Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Herman Francis Mark (3 Mayıs 1895, Viyana, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu - 6 Nisan 1995, Austin, Teksas, ABD) polimer bilimine katkılarıyla tanınmış Avusturyalı-Amerikalı kimyager. Mark'ın fiberlerin moleküler yapısı üstüne X-ışını difraksiyonu çalışmaları polimer yapıların makromoleküler teorisine önemli kanıtlar sağladı. Houwnik ile günümüzde Mark-Houwnk veya Mark-Houwnik-Sakurada denklemi olarak bilinen denklemleri kurudu. Bu denklemler bir polimerin gerçek viskozitesini bağıl moleküler kütlesine bağlar. Uzun yıllar Brooklyn Polytechnic Enstitüsü'nde çalıştı. 1946'da Journal of Polymer Science dergisini kurdu.
Herman Francis Mark | |
|---|---|
| Doğum | Hermann Franz Mark 03 Mayıs 1895 Viyana, Avusturya-Macaristan İmparatorluğu |
| Ölüm | 06 Nisan 1995 (99 yaşında) Austin, Teksas, ABD |
| Vatandaşlık | Amerikan |
| Mezun olduğu okul(lar) | Viyana Üniversitesi |
| Memleket | Avusturya |
| Kariyeri | |
| Dalı | Kimya |
| Çalıştığı kurum | IG Farben Brooklyn Polytechnic Enstitüsü |
Hayatı
Gençliği
Hermann Franz Mark 1895'te Viyana'da doktor Hermann Carl Mark ve Lili Mueller'in oğlu olarak dünyaya geldi. Mark'ın babası evlendiğinde Hristiyanlıka (Lüteran Kilisesi) geçmiş bir Yahudi'ydi.
Herman Mark erken yaşlarında bilime yönelmeye başladı. Matematiği ve fiziği anlamasını sağlayan öğretmeni Franz Hlawaty'den çok etkilendi. On iki yaşında o ve arkadaşı Viyana Üniversitesi'nin laboratuvarlarını gezdi. Fen bilgisi dersleri veren babası geziyi ayarlamıştı. İki çocuk da geziden etkilendi ve yatak odalarını laboratuvara dönüştürdüler. İkisininden babaları aracılığıyla çeşitli kimyasallara erişimi vardı ve kısa sürede deney yapmaya başladılar.
I. Dünya Savaşı
Mark I. Dünya Savaşı sırasında Avusturya-Macaristan Ordusu'nun elit k.k. Kaiserschützen Regiment Nr. II'de subay olarak görev aldı. Görevi boyunca pek çok madalya kazandı ve Haziran 1917'de alplerdeki Ortigata Dağı Muharebesi'nin kahramanı oldu.
X-ışını difraksiyonu
Mark X-ışını difraksiyonu üstüne çalıştı. Linus Pauling X-ışını difraksiyonunu Mark'tan öğrendi. Öğrendikleri ileride proteinlerin yapısı üstüne yapacağı çalışmalarını etkileyecekti.
Albert Einstein, Mark ve çalışma arkadaşlarından laboratuvarlarındaki güçlü X-ışını tüplerini kullanarak Compton saçılmasını kanıtlamalarını istedi. Bu çalışma Einstein'a Nobel Fizik Ödülü'nü kazandıran ışık kuantum teorisinin en güçlü kanıtı oldu.
IG Farben
1926'da IG Farben'den Kurt Meyer, Mark'a şirketin laboratuvarlarının birinde müdür yardımcılığı pozisyonu teklifinde bulundu. Mark, Farben'de çalıştığı süre boyuncu polistiren, polivinil klorür, polivinil alkol ve ilk sentetik kauçuğun ticari üretimi üstüne ilk ciddi girişimlerde bulundu. Mark, Farben'in yeni polimerler ve ko-polimerlerin üretimi ve dağıtımı alanlarında lider olmasına yardımcı oldu.
Nazilerin yönetime gelmesiyle Mark'ın fabrika müdürü Mark yabancı olduğu ve babası Yahudi olduğu için Mark'ın tehlikede olduğunu düşündü. Mark müdürünün tavsiyesine uydu ve Viyana Üniversitesi'nde kimya profesörlüğü işini kabul etti. Böylece büyüdüğü şehre döndü. Mark, Viyana'da geçirdiği 6 yıl boyunca çok başarılı oldu ve polimer kimyası üstüne yeni bir müfredat geliştirdi ve makromoleküller alanındaki çalışmalarını ilerletti.
Eylül 1937'de Mark, Dresden'de Canadian Inernational Pulp and Paper Company'den C.B. Thorne ile buluştu. Thorne buluşmada Mark'a Hawkesbury, Ontario, Kanada'daki şirkette araştırma müdürlüğü teklif etti. Bu görevde rayon ipek, ve selofan üretimi için kağıt hamuru üretiminin modernizasyonundan sorumlu olacaktı. Mark yoğun olduğunu ama bir sonraki yıl şirketin araştırma tesislerinin düzenlenmesine yardımcı olmak için Kanada'ya gelmeye çalışacağını söyledi.
Nazi Avrupası'ndan kaçış
Mark 1938'in başlarında idari işlerini iş arkadaşlarına aktararak Avusturya'dan ayrılmaya hazırlandı. Aynı zamanda gizlice yaklaşık $50.000 değerinde platin tel alıyordu. Kendisi bu tellerden giysi askısı yaparken karısı kılıf örüyordu. Böylece askıları ülkeden çıkarabileceklerdi.
Hitler'in askerleri Avusturya'yı işgal edip Anschluss (Almanya ve Avusturya'nın siyasi birliği) ilan edince Mark tutuklandı ve Gestapo hapishanesine atıldı. Uyarı ile serbest bırakıldı ve Yahudilerle görüşmemesi istendi. Pasaportuna da el konuldu. Bir yıllık maaşına eş değerde bir rüşvet vererek pasaportunu geri aldı ve Kanada'ya giriş vizesi ve İsviçre, Fransa ve İngiltere'den geçiş için transit vizeler aldı. Nisan'ın sonunda Mark ve ailesi arabalarının radyatörüne Nazi bayrağı asarak ve tavanına kayak ekipmanı takarak sınıra doğru yola çıktı. Ertesi gün Zürih'e ulaştılar. Buradan sonra aile Fransa üstünden İngiltere'ye gitti ve Eylül'de Mark ailesini geçici olarak arkasında bırakarak Montreal'e giden bir gemiye bindi.
ABD
Mark Kanada'dan ABD'ye geçti ve burada Brooklyn Polytechnic Enstitüsü'ne girdi. Enstitüde sadece araştırma içermeyen, ayrıca ABD'de polimerler üstüne lisans eğitimi veren ilk polimer programını kurdu.
Markın Brooklyn Polytechnic'teki ilk çalışmalarından bazıları suya kağıt hamuru veya pamuk karıştırarak buzun güçlendirilmesi üstüne oldu. 1942'de bu deneylerin sonuçları Mark'ın Viyana'dan öğrencisi olan ve İngiltere'de yaşayan Max Perutz'a aktarıldı. Max Perutz'un çalışmaları sonucunda geliştirildi.
1946'da Mark Brooklyn Polytechnic Enstitüsü'nde ABD'de polimer araştırmalarına adanmış ilk enstitü olan Polimer Araştırma Enstitüsü'nü kurdu. Mark polimer bilimi için müfredat ve eğitim yöntemleri geliştirmesiyle de tanınır. 1950'de Amerikan Kimya Topluluğu'nun POLY bölümü kuruldu ve yaklaşık 8.000 üyesi ile topluluğun en büyük ikinci bölümü oldu.
Herman Mark'ın iki oğlu oldu. Hans Mark Teksas Üniversitesi'nin eski rektörüdür. Peter Mark 1979'da ölene kadar Princeton Üniversitesi'nde elektrik mühendisliği profesörü olarak çalıştı. Herman Mark torunu Catherine Burdge ve torunun çocukları Lucy ve Peter Burdge'un doğumlarını gördü.
2003'te Amerikan Kimya Topluluğu, Polimer Araştırma Enstitüsü'nü Ulusal Kimya Tarihi Eseri ilan etti.
Ödüller
- 1965: Avusturya Bilim ve Sanat Madalyası
- 1966: Sovyetler Birliği Bilimler Akademisi Yabancı Üyesi
- 1966:
- 1972: Kimyasal Öncü Ödülü
- 1975: Willard Gibbs Ödülü
- 1975: Aachen ve Münih Teknoloji ve Uygulamalı Bilimler Ödülü
- 1976: Harvey Ödülü
- 1979: Ulusal Bilim Madalyası (ABD)
- 1979: Kimya alanında Wolf Ödülü
- 1980: Colwyn madalyası
- 1980: Perkin Madalyası
- 1988: Charles Goodyear Madalyası
Kitapları
- Giant Molecules (LIFE Science Library serisinden) (1966)
- Encyclopedia of Polymer Science and Technology 1. Ed. 1964 4. Ed. 2007
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Haziran 2020.
- ^ a b c d e f g "Herman Mark and the Polymer Research Institute". National Historic Chemical Landmarks. American Chemical Society. 1 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2015.
- ^ Center for Oral History. "Herman Mark". . 25 Mart 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Haziran 2020.
- ^ Bohning, James J.; Sturchio, Jeffrey L. (20 Haziran 1986). Herman Mark, Transcript of Interviews Conducted by James J. Bohning and Jeffrey L. Sturchio at Polytechnic University, Brooklyn, New York on 3 February, 17 March, and 20 June 1986 (PDF). Philadelphia, PA: . 21 Şubat 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 29 Haziran 2020.
- ^ . 5 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2007.
- ^ Perutz, 2002, p83
- ^ . iom3. IOM3. 26 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2017.
- ^ . . 2 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2018.
Genel kaynak
- I Wish I Made You Angry Earlier (İngilizce). Oxford University Press. 2002. ISBN .
Dış bağlantılar
- Herman Francis Mark, 1895—1992 A Biographical Memoir (PDF). Washington, DC: National Academy of Sciences. 1995. 8 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 29 Haziran 2020.
- "Herman Mark". . 25 Mart 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Haziran 2020.
- Herman Mark, TJames J. Bohning ve Jeffrey L. Sturchio tarafından Polytechnic University, Brooklyn, New York'da 3 Şubat, 17 Mart ve 20 Haziran 1986 yapılan röportajların transkirptleri (PDF) (İngilizce). Philadelphia, Pensilvanya, ABD: The Beckman Center for the History of Chemistry. 20 Haziran 1986. 21 Şubat 2019 tarihinde kaynağından (PDF).
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Herman Francis Mark 3 Mayis 1895 Viyana Avusturya Macaristan Imparatorlugu 6 Nisan 1995 Austin Teksas ABD polimer bilimine katkilariyla taninmis Avusturyali Amerikali kimyager Mark in fiberlerin molekuler yapisi ustune X isini difraksiyonu calismalari polimer yapilarin makromolekuler teorisine onemli kanitlar sagladi Houwnik ile gunumuzde Mark Houwnk veya Mark Houwnik Sakurada denklemi olarak bilinen denklemleri kurudu Bu denklemler bir polimerin gercek viskozitesini bagil molekuler kutlesine baglar Uzun yillar Brooklyn Polytechnic Enstitusu nde calisti 1946 da Journal of Polymer Science dergisini kurdu Herman Francis MarkDogumHermann Franz Mark 03 Mayis 1895 1895 05 03 Viyana Avusturya Macaristan ImparatorluguOlum06 Nisan 1995 99 yasinda Austin Teksas ABDVatandaslikAmerikanMezun oldugu okul lar Viyana UniversitesiMemleketAvusturyaKariyeriDaliKimyaCalistigi kurumIG Farben Brooklyn Polytechnic EnstitusuHayatiGencligi Hermann Franz Mark 1895 te Viyana da doktor Hermann Carl Mark ve Lili Mueller in oglu olarak dunyaya geldi Mark in babasi evlendiginde Hristiyanlika Luteran Kilisesi gecmis bir Yahudi ydi Herman Mark erken yaslarinda bilime yonelmeye basladi Matematigi ve fizigi anlamasini saglayan ogretmeni Franz Hlawaty den cok etkilendi On iki yasinda o ve arkadasi Viyana Universitesi nin laboratuvarlarini gezdi Fen bilgisi dersleri veren babasi geziyi ayarlamisti Iki cocuk da geziden etkilendi ve yatak odalarini laboratuvara donusturduler Ikisininden babalari araciligiyla cesitli kimyasallara erisimi vardi ve kisa surede deney yapmaya basladilar I Dunya Savasi Mark I Dunya Savasi sirasinda Avusturya Macaristan Ordusu nun elit k k Kaiserschutzen Regiment Nr II de subay olarak gorev aldi Gorevi boyunca pek cok madalya kazandi ve Haziran 1917 de alplerdeki Ortigata Dagi Muharebesi nin kahramani oldu X isini difraksiyonu Mark X isini difraksiyonu ustune calisti Linus Pauling X isini difraksiyonunu Mark tan ogrendi Ogrendikleri ileride proteinlerin yapisi ustune yapacagi calismalarini etkileyecekti Albert Einstein Mark ve calisma arkadaslarindan laboratuvarlarindaki guclu X isini tuplerini kullanarak Compton sacilmasini kanitlamalarini istedi Bu calisma Einstein a Nobel Fizik Odulu nu kazandiran isik kuantum teorisinin en guclu kaniti oldu IG Farben 1926 da IG Farben den Kurt Meyer Mark a sirketin laboratuvarlarinin birinde mudur yardimciligi pozisyonu teklifinde bulundu Mark Farben de calistigi sure boyuncu polistiren polivinil klorur polivinil alkol ve ilk sentetik kaucugun ticari uretimi ustune ilk ciddi girisimlerde bulundu Mark Farben in yeni polimerler ve ko polimerlerin uretimi ve dagitimi alanlarinda lider olmasina yardimci oldu Nazilerin yonetime gelmesiyle Mark in fabrika muduru Mark yabanci oldugu ve babasi Yahudi oldugu icin Mark in tehlikede oldugunu dusundu Mark mudurunun tavsiyesine uydu ve Viyana Universitesi nde kimya profesorlugu isini kabul etti Boylece buyudugu sehre dondu Mark Viyana da gecirdigi 6 yil boyunca cok basarili oldu ve polimer kimyasi ustune yeni bir mufredat gelistirdi ve makromolekuller alanindaki calismalarini ilerletti Eylul 1937 de Mark Dresden de Canadian Inernational Pulp and Paper Company den C B Thorne ile bulustu Thorne bulusmada Mark a Hawkesbury Ontario Kanada daki sirkette arastirma mudurlugu teklif etti Bu gorevde rayon ipek ve selofan uretimi icin kagit hamuru uretiminin modernizasyonundan sorumlu olacakti Mark yogun oldugunu ama bir sonraki yil sirketin arastirma tesislerinin duzenlenmesine yardimci olmak icin Kanada ya gelmeye calisacagini soyledi Nazi Avrupasi ndan kacis Mark 1938 in baslarinda idari islerini is arkadaslarina aktararak Avusturya dan ayrilmaya hazirlandi Ayni zamanda gizlice yaklasik 50 000 degerinde platin tel aliyordu Kendisi bu tellerden giysi askisi yaparken karisi kilif oruyordu Boylece askilari ulkeden cikarabileceklerdi Hitler in askerleri Avusturya yi isgal edip Anschluss Almanya ve Avusturya nin siyasi birligi ilan edince Mark tutuklandi ve Gestapo hapishanesine atildi Uyari ile serbest birakildi ve Yahudilerle gorusmemesi istendi Pasaportuna da el konuldu Bir yillik maasina es degerde bir rusvet vererek pasaportunu geri aldi ve Kanada ya giris vizesi ve Isvicre Fransa ve Ingiltere den gecis icin transit vizeler aldi Nisan in sonunda Mark ve ailesi arabalarinin radyatorune Nazi bayragi asarak ve tavanina kayak ekipmani takarak sinira dogru yola cikti Ertesi gun Zurih e ulastilar Buradan sonra aile Fransa ustunden Ingiltere ye gitti ve Eylul de Mark ailesini gecici olarak arkasinda birakarak Montreal e giden bir gemiye bindi ABD Mark Kanada dan ABD ye gecti ve burada Brooklyn Polytechnic Enstitusu ne girdi Enstitude sadece arastirma icermeyen ayrica ABD de polimerler ustune lisans egitimi veren ilk polimer programini kurdu Markin Brooklyn Polytechnic teki ilk calismalarindan bazilari suya kagit hamuru veya pamuk karistirarak buzun guclendirilmesi ustune oldu 1942 de bu deneylerin sonuclari Mark in Viyana dan ogrencisi olan ve Ingiltere de yasayan Max Perutz a aktarildi Max Perutz un calismalari sonucunda gelistirildi 1946 da Mark Brooklyn Polytechnic Enstitusu nde ABD de polimer arastirmalarina adanmis ilk enstitu olan Polimer Arastirma Enstitusu nu kurdu Mark polimer bilimi icin mufredat ve egitim yontemleri gelistirmesiyle de taninir 1950 de Amerikan Kimya Toplulugu nun POLY bolumu kuruldu ve yaklasik 8 000 uyesi ile toplulugun en buyuk ikinci bolumu oldu Herman Mark in iki oglu oldu Hans Mark Teksas Universitesi nin eski rektorudur Peter Mark 1979 da olene kadar Princeton Universitesi nde elektrik muhendisligi profesoru olarak calisti Herman Mark torunu Catherine Burdge ve torunun cocuklari Lucy ve Peter Burdge un dogumlarini gordu 2003 te Amerikan Kimya Toplulugu Polimer Arastirma Enstitusu nu Ulusal Kimya Tarihi Eseri ilan etti Oduller1965 Avusturya Bilim ve Sanat Madalyasi 1966 Sovyetler Birligi Bilimler Akademisi Yabanci Uyesi 1966 1972 Kimyasal Oncu Odulu 1975 Willard Gibbs Odulu 1975 Aachen ve Munih Teknoloji ve Uygulamali Bilimler Odulu 1976 Harvey Odulu 1979 Ulusal Bilim Madalyasi ABD 1979 Kimya alaninda Wolf Odulu 1980 Colwyn madalyasi 1980 Perkin Madalyasi 1988 Charles Goodyear MadalyasiKitaplariGiant Molecules LIFE Science Library serisinden 1966 Encyclopedia of Polymer Science and Technology 1 Ed 1964 4 Ed 2007Kaynakca Arsivlenmis kopya 14 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Haziran 2020 a b c d e f g Herman Mark and the Polymer Research Institute National Historic Chemical Landmarks American Chemical Society 1 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2015 Center for Oral History Herman Mark 25 Mart 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Haziran 2020 Bohning James J Sturchio Jeffrey L 20 Haziran 1986 Herman Mark Transcript of Interviews Conducted by James J Bohning and Jeffrey L Sturchio at Polytechnic University Brooklyn New York on 3 February 17 March and 20 June 1986 PDF Philadelphia PA 21 Subat 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Haziran 2020 5 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Kasim 2007 Perutz 2002 p83 iom3 IOM3 26 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2017 2 Subat 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Mart 2018 Genel kaynak I Wish I Made You Angry Earlier Ingilizce Oxford University Press 2002 ISBN 0 19 859027 X Dis baglantilarHerman Francis Mark 1895 1992 A Biographical Memoir PDF Washington DC National Academy of Sciences 1995 8 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Haziran 2020 Herman Mark 25 Mart 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Haziran 2020 Herman Mark TJames J Bohning ve Jeffrey L Sturchio tarafindan Polytechnic University Brooklyn New York da 3 Subat 17 Mart ve 20 Haziran 1986 yapilan roportajlarin transkirptleri PDF Ingilizce Philadelphia Pensilvanya ABD The Beckman Center for the History of Chemistry 20 Haziran 1986 21 Subat 2019 tarihinde kaynagindan PDF