Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İason (Yun. Ιάσων), Yunan mitolojisinde Altın Post’u ele geçirmek için Argo isimli, elli kürekli bir gemiyle Yunan anakarasından denize açılarak Karadeniz’in doğu ucundaki Kolkhis ülkesine doğru zorlu bir yolculuğa çıkan elli kahramanın (Argonaut’lar) önderidir. Altın Post’un öyküsü ile Argonaut’ların serüvenlerini muhtelif mit yazarları anlatır. Bunların önde gelenleri Bibliotheka isimli kitabıyla Apollodoros, Argonautika isimli kitabıyla da Rodoslu Apollonius’tur.
İason’un kimliği
Söz konusu denizaşırı yolculuğun hedefi olan Altın Post, Phriksos isimli bir prensi sırtında taşıyarak Karadeniz’in en doğu ucundaki Kolkhis iline götüren, tanrı hediyesi altın tüylü bir koçun postuydu. Gittiği yerde Koç’u Zeus’a kurban eden ve postunu kutsal bir koruluktaki meşe ağacına asan Phriksos, Kolkhis kralının kızıyla evlenmiş, orada kalarak dört oğlan babası olmuştu.
Phriksos’un gidişinden bir kuşak kadar sonra doğacak olan İason ile Phriksos arasında akrabalık bağları vardı. Phriksos’un babası, Orkhomenos kralı Athamas ile İason’un dedesi, kralı kardeştiler.
İason’un doğumu İolkos’ta yaşanan taht kavgası günlerine denk geldi. Kral Kretheus'un ölümünden sonra onun öz oğlu, tahtın yasal varisi olan Aison (İason’un gelecekteki babası) tahta çıkacakken üvey kardeşi Pelias, deniz tanrısı Poseidon'un soyundan geldiğini ve Aison'dan yaşça büyük olduğunu ileri sürerek ve zor kullanarak tahtı ele geçirdi. Biliciler Pelias’a ölümünün kral soyundan birinin elinden olacağını söylemişlerdi. Bu tanıma girenleri ortadan kaldırmaktan çekinmeyen Pelias üvey babası Aison’u öldürmeye cesaret edemediğinden onu eşiyle birlikte sarayın bir köşesinde hapis yaşamı sürmek zorunda bıraktı. Bu sığıntı yaşama başladıkları sırada Aison ve eşinin Diomedes adını verdikleri bir oğulları oldu.
Bebek doğunca kehaneti hatırlayan Pelias bebeği ortadan kaldırmak istedi. Görevlendirdiği askerler askerler bebeğin ölü doğduğu haberiyle karşılaştılar. Bu arada Aison olacakları tahmin ederek bebeği sadık bir kölesiyle kent kırsalına kaçırıp eski dostu, soylu kahramanların eğitmeni yarı insan yarı at bilge Kheiron'un gözetimine teslim etmişti. Kheiron bebeğe İason adını verdi. Pelion dağındaki mağarasında büyütüp eğittiği çocuk erişkinliğe vardığında geçmişiyle ilgili bilgiler ve geleceğe ilişkin yönlendirmelerle İolkos’a uğurladı onu.
Pelias’la karşılaşma
Bilicilerin Pelias için verdikleri diğer bir kehanete göre Pelias’ın yazgısında ölümünün tek sandaletli bir adamın elinden olacağı yazılıydı. Bu kehanetin üzerinden çok zaman geçmemişti ki İason, Kheiron’dan ayrıldıktan sonra İolkos’a giden yolda karşısına çıkan hızlı akışlı bir nehri geçmeye çalışırken sandaletlerinden birini sulara kaptırdı. Karşıya geçmeyi bekleyen yaşlı bir kadına yardım etmek için onu sırtına alıp geçirirken olmuştu bu. O yaşlı kadın aslında tanrıça Hera'ydı. İason kente vardığında Pelias’ın Poseidon ve diğer tanrılara adadığı ama Hera’nın anılmadığı bir sunu törenine katıldı. Pelias bir ayağı çıplak delikanlıyı görünce kehaneti anımsadı ve başına çöken tehlikeden kurtulmak amacıyla onu deniz yoluyla çok uzaklara, evine dönmesini olanaksız gördüğü zor bir yolculuğa göndermeye karar verdi.
Pelias’ın verdiği görev
Pelias’ın bu görevi İason’a nasıl verdiğini iki mit yazarı şöyle anlatır:
- Apollodoros
| “ | Pelias onu görünce kehaneti hatırladı ve yanına gidip sordu: ‘Sen kral olsaydın ve vatandaşlarından birinin seni öldüreceği yolunda bir kehanet olsaydı ne yapardın? Bunun üzerine İason, ya aklına öyle geldiği için, ya da Hera’nın, kendisini onurlandırmayan Pelias’ın başına Medea belasını musallat etmek isteyen gazabının söyletmesi sonucunda ‘Altın Post’u getirmesini emrederdim’ dedi. Pelias da hemen verdiği yanıtla gidip o postu getirmesini söyledi. Altın Post Kolkhis’te Ares’e adanan korulukta bir meşe ağacına asılıydı. Hiç uyumayan bir ejderha ona bekçilik ediyordu. | „ |
- Rodoslu Apollonios
| “ | Kral delikanlıyı görünce düşüncelere daldı ve onu deniz yoluyla çok uzaklara, tayfalarıyla birlikte perişan olarak eve dönüş yolunu bile bulamayacağı belalı bir yolculuğa göndermeye karar verdi. | „ |
Argonaut’lar, yolculuk ve dönüş
Argo isimli gemilerinden dolayı Argonaut’lar grup ismiyle anılan kahramanların İason’un önderliğinde çıktıkları Altın Post seferi başta Apollonios’un Argonautika isimli epik şiirinde olmak üzere muhtelif ozan ve yazarlar tarafından anlatılmıştır. Argonautika kahramanların yola çıktıkları limana yani Pagasai sahiline ayak basmaları ile son bulur. İason’un, yanında getirdiği Medea ile giderek karmaşıklaşan dönüş sonrası yaşamı Euripides’in Medea isimli oyunundan ve diğer mit yazarlarından öğreniyoruz.
Yurda dönüş ve sonrası
Argo Pagasai’ye vardığında denizcileri karşılayan olmadı. İason oradaki bir balıkçıdan anne ve babasının kral Pelias tarafından öldürüldüğünü (veya intihara zorlandıklarını) öğrenince öfkeye kapılarak hemen saraya saldırıp ölümü hak eden Pelias’ı ortadan kaldırmak istedi. Bu arada Medea öne çıktı ve Pelias’ı cezalandırma işini üstlendi. Kurnaz bir planla önce kendini yaşlı bir Artemis rahibesi görünümüne sokup sonra eski haline dönerek Pelias ve kızlarını etkisi altına aldı. Göz boyacılığını pekiştirmek için oyunlar tezgâhladı. Yaşlı bir koçu parçalayıp kaynattıktan sonra kuzuya dönüştürme hilesi yaptı. Pelias’ın kızlarını benzer bir yöntemle babalarını gençleştirebileceğine ikna etti. Gençliğine kavuşma özlemiyle Medea’ya inanan Pelias’ın sonu koçunki gibi oldu. Fakat Medea gizemli tavırları ve sözleriyle Pelias’ın kızlarını etkileyerek babalarını kesip parçalama işini onlara yaptırdı. Getirilmesini istediği Altın Post’u göremeden ölen Pelias’ın tahtı boş kalınca İason Pelias’ın tahtına geçmek yerine tahtı Pelias’ın oğlu Akastos’a bıraktı. Bazı kaynaklar Akastos’un İason ile Medea’yı kentten kovduğunu yazar.
İason Altın Postlu Koç’un Kolkhis’e doğru yola çıktığı Boeotia’ya gidip Post’u Orkhomenos’ta Zeus tapınağına astı. Argo’yu da Korinth Boğazı’na çekip deniz tanrısı Poseidon’a adadı. Korinth kralı Kreon, İason ile Medea’yı şeref konukları olarak ağırladı. İason ile Medea on yıl boyunca Korinth’de güzel bir yaşam sürdüler. İki oğulları oldu. İolkos kralı olmayı beklerken oradan kovulurcasına ayrılmak zorunda kaldığını unutmayan İason bir sürgün gibi geldiği Korinth’deki ilk günlerinden beri Korinth krallığına göz dikmiş, amacına ulaşmak için de kız çocuk sahibi olan yaşlı kral Kreon’la çok iyi bir ilişki kurmuştu. Glauke isimli prenses yetişkinliğe eriştiğinde İason ona yaklaşmakta gecikmedi. Kreon kutsal bir seferden başarı ile dönmüş olan İason’u baştan beri el üstünde tutmuştu. Bir yabancı gibi gördüğü Medea’yı önemsemiyordu. İason’un Glauke’yle evlenme isteğine sevinçle onay verdi.
İason’un bu kararını, özellikle Kolkhis’ten ayrılırken ettiği bağlılık yeminini hiçe saymasını karanlık bir öfkeyle karşılayan Medea öç duygularına kapıldı. Kreon’un kendisini çocuklarıyla birlikte Korinth’den kovması üzerine hediye olarak gönderdiği zehirli giysilerle yeni gelinin ve Kreon’un ölmesine neden oldu. Medea’nın öç duygusu öylesine güçlüdür ki çocuklarını da kendi eliyle ölüme gönderir. Kendisini evlat katili olmakla suçlayan İason’a “Onları senden çok sevmiştim, ama senin kalbini kırmak için öldürdüm onları” der. İason’un acısını daha da koyulaştırmak için çocukların ölü bedenlerini bile ona vermez. Sonra da dedesi Helios’un gönderdiği, kanatlı iki ejderhanın çektiği arabaya binip giderken İason için biçilen yazgıyı da haykırır yüzüne: “Sen de yaptıklarına layık bir ölüme kavuşacaksın. Argo’dan bir kalas düşecek kafana; böylece evliliğimizi hiçe saymanın bedelini ödeyeceksin”.
İason’un sonu Medea’nın söylediği gibi olur. Yalnız ve perişan, oradan oraya dolaşırken eski kahramanlık günlerini yadetmek için Argo’nun yanına gelir, gölgesine sığındığında başına düşen bir kalasla ölür.
Yason Burnu
Ordu’nun Perşembe ilçesinin 15 km batısında, Çaytepe köyü sınırları içinde yer alan ve güzel doğasıyla öne çıkan burun Yason Burnu diye anılır. Çeşitli yerel ve turistik tanıtım sitelerinde Altın Post söylencesiyle ilişki kurulup İason’un önderliğindeki Argonaut’ların burada mola verdikleri ve bu nedenle buraya Yason Burnu adı verildiği bilgisi yer almaktadır. Eski Yunan'da sadece Ksenophon’un "İason Burnu" ifadesini kullandığı tespit edilmiştir. Filozof, yazar ve asker Ksenophon, Pers illerine giden Yunan paralı askerlerin komutanı olarak umduklarını bulamadan yurda dönen askerlerin zorlu yolculuklarını anlattığı Anabasis (Türkçeye Anabasis - Onbinlerin Dönüşü ismiyle çevrilmiştir) kitabında askerlerin Trapezus’tan (Trabzon) başlayıp Batı’ya doğru yaptıkları yolculuğun bir bölümünde şu anlatıma yer vermiştir:
| “ | Ertesi gün Sinope’den (Sinop) yelken açıp uygun bir rüzgârla kıyı boyunca yol alırken Argo’nun demir attığı söylenen İason Burnu’nu ve nehir ağızlarını, önce Thermodon’u, sonra İris’i, üçüncü olarak Halys’i, ondan sonra da Parthenius’u gördüler. Bu ırmağı geçtikten sonra Mariandynos’ların bölgesinde kurulmuş bir Yunan kentine, Megara kolonisi olan Herakleia’ya vardılar. Akherusia Burnu’nun yanında demir attılar. Herakles’in köpek Kerberos’u ele geçirmek için Hades’in diyarına buradan indiği söylenir. | „ |
Anılan yerlerin doğal yerleşim sırasına ve yolculuğun Sinop’tan batıya doğru ilerlediğine bakıldığında sözü geçen İason Burnu Sinop’tan çok geride kalmaktadır. Diğer bir deyişle yer sıralamasının tutarlı olabilmesi için anlatımdaki hareket noktasının Sinop değil, İason Burnu diye tanımlanan yerden önceki, Ordu ile Trabzon arasındaki bir yer olduğu düşünülür.
Öte yandan Ksenophon’dan sonra yaşamış olan Rodoslu Apollonius, Argonaut’ların yolculuğunu en ince ayrıntılarıyla anlatırken bu yöreden geçişte sadece Genetaios Zeus burnundan söz etmiş ve Argo’nun bu burnu açıktan geçtiğini yazmıştır. Adı geçen burnun ismini burada yaşayan Genetes halkından aldığı ve Yason Burnu’nun karşı ucundaki Çam Burnu ile özdeştirilebileceği ileri sürülmektedir.
Notlar
- ^ İason’un bu iyiliği karşısında Hera bundan sonra İason’u kollayıp gözetecek ve Post’u ele geçirmesi için yardımcı olacaktır. Yolculuk boyunca yapacağı yardımlardan en önemlisi Aphrodite’yi kullanarak Medea’yı İason’a âşık etmesidir. Çünkü Medea olmaksızın Post’un ele geçirilemeyeceğini bilmektedir.
- ^ Pelias’un yaptığı sunu töreninde onurlandırılmadığını görünce Pelias’a kinlenen Hera İason’a bu yanıtı verdirmekle Pelias’ın sonunu hazırlamaktadır. Çünkü Pelias’ın ölümü İolkos’a İason’la birlikte dönen Medea’nın elinden olacaktır. Böylece Pelias’ın kral soyundan biri tarafından öldürüleceği kehaneti de gerçekleşmiş olacaktır, çünkü Medea kral soyundandır. Pelias kral soyundan birini kendi çevresinde aramıştır ama ölümü hiç ummadığı, uzaklardaki bir kral soyundan gelir.
- ^ Anabasis’in İngilizce çevirmenlerinden H.G. Dakyns bu bölümle ilgili bir dip not koyarak isimleri verilen ilk üç nehrin Sinope ile Kotyora (Ordu) arasında yer aldığı, dolayısıyla topografik bir hatanın bulunduğunu ve bunun metni düzenleyenlerden biri tarafından yapılmış olabileceğini belirtmektedir.
Kaynakça
- ^ Graves, Robert. The Greek Myths.
- ^ a b Rodoslu Apollonios. Argonautika, I-15-18.
- ^ a b Apollodoros. Bibliotheka (Kitaplık), I.IX.16.
- ^ Euripides. Medea.
- ^ . Ordu İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü web sitesi. 3 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2022.
- ^ Ksenophon, Anabasis, 6.2.2
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Şubat 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Şubat 2022.
- ^ John Freely, Türkiye Uygarlıklar Rehberi, 2008, Cilt 2, sf.117
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iason Yun Iaswn Yunan mitolojisinde Altin Post u ele gecirmek icin Argo isimli elli kurekli bir gemiyle Yunan anakarasindan denize acilarak Karadeniz in dogu ucundaki Kolkhis ulkesine dogru zorlu bir yolculuga cikan elli kahramanin Argonaut lar onderidir Altin Post un oykusu ile Argonaut larin seruvenlerini muhtelif mit yazarlari anlatir Bunlarin onde gelenleri Bibliotheka isimli kitabiyla Apollodoros Argonautika isimli kitabiyla da Rodoslu Apollonius tur Iason ve Altin Post Bertel Thorvaldsen 1808Iason un kimligiLeipzig Hayvanat Bahcesindeki Iason heykeli Yapit Walter Lenck Soz konusu denizasiri yolculugun hedefi olan Altin Post Phriksos isimli bir prensi sirtinda tasiyarak Karadeniz in en dogu ucundaki Kolkhis iline goturen tanri hediyesi altin tuylu bir kocun postuydu Gittigi yerde Koc u Zeus a kurban eden ve postunu kutsal bir koruluktaki mese agacina asan Phriksos Kolkhis kralinin kiziyla evlenmis orada kalarak dort oglan babasi olmustu Phriksos un gidisinden bir kusak kadar sonra dogacak olan Iason ile Phriksos arasinda akrabalik baglari vardi Phriksos un babasi Orkhomenos krali Athamas ile Iason un dedesi krali kardestiler Iason un dogumu Iolkos ta yasanan taht kavgasi gunlerine denk geldi Kral Kretheus un olumunden sonra onun oz oglu tahtin yasal varisi olan Aison Iason un gelecekteki babasi tahta cikacakken uvey kardesi Pelias deniz tanrisi Poseidon un soyundan geldigini ve Aison dan yasca buyuk oldugunu ileri surerek ve zor kullanarak tahti ele gecirdi Biliciler Pelias a olumunun kral soyundan birinin elinden olacagini soylemislerdi Bu tanima girenleri ortadan kaldirmaktan cekinmeyen Pelias uvey babasi Aison u oldurmeye cesaret edemediginden onu esiyle birlikte sarayin bir kosesinde hapis yasami surmek zorunda birakti Bu siginti yasama basladiklari sirada Aison ve esinin Diomedes adini verdikleri bir ogullari oldu Bebek dogunca kehaneti hatirlayan Pelias bebegi ortadan kaldirmak istedi Gorevlendirdigi askerler askerler bebegin olu dogdugu haberiyle karsilastilar Bu arada Aison olacaklari tahmin ederek bebegi sadik bir kolesiyle kent kirsalina kacirip eski dostu soylu kahramanlarin egitmeni yari insan yari at bilge Kheiron un gozetimine teslim etmisti Kheiron bebege Iason adini verdi Pelion dagindaki magarasinda buyutup egittigi cocuk eriskinlige vardiginda gecmisiyle ilgili bilgiler ve gelecege iliskin yonlendirmelerle Iolkos a ugurladi onu Pelias la karsilasmaBilicilerin Pelias icin verdikleri diger bir kehanete gore Pelias in yazgisinda olumunun tek sandaletli bir adamin elinden olacagi yaziliydi Bu kehanetin uzerinden cok zaman gecmemisti ki Iason Kheiron dan ayrildiktan sonra Iolkos a giden yolda karsisina cikan hizli akisli bir nehri gecmeye calisirken sandaletlerinden birini sulara kaptirdi Karsiya gecmeyi bekleyen yasli bir kadina yardim etmek icin onu sirtina alip gecirirken olmustu bu O yasli kadin aslinda tanrica Hera ydi Iason kente vardiginda Pelias in Poseidon ve diger tanrilara adadigi ama Hera nin anilmadigi bir sunu torenine katildi Pelias bir ayagi ciplak delikanliyi gorunce kehaneti animsadi ve basina coken tehlikeden kurtulmak amaciyla onu deniz yoluyla cok uzaklara evine donmesini olanaksiz gordugu zor bir yolculuga gondermeye karar verdi Pelias in verdigi gorevPelias in bu gorevi Iason a nasil verdigini iki mit yazari soyle anlatir Apollodoros Pelias onu gorunce kehaneti hatirladi ve yanina gidip sordu Sen kral olsaydin ve vatandaslarindan birinin seni oldurecegi yolunda bir kehanet olsaydi ne yapardin Bunun uzerine Iason ya aklina oyle geldigi icin ya da Hera nin kendisini onurlandirmayan Pelias in basina Medea belasini musallat etmek isteyen gazabinin soyletmesi sonucunda Altin Post u getirmesini emrederdim dedi Pelias da hemen verdigi yanitla gidip o postu getirmesini soyledi Altin Post Kolkhis te Ares e adanan korulukta bir mese agacina asiliydi Hic uyumayan bir ejderha ona bekcilik ediyordu Altin postu giyen Iason Michele Cortazzo Napoli MuzesiRodoslu Apollonios Kral delikanliyi gorunce dusuncelere daldi ve onu deniz yoluyla cok uzaklara tayfalariyla birlikte perisan olarak eve donus yolunu bile bulamayacagi belali bir yolculuga gondermeye karar verdi Argonaut lar yolculuk ve donusIason Altin Post u ele geciriyor fresk 1584 Argo isimli gemilerinden dolayi Argonaut lar grup ismiyle anilan kahramanlarin Iason un onderliginde ciktiklari Altin Post seferi basta Apollonios un Argonautika isimli epik siirinde olmak uzere muhtelif ozan ve yazarlar tarafindan anlatilmistir Argonautika kahramanlarin yola ciktiklari limana yani Pagasai sahiline ayak basmalari ile son bulur Iason un yaninda getirdigi Medea ile giderek karmasiklasan donus sonrasi yasami Euripides in Medea isimli oyunundan ve diger mit yazarlarindan ogreniyoruz Yurda donus ve sonrasiIason ve Medea Gustave Moreau 1865 Argo Pagasai ye vardiginda denizcileri karsilayan olmadi Iason oradaki bir balikcidan anne ve babasinin kral Pelias tarafindan olduruldugunu veya intihara zorlandiklarini ogrenince ofkeye kapilarak hemen saraya saldirip olumu hak eden Pelias i ortadan kaldirmak istedi Bu arada Medea one cikti ve Pelias i cezalandirma isini ustlendi Kurnaz bir planla once kendini yasli bir Artemis rahibesi gorunumune sokup sonra eski haline donerek Pelias ve kizlarini etkisi altina aldi Goz boyaciligini pekistirmek icin oyunlar tezgahladi Yasli bir kocu parcalayip kaynattiktan sonra kuzuya donusturme hilesi yapti Pelias in kizlarini benzer bir yontemle babalarini genclestirebilecegine ikna etti Gencligine kavusma ozlemiyle Medea ya inanan Pelias in sonu kocunki gibi oldu Fakat Medea gizemli tavirlari ve sozleriyle Pelias in kizlarini etkileyerek babalarini kesip parcalama isini onlara yaptirdi Getirilmesini istedigi Altin Post u goremeden olen Pelias in tahti bos kalinca Iason Pelias in tahtina gecmek yerine tahti Pelias in oglu Akastos a birakti Bazi kaynaklar Akastos un Iason ile Medea yi kentten kovdugunu yazar Iason Altin Postlu Koc un Kolkhis e dogru yola ciktigi Boeotia ya gidip Post u Orkhomenos ta Zeus tapinagina asti Argo yu da Korinth Bogazi na cekip deniz tanrisi Poseidon a adadi Korinth krali Kreon Iason ile Medea yi seref konuklari olarak agirladi Iason ile Medea on yil boyunca Korinth de guzel bir yasam surduler Iki ogullari oldu Iolkos krali olmayi beklerken oradan kovulurcasina ayrilmak zorunda kaldigini unutmayan Iason bir surgun gibi geldigi Korinth deki ilk gunlerinden beri Korinth kralligina goz dikmis amacina ulasmak icin de kiz cocuk sahibi olan yasli kral Kreon la cok iyi bir iliski kurmustu Glauke isimli prenses yetiskinlige eristiginde Iason ona yaklasmakta gecikmedi Kreon kutsal bir seferden basari ile donmus olan Iason u bastan beri el ustunde tutmustu Bir yabanci gibi gordugu Medea yi onemsemiyordu Iason un Glauke yle evlenme istegine sevincle onay verdi Iason un bu kararini ozellikle Kolkhis ten ayrilirken ettigi baglilik yeminini hice saymasini karanlik bir ofkeyle karsilayan Medea oc duygularina kapildi Kreon un kendisini cocuklariyla birlikte Korinth den kovmasi uzerine hediye olarak gonderdigi zehirli giysilerle yeni gelinin ve Kreon un olmesine neden oldu Medea nin oc duygusu oylesine gucludur ki cocuklarini da kendi eliyle olume gonderir Kendisini evlat katili olmakla suclayan Iason a Onlari senden cok sevmistim ama senin kalbini kirmak icin oldurdum onlari der Iason un acisini daha da koyulastirmak icin cocuklarin olu bedenlerini bile ona vermez Sonra da dedesi Helios un gonderdigi kanatli iki ejderhanin cektigi arabaya binip giderken Iason icin bicilen yazgiyi da haykirir yuzune Sen de yaptiklarina layik bir olume kavusacaksin Argo dan bir kalas dusecek kafana boylece evliligimizi hice saymanin bedelini odeyeceksin Iason un sonu Medea nin soyledigi gibi olur Yalniz ve perisan oradan oraya dolasirken eski kahramanlik gunlerini yadetmek icin Argo nun yanina gelir golgesine sigindiginda basina dusen bir kalasla olur Yason BurnuOrdu nun Persembe ilcesinin 15 km batisinda Caytepe koyu sinirlari icinde yer alan ve guzel dogasiyla one cikan burun Yason Burnu diye anilir Cesitli yerel ve turistik tanitim sitelerinde Altin Post soylencesiyle iliski kurulup Iason un onderligindeki Argonaut larin burada mola verdikleri ve bu nedenle buraya Yason Burnu adi verildigi bilgisi yer almaktadir Eski Yunan da sadece Ksenophon un Iason Burnu ifadesini kullandigi tespit edilmistir Filozof yazar ve asker Ksenophon Pers illerine giden Yunan parali askerlerin komutani olarak umduklarini bulamadan yurda donen askerlerin zorlu yolculuklarini anlattigi Anabasis Turkceye Anabasis Onbinlerin Donusu ismiyle cevrilmistir kitabinda askerlerin Trapezus tan Trabzon baslayip Bati ya dogru yaptiklari yolculugun bir bolumunde su anlatima yer vermistir Ertesi gun Sinope den Sinop yelken acip uygun bir ruzgarla kiyi boyunca yol alirken Argo nun demir attigi soylenen Iason Burnu nu ve nehir agizlarini once Thermodon u sonra Iris i ucuncu olarak Halys i ondan sonra da Parthenius u gorduler Bu irmagi gectikten sonra Mariandynos larin bolgesinde kurulmus bir Yunan kentine Megara kolonisi olan Herakleia ya vardilar Akherusia Burnu nun yaninda demir attilar Herakles in kopek Kerberos u ele gecirmek icin Hades in diyarina buradan indigi soylenir Anilan yerlerin dogal yerlesim sirasina ve yolculugun Sinop tan batiya dogru ilerledigine bakildiginda sozu gecen Iason Burnu Sinop tan cok geride kalmaktadir Diger bir deyisle yer siralamasinin tutarli olabilmesi icin anlatimdaki hareket noktasinin Sinop degil Iason Burnu diye tanimlanan yerden onceki Ordu ile Trabzon arasindaki bir yer oldugu dusunulur Ote yandan Ksenophon dan sonra yasamis olan Rodoslu Apollonius Argonaut larin yolculugunu en ince ayrintilariyla anlatirken bu yoreden geciste sadece Genetaios Zeus burnundan soz etmis ve Argo nun bu burnu aciktan gectigini yazmistir Adi gecen burnun ismini burada yasayan Genetes halkindan aldigi ve Yason Burnu nun karsi ucundaki Cam Burnu ile ozdestirilebilecegi ileri surulmektedir Notlar Iason un bu iyiligi karsisinda Hera bundan sonra Iason u kollayip gozetecek ve Post u ele gecirmesi icin yardimci olacaktir Yolculuk boyunca yapacagi yardimlardan en onemlisi Aphrodite yi kullanarak Medea yi Iason a asik etmesidir Cunku Medea olmaksizin Post un ele gecirilemeyecegini bilmektedir Pelias un yaptigi sunu toreninde onurlandirilmadigini gorunce Pelias a kinlenen Hera Iason a bu yaniti verdirmekle Pelias in sonunu hazirlamaktadir Cunku Pelias in olumu Iolkos a Iason la birlikte donen Medea nin elinden olacaktir Boylece Pelias in kral soyundan biri tarafindan oldurulecegi kehaneti de gerceklesmis olacaktir cunku Medea kral soyundandir Pelias kral soyundan birini kendi cevresinde aramistir ama olumu hic ummadigi uzaklardaki bir kral soyundan gelir Anabasis in Ingilizce cevirmenlerinden H G Dakyns bu bolumle ilgili bir dip not koyarak isimleri verilen ilk uc nehrin Sinope ile Kotyora Ordu arasinda yer aldigi dolayisiyla topografik bir hatanin bulundugunu ve bunun metni duzenleyenlerden biri tarafindan yapilmis olabilecegini belirtmektedir Kaynakca Graves Robert The Greek Myths a b Rodoslu Apollonios Argonautika I 15 18 a b Apollodoros Bibliotheka Kitaplik I IX 16 Euripides Medea Ordu Il Kultur ve Turizm Mudurlugu web sitesi 3 Subat 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Subat 2022 Ksenophon Anabasis 6 2 2 Arsivlenmis kopya 3 Subat 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Subat 2022 John Freely Turkiye Uygarliklar Rehberi 2008 Cilt 2 sf 117