Kaarlo Jaakko Juhani Hintikka (12 Ocak 1929 - 12 Ağustos 2015), Fin filozof ve mantıkçıdır.
Jaakko Hintikka | |
---|---|
Doğumu | Jaakko Kaarlo Juhani Hintikka 12 Ocak 1929 Helsingin maalaiskunta, Finlandiya |
Ölümü | 12 Ağustos 2015 (86 yaşında) Porvoo, Finlandiya |
Milliyeti | Fin |
Alma mater | University of Helsinki (Ph.D., 1953) |
Ödüller | Library of Living Philosophers (2006) Rolf Schock Prize (2006) |
Çağı | 20. yüzyıl felsefesi |
Bölgesi | Batı felsefesi |
Okulu | Analitik felsefe |
Kurumu | Stanford Üniversitesi Boston Üniversitesi |
Tez | Distributive Normal Forms in the Calculus of Predicates (1953) |
Doktora danışmanı | Georg Henrik von Wright |
İlgi alanları | Felsefe Mantık |
Önemli fikirleri |
|
Yaşamı ve kariyeri
Hintikka, Helsingin maalaiskunta'da (günümüzde Vantaa) doğdu.
1953'te, Predicate of Predicates'de Distributive Normal Forms in the Calculus adlı teziyle Helsinki Üniversitesinden doktorasını aldı. Georg Henrik von Wright'ın öğrencisiydi.
Hintikka, Harvard Üniversitesinde (1956-1969) "Junior Fellow" idi ve 1990'dan ölümüne kadar Helsinki Üniversitesi, Finlandiya Akademisi, Stanford Üniversitesi, Florida Eyalet Üniversitesi ve son olarak Boston Üniversitesinde çeşitli profesörlük görevlerinde bulundu. 30'dan fazla kitabın ve 300'den fazla bilimsel makalenin yazarı veya ortak yazarıydı, Hintikka matematiksel mantık, felsefi mantık, matematik felsefesi, epistemoloji, dil felsefesi ve bilim felsefesinde katkıda bulundu. Çalışmaları dokuzdan fazla dilde yayımlandı.
Hintikka, 1962'den 2002'ye kadar akademik Synthese dergisinin editörlüğünü yaptı ve 10'dan fazla dergide danışman editörlük yaptı. Fédération Internationale des Sociétés de Philosophie'nin ilk başkan yardımcısı, Institut International de Philosophie'nin (1993–1996) Başkan Yardımcısı ve Amerikan Felsefe Derneği, Uluslararası Tarih ve Felsefe Birliği'nin bir üyesiydi. Bilim Fakültesi, Sembolik Mantık Derneği ve Bilim Felsefesi Derneği yönetim kurulu üyesiydi. 2005 yılında, "kipsel kavramların, özellikle de bilgi ve inanç kavramlarının mantıksal analizine yaptığı öncü katkılardan dolayı" mantık ve felsefe alanında Rolf Schock Ödülü'nü kazandı. 1985'te Florida Felsefe Derneği'nin başkanıydı.
Norveç Bilim ve Edebiyat Akademisi üyesiydi. 26 Mayıs 2000'de Hintikka, İsveç Uppsala Üniversitesi Tarih ve Felsefe Fakültesi'nden fahri doktora aldı.
Felsefi çalışmaları
Hintikka, formel epistemik mantığın ve mantık için oyun semantiğinin kurucusu olarak kabul edilir. Kariyerinin başlarında, esas olarak Saul Kripke'nin çerçeve semantiğine benzeyen bir kipsel mantık semantiği tasarladı ve Evert Willem Beth'ten bağımsız olarak artık yaygın olarak öğretilen semantik tabloyu keşfetti. Daha sonra, ağırlıklı olarak oyun semantiği ve "dallanan niceleyicileri" ile bilinen bağımsızlık dostu mantık üzerinde çalıştı ve niceleyiciler hakkındaki sezgilerimize geleneksel birinci dereceden mantıktan daha iyi adalet sağladığına inandı. Aristoteles, Immanuel Kant, Ludwig Wittgenstein ve Charles Sanders Peirce üzerinde önemli tefsir çalışmaları yaptı. Hintikka'nın çalışmaları, Franz Brentano ve Peirce tarafından kurulan, Gottlob Frege ve Bertrand Russell tarafından geliştirilen ve Rudolf Carnap, Willard Van Orman Quine ve Hintikka'nın öğretmeni Georg Henrik von Wright tarafından sürdürülen felsefedeki analitik eğilimin bir devamı olarak görülebilir. Örneğin, 1998'de, Russell'ın 1903'te The Principles of Mathematics ile yaptığına benzer bir keşif duruşu sergileyen The Principles of Mathematics Revisited'ı yazdı.
Seçilmiş kitapları
Bibliyografya için bkz. Auxier ve Hahn (2006).
- 1962. Knowledge and Belief – An Introduction to the Logic of the Two Notions ISBN 1-904987-08-7
- 1969. Models for Modalities: Selected Essays ISBN 978-90-277-0598-3
- 1975. The intentions of intentionality and other new models for modalities ISBN 978-90-277-0634-8
- 1976. The semantics of questions and the questions of semantics: case studies in the interrelations of logic, semantics, and syntax ISBN 978-95-1950-535-0
- 1989. The Logic of Epistemology and the Epistemology of Logic ISBN 0-7923-0040-8
- 1996. Ludwig Wittgenstein: Half-Truths and One-and-a-Half-Truths ISBN 0-7923-4091-4
- 1996. Lingua Universalis vs Calculus Ratiocinator ISBN 0-7923-4246-1
- 1996. The Principles of Mathematics Revisited ISBN 0-521-62498-3
- 1998. Paradigms for Language Theory and Other Essays ISBN 0-7923-4780-3
- 1998. Language, Truth and Logic in Mathematics ISBN 0-7923-4766-8
- 1999. Inquiry as Inquiry: A Logic of Scientific Discovery ISBN 0-7923-5477-X
- 2004. Analyses of Aristotle ISBN 1-4020-2040-6
- 2007. Socratic Epistemology: Explorations of Knowledge-Seeking by Questioning
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . Boston University Philosophy Department. Boston University. 13 Ağustos 2015. 18 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2015.
- ^ (Norveççe). Norwegian Academy of Science and Letters. 9 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2011.
- ^ . www.uu.se. 7 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2018.
İleri okumalar
- Auxier, R.E., & Hahn, L. (eds.) 2006. The Philosophy of Jaakko Hintikka (The Library of Living Philosophers). Open Court. Includes a complete bibliography of Hintikka's publications. ISBN 0-8126-9462-7
- Bogdan, Radu (ed.) 1987. Jaakko Hintikka. Kluwer Academic Publishers. ISBN 90-277-2402-4
- Kolak, Daniel 2001. On Hintikka. Wadsworth. ISBN 0-534-58389-X
- Kolak, Daniel & Symons, John (eds.) 2004. Quantifiers, Questions and Quantum Physics: Essays on the Philosophy of Jaakko Hintikka. Springer.
Dış bağlantılar
- Wikimedia Commons'ta Jaakko Hintikka ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
- Jaakko Hintikka's personal website 6 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Philosopher Jaakko Hintikka reveals love affair between his wife and JFK. 6 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Helsinki Times.
- Jaakko Hintikka in 375 humanists – 20 May 2015. 29 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Faculty of Arts, University of Helsinki.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kaarlo Jaakko Juhani Hintikka 12 Ocak 1929 12 Agustos 2015 Fin filozof ve mantikcidir Jaakko HintikkaDogumuJaakko Kaarlo Juhani Hintikka 12 Ocak 1929 1929 01 12 Helsingin maalaiskunta FinlandiyaOlumu12 Agustos 2015 86 yasinda Porvoo FinlandiyaMilliyetiFinAlma materUniversity of Helsinki Ph D 1953 OdullerLibrary of Living Philosophers 2006 Rolf Schock Prize 2006 Cagi20 yuzyil felsefesiBolgesiBati felsefesiOkuluAnalitik felsefeKurumuStanford Universitesi Boston UniversitesiTezDistributive Normal Forms in the Calculus of Predicates 1953 Doktora danismaniGeorg Henrik von WrightIlgi alanlariFelsefe MantikOnemli fikirleriEpistemik mantik Oyun semantigiYasami ve kariyeriHintikka Helsingin maalaiskunta da gunumuzde Vantaa dogdu 1953 te Predicate of Predicates de Distributive Normal Forms in the Calculus adli teziyle Helsinki Universitesinden doktorasini aldi Georg Henrik von Wright in ogrencisiydi Hintikka Harvard Universitesinde 1956 1969 Junior Fellow idi ve 1990 dan olumune kadar Helsinki Universitesi Finlandiya Akademisi Stanford Universitesi Florida Eyalet Universitesi ve son olarak Boston Universitesinde cesitli profesorluk gorevlerinde bulundu 30 dan fazla kitabin ve 300 den fazla bilimsel makalenin yazari veya ortak yazariydi Hintikka matematiksel mantik felsefi mantik matematik felsefesi epistemoloji dil felsefesi ve bilim felsefesinde katkida bulundu Calismalari dokuzdan fazla dilde yayimlandi Hintikka 1962 den 2002 ye kadar akademik Synthese dergisinin editorlugunu yapti ve 10 dan fazla dergide danisman editorluk yapti Federation Internationale des Societes de Philosophie nin ilk baskan yardimcisi Institut International de Philosophie nin 1993 1996 Baskan Yardimcisi ve Amerikan Felsefe Dernegi Uluslararasi Tarih ve Felsefe Birligi nin bir uyesiydi Bilim Fakultesi Sembolik Mantik Dernegi ve Bilim Felsefesi Dernegi yonetim kurulu uyesiydi 2005 yilinda kipsel kavramlarin ozellikle de bilgi ve inanc kavramlarinin mantiksal analizine yaptigi oncu katkilardan dolayi mantik ve felsefe alaninda Rolf Schock Odulu nu kazandi 1985 te Florida Felsefe Dernegi nin baskaniydi Norvec Bilim ve Edebiyat Akademisi uyesiydi 26 Mayis 2000 de Hintikka Isvec Uppsala Universitesi Tarih ve Felsefe Fakultesi nden fahri doktora aldi Felsefi calismalariHintikka formel epistemik mantigin ve mantik icin oyun semantiginin kurucusu olarak kabul edilir Kariyerinin baslarinda esas olarak Saul Kripke nin cerceve semantigine benzeyen bir kipsel mantik semantigi tasarladi ve Evert Willem Beth ten bagimsiz olarak artik yaygin olarak ogretilen semantik tabloyu kesfetti Daha sonra agirlikli olarak oyun semantigi ve dallanan niceleyicileri ile bilinen bagimsizlik dostu mantik uzerinde calisti ve niceleyiciler hakkindaki sezgilerimize geleneksel birinci dereceden mantiktan daha iyi adalet sagladigina inandi Aristoteles Immanuel Kant Ludwig Wittgenstein ve Charles Sanders Peirce uzerinde onemli tefsir calismalari yapti Hintikka nin calismalari Franz Brentano ve Peirce tarafindan kurulan Gottlob Frege ve Bertrand Russell tarafindan gelistirilen ve Rudolf Carnap Willard Van Orman Quine ve Hintikka nin ogretmeni Georg Henrik von Wright tarafindan surdurulen felsefedeki analitik egilimin bir devami olarak gorulebilir Ornegin 1998 de Russell in 1903 te The Principles of Mathematics ile yaptigina benzer bir kesif durusu sergileyen The Principles of Mathematics Revisited i yazdi Secilmis kitaplari2006 yilinda Hintika Bibliyografya icin bkz Auxier ve Hahn 2006 1962 Knowledge and Belief An Introduction to the Logic of the Two Notions ISBN 1 904987 08 7 1969 Models for Modalities Selected Essays ISBN 978 90 277 0598 3 1975 The intentions of intentionality and other new models for modalities ISBN 978 90 277 0634 8 1976 The semantics of questions and the questions of semantics case studies in the interrelations of logic semantics and syntax ISBN 978 95 1950 535 0 1989 The Logic of Epistemology and the Epistemology of Logic ISBN 0 7923 0040 8 1996 Ludwig Wittgenstein Half Truths and One and a Half Truths ISBN 0 7923 4091 4 1996 Lingua Universalis vs Calculus Ratiocinator ISBN 0 7923 4246 1 1996 The Principles of Mathematics Revisited ISBN 0 521 62498 3 1998 Paradigms for Language Theory and Other Essays ISBN 0 7923 4780 3 1998 Language Truth and Logic in Mathematics ISBN 0 7923 4766 8 1999 Inquiry as Inquiry A Logic of Scientific Discovery ISBN 0 7923 5477 X 2004 Analyses of Aristotle ISBN 1 4020 2040 6 2007 Socratic Epistemology Explorations of Knowledge Seeking by Questioning ISBN 978 0 521 61651 5Ayrica bakinizAlfred TarskiKaynakca Boston University Philosophy Department Boston University 13 Agustos 2015 18 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Eylul 2015 Norvecce Norwegian Academy of Science and Letters 9 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ocak 2011 www uu se 7 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Nisan 2018 Ileri okumalarAuxier R E amp Hahn L eds 2006 The Philosophy of Jaakko Hintikka The Library of Living Philosophers Open Court Includes a complete bibliography of Hintikka s publications ISBN 0 8126 9462 7 Bogdan Radu ed 1987 Jaakko Hintikka Kluwer Academic Publishers ISBN 90 277 2402 4 Kolak Daniel 2001 On Hintikka Wadsworth ISBN 0 534 58389 X Kolak Daniel amp Symons John eds 2004 Quantifiers Questions and Quantum Physics Essays on the Philosophy of Jaakko Hintikka Springer ISBN 1 4020 3210 2978 951 51 7884 8Dis baglantilarWikimedia Commons ta Jaakko Hintikka ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Jaakko Hintikka s personal website 6 Aralik 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Philosopher Jaakko Hintikka reveals love affair between his wife and JFK 6 Aralik 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Helsinki Times Jaakko Hintikka in 375 humanists 20 May 2015 29 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Faculty of Arts University of Helsinki