Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hizbullah (Arapça: حزب الله, Allah'ın Partisi veya Allah'ın Hizbi), Lübnan'da bulunan, hem sivil hem de askeri kanadı olan Şiî inançlı siyasi ve askeri parti. 1982 yılında başta İsrail'i, o zamanlar işgal etmekte olduğu Güney Lübnan'dan çıkartmak ve ardından İsrail'i yıkmak amacıyla kurulmuştur. Hizbullah'ın şu andaki genel sekreteri, 1994 yılından beri Hasan Nasrallah'tır.
| Hizbullah حزب الله | |
|---|---|
 | |
| (Genel sekreter) | Hasan Nasrallah |
| Kurucu | Abbas Musavi |
| Slogan(lar) | "Şüphesiz Allah'ın Taraftarları, zafere ulaşacak olanlardır." |
| Kuruluş tarihi | 1985 |
| Birleşme | Emel Hareketi'nden katılan Şiiler ve diğer birçok Şii grup |
| Merkez | Beyrut, Lübnan |
| Parlamento grubu | Direniş Bloğuna Sadakat |
| Paramiliter kanat | Lübnan'da İslami Direniş Lübnan Direniş Tugayları |
| İdeoloji | |
| Dini | Şii İslam |
| Ulusal üyelik | 8 Mart İttifakı |
| Uluslararası üyelik | Direniş Ekseni |
| Resmî renkler | Yeşil ve Sarı |
| Lübnan Parlamentosu | 15 / 128 |
0 / 30 | |
| İnternet sitesi | |
Islamic Resistance in Lebanon | |
| Lübnan | |
Hizbullah siyasi ve silahlı mücadele kanatlarının yanı sıra fakir Lübnan halkına yardım amacıyla birçok kurumlar da işletmektedir. Bunların arasında 8 hastane, 24 klinik, 32 okul ve 6 tane de çiftçiler için tarım yardım derneği bulunmaktadır.
Ayetullah Humeyni taraftarlarının İran'daki Devrimini Orta Doğu'da yayma amacı da taşıyordu.
Genelde Arap ve Müslüman dünyasında yasal bir direniş örgütü olarak kabul edilen Hizbullah ABD, Kanada, İsrail, Avustralya ve Suudi Arabistan tarafından terörist ilan edilmiştir. Avrupa Birliği Konseyi ise bu konuda kesin bir tutum almamayı tercih etmiştir.
İç Savaş Dönemi
Hizbullah'ın kendine has bir örgüt olarak ortaya çıktığı tarih kesin olarak bilinmemektedir. Bazı araştırmacılar 1982 tarihini esas almaktayken, diğer araştırmacılar ise 1985 yılına kadar Hizbullah'ın çok sayıda küçük grubun ortak adı olarak kullanıldığını kabul etmektedirler. Zamanla bu küçük gruplar tek bir bayrak altında toplanarak Hizbullah'ı oluşturdular.
Lübnan İç Savaşı boyunca Hizbullah ABD ve Avrupa askerlerinin Lübnan'dan atılması amacıyla birçok eylemde bulundu. 1983 yılında ABD Elçiliğine yapılan bir saldırı sonucu 17'si Amerikalı 63 kişi öldü. Aynı yıl içinde ABD kışlalarına yapılan saldırıda 241 Amerikalı asker öldü. ABD tamamen kanıtlanmamış olduğu halde Hizbullah'a para yardımı yaptığı gerekçesiyle bu saldırılardan İran'ı sorumlu tuttu. Bu saldırılardan kısa bir süre sonra ABD bütün askerlerini Lübnan'dan geri çekti.
İç Savaştan sonraki dönem
1990 yılında Lübnan'da imzalanan 'yla iç savaş son buldu. Ancak Taif antlaşmasında Lübnan'daki bütün silahlı grupların silahlarını bırakması öngörülmesine rağmen Hizbullah silahları bırakmadı. Güney Lübnan ordusu ve İsrail'e karşı gerilla savaşını sürdürdü. 15 Mayıs 2000 tarihinde İsrail Lübnan'dan tamamen geri çekildi. Fakat Suriye Ordusu Lübnan'daki varlığını sürdürdü.
14 Şubat 2005 tarihinde eski Lübnan başbakanı Refik Hariri suikast sonucu öldürüldü. Suikastın sorumluları kesin olarak belirlenemedi. Ancak olayda Suriye'nin parmağı olduğu görüşü bazı kaynaklar tarafından ileri sürüldü. Halkın tepkisi ve uluslararası baskı sonucu Suriye, Nisan 2005'te Lübnan'dan geri çekilmek zorunda kaldı.
Mayıs 2005'te yapılan seçimlerde Hizbullah oylarını büyük ölçüde arttırdı ve Temmuz 2005 yılında kurulan Ulusal Birlik hükûmetinde yer aldı. Ancak Hizbullah ile İsrail arasında sınır bölgelerinde çatışmalar zaman zaman devam etti.
2006 Lübnan Savaşı, Hizbullah'a büyük prestij kazandırdı. 2006 Lübnan Savaşı'nın galibi, birçok Ortadoğu ülkesinde Hizbullah olarak görüldü.
Savaş sonrası Hizbullah, Lübnan'da etkisini daha da genişleterek sivil halkın desteğini kazandı, iyice güncel siyasette yer almayı başardı. Kurulan hükûmetlere bakanlar gönderdi, seçilen hükûmetler ve devlet başkanları ile iyi ilişkiler kurdu.
Önceki Lübnan Devlet Başkanları Emil Lahud ve Mişel Avn, Hizbullah'ın sıkı birer müttefikleri ve destekçisiydiler.
2011'den sonra Hizbullah, Suriye İç Savaşı'nda İran ile beraber Şam Hükûmetinin en koyu müttefiklerinden biri oldu.
Savaş sırasında Hizbullah, üyelerini Şam Hükûmeti için savaşmaya Suriye'ye gönderdi, bu mensuplarının savaş deneyimini arttırmalarını, diğer yandan da, Suriye'ye gelen Rus ordusunun planlama stratejisini öğrenmelerini sağladı.
Suriye'de, çokça kayıplar da verdi.
Hizbullah, Suriye'deki savaşta oynadığı rol nedeniyle Lübnan topraklarındaki Sünni gruplarla da çatıştı.
Suriye İç Savaşı sonrası ayrıca Hizbullah, Yemen ve Irak'taki İran yanlısı güçlere de eğitimler verdi.
Hizbullah, halen günümüzde Suriye'de Şam rejiminin sıkı bir müttefiğidir. Milisleri Şam rejimi için çatışmaktadır.
Hamas'ın müttefiklerinden biri olan Hizbullah, çoğu zaman Hamas-İsrail çatışmalarında Hamas'a desteklerini esirgememiş, mühimmat, füze gibi yardımları Hamas'a ulaştırmıştır.
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Hizbullah-Belge-Haber-Video28 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Erişim: 23 Ağustos 2012
- Hizbullah'ın Tarihçesi ve Yapısı[] Erişim: 23 Ağustos 2012
Kaynakça
- ^ a b c Dalacoura, Katerina (2012). "Islamist Terrorism and National Liberation: Hamas and Hizbullah". Islamist Terrorism and Democracy in the Middle East. Cambridge: Cambridge University Press. ss. 66-96. doi:10.1017/CBO9780511977367.004. ISBN . LCCN 2010047275.
- ^ Stepanova, Ekaterina (2008). (PDF). Oxford University Press. s. 113. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Philip Smyth (February 2015). (PDF). The Washington Institute for Near East Studies. ss. 7-8. 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2015.
- ^ Elie Alagha, Joseph (2011). Hizbullah's Documents: From the 1985 Open Letter to the 2009 Manifesto. Amsterdam University Press. ss. 15, 20. ISBN . 3 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022.
Shehata, Samer (2012). Islamist Politics in the Middle East: Movements and Change. Routledge. s. 176. ISBN . 3 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022. - ^ Husseinia, Rola El (2010). "Hezbollah and the Axis of Refusal: Hamas, Iran and Syria". Third World Quarterly. 31 (5): 803-15. doi:10.1080/01436597.2010.502695.
- ^ (2013). Hezbollah: The Global Footprint of Lebanon's Party of God. s. 356. ISBN . 4 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022.
Hezbollah's anti-Western militancy began with attacks against Western targets in Lebanon, then expanded to attacks abroad intended to exact revenge for actions threatening its or Iran's interests, or to press foreign governments to release captured operatives.
- ^ Hanhimäki, Jussi M.; Blumenau, Bernhard (2013). An International History of Terrorism: Western and Non-Western Experiences. s. 267. ISBN . 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022.
Based upon these beliefs, Hezbollah became vehemently anti-West and anti-Israel.
- ^ Siegel, Larry J. (3 Şubat 2012). Criminology: Theories, Patterns & Typology. s. 396. ISBN . 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022.
Hezbollah is anti-West and anti-Israel and has engaged in a series of terrorist actions including kidnappings, car bombings, and airline hijackings.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;bbc-hi-meisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ (1 Mayıs 2015). Trials of the Diaspora: A History of Anti-Semitism in England. ISBN . 5 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ Michael, Robert; Rosen, Philip (1 Mayıs 2015). Dictionary of Antisemitism from the Earliest Times to the Present. ISBN – Google Books vasıtasıyla.
- ^ Perry, Mark (1 Mayıs 2015). Talking to Terrorists: Why America Must Engage with Its Enemies. Basic Books. s. 158. ISBN .
- ^ "Analysis: Hezbollah's lethal anti-Semitism". The Jerusalem Post. 15 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2022.
Dış bağlantılar
| Vikisöz'de Hizbullah (Lübnan) ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
 | Lübnanlı bir siyasi parti ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hizbullah Arapca حزب الله Allah in Partisi veya Allah in Hizbi Lubnan da bulunan hem sivil hem de askeri kanadi olan Sii inancli siyasi ve askeri parti 1982 yilinda basta Israil i o zamanlar isgal etmekte oldugu Guney Lubnan dan cikartmak ve ardindan Israil i yikmak amaciyla kurulmustur Hizbullah in su andaki genel sekreteri 1994 yilindan beri Hasan Nasrallah tir Hizbullah حزب الله Genel sekreterHasan NasrallahKurucuAbbas MusaviSlogan lar Suphesiz Allah in Taraftarlari zafere ulasacak olanlardir Kurulus tarihi1985BirlesmeEmel Hareketi nden katilan Siiler ve diger bircok Sii grupMerkezBeyrut LubnanParlamento grubuDirenis Bloguna SadakatParamiliter kanatLubnan da Islami Direnis Lubnan Direnis TugaylariIdeolojiIslami milliyetcilik Ummetcilik Sii Cihatcilik Antiemperyalizm Bati karsitligi Antisemitizm Antisiyonizm HumeynizmDiniSii IslamUlusal uyelik8 Mart IttifakiUluslararasi uyelikDirenis EkseniResmi renklerYesil ve SariLubnan Parlamentosu15 1280 30Internet sitesiIslamic Resistance in LebanonLubnan Hizbullah siyasi ve silahli mucadele kanatlarinin yani sira fakir Lubnan halkina yardim amaciyla bircok kurumlar da isletmektedir Bunlarin arasinda 8 hastane 24 klinik 32 okul ve 6 tane de ciftciler icin tarim yardim dernegi bulunmaktadir Ayetullah Humeyni taraftarlarinin Iran daki Devrimini Orta Dogu da yayma amaci da tasiyordu Genelde Arap ve Musluman dunyasinda yasal bir direnis orgutu olarak kabul edilen Hizbullah ABD Kanada Israil Avustralya ve Suudi Arabistan tarafindan terorist ilan edilmistir Avrupa Birligi Konseyi ise bu konuda kesin bir tutum almamayi tercih etmistir Ic Savas DonemiHizbullah in kendine has bir orgut olarak ortaya ciktigi tarih kesin olarak bilinmemektedir Bazi arastirmacilar 1982 tarihini esas almaktayken diger arastirmacilar ise 1985 yilina kadar Hizbullah in cok sayida kucuk grubun ortak adi olarak kullanildigini kabul etmektedirler Zamanla bu kucuk gruplar tek bir bayrak altinda toplanarak Hizbullah i olusturdular Lubnan Ic Savasi boyunca Hizbullah ABD ve Avrupa askerlerinin Lubnan dan atilmasi amaciyla bircok eylemde bulundu 1983 yilinda ABD Elciligine yapilan bir saldiri sonucu 17 si Amerikali 63 kisi oldu Ayni yil icinde ABD kislalarina yapilan saldirida 241 Amerikali asker oldu ABD tamamen kanitlanmamis oldugu halde Hizbullah a para yardimi yaptigi gerekcesiyle bu saldirilardan Iran i sorumlu tuttu Bu saldirilardan kisa bir sure sonra ABD butun askerlerini Lubnan dan geri cekti Lubnan da Hizbullah denetimindeki Sii bolgeleriBeyrut ta Hizbullah mitingi 10 Aralik 2006Ic Savastan sonraki donem1990 yilinda Lubnan da imzalanan yla ic savas son buldu Ancak Taif antlasmasinda Lubnan daki butun silahli gruplarin silahlarini birakmasi ongorulmesine ragmen Hizbullah silahlari birakmadi Guney Lubnan ordusu ve Israil e karsi gerilla savasini surdurdu 15 Mayis 2000 tarihinde Israil Lubnan dan tamamen geri cekildi Fakat Suriye Ordusu Lubnan daki varligini surdurdu 14 Subat 2005 tarihinde eski Lubnan basbakani Refik Hariri suikast sonucu olduruldu Suikastin sorumlulari kesin olarak belirlenemedi Ancak olayda Suriye nin parmagi oldugu gorusu bazi kaynaklar tarafindan ileri suruldu Halkin tepkisi ve uluslararasi baski sonucu Suriye Nisan 2005 te Lubnan dan geri cekilmek zorunda kaldi Mayis 2005 te yapilan secimlerde Hizbullah oylarini buyuk olcude arttirdi ve Temmuz 2005 yilinda kurulan Ulusal Birlik hukumetinde yer aldi Ancak Hizbullah ile Israil arasinda sinir bolgelerinde catismalar zaman zaman devam etti 2006 Lubnan Savasi Hizbullah a buyuk prestij kazandirdi 2006 Lubnan Savasi nin galibi bircok Ortadogu ulkesinde Hizbullah olarak goruldu Savas sonrasi Hizbullah Lubnan da etkisini daha da genisleterek sivil halkin destegini kazandi iyice guncel siyasette yer almayi basardi Kurulan hukumetlere bakanlar gonderdi secilen hukumetler ve devlet baskanlari ile iyi iliskiler kurdu Onceki Lubnan Devlet Baskanlari Emil Lahud ve Misel Avn Hizbullah in siki birer muttefikleri ve destekcisiydiler 2011 den sonra Hizbullah Suriye Ic Savasi nda Iran ile beraber Sam Hukumetinin en koyu muttefiklerinden biri oldu Savas sirasinda Hizbullah uyelerini Sam Hukumeti icin savasmaya Suriye ye gonderdi bu mensuplarinin savas deneyimini arttirmalarini diger yandan da Suriye ye gelen Rus ordusunun planlama stratejisini ogrenmelerini sagladi Suriye de cokca kayiplar da verdi Hizbullah Suriye deki savasta oynadigi rol nedeniyle Lubnan topraklarindaki Sunni gruplarla da catisti Suriye Ic Savasi sonrasi ayrica Hizbullah Yemen ve Irak taki Iran yanlisi guclere de egitimler verdi Hizbullah halen gunumuzde Suriye de Sam rejiminin siki bir muttefigidir Milisleri Sam rejimi icin catismaktadir Hamas in muttefiklerinden biri olan Hizbullah cogu zaman Hamas Israil catismalarinda Hamas a desteklerini esirgememis muhimmat fuze gibi yardimlari Hamas a ulastirmistir Ayrica bakiniz2006 Lubnan SavasiDis baglantilarHizbullah Belge Haber Video28 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim 23 Agustos 2012 Hizbullah in Tarihcesi ve Yapisi olu kirik baglanti Erisim 23 Agustos 2012Kaynakca a b c Dalacoura Katerina 2012 Islamist Terrorism and National Liberation Hamas and Hizbullah Islamist Terrorism and Democracy in the Middle East Cambridge Cambridge University Press ss 66 96 doi 10 1017 CBO9780511977367 004 ISBN 978 0 511 97736 7 LCCN 2010047275 Stepanova Ekaterina 2008 PDF Oxford University Press s 113 10 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Philip Smyth February 2015 PDF The Washington Institute for Near East Studies ss 7 8 2 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Mart 2015 Elie Alagha Joseph 2011 Hizbullah s Documents From the 1985 Open Letter to the 2009 Manifesto Amsterdam University Press ss 15 20 ISBN 978 90 8555 037 2 3 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2022 Shehata Samer 2012 Islamist Politics in the Middle East Movements and Change Routledge s 176 ISBN 978 0 415 78361 3 3 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2022 Husseinia Rola El 2010 Hezbollah and the Axis of Refusal Hamas Iran and Syria Third World Quarterly 31 5 803 15 doi 10 1080 01436597 2010 502695 2013 Hezbollah The Global Footprint of Lebanon s Party of God s 356 ISBN 978 1849043335 4 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2022 Hezbollah s anti Western militancy began with attacks against Western targets in Lebanon then expanded to attacks abroad intended to exact revenge for actions threatening its or Iran s interests or to press foreign governments to release captured operatives Hanhimaki Jussi M Blumenau Bernhard 2013 An International History of Terrorism Western and Non Western Experiences s 267 ISBN 978 0415635400 6 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2022 Based upon these beliefs Hezbollah became vehemently anti West and anti Israel Siegel Larry J 3 Subat 2012 Criminology Theories Patterns amp Typology s 396 ISBN 978 1133049647 10 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2022 Hezbollah is anti West and anti Israel and has engaged in a series of terrorist actions including kidnappings car bombings and airline hijackings Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi bbc hi me isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme 1 Mayis 2015 Trials of the Diaspora A History of Anti Semitism in England ISBN 978 0 19 929705 4 5 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2022 Google Books vasitasiyla Michael Robert Rosen Philip 1 Mayis 2015 Dictionary of Antisemitism from the Earliest Times to the Present ISBN 9780810858688 Google Books vasitasiyla Perry Mark 1 Mayis 2015 Talking to Terrorists Why America Must Engage with Its Enemies Basic Books s 158 ISBN 9780465011179 Analysis Hezbollah s lethal anti Semitism The Jerusalem Post 15 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2022 2005 Hizbullah The Story from Within Saqi Books ISBN 978 0 86356 517 5 1996 Hizb Allah in Lebanon The Politics of the Western Hostage Crisis St Martin s Press ISBN 0 312 16491 2 2001 Hizbullah Politics and Religion ISBN 0 7453 1793 6 2005 Fadlallah The Making of a Radical Shi ite Leader Saqi Books ISBN 0 86356 596 4 Dis baglantilarVikisoz de Hizbullah Lubnan ile ilgili sozleri bulabilirsiniz Lubnanli bir siyasi parti ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz gtd