Afrika Cephesi, I. Dünya Savaşı sırasındaki Afrika'ya dağılmış Alman sömürgeleri ile İtilaf Devletleri arasındaki savaşları kapsar. Savaşlar, Afrika'nın genelini etkilemekten çok, sadece Alman sömürgeleri etrafında gerçekleşmiştir.
Afrika Cephesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
I. Dünya Savaşı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Fransa Belçika Portekiz İtalya | Alman İmparatorluğu Darfur Sultanlığı Senusiye Güney Afrika Cumhuriyeti Derviş Devleti | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Eugène Henry Giacomo De Martino | Paul von Lettow-Vorbeck |
Afrika Cephesi dört alt cephe içerisinde incelenir. Bu cepheler Batı Afrika Cephesi, Güneybatı Afrika Cephesi, Doğu Afrika Cephesi ve Kuzey Afrika Cephesi olarak adlandırılır.
Batı Cephesi
Batı Afrika'daki Alman sömürgeleri Togo ve Kamerun, Almanya'nın Avrupa'daki savaşa destek olmak için sömürgelerindeki askerleri çekmesi üzerine, savunmasız kaldı. İngiltere'nin ve Fransa'nın, bu fırsatı değerlendirerek yaptıkları saldırılar sonucunda Togo 26 Ağustos 1914'te, İtilaf Devletleri'ne teslim oldu. Kamerun'da daha iyi bir direniş gösteren Almanlar, Belçika'nın, kendi sömürgesi olan Kongo'daki birlikleriyle İtilaf Devletleri'nin yanında savaşa girmesiyle, 18 Şubat 1916'da Kamerun'u terk ederek tarafsız İspanyol sahası Rio Muni'ye sığındılar.
Güneybatı Cephesi
Güneybatı Afrika'daki Alman Sömürgesi Namibya, çok geniş ve kurak bir araziye sahipti. Bölgede 3000 kadar Alman askeri ile 7000 kadar erkek Alman yerleşimci bölgedeki Alman ordusunun tamamını oluşturmaktaydı. Daha çok başkent Windhoek çevresine toplanmış olan Alman birlikleri, yerli halklar tarafından da desteklenen İngiliz kuvvetleri karşısında uzun süre direnemediler ve 12 Mayıs 1915'te teslim oldular. Bu tarihten sonra Güney Batı Afrika, 70 yıl boyunca Güney Afrika Cumhuriyeti'nin etkisi altında kalmıştır.
Doğu Cephesi
Almanlar, bugünkü isimleriyle Tanzanya, Burundi ve Ruanda devletlerini kapsayan toprakları işgal ederek Alman Doğu Afrika'sını kurmuşlardı. Avrupa'ya kaydırılan askerlere rağmen, İngilizler I. Dünya Savaşı'nın resmen bittiği 11 Kasım 1918 tarihinden ancak 2 hafta sonra bölgeye tamamen hakim olabilmiştir.
Doğu Cephesinde Albay Lettow-Vorbeck komutasındaki Alman birlikleri, birbiri ile temasta kalan küçük birlikler halinde örgütlenerek İngiliz güçlerine karşı, gerilla taktikleriyle dört yıl boyunca başarılı bir şekilde direndi. Salgın hastalıkların da vurduğu İngiliz kuvvetleri, verdikleri ciddi kayıplara karşın çatışmaya devam edip bölgedeki önemli merkezlere ve demir yollarına hakim olabildiler. Buna karşılık Albay Lettow-Vorbeck komutasındaki gerillalar ancak kendilerine Almanya'nın teslim olduğu haberi ulaşınca savaşmayı bıraktılar.
Lettow-Vorbeck, bu savaştaki başarılarından dolayı generalliğe terfi etmiştir. Lettow-Vorbeck hakkında tartışmalı görüşler bulunmaktadır.
Kuzey Cephesi
Kuzey Cephesi, günümüz Cezayir, Tunus, Libya, Mısır ve Sina Yarımadası'nı içine alan bölgeyi kapsamaktadır. Bu cephenin küçük bir kısmı Sina ve Filistin Cephesi'ni kapsamaktadır. Cephedeki hareketlenmeler Birinci Kanal Harekâtı ile başladı. Osmanlı İmparatorluğu'nun amacı Sina Yarımadası'nı aldıktan sonra Mısır'ı ele geçirmek ve Kuzey Afrika'ya yayılmaktı. Fakat Osmanlı Ordusu'nun gerçekleştirdiği harekâtlar başarısızlıkla sonuçlandı ve Osmanlılar Suriye'ye kadar geri çekilmek zorunda kaldı.
Savaşın sonuçları
Afrika Cephesi'nin sonunda Almanya az sayıdaki sömürgesini de Büyük Britanya, Fransa ve Güney Afrika Cumhuriyeti'ne kaptırmıştır. Bu topraklar bağımsızlıklarını ancak 1960'lı yıllarda kazanmıştır. Namibya, bağımsızlığını kazanan son devlet olarak, Güney Afrika Cumhuriyeti'nden ancak 1988 yılında ayrılabilmiştir.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 7 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Afrika Cephesi I Dunya Savasi sirasindaki Afrika ya dagilmis Alman somurgeleri ile Itilaf Devletleri arasindaki savaslari kapsar Savaslar Afrika nin genelini etkilemekten cok sadece Alman somurgeleri etrafinda gerceklesmistir Afrika CephesiI Dunya SavasiTarih3 Agustos 1914 Kasim 1918BolgeKuzey Afrika Kamerun Togo Namibya Tanzanya Zambiya Mozambik Burundi RuandaSonucItilaf Devletleri neredeyse tum cephelerde basarili oldu Versailles Baris AntlasmasiTaraflarBuyuk Britanya Guney Afrika Birligi Britanya Hindistani Avustralya Fransa Belcika Portekiz ItalyaAlman Imparatorlugu Osmanli Devleti Lojistik destek Etiyopya Imparatorlugu 1915 16 Darfur Sultanligi Senusiye Guney Afrika Cumhuriyeti Dervis DevletiKomutanlar ve liderlerEugene Henry Giacomo De MartinoPaul von Lettow Vorbeck Afrika Cephesi dort alt cephe icerisinde incelenir Bu cepheler Bati Afrika Cephesi Guneybati Afrika Cephesi Dogu Afrika Cephesi ve Kuzey Afrika Cephesi olarak adlandirilir Bati Cephesi Bati Afrika daki Alman somurgeleri Togo ve Kamerun Almanya nin Avrupa daki savasa destek olmak icin somurgelerindeki askerleri cekmesi uzerine savunmasiz kaldi Ingiltere nin ve Fransa nin bu firsati degerlendirerek yaptiklari saldirilar sonucunda Togo 26 Agustos 1914 te Itilaf Devletleri ne teslim oldu Kamerun da daha iyi bir direnis gosteren Almanlar Belcika nin kendi somurgesi olan Kongo daki birlikleriyle Itilaf Devletleri nin yaninda savasa girmesiyle 18 Subat 1916 da Kamerun u terk ederek tarafsiz Ispanyol sahasi Rio Muni ye sigindilar Guneybati Cephesi Guneybati Afrika daki Alman Somurgesi Namibya cok genis ve kurak bir araziye sahipti Bolgede 3000 kadar Alman askeri ile 7000 kadar erkek Alman yerlesimci bolgedeki Alman ordusunun tamamini olusturmaktaydi Daha cok baskent Windhoek cevresine toplanmis olan Alman birlikleri yerli halklar tarafindan da desteklenen Ingiliz kuvvetleri karsisinda uzun sure direnemediler ve 12 Mayis 1915 te teslim oldular Bu tarihten sonra Guney Bati Afrika 70 yil boyunca Guney Afrika Cumhuriyeti nin etkisi altinda kalmistir Dogu Cephesi Almanlar bugunku isimleriyle Tanzanya Burundi ve Ruanda devletlerini kapsayan topraklari isgal ederek Alman Dogu Afrika sini kurmuslardi Avrupa ya kaydirilan askerlere ragmen Ingilizler I Dunya Savasi nin resmen bittigi 11 Kasim 1918 tarihinden ancak 2 hafta sonra bolgeye tamamen hakim olabilmistir Dogu Cephesinde Albay Lettow Vorbeck komutasindaki Alman birlikleri birbiri ile temasta kalan kucuk birlikler halinde orgutlenerek Ingiliz guclerine karsi gerilla taktikleriyle dort yil boyunca basarili bir sekilde direndi Salgin hastaliklarin da vurdugu Ingiliz kuvvetleri verdikleri ciddi kayiplara karsin catismaya devam edip bolgedeki onemli merkezlere ve demir yollarina hakim olabildiler Buna karsilik Albay Lettow Vorbeck komutasindaki gerillalar ancak kendilerine Almanya nin teslim oldugu haberi ulasinca savasmayi biraktilar Lettow Vorbeck bu savastaki basarilarindan dolayi generallige terfi etmistir Lettow Vorbeck hakkinda tartismali gorusler bulunmaktadir Kuzey Cephesi Kuzey Cephesi gunumuz Cezayir Tunus Libya Misir ve Sina Yarimadasi ni icine alan bolgeyi kapsamaktadir Bu cephenin kucuk bir kismi Sina ve Filistin Cephesi ni kapsamaktadir Cephedeki hareketlenmeler Birinci Kanal Harekati ile basladi Osmanli Imparatorlugu nun amaci Sina Yarimadasi ni aldiktan sonra Misir i ele gecirmek ve Kuzey Afrika ya yayilmakti Fakat Osmanli Ordusu nun gerceklestirdigi harekatlar basarisizlikla sonuclandi ve Osmanlilar Suriye ye kadar geri cekilmek zorunda kaldi Savasin sonuclariAfrika Cephesi nin sonunda Almanya az sayidaki somurgesini de Buyuk Britanya Fransa ve Guney Afrika Cumhuriyeti ne kaptirmistir Bu topraklar bagimsizliklarini ancak 1960 li yillarda kazanmistir Namibya bagimsizligini kazanan son devlet olarak Guney Afrika Cumhuriyeti nden ancak 1988 yilinda ayrilabilmistir Kaynakca Arsivlenmis kopya 7 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2016