlarında nadiren bulunurdu. Buna karşılık, daha büyük dairesel yapılar ve avlu, önemli sayıda nesneye sahipti. Büyük obsidiyen bıçaklar ve büyük kemik aletler de dahil olmak üzere birçok pratik alet burada keşfedildi. Araştırmada 1525 adet seramik parçası bulunmuştur.
Çömlek
Tüm katmanlarda çanak çömlek örneklerine rastlanmıştır. En çok dikey ve eğik çömlekler kullanılmış, bunu kaseler, kulpsuz küçük kaplar ve derin kaseler izlemiştir. Süslü çanak çömlek neredeyse hiç bulunamadı; birkaç örnekte bazı daire ve oval topuzlu ve dalgalı çizgilerle basit kabartma bezeme bulunurken, üst katlardan ortaya çıkarılan örneklerde boyun çevresinde monokrom bezeme vardır. Mineral ve bitkisel katkılı çanak çömlekler de burada bulunmuştur; oysa bazalt ve obsidiyen gibi mineraller genellikle plan katkılı çanak çömleklerde kullanılmıştır. Üst tabakalarda mineral katkılı çanak çömlek daha az miktarda bulunmuştur.
Çanak çömlekçilikte mineral madde kullanımı Şomutepe kültürüne benzer.
Taş eserler
Bu sitede bulunan 5000'den fazla litik eser araştırılmıştır. Bunların yaklaşık %70'i obsidiyenden yapılmıştır. Obsidiyen esas olarak bıçak ve bıçak aletleri üretiminde kullanılmıştır.
Obsidiyen buluntular tabakalı bir obsidiyen buluntu topluluğu (10 tabaka, 901 parça) (8) olarak ortaya çıkarılmıştır ve obsidiyenin Küçük Kafkas kaynaklarından çıkarıldığı düşünülmektedir.
Düzeltili dilgi ve yongalar, düzeltili alet koleksiyonunda oldukça yaygındı. Diğer baskın aletler, tüm düzeltili alet koleksiyonunun yaklaşık %30'unu oluşturan kalemler ve kıymık parçalardı. (3) Dişler, orak elemanlar, çentikler ve enine ok uçları da bulunmuştur.
Obsidiyen olmayan hammaddeler yerel olarak bulunan çakmaktaşı, tüf, andezit ve çamurtaşından oluşuyordu. Çakmaktaşından aletler çoğunlukla geçici yongalar üzerinde yapılmıştır. Kenarlara çapraz olarak dağıtılmış parlak parçayı sunan birkaç parlak bıçağa sahiptiler.
Bu sitede yaygın olduğu düşünülen öğütme taş aletler de bulunmuştur. Yer döşemeleri, harçlar, dövülme taşları ve el taşları bunlar arasındaydı. Bu araçlar, gıda hazırlama ve ayrıca pigment hazırlama için kullanıldı.
Diğer aletler
Kazılara göre, birkaç örnek bulunduğundan, bu sitenin habitatlarının kemik ve boynuz aletleri yaptığı da varsayılmaktadır. Kısa sivri bızlar, spatulalar ve bıçaklar bu tip aletler arasında en yaygın olanlarıdır. Baltalar, çekiçler, kazmalar ve çapalar daha az yaygın olanlar arasındaydı. Yeşil taştan cilalı balta, düz yüzeyli boynuz çekiç, dalgalı yivler ve çentikler bu bölgede keşfedilmiştir.
Cilalı baltalar, pürüzsüz yüzeyli çekiçler Şomutepe kültürü örnekleriyle benzerlik göstermektedir.
Bitki ve hayvan kalıntıları
Kazılarda başta buğday ve arpa olmak üzere evcilleştirilmiş bitkiler tespit edilmiştir. Göytepe'de bulunan buğday ve arpa örnekleri dövülmüş, kömürleşmiş ve harmanlanmıştır. Çıplak arpa ve serbest harman buğdayı Göytepe'ye özgüdür, çünkü bu ürünler Suriye ve Türkiye gibi Ortadoğu'nun Neolitik bölgelerinde nadiren bulunur.
Kazılarda aynı zamanda evcilleştirilmiş keçi, koyun ve sığır kalıntıları da bulunmuştur.
Kaynakça
- ^ . JCIC-Heritage (Japonca). 1 Ocak 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ekim 2021.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Guliyev, Farhad; Nishiaki, Yoshihiro (Mayıs 2012). "Excavations at the Neolithic settlement of Göytepe, the middle Kura Valley, Azerbaijan, 2008-2009". Fieldwork and recent research. Cilt 3. ss. 71-84.
- ^ a b . medeniyyet.az (Azerice). 15 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2021.
- ^ a b c . arxeologiya.az (Azerice). 7 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2021.
- ^ . azertag.az (Azerice). 18 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2021.
- ^ a b c . president.az (Azerice). 1 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2021.
- ^ a b c d e f Nishiaki, Yoshihiro; T.Kannari; O. Maeda; M. Nagai (Ocak 2019). "Obsidian provenance analyses at Göytepe, Azerbaijan: Implications for understanding Neolithic socioeconomies in the southern Caucasus: Obsidian provenance analyses at Göytepe, Azerbaijan". Archaeometry.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Goytepe Arkeoloji Parki Azerice Goytepe Arxeoloji Parki Azerbaycan da bir neolitik arkeolojik parktir Goytepe Somutepe kulturune bagli olup Guney Kafkasya da Neolitik erken doneminin en buyuk yerlesim yeridir Goytepe Goytepe Azerbaycan in nde Tovuz sehrinin 10 km dogusunda koyune 2 km uzaklikta Kura Nehri nin orta kollari boyunca sag sahilde Zayam Vadisi nin bati eteklerinde yer almaktadir Goytepe kumullari 2 hektardan fazla 420 metre yukseklikte ve yaklasik 145 metre capindadir TarihceGoytepe nin tarihi yaklasik olarak MO 6 binyila kadar uzanmaktadir Somutepe kulturunun en buyuk yerlesim yerlerinden biridir Goytepe arkeolog Ideal Nerimanov tarafindan ilk belgelenmesinden 40 yil sonra 2006 yilinda kapsamli bir sekilde arastirilmaya baslandi Bu arastirmayi 2006 yilinda Azerbaycan Fransiz ortak heyeti yurutmustur Hoyugun topografik haritasi cikarilmis ve alanin yasinin belirlenmesi icin birkac komur numunesi alinmistir 2008 yilinda Farhad Guliyev baskanligindaki Azerbaycan Arkeoloji ve Etnografya Enstitusu nden uzmanlar ve Yoshihiro Nishiaki liderligindeki Tokyo Universitesi nden Japon arkeologlar 2009 yilinda bu siteyi daha kapsamli bir sekilde arastirdilar Arkeolojik kompleksin sunumu 2009 yilinda Tokyo Universitesi nde Paris teki College de France egitim kurumunda ve 2010 yilinda Londra daki British Museum da ve 2011 de ayrica Rus Bilimler Akademisi Arkeoloji Enstitusu nde ve Gurcistan Ulusal Tarih Muzesi nde yapildi Azerbaycan cumhurbaskani Ilham Aliyev bu anitin kapsamli bir sekilde incelenmesi amaciyla Goytepe Arkeoloji Parki nin olusturulmasina iliskin 18 Nisan 2012 tarihli bir kararname imzaladi 18 Nisan 2012 de Azerbaycan cumhurbaskani Ilham Aliyev in emriyle Goytepe Arkeoloji Parki kuruldu Azerbaycan Cumhurbaskanligi Rezerv Fonu ndan 300 000 manat Arkeoloji Parki nin kurulmasi icin Azerbaycan Milli Ilimler Akademisi ne tahsis edildi Stratigrafi ve tarihlemeGoytepe Goytepe deki 3 4 metre derinligindeki 300 metrekarelik alan topraktan temizlendikten sonra inceleme yapildi Kazi alani referans noktasindan kuzeye ve doguya dogru A B C harfleri ile etiketlenmis 10x10 luk bir izgara sistemi kullanilarak sayisal sayilarla 1 2 3 ile numaralandirilmis karelere bolunmustur Stratigrafik okumayi kolaylastirmak icin her kare daha sonra bati I ve dogu II olmak uzere 2 parcaya bolunmustur Hoyugun tepesindeki 4 kare 1A 2A 1B ve 2B Azeri uzmanlar tarafindan incelenirken tepenin kuzeyindeki bir alt kare 4BII Japon heyeti tarafindan kazilmistir Ayrica tum karelerin stratigrafisi oncelikle Japon uzmanlar tarafindan yapilmistir 4BII alt karesine ek olarak 1A 2A 1B ve 2B karelerinin incelenmesi tahminen 3 metre derinlige yaklasmistir 2008 yilindan bu yana kazi alaninin farkli karelerinden alinan komur kalintilarinin sekiz radyokarbon C14 analizi Fransiz ve Japon laboratuvarlarinda gerceklestirilmistir Bu analizlerin dordu sitenin ust katmanlarina aitti Her biri 5450 5350 cal olan farkli karelere ait 2 yas grubu saglandi BC den 1A B 2A B ve 5600 5500 cal karelerine 4BII ye M O Diger dort analiz ise agirlikli olarak 150 175 cm derinlikteki kultur tabakasini kapsamaktadir MimariGoytepe de ele gecen 11 m kalinligindaki Neolitik kultur dizisi dairesel duvarlarla birbirine baglanan dairesel kerpic evlerle karakterize edilen 14 mimari tabakadan olusmaktadir Farkli seviyelerden ele gecen mimari kalintilarin yapim teknikleri ve dagilim siralamasi temelde birbirine benzerdi Yapi malzemesi olarak sari veya kahverengi kilden yapilmis 40 60 x 20 x 8 10 cm boyutlarinda saman katkili disbukey plano kerpic tuglalar kullanilmistir Bu yapilar 1 5 metre yuksekliginde 15 sira kerpicten olusan yapilar olup iyi korunmus olarak kabul edildi Somutepe de irili ufakli 2 tip dairesel yapi tespit edilmistir Buyuk dairesel yapilarin capi 3 5 metreye ulasirken daha kucuk olanlarin capi 2 metreye kadar cikmistir Daha kucuk dairesel yapilar genellikle kanat duvarlarina baglanirdi ancak daha buyuk olanlarin esas olarak bagimsiz olmasi veya tamamen kapali olmamasi tercih edilirdi Ayrica firin ve ambar gibi baska yapilar da ortaya cikarilmistir Bu yapilarin incelenmesinden sonra bu birimlerin belirli bir dagilim oruntusu ile sirali bir sekilde tek tek insa edildigi tespit edilmistir Yerlesme bir avluyu cevreleyen kanat duvarlari ile baglantili bir dizi yuvarlak sekilli yapiyi iceren 7 8 metre capinda dairesel veya oval bir birim iceriyordu Avluya giris olarak kullanildigi tahmin edilen her birim icin cevre duvarinda bir kirilma olmustur Uzmanlar arkeolojik alanda kanat duvarlarina yakin yerlesimin avlusunda veya dairesel yapilarda agirlikli olarak kil comlekler ve firinlar ocaklar ortaya cikardi 50 60 cm capindaki bidonlar 50 cm yuksekliginde yuvarlak veya oval bir forma sahipti Bidonlarin dibi zemine yaklasik 10 15 cm kazilmistir Kazilar sirasinda bir kismi bos bir kismi ise depolama islevine de sahip olduklarini gosteren farkli arac ve gereclerle bulunmustur Capi 60 70 cm civarinda olan firinlar da yuvarlak veya oval bir sekle sahip olmakla birlikte altlari nehir cakillariyla kaplanmis ve kil bir cerceve ile cevrelenmistir 2B Meydani nda ayrica 4x2 5 m boyutlarinda dikdortgen planli bir yapi tespit edilmistir dairesel yapilardan oldukca uzakta bulunan ve farkli bir amac icin kullanildigi dusunulen bir ayirici duvar ile yapilmistir Malzeme kalintilariNeolitik kultur dizisinden seramik bazalt ve obsidiyen kemige dayali is aletleri bizlar igneler baltalar ve cekicler canak comlek ornekleri bitki ve hayvan kalintilari bulunmustur Aletler ve diger nesneler daha kucuk dairesel yapilarin ic kisimlarinda nadiren bulunurdu Buna karsilik daha buyuk dairesel yapilar ve avlu onemli sayida nesneye sahipti Buyuk obsidiyen bicaklar ve buyuk kemik aletler de dahil olmak uzere bircok pratik alet burada kesfedildi Arastirmada 1525 adet seramik parcasi bulunmustur Comlek Tum katmanlarda canak comlek orneklerine rastlanmistir En cok dikey ve egik comlekler kullanilmis bunu kaseler kulpsuz kucuk kaplar ve derin kaseler izlemistir Suslu canak comlek neredeyse hic bulunamadi birkac ornekte bazi daire ve oval topuzlu ve dalgali cizgilerle basit kabartma bezeme bulunurken ust katlardan ortaya cikarilan orneklerde boyun cevresinde monokrom bezeme vardir Mineral ve bitkisel katkili canak comlekler de burada bulunmustur oysa bazalt ve obsidiyen gibi mineraller genellikle plan katkili canak comleklerde kullanilmistir Ust tabakalarda mineral katkili canak comlek daha az miktarda bulunmustur Canak comlekcilikte mineral madde kullanimi Somutepe kulturune benzer Tas eserler Bu sitede bulunan 5000 den fazla litik eser arastirilmistir Bunlarin yaklasik 70 i obsidiyenden yapilmistir Obsidiyen esas olarak bicak ve bicak aletleri uretiminde kullanilmistir Obsidiyen buluntular tabakali bir obsidiyen buluntu toplulugu 10 tabaka 901 parca 8 olarak ortaya cikarilmistir ve obsidiyenin Kucuk Kafkas kaynaklarindan cikarildigi dusunulmektedir Duzeltili dilgi ve yongalar duzeltili alet koleksiyonunda oldukca yaygindi Diger baskin aletler tum duzeltili alet koleksiyonunun yaklasik 30 unu olusturan kalemler ve kiymik parcalardi 3 Disler orak elemanlar centikler ve enine ok uclari da bulunmustur Obsidiyen olmayan hammaddeler yerel olarak bulunan cakmaktasi tuf andezit ve camurtasindan olusuyordu Cakmaktasindan aletler cogunlukla gecici yongalar uzerinde yapilmistir Kenarlara capraz olarak dagitilmis parlak parcayi sunan birkac parlak bicaga sahiptiler Bu sitede yaygin oldugu dusunulen ogutme tas aletler de bulunmustur Yer dosemeleri harclar dovulme taslari ve el taslari bunlar arasindaydi Bu araclar gida hazirlama ve ayrica pigment hazirlama icin kullanildi Diger aletler Kazilara gore birkac ornek bulundugundan bu sitenin habitatlarinin kemik ve boynuz aletleri yaptigi da varsayilmaktadir Kisa sivri bizlar spatulalar ve bicaklar bu tip aletler arasinda en yaygin olanlaridir Baltalar cekicler kazmalar ve capalar daha az yaygin olanlar arasindaydi Yesil tastan cilali balta duz yuzeyli boynuz cekic dalgali yivler ve centikler bu bolgede kesfedilmistir Cilali baltalar puruzsuz yuzeyli cekicler Somutepe kulturu ornekleriyle benzerlik gostermektedir Bitki ve hayvan kalintilari Kazilarda basta bugday ve arpa olmak uzere evcillestirilmis bitkiler tespit edilmistir Goytepe de bulunan bugday ve arpa ornekleri dovulmus komurlesmis ve harmanlanmistir Ciplak arpa ve serbest harman bugdayi Goytepe ye ozgudur cunku bu urunler Suriye ve Turkiye gibi Ortadogu nun Neolitik bolgelerinde nadiren bulunur Kazilarda ayni zamanda evcillestirilmis keci koyun ve sigir kalintilari da bulunmustur Kaynakca JCIC Heritage Japonca 1 Ocak 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ekim 2021 a b c d e f g h i j k l m n o p q r Guliyev Farhad Nishiaki Yoshihiro Mayis 2012 Excavations at the Neolithic settlement of Goytepe the middle Kura Valley Azerbaijan 2008 2009 Fieldwork and recent research Cilt 3 ss 71 84 a b medeniyyet az Azerice 15 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Ekim 2021 a b c arxeologiya az Azerice 7 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Ekim 2021 azertag az Azerice 18 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Ekim 2021 a b c president az Azerice 1 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Ekim 2021 a b c d e f Nishiaki Yoshihiro T Kannari O Maeda M Nagai Ocak 2019 Obsidian provenance analyses at Goytepe Azerbaijan Implications for understanding Neolithic socioeconomies in the southern Caucasus Obsidian provenance analyses at Goytepe Azerbaijan Archaeometry