Helen Keller (27 Haziran 1880 – 1 Haziran 1968), Amerikalı pedagog ve aktivist.
Helen Keller | |
---|---|
Helen Adams Keller | |
Doğum | 27 Haziran 1880 Tuscumbia, Alabama, ABD |
Ölüm | 1 Haziran 1968 (87 yaşında) Easton, Connecticut, ABD |
Vatandaşlık | ABD |
Eğitim | Radcliffe Enstitüsü |
Meslek | Pedagog, Aktivist, Yazar |
Siyasi parti | Sosyalist Parti ABD |
Ebeveyn(ler) | Dedesi: Charles W. Adams Annesi: Kate Adams Babası: Arthur Keller |
Etkilendikleri | Anne Sullivan |
İmza | |
Bebeklik çağından itibaren kör, sağır ve dilsiz olması, onu pek çok meslektaşından ayıran önemli özelliğidir. Engellerine rağmen başardıkları, onu efsanevi bir kişilik haline getirmiştir. Beş lisan bilen, bisiklet, kano ve yelkenli ile gezintiye çıkan, yüzen, satranç oynayan Helen Keller, yazdığı makaleler ve bir dizi kitapla kendisini engellilere yardımcı olmaya adamıştır. Başta Amerikan Görme Engelliler Vakfı olmak üzere çok sayıda organizasyonda görev almış ve görevleri nedeniyle dünyanın pek çok yerine seyahat etmiştir.
Yaşamı
17 Haziran 1880 tarihinde Alabama kırsalında küçük bir kasabada olan Tuscumbia'da Yüzbaşı Arthur Henley Keller ve Kate Adams Keller'ın kızı ve sağlıklı bir bebek olarak doğan Helen Keller, on dokuz aylık iken geçirdiği bir ateşli hastalık sonucu görme, işitme ve konuşma yetilerini yitirdi.
Çok huysuz ve bakımı zor bir çocuk haline gelen Helen'in ailesi çok zor duruma düşmüştü. Helen 6 yaşında iken Charles Dickens'in Genel Okur için Amerikan Notları adlı eserini okuyan annesi Kate Keller, başka bir kör ve sağır çocuk olan Laura Bridgman için yapılanlardan etkilenmişti. Bunun üzerine Baltimore'da bir uzman doktorla görüşmeye gittiğinde Helen'in bir daha asla görme ve duyma yetilerine kavuşamayacağı bilgisi teyit edilmişti ancak doktor, çocuğun eğitilebileceğini, bunun için sağır çocuklarla çalışan bir uzmanla görüşmelerini önerdi.
Böylece Helen'in ebeveynleri Graham Bell ile temas kurdular. Graham Bell, telefonun icadından sonra kendisini sağır çocukları eğitmeye adamıştı. Bell, aileye Perkins Enstitüsü ve Massachusetts Sağırlar Evi ile görüşerek bir öğretmen bulabileceklerini belirti. Böylece efsanevi öğretmen Anne Mansfield Sullivan ile tanıştılar. Kendisi de çok az görme yeteneğine sahip olan ve aynı kurumda eğitim görmüş bulunan Anne Sullivan, Hellen'a okuma - yazmayı, konuşmayı öğretti ve normal bir eğitim almasını sağladı.
Helen'in öğrenmeye başlaması, yaşamının ilk on dokuz ayında zihninde yer etmiş "su" sözcüğünden yola çıkarak başladı. Öğretmeni Anne Sullivan, Hellen'i bir su pompasının yanına götürüp elini oraya tutmuş ve hemen ardından eline "su" sözcüğünü yazmıştı. Bu ilk sözcüğü takip eden birkaç saat içinde Helen, 30 yeni sözcük daha öğrenmeyi başardı. , Hellen'in başarılarını kamuoyuna duyurduğunda Helen Keller, tüm dünyada tanınan bir karaktere dönüştü. Gençlik yıllarından arkadaşı Mark Twain, onun ünü hakkında şöyle dedi:
“ | Sezar, Büyük İskender, Napolyon, Homeros, Shakespeare ve bütün ölümsüzlerle aynı kulüpte buluşan insan. Bundan bin yıl sonra da en az bugünkü kadar ünlü olmaya devam edecek. | „ |
—Mark Twain |
Helen Keller, 1890'dan itibaren konuşma dersleri almaya başlamıştı; ancak çok çabalaması, farklı kişilerle birlikte farklı teknikler deneyerek çalışmasına rağmen konuşması, Anne Sullivan ve birkaç yakınının anlayabileceği sesler çıkarmak seviyesine gelebildi.
Helen Massachusetts'da körler okulunda, New York'ta sağırlar okulunda okuduktan sonra eğitimini Massachusetts'da, Anne Sullivan'la birlikte 1896'da gittiği Cambridge School for Young Ladies adlı okulda sürdürdü. 1900'de ise günümüzde Harvard Üniversitesi ile birleşmiş olan, kadınların devam ettiği adlı yüksek öğrenim kurumuna devam etti. Eğitimi boyunca ve yaşamının geri kalanında yanında Anne Sullivan vardı. Bu okuldaki zorlu çalışma, Anne Sullivan'ın gözlerinin daha da bozulmasına yol açmıştı. Helen, 1904 yılında mezun olduğunda lisans derecesi alan ilk kör-sağır kimse unvanını kazandı. Resmi eğitimi burada bitse de hayatı boyunca pek çok üniversiteden onursal doktora derecesi aldı.
Üniversite eğitimi sırasında Helen, hayat hikâyesini kaleme aldı. Hem normal, hem braille daktilosu ile yazdığı bu kitabı 1903'te yayımladı. Başlangıçta çok satılmasa da "Hayatımın Öyküsü" adlı bu kitap, sonradan bir klasik halini aldı. Kitaplarının en popüleri olan Hayatımın Öyküsü, 50 dile çevrildi.
İkili, bu ilk kitabın yayımlanmasını sağlayan tanınmış sosyalist eleştirmen ile çok iyi dost oldu. 1905'te John Albert Macy ile evlenen Anne, Anne Sullivan Macy adını aldı. Evlilik, öğrenci-öğretmen ilişkisini fazla değiştirmedi. Helen artık Macy çifti ile birlikte Massachusetts'da yaşamaya başladı. Helen Keller, bu dönemde çevresindeki dünyayı nasıl algıladığını anlatan "Yaşadığım Dünya" adlı kitabını yazdı. Sosyalist düşünce ile tanışması da aynı dönemde John Macy sayesinde oldu ve 1909'da Massachusetts Sosyalist Partisi'ne üye oldu. 1913'te sosyalizm hakkındaki makalelerini "Karanlığın İçinden" adlı kitabında topladı ve siyasi eğilimi böylece herkes tarafından öğrenildi.
Helen ve Anne takip eden yılları dünyayı gezip konuşmalar yaparak geçirdiler. Deneyimleri ve inançları hakkındaki konuşmaları, kalabalıkları çok etkilemekteydi. Konuşmalarda, Helen'in sözlerini Anne sözcük sözcük açıklıyor ve sonra soru-cevap kısmına geçiliyordu. Geçimlerini bu konuşmalar ile sağlamaktaydılar ancak 1918'den itibaren talep azalınca, bir vodvil sergilemeye başladılar. Helen'in ilk defa "su" sözcüğünü anladığı anı gösteren bu gösteri çok ilgi çekti. Hollywood'dan film yapma teklifi gelince hemen kabul ettiler ve Hellen'in hayatını anlatan bir film çekildi. Ancak Helen, 1919'da yapılan bu filmi hiç beğenmedi ve film beklenen maddi kazancı da getirmedi. Helen ve Anne vodvil turneleri ile hayatlarını kazanmaya devam ettiler.
1918'de üçlü New York'a yerleşti. Turneler devam etmekteydi ve kazandıkları hatırı sayılır miktarda para 'na gelir olmaktaydı. Helen Keller, toplanan bağışlarla kör insanların ailelerinin yaşam koşullarını iyileştirmeye büyük katkıda bulundu.
1921'de Helen'in annesi Kate hayatını kaybedince tek yardımcısı olarak Anne kalmıştı. Ne var ki o da aynı yıl hastalandı ve 1922'de yaşadığı bronşit yüzünden sadece fısıldayarak konuşabilir hale geldi. Böylece Helen, sahnede yalnız kaldı. 1914'te onlarla sekreter olarak çalışmaya başlayan , Anne'nin rolünü üstlenince bu güçlük aşıldı ve şovları yoluyla vakıf için kaynak sağlama işi sürdü. 1931'de İngiltere Kral ve Kraliçesi ile de tanıştılar.
Bu yıllarda Anne Sullivan'ın sağlığı gittikçe kötüleşmekteydi. 1914'ten beri ayrı yaşıyor olmalarına rağmen 1932'de John Macy'nin hayatını kaybetmesi onu daha da sarstı ve 1936'da öldü. Anne Sullivan'ın ölümünden sonra Helen, Polly ile beraber Connecticut'a yerleşti. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Helen ve Polly, çalışmalarını sadece Amerikalı görme engelliler için değil, tüm dünyadaki görme engelliler için sürdürdüler; Japonya, Avustralya, Güney Amerika, Avrupa ve Afrika'ya gittiler. Onlar uzaklardayken evlerinde çıkan bir yangın, Helen'in üzerinde çalışmakta olduğu son kitabı "Öğretmen"'i yok etmişti. Bu kitapta Helen, Anne Sullivan'ı anlatmaktaydı.
Popüler kültürdeki yeri
1953 yılında Helen Keller'in hayatı hakkında bir belgesel film yapıldı. "The Unconquered" adıyla çekilen film, daha sonra "Helen Keller in Her Story" adını aldı ve 1955 yılında "En İyi Uzun Metrajlı Film" dalında Oscar ödülü kazandı. Helen, bu filmden sonra yeniden kitabı "Öğretmen" üzerinde çalışmaya başladı ve 1955'te yayımladı.
Polly Thompson, 1957'de geçirdiği kalp krizinin ardından tam olarak iyileşemeyerek 1960 yılında hayatını yitirdi. Külleri, Washington DC'de Anne Sullivan'ın mezarının yanına gömüldü. Son yıllarında Polly'e bakan hemşire , Helen'in yardımcılığı görevini üstlendi.
1957'de Mucize İşçi adlı drama ilk defa gösterildi. Çocuk Helen'le iletişim kurmayı başaran Anne Sullivan'ı anlatan bu drama ilk önce ABD'de bir televizyon oyunu olarak sergilendi. 1959'da bir Broadway oyunu olarak yeniden yazıldı ve iki yıl boyunca çok ilgi çekti. 1962'de kendisi hakkında biyografik bir film olan The Miracle Worker 11 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . çekildi. Bu filmde Anne'yi (Anne Bancroft) ve Hellen'i (Patty Duke) canlandıran oyuncular Oscar kazandı.
2005 yılında Sanjay Leela Bhansali tarafından Black adıyla çekilen film de Hellen Keller'in hayatından ve mücadelesinden esinlenerek yapılmıştır. Uğur Yücel tarafından 2013 yılında çekilen Benim Dünyam filmi de Black'in bir uyarlamasıdır.
Ölümü
1961'de ilk kalp krizini yaşayan Helen, sosyal yaşamdan uzaklaştı. Katıldığı son etkinlik Washington, DC'deki Lions toplantısı oldu. Washington'a bu gidişinde Başkan Kennedy tarafından da Beyaz Saray'da ağırlandı.
Sosyal hayattan uzaklaşsa da Helen Keller unutulmamıştı ve 1964'te ulusun en büyük sivil madalyası olan Özgürlük Madalyası'nı Başkan Johnson'dan aldı. 1 Haziran 1968'de uykusunda iken öldü. Külleri Anne Sullivan ve Polly Thomson'ın yanına gömüldü.
Kaynakça
- ^ . 22 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2011.
Dış bağlantılar
Vikisöz'de Helen Keller ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
- Amerikan Görme Engelliler Vakfı 1 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Helen Keller 27 Haziran 1880 1 Haziran 1968 Amerikali pedagog ve aktivist Helen KellerHelen Adams KellerDogum27 Haziran 1880 Tuscumbia Alabama ABDOlum1 Haziran 1968 87 yasinda Easton Connecticut ABDVatandaslikABDEgitimRadcliffe EnstitusuMeslekPedagog Aktivist YazarSiyasi partiSosyalist Parti ABDEbeveyn ler Dedesi Charles W Adams Annesi Kate Adams Babasi Arthur KellerEtkilendikleriAnne SullivanImza Bebeklik cagindan itibaren kor sagir ve dilsiz olmasi onu pek cok meslektasindan ayiran onemli ozelligidir Engellerine ragmen basardiklari onu efsanevi bir kisilik haline getirmistir Bes lisan bilen bisiklet kano ve yelkenli ile gezintiye cikan yuzen satranc oynayan Helen Keller yazdigi makaleler ve bir dizi kitapla kendisini engellilere yardimci olmaya adamistir Basta Amerikan Gorme Engelliler Vakfi olmak uzere cok sayida organizasyonda gorev almis ve gorevleri nedeniyle dunyanin pek cok yerine seyahat etmistir Yasami17 Haziran 1880 tarihinde Alabama kirsalinda kucuk bir kasabada olan Tuscumbia da Yuzbasi Arthur Henley Keller ve Kate Adams Keller in kizi ve saglikli bir bebek olarak dogan Helen Keller on dokuz aylik iken gecirdigi bir atesli hastalik sonucu gorme isitme ve konusma yetilerini yitirdi Cok huysuz ve bakimi zor bir cocuk haline gelen Helen in ailesi cok zor duruma dusmustu Helen 6 yasinda iken Charles Dickens in Genel Okur icin Amerikan Notlari adli eserini okuyan annesi Kate Keller baska bir kor ve sagir cocuk olan Laura Bridgman icin yapilanlardan etkilenmisti Bunun uzerine Baltimore da bir uzman doktorla gorusmeye gittiginde Helen in bir daha asla gorme ve duyma yetilerine kavusamayacagi bilgisi teyit edilmisti ancak doktor cocugun egitilebilecegini bunun icin sagir cocuklarla calisan bir uzmanla gorusmelerini onerdi Boylece Helen in ebeveynleri Graham Bell ile temas kurdular Graham Bell telefonun icadindan sonra kendisini sagir cocuklari egitmeye adamisti Bell aileye Perkins Enstitusu ve Massachusetts Sagirlar Evi ile goruserek bir ogretmen bulabileceklerini belirti Boylece efsanevi ogretmen Anne Mansfield Sullivan ile tanistilar Kendisi de cok az gorme yetenegine sahip olan ve ayni kurumda egitim gormus bulunan Anne Sullivan Hellen a okuma yazmayi konusmayi ogretti ve normal bir egitim almasini sagladi Helen in ogrenmeye baslamasi yasaminin ilk on dokuz ayinda zihninde yer etmis su sozcugunden yola cikarak basladi Ogretmeni Anne Sullivan Hellen i bir su pompasinin yanina goturup elini oraya tutmus ve hemen ardindan eline su sozcugunu yazmisti Bu ilk sozcugu takip eden birkac saat icinde Helen 30 yeni sozcuk daha ogrenmeyi basardi Hellen in basarilarini kamuoyuna duyurdugunda Helen Keller tum dunyada taninan bir karaktere donustu Genclik yillarindan arkadasi Mark Twain onun unu hakkinda soyle dedi Sezar Buyuk Iskender Napolyon Homeros Shakespeare ve butun olumsuzlerle ayni kulupte bulusan insan Bundan bin yil sonra da en az bugunku kadar unlu olmaya devam edecek Mark Twain Helen Keller 1890 dan itibaren konusma dersleri almaya baslamisti ancak cok cabalamasi farkli kisilerle birlikte farkli teknikler deneyerek calismasina ragmen konusmasi Anne Sullivan ve birkac yakininin anlayabilecegi sesler cikarmak seviyesine gelebildi Helen Massachusetts da korler okulunda New York ta sagirlar okulunda okuduktan sonra egitimini Massachusetts da Anne Sullivan la birlikte 1896 da gittigi Cambridge School for Young Ladies adli okulda surdurdu 1900 de ise gunumuzde Harvard Universitesi ile birlesmis olan kadinlarin devam ettigi adli yuksek ogrenim kurumuna devam etti Egitimi boyunca ve yasaminin geri kalaninda yaninda Anne Sullivan vardi Bu okuldaki zorlu calisma Anne Sullivan in gozlerinin daha da bozulmasina yol acmisti Helen 1904 yilinda mezun oldugunda lisans derecesi alan ilk kor sagir kimse unvanini kazandi Resmi egitimi burada bitse de hayati boyunca pek cok universiteden onursal doktora derecesi aldi Universite egitimi sirasinda Helen hayat hikayesini kaleme aldi Hem normal hem braille daktilosu ile yazdigi bu kitabi 1903 te yayimladi Baslangicta cok satilmasa da Hayatimin Oykusu adli bu kitap sonradan bir klasik halini aldi Kitaplarinin en populeri olan Hayatimin Oykusu 50 dile cevrildi Hellen Keller ve Anne Sullivan 1898 yilinda Ikili bu ilk kitabin yayimlanmasini saglayan taninmis sosyalist elestirmen ile cok iyi dost oldu 1905 te John Albert Macy ile evlenen Anne Anne Sullivan Macy adini aldi Evlilik ogrenci ogretmen iliskisini fazla degistirmedi Helen artik Macy cifti ile birlikte Massachusetts da yasamaya basladi Helen Keller bu donemde cevresindeki dunyayi nasil algiladigini anlatan Yasadigim Dunya adli kitabini yazdi Sosyalist dusunce ile tanismasi da ayni donemde John Macy sayesinde oldu ve 1909 da Massachusetts Sosyalist Partisi ne uye oldu 1913 te sosyalizm hakkindaki makalelerini Karanligin Icinden adli kitabinda topladi ve siyasi egilimi boylece herkes tarafindan ogrenildi Helen ve Anne takip eden yillari dunyayi gezip konusmalar yaparak gecirdiler Deneyimleri ve inanclari hakkindaki konusmalari kalabaliklari cok etkilemekteydi Konusmalarda Helen in sozlerini Anne sozcuk sozcuk acikliyor ve sonra soru cevap kismina geciliyordu Gecimlerini bu konusmalar ile saglamaktaydilar ancak 1918 den itibaren talep azalinca bir vodvil sergilemeye basladilar Helen in ilk defa su sozcugunu anladigi ani gosteren bu gosteri cok ilgi cekti Hollywood dan film yapma teklifi gelince hemen kabul ettiler ve Hellen in hayatini anlatan bir film cekildi Ancak Helen 1919 da yapilan bu filmi hic begenmedi ve film beklenen maddi kazanci da getirmedi Helen ve Anne vodvil turneleri ile hayatlarini kazanmaya devam ettiler 1918 de uclu New York a yerlesti Turneler devam etmekteydi ve kazandiklari hatiri sayilir miktarda para na gelir olmaktaydi Helen Keller toplanan bagislarla kor insanlarin ailelerinin yasam kosullarini iyilestirmeye buyuk katkida bulundu 1921 de Helen in annesi Kate hayatini kaybedince tek yardimcisi olarak Anne kalmisti Ne var ki o da ayni yil hastalandi ve 1922 de yasadigi bronsit yuzunden sadece fisildayarak konusabilir hale geldi Boylece Helen sahnede yalniz kaldi 1914 te onlarla sekreter olarak calismaya baslayan Anne nin rolunu ustlenince bu gucluk asildi ve sovlari yoluyla vakif icin kaynak saglama isi surdu 1931 de Ingiltere Kral ve Kralicesi ile de tanistilar Bu yillarda Anne Sullivan in sagligi gittikce kotulesmekteydi 1914 ten beri ayri yasiyor olmalarina ragmen 1932 de John Macy nin hayatini kaybetmesi onu daha da sarsti ve 1936 da oldu Anne Sullivan in olumunden sonra Helen Polly ile beraber Connecticut a yerlesti II Dunya Savasi ndan sonra Helen ve Polly calismalarini sadece Amerikali gorme engelliler icin degil tum dunyadaki gorme engelliler icin surdurduler Japonya Avustralya Guney Amerika Avrupa ve Afrika ya gittiler Onlar uzaklardayken evlerinde cikan bir yangin Helen in uzerinde calismakta oldugu son kitabi Ogretmen i yok etmisti Bu kitapta Helen Anne Sullivan i anlatmaktaydi Populer kulturdeki yeriHelen Keller 1953 yilinda Helen Keller in hayati hakkinda bir belgesel film yapildi The Unconquered adiyla cekilen film daha sonra Helen Keller in Her Story adini aldi ve 1955 yilinda En Iyi Uzun Metrajli Film dalinda Oscar odulu kazandi Helen bu filmden sonra yeniden kitabi Ogretmen uzerinde calismaya basladi ve 1955 te yayimladi Polly Thompson 1957 de gecirdigi kalp krizinin ardindan tam olarak iyilesemeyerek 1960 yilinda hayatini yitirdi Kulleri Washington DC de Anne Sullivan in mezarinin yanina gomuldu Son yillarinda Polly e bakan hemsire Helen in yardimciligi gorevini ustlendi 1957 de Mucize Isci adli drama ilk defa gosterildi Cocuk Helen le iletisim kurmayi basaran Anne Sullivan i anlatan bu drama ilk once ABD de bir televizyon oyunu olarak sergilendi 1959 da bir Broadway oyunu olarak yeniden yazildi ve iki yil boyunca cok ilgi cekti 1962 de kendisi hakkinda biyografik bir film olan The Miracle Worker 11 Mayis 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde cekildi Bu filmde Anne yi Anne Bancroft ve Hellen i Patty Duke canlandiran oyuncular Oscar kazandi 2005 yilinda Sanjay Leela Bhansali tarafindan Black adiyla cekilen film de Hellen Keller in hayatindan ve mucadelesinden esinlenerek yapilmistir Ugur Yucel tarafindan 2013 yilinda cekilen Benim Dunyam filmi de Black in bir uyarlamasidir Olumu1961 de ilk kalp krizini yasayan Helen sosyal yasamdan uzaklasti Katildigi son etkinlik Washington DC deki Lions toplantisi oldu Washington a bu gidisinde Baskan Kennedy tarafindan da Beyaz Saray da agirlandi Sosyal hayattan uzaklassa da Helen Keller unutulmamisti ve 1964 te ulusun en buyuk sivil madalyasi olan Ozgurluk Madalyasi ni Baskan Johnson dan aldi 1 Haziran 1968 de uykusunda iken oldu Kulleri Anne Sullivan ve Polly Thomson in yanina gomuldu Kaynakca 22 Mart 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Nisan 2011 Dis baglantilarVikisoz de Helen Keller ile ilgili sozleri bulabilirsiniz Amerikan Gorme Engelliler Vakfi 1 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde