Ipomoea tricolor, Meksika gündüz sefası veya gündüz sefası, Yeni Dünya tropiklerine özgü olan ve başka yerlerde yaygın olarak yetiştirilen ve natüralize olmuş, Convolvulaceae ailesindeki çiçekli bir bitki türüdür . Otsu, tek yıllık veya çok yıllık tırmanıcı asmalardır ve 2-4 metre uzunluğa ulaşabilirler. Yapraklar spiral olarak düzenlenmiştir. Çiçekler trompet şeklindedir, 4–9 cm çapındadırlar, genellikle orta kısmı beyaz ila altın sarısı olan mavi renkli çiçeklerdir.
Ipomoea tricolor | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||
Ipomoea tricolor Cav., Icon. 3: 5, pl. 208. (1795). |
Yetiştirme ve kullanımlar
Kültivasyonda, tür çok yaygın olarak yanlış isimlendirilen Ipomoea violacea olarak yetiştirilir, aslında farklı olsa da ilişkili bir türdür. I. tricolor 5 °C (41 °F) altındaki sıcaklıklara tolerans göstermez, bu nedenle ılıman bölgelerde genellikle tek yıllık olarak yetiştirilir. Her halükarda nispeten kısa ömürlü bir bitkidir.
Süs bitkisi olarak kullanılmak üzere, farklı çiçek renklerine sahip çok sayıda I. tricolor kültivarı seçilmiştir; yaygın olarak yetiştirilen örnekler şunları içerir:
- ‘Blue Star’
- ‘Flying Saucers’
- ‘Heavenly Blue’
- ‘Heavenly Blue Improved’
- ‘Pearly Gates’
- ‘Rainbow Flash’
- ‘Skylark’
- ‘Summer Skies’
- ‘Wedding Bells’
'Heavenly Blue' türü, Kraliyet Bahçıvanlık Derneği'nin Garden Merit Ödülü'nü kazanmıştır.
Entojenik kullanım
Tohumlar, asmalar, çiçekler ve yapraklar ergoline alkaloidleri içerir ve birçok Meksikalı Kızılderili kültürü tarafından yüzyıllardır entojen olarak kullanılmıştır ; R. Gordon Wasson, Aztekler tarafından Nahuatl adı tlitliltzin adı altında kullanılan halüsinojenik tohumların I. tricolor tohumları olduğunu düşünmektedir. Wasson ayrıca, Oaxaca'nın günümüz Zapoteklerinin tohumları badog negro olarak bildiklerini kaydetti .
Richard Schultes, 1941'de, Alexander Shulgin tarafından TiHKAL'de alıntılanan Aztek zamanlarına dayanan kullanımı belgeleyen kısa bir raporda Meksika Yerli Amerikalı kullanımını anlattı . Don Thomes MacDougall, Ipomoea tricolor tohumlarının, bazen benzer bir kimyasal bileşime sahip başka bir tür olan Rivea corymbosa tohumlarıyla bağlantılı olarak, ergometrin yerine lisergol ile birlikte, bazı Zapoteklerin sakramentleri olarak kullanıldığını bildirdiğinde 1960 yılında daha fazla araştırma yayınlandı. Bu bilgi, Yerli Amerikalılar dışındaki insanlar tarafından entojenik kullanımda bir artışa neden oldu.
Tohumların halüsinojenik özellikleri genellikle ergine (d-liserjik asit amid veya LSA olarak da bilinir) ile ilişkilendirilir, ancak atfedilmenin geçerliliği tartışmalıdır. Liserjik asit hidroksietilamid ve ergonovinin de bitkide saykodelik alkaloidlere katkıda bulunduğu düşünülmektedir. Ergin, Amerika Birleşik Devletleri'nde Çizelge III maddesi olarak listelenirken, bitkinin kendi kısımları kontrol edilmemektedir ve tohumlar ve bitkiler hala birçok fidanlık ve bahçe tedarikçisi tarafından satılmaktadır.
Tohumlar ayrıca tüketildiğinde mide bulantısına neden olabilecek glikozitler içerir.
Toksik tedaviler
Ticari tohumlar bazen bir koruyucu ve kümülatif bir nörotoksik zehir görevi gören toksik metil cıva ile muamele edilir (1980'lerden beri ABD ve İngiltere'de metil cıva kullanımı yasaklanmıştır). . Amerika Birleşik Devletleri'nde, tohumların toksik bir ağır metal bileşiği ile muamele edildiğini alıcılara belgelemek için yasal bir gereklilik yoktur.Suistimal Edilen Maddeler kitabına göre, tohumların bazen mide bulantısı ve karın ağrısı gibi hoş olmayan fiziksel semptomlara neden olacak şekilde tasarlanmış, yıkamayla çıkarılamayan bir kimyasalla kaplandığı iddia ediliyor. Kitap, bu kimyasalın da toksik olduğunu belirtiyor.
- Wedding Bells
- Wedding Bells yakın çekim
Renk değişimi
Ipomoea tricolor 'Heavenly Blue'da çiçeğin rengi, vakuolar pH'daki artışa bağlı olarak çiçek açarken değişir. Kırmızıdan maviye bu kayma, yapraklarda bulunan antosiyanin moleküllerini etkileyen kimyasal modifikasyonlardan kaynaklanır.
Dış bağlantılar
- Erowid Morning Glory tonoz 22 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ Brickell, Christopher, (Ed.) (2008). The Royal Horticultural Society A-Z Encyclopedia of Garden Plants. United Kingdom: Dorling Kindersley. s. 570. ISBN .
- ^ . Royal Horticultural Society. 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2020.
- ^ (PDF). Royal Horticultural Society. Temmuz 2017. s. 53. 5 Ocak 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2018.
- ^ Carod-Artal (2015). "Hallucinogenic drugs in pre-Columbian Mesoamerican cultures". Neurologia. 30 (1): 42-9. doi:10.1016/j.nrl.2011.07.003. (PMID) 21893367.
- ^ Seeing Seeds: A Journey into the World of Seedheads, Pods, and Fruit. Portland OR: Timber Press. 2015. ISBN . 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ekim 2020.
- ^ Substances of Abuse. Redding CA: Jubilee Enterprises. 2008. s. 157. ISBN .
- ^ Yoshida (2005). "The Involvement of Tonoplast Proton Pumps and Na+(K+)/H+ Exchangers in the Change of Petal Color During Flower Opening of Morning Glory, Ipomoea tricolor cv. Heavenly Blue". Plant and Cell Physiology. 46 (3): 407-415. doi:10.1093/pcp/pci057. ISSN 1471-9053. (PMID) 15695444.
- ^ Yoshida (1995). "Cause of blue petal colour". Nature. 373 (6512): 291. doi:10.1038/373291a0. ISSN 0028-0836.
- ^ Yoshida (2009). "Synchrony between flower opening and petal-color change from red to blue in morning glory, Ipomoea tricolor cv. Heavenly Blue". Proceedings of the Japan Academy, Series B. 85 (6): 187-197. doi:10.2183/pjab.85.187. ISSN 0386-2208. (PMC) 3559195 $2. (PMID) 19521056.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ipomoea tricolor Meksika gunduz sefasi veya gunduz sefasi Yeni Dunya tropiklerine ozgu olan ve baska yerlerde yaygin olarak yetistirilen ve naturalize olmus Convolvulaceae ailesindeki cicekli bir bitki turudur Otsu tek yillik veya cok yillik tirmanici asmalardir ve 2 4 metre uzunluga ulasabilirler Yapraklar spiral olarak duzenlenmistir Cicekler trompet seklindedir 4 9 cm capindadirlar genellikle orta kismi beyaz ila altin sarisi olan mavi renkli ciceklerdir Ipomoea tricolorBiyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif MagnoliopsidaTakim SolanalesFamilya ConvolvulaceaeCins IpomoeaTur I tricolorIkili adlandirmaIpomoea tricolorCav Icon 3 5 pl 208 1795 Yetistirme ve kullanimlarKultivasyonda tur cok yaygin olarak yanlis isimlendirilen Ipomoea violacea olarak yetistirilir aslinda farkli olsa da iliskili bir turdur I tricolor 5 C 41 F altindaki sicakliklara tolerans gostermez bu nedenle iliman bolgelerde genellikle tek yillik olarak yetistirilir Her halukarda nispeten kisa omurlu bir bitkidir Sus bitkisi olarak kullanilmak uzere farkli cicek renklerine sahip cok sayida I tricolor kultivari secilmistir yaygin olarak yetistirilen ornekler sunlari icerir Blue Star Flying Saucers Heavenly Blue Heavenly Blue Improved Pearly Gates Rainbow Flash Skylark Summer Skies Wedding Bells Heavenly Blue turu Kraliyet Bahcivanlik Dernegi nin Garden Merit Odulu nu kazanmistir Entojenik kullanim Tohumlar asmalar cicekler ve yapraklar ergoline alkaloidleri icerir ve bircok Meksikali Kizilderili kulturu tarafindan yuzyillardir entojen olarak kullanilmistir R Gordon Wasson Aztekler tarafindan Nahuatl adi tlitliltzin adi altinda kullanilan halusinojenik tohumlarin I tricolor tohumlari oldugunu dusunmektedir Wasson ayrica Oaxaca nin gunumuz Zapoteklerinin tohumlari badog negro olarak bildiklerini kaydetti Richard Schultes 1941 de Alexander Shulgin tarafindan TiHKAL de alintilanan Aztek zamanlarina dayanan kullanimi belgeleyen kisa bir raporda Meksika Yerli Amerikali kullanimini anlatti Don Thomes MacDougall Ipomoea tricolor tohumlarinin bazen benzer bir kimyasal bilesime sahip baska bir tur olan Rivea corymbosa tohumlariyla baglantili olarak ergometrin yerine lisergol ile birlikte bazi Zapoteklerin sakramentleri olarak kullanildigini bildirdiginde 1960 yilinda daha fazla arastirma yayinlandi Bu bilgi Yerli Amerikalilar disindaki insanlar tarafindan entojenik kullanimda bir artisa neden oldu Tohumlarin halusinojenik ozellikleri genellikle ergine d liserjik asit amid veya LSA olarak da bilinir ile iliskilendirilir ancak atfedilmenin gecerliligi tartismalidir Liserjik asit hidroksietilamid ve ergonovinin de bitkide saykodelik alkaloidlere katkida bulundugu dusunulmektedir Ergin Amerika Birlesik Devletleri nde Cizelge III maddesi olarak listelenirken bitkinin kendi kisimlari kontrol edilmemektedir ve tohumlar ve bitkiler hala bircok fidanlik ve bahce tedarikcisi tarafindan satilmaktadir Tohumlar ayrica tuketildiginde mide bulantisina neden olabilecek glikozitler icerir Toksik tedaviler Ticari tohumlar bazen bir koruyucu ve kumulatif bir norotoksik zehir gorevi goren toksik metil civa ile muamele edilir 1980 lerden beri ABD ve Ingiltere de metil civa kullanimi yasaklanmistir Amerika Birlesik Devletleri nde tohumlarin toksik bir agir metal bilesigi ile muamele edildigini alicilara belgelemek icin yasal bir gereklilik yoktur Suistimal Edilen Maddeler kitabina gore tohumlarin bazen mide bulantisi ve karin agrisi gibi hos olmayan fiziksel semptomlara neden olacak sekilde tasarlanmis yikamayla cikarilamayan bir kimyasalla kaplandigi iddia ediliyor Kitap bu kimyasalin da toksik oldugunu belirtiyor Wedding Bells Wedding Bells yakin cekimRenk degisimiIpomoea tricolor Heavenly Blue da cicegin rengi vakuolar pH daki artisa bagli olarak cicek acarken degisir Kirmizidan maviye bu kayma yapraklarda bulunan antosiyanin molekullerini etkileyen kimyasal modifikasyonlardan kaynaklanir Dis baglantilarErowid Morning Glory tonoz 22 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Brickell Christopher Ed 2008 The Royal Horticultural Society A Z Encyclopedia of Garden Plants United Kingdom Dorling Kindersley s 570 ISBN 9781405332965 Royal Horticultural Society 20 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Eylul 2020 PDF Royal Horticultural Society Temmuz 2017 s 53 5 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Mart 2018 Carod Artal 2015 Hallucinogenic drugs in pre Columbian Mesoamerican cultures Neurologia 30 1 42 9 doi 10 1016 j nrl 2011 07 003 PMID 21893367 Seeing Seeds A Journey into the World of Seedheads Pods and Fruit Portland OR Timber Press 2015 ISBN 978 1604694925 20 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ekim 2020 Substances of Abuse Redding CA Jubilee Enterprises 2008 s 157 ISBN 978 1930327467 Yoshida 2005 The Involvement of Tonoplast Proton Pumps and Na K H Exchangers in the Change of Petal Color During Flower Opening of Morning Glory Ipomoea tricolor cv Heavenly Blue Plant and Cell Physiology 46 3 407 415 doi 10 1093 pcp pci057 ISSN 1471 9053 PMID 15695444 Yoshida 1995 Cause of blue petal colour Nature 373 6512 291 doi 10 1038 373291a0 ISSN 0028 0836 Yoshida 2009 Synchrony between flower opening and petal color change from red to blue in morning glory Ipomoea tricolor cv Heavenly Blue Proceedings of the Japan Academy Series B 85 6 187 197 doi 10 2183 pjab 85 187 ISSN 0386 2208 PMC 3559195 2 PMID 19521056