Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için alakalı konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır.Eylül 2020) ( |
Kübizm, 20. yüzyıl başındaki temsile dayalı sanat anlayışından saparak devrim yapan Fransız sanat akımıdır.Pablo Picasso ve Georges Braque, nesne yüzeylerinin ardına bakarak konuyu aynı anda değişik açılardan sunabilecek geometrik şekilleri vurgulamışlardır.
Tarihi
20. yüzyıl başlarında ortaya çıkmıştır. Kübizm terimi I. Dünya Savaşı'ndan önceki yıllarda Paris'te gelişen bir resim akımını belirtir. O dönemde Avrupa'da biçimlenmekte olan modern sanatın ışığın geçici etkilerini resmetmek olan izlenimcilerden hoşnut olmayan bir genç ressamlar kuşağı yetişiyordu; bunlar, Matisse'in çevresinde toplanmış olan fovların çok renkli resim sanatından da hoşlanmıyorlardı. Kübist sanatçılara göre dış dünyanın nesneleri sadece göründükleri yanıyla değil görünmeyen tüm yanları ile ele alınmalıydı. Empresyonizm'e egemen olan görme duygusu yerine, Kübistler aklın başatlığına dayanan aklın gücünü ortaya koymak istiyorlardı.Tablolarını sağlam temellere oturtmak istiyor ve bu konuda ressam Paul Cezanne'ın izinden gidiyorlardı. Nitekim bu ressamlar, Cezanne'dan, onun son Provence manzaralarından ve natürmortlarından esinlenecekler, bundan da kübizm doğacaktı. Manifestosu yazan Apollinair, bir taklit sanat değil tasarım sanatı olduğunu söyler.
1907'den 1912'ye değin süren kübizmin dönemi analitik kübizm olarak da bilinmektedir. Bu dönemde doğa, geometrik biçimlere silindir, küre, koni ya da prizma gibi bileşimlere sahip gibi düşünülerek tasvir edilmiştir.
Küçük Küpler
Kübizm adı, Georges Braque'ın bir tablosunu gören bir sanat eleştirmeni olan 'in bu tablo için «küçük küpler» sözünü kullanmasıyla ortaya çıkmıştır. Bir yanılgı sonucu yeni resme uygulanan bu deyim, Picasso ve Georges Braque'ın o tarihlerde birbirine pek benzeyen ilk kübist eserleri konusunda bir fikir verebilir. Her ikisi de hacimlerin iç içe geçtiği portreler, manzaralar, natürmortlar çizmekteydi. Onlar iki boyutlu (en ve boy) olan tuvalin yüzüne doğada üç boyutlu (en, boy, derinlik) olan nesneleri çizebilmenin çarelerini araştırıyorlardı. Bu, yeni bir sorun değildi; bütün resim sanatının sorunuydu; ama o zamana kadar, derinlik izlenimi perspektif aracılığıyla verilebiliyordu.
Picasso ile Braque, her şeyden önce bir tablonun ne olduğunu unutturan bu çözüm yolunu bir yana bıraktılar: Tablo, aslında dümdüz bir yüzeydir. Braque ile Picasso, biçimleri tuvalin üzerine kademeli sıralayarak üst üste yerleştirdiler. Zaten onların niyeti, gerçeği gördüğümüz gibi değil, olduğu gibi göstermekti: Yerimizi değiştirmeden bir nesneye baktığımız zaman onun sadece bir kısmını, bir köşesini veya bir yüzünü görürüz
Kübistler ise nesneleri, sanki çevresinde dolaşıyorlarmış gibi, birkaç bakış açısından, cepheden, yandan, üstten, alttan bakarak aynı imge üzerinde göstereceklerdir. Aynı şekilde, bir yüzü hem yandan, hem de iki gözü görülecek biçimde (karmaşık görüntü) vereceklerdir.
1911'e doğru Braque ve Picasso için, nesneleri kat kat açıp saydam küçük yüzeylere bölmek, kenar çizgilerini kırmak, gerçek bir oyun haline geldi; o kadar ki, neyin resmini yaptıklarını anlamak giderek zorlaştı. İki ressam o sıralarda Avrupa'nın başka merkezlerinde doğmakta olan soyut sanata çok yaklaşmış.
Kübistler, sanatlarını geliştirirken gerçeği tamamen özgün bir biçimde resim sanatına sokmak amacını güttüler: resme tamamen yabancı öğeleri (kâğıt, gazete parçaları, kibrit çöpleri) tablolarına yapıştırdılar. Üstelik boyalarına kum karıştırdıkları da oluyordu. Bütün bunlar günümüz resim sanatında sık sık rastlanan şeylerdir, ama o dönemde hiç görülmemişti. Kübistler bunu hem gerçek ile ilişkilerini yitirmediklerini göstermek, hem de resimde imtiyazlı madde diye bir şey olmadığını, bir tablonun herhangi bir şeyle yapılabileceğini göstermek için yaptılar. Yeter ki, tablo, biçimlerin tutarlı bir kompozisyonunu oluştursun.
Açıklık kaygısıyla, yapısal çizgileri iyice azalttılar ve kompozisyonlarına, hemen belirli bir nesneyi akla getiren resmedilmiş biçimleri eklediler: söz gelimi, bir gitarı belirtmek için teller ve bir eğri, keman için üzerindeki delikleri, şişe için ise şişenin boynunu çizmekle yetindiler.
Sanat felsefesi olarak, ayrı ayrı yerlerde geçen şeylerin birlikte ve aynı zamanda cereyan ettiğini tasavvur ve tasvir etmek düşüncesi ile, karışıklıktan hoşlanma zevkinin birleştirilerek ifade edilmesi esasına dayanır. Nitekim kübistlerin eserlerinde karmakarışık imajlara ve dağınık kelimelere rastlanır.
Kübistler, herhangi bir şeyde gözün türlü yönlerden görebildiği özellikleri, bir arada geometrik şekillerle göstermeye çalışır. Bu tarz resimlere kübik resim adı verilir. Kübizm, eşyanın uzaklık ve yer içinde kapladığı hacim kanununu temel hareket noktası olarak alır. Bu akıma mensup sanatçılar, resimde özün, değişmeyenin peşinde koştuklarını savunurlar. Onlara göre, konunun sadece görünen yönünü değil, görünmeyen tarafını da göstermek gerekir.
Bu akıma mensup olan edebiyatçıların gayesi ise, duygularla olayları birbirine karıştırmak, ayrı ayrı yerlerde geçen olayların birlikte, aynı anda olduğunu kabul etmek ve bu anlayışta eser vermektir. Bu yüzden kübistlerin eserleri oldukça karmaşıktır.
Kübistler, resimde renk oyunlarının yankılarını, güneş ışınlarının tabiat içinde uyandırdığı parıltıları bir yana bırakarak, eşyanın geometrik yapısına önem vermişlerdir. Bu bakımdan Kübizm, tabiatın yepyeni bir anlayışla değerlendirilmesidir denilebilir. Onlar sanatlarının kaynağını duygudan çok, düşüncede aramışlar, esere düşünceyi katarak empresyonistlerin aksine, ilim yoluyla değil sanat yoluyla sanata varmak prensibini seçmişlerdir.
Kübizm'in Edebiyat'a etkisi
Kübizm etkisi 20. yüzyıl başlarında resim ve heykel sanat dallarında ortaya konan eserlerde görülmektedir. Ancak Fransa’da o dönem yaşanan toplumsal gerginlikler nedeniyle Kübizm edebiyat alanına da taşınmıştır. Şiirleri ile meşhur olmuş Guillaume Apollinaire Kübist şiirler yazarak Kübizm'i edebiyat alanına taşıyan isim olmuştur. Kübizm'in önce parçala sonra birleştir yönteminin Max Jacob tarafından şiirde kullanılmıştır.
Kübizm Sanatçıları
- Albert Gleizes
- Alberto Giacometti
- Aleksandra Ekster
- Alexander Archipenko
- Alexandra Nechita
- Amadeo De Souza Cardoso
- André Lhote
- Ang Kiukok
- Auguste Herbin
- Daniel-Henry Kahnweiler
- David Hockney
- Diego Rivera
- Doménikos Theotokópoulos (El Greco)
- Emil Filla
- Emilio Pettoruti
- Fernand Léger
- Francis Bacon
- Francis Picabia
- Franz Marc
- Frida Kahlo
- George Braque
- Gino Severini
- Henri Laurens
- Henri Le Fauconnier
- Jacop Lawrence
- Jacques Lipchitz
- Jacques Villon
- Jean Metzinger
- Juan Gris
- Kazimir Maleviç
- Lyonel Feininger
- Lyubov Popova
- Marc Chagall
- Marcel Duchamp
- Maria Blanchard
- Marie Laurencin
- Mikhail Larionov
- Natalia Goncharova
- Pablo Picasso
- Paul Cézanne
- Paul Klee
- Piet Mondrian
- Raoul Dufy
- Raymond Duchamp-Villon
- Robert Delaunay
- Roger de La Fresnaye
- Romero Britto
- Rufino Tamayo
- Salvador Dali
- Vicente Manansala
- Victor Vasarely
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin veya maddenin bir bolumunun gelisebilmesi icin alakali konuda uzman kisilere gereksinim duyulmaktadir Ayrintilar icin lutfen tartisma sayfasini inceleyin veya yeni bir tartisma baslatin Konu hakkinda uzman birini bulmaya yardimci olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Eylul 2020 Kubizm 20 yuzyil basindaki temsile dayali sanat anlayisindan saparak devrim yapan Fransiz sanat akimidir Pablo Picasso ve Georges Braque nesne yuzeylerinin ardina bakarak konuyu ayni anda degisik acilardan sunabilecek geometrik sekilleri vurgulamislardir Prag da Kubist bir evTarihi20 yuzyil baslarinda ortaya cikmistir Kubizm terimi I Dunya Savasi ndan onceki yillarda Paris te gelisen bir resim akimini belirtir O donemde Avrupa da bicimlenmekte olan modern sanatin isigin gecici etkilerini resmetmek olan izlenimcilerden hosnut olmayan bir genc ressamlar kusagi yetisiyordu bunlar Matisse in cevresinde toplanmis olan fovlarin cok renkli resim sanatindan da hoslanmiyorlardi Kubist sanatcilara gore dis dunyanin nesneleri sadece gorundukleri yaniyla degil gorunmeyen tum yanlari ile ele alinmaliydi Empresyonizm e egemen olan gorme duygusu yerine Kubistler aklin basatligina dayanan aklin gucunu ortaya koymak istiyorlardi Tablolarini saglam temellere oturtmak istiyor ve bu konuda ressam Paul Cezanne in izinden gidiyorlardi Nitekim bu ressamlar Cezanne dan onun son Provence manzaralarindan ve naturmortlarindan esinlenecekler bundan da kubizm dogacakti Manifestosu yazan Apollinair bir taklit sanat degil tasarim sanati oldugunu soyler 1907 den 1912 ye degin suren kubizmin donemi analitik kubizm olarak da bilinmektedir Bu donemde doga geometrik bicimlere silindir kure koni ya da prizma gibi bilesimlere sahip gibi dusunulerek tasvir edilmistir Kucuk KuplerKubizm adi Georges Braque in bir tablosunu goren bir sanat elestirmeni olan in bu tablo icin kucuk kupler sozunu kullanmasiyla ortaya cikmistir Bir yanilgi sonucu yeni resme uygulanan bu deyim Picasso ve Georges Braque in o tarihlerde birbirine pek benzeyen ilk kubist eserleri konusunda bir fikir verebilir Her ikisi de hacimlerin ic ice gectigi portreler manzaralar naturmortlar cizmekteydi Onlar iki boyutlu en ve boy olan tuvalin yuzune dogada uc boyutlu en boy derinlik olan nesneleri cizebilmenin carelerini arastiriyorlardi Bu yeni bir sorun degildi butun resim sanatinin sorunuydu ama o zamana kadar derinlik izlenimi perspektif araciligiyla verilebiliyordu Picasso ile Braque her seyden once bir tablonun ne oldugunu unutturan bu cozum yolunu bir yana biraktilar Tablo aslinda dumduz bir yuzeydir Braque ile Picasso bicimleri tuvalin uzerine kademeli siralayarak ust uste yerlestirdiler Zaten onlarin niyeti gercegi gordugumuz gibi degil oldugu gibi gostermekti Yerimizi degistirmeden bir nesneye baktigimiz zaman onun sadece bir kismini bir kosesini veya bir yuzunu goruruz Kubistler ise nesneleri sanki cevresinde dolasiyorlarmis gibi birkac bakis acisindan cepheden yandan ustten alttan bakarak ayni imge uzerinde gostereceklerdir Ayni sekilde bir yuzu hem yandan hem de iki gozu gorulecek bicimde karmasik goruntu vereceklerdir 1911 e dogru Braque ve Picasso icin nesneleri kat kat acip saydam kucuk yuzeylere bolmek kenar cizgilerini kirmak gercek bir oyun haline geldi o kadar ki neyin resmini yaptiklarini anlamak giderek zorlasti Iki ressam o siralarda Avrupa nin baska merkezlerinde dogmakta olan soyut sanata cok yaklasmis Kubistler sanatlarini gelistirirken gercegi tamamen ozgun bir bicimde resim sanatina sokmak amacini guttuler resme tamamen yabanci ogeleri kagit gazete parcalari kibrit copleri tablolarina yapistirdilar Ustelik boyalarina kum karistirdiklari da oluyordu Butun bunlar gunumuz resim sanatinda sik sik rastlanan seylerdir ama o donemde hic gorulmemisti Kubistler bunu hem gercek ile iliskilerini yitirmediklerini gostermek hem de resimde imtiyazli madde diye bir sey olmadigini bir tablonun herhangi bir seyle yapilabilecegini gostermek icin yaptilar Yeter ki tablo bicimlerin tutarli bir kompozisyonunu olustursun Aciklik kaygisiyla yapisal cizgileri iyice azalttilar ve kompozisyonlarina hemen belirli bir nesneyi akla getiren resmedilmis bicimleri eklediler soz gelimi bir gitari belirtmek icin teller ve bir egri keman icin uzerindeki delikleri sise icin ise sisenin boynunu cizmekle yetindiler Sanat felsefesi olarak ayri ayri yerlerde gecen seylerin birlikte ve ayni zamanda cereyan ettigini tasavvur ve tasvir etmek dusuncesi ile karisikliktan hoslanma zevkinin birlestirilerek ifade edilmesi esasina dayanir Nitekim kubistlerin eserlerinde karmakarisik imajlara ve daginik kelimelere rastlanir Kubistler herhangi bir seyde gozun turlu yonlerden gorebildigi ozellikleri bir arada geometrik sekillerle gostermeye calisir Bu tarz resimlere kubik resim adi verilir Kubizm esyanin uzaklik ve yer icinde kapladigi hacim kanununu temel hareket noktasi olarak alir Bu akima mensup sanatcilar resimde ozun degismeyenin pesinde kostuklarini savunurlar Onlara gore konunun sadece gorunen yonunu degil gorunmeyen tarafini da gostermek gerekir Bu akima mensup olan edebiyatcilarin gayesi ise duygularla olaylari birbirine karistirmak ayri ayri yerlerde gecen olaylarin birlikte ayni anda oldugunu kabul etmek ve bu anlayista eser vermektir Bu yuzden kubistlerin eserleri oldukca karmasiktir Kubistler resimde renk oyunlarinin yankilarini gunes isinlarinin tabiat icinde uyandirdigi pariltilari bir yana birakarak esyanin geometrik yapisina onem vermislerdir Bu bakimdan Kubizm tabiatin yepyeni bir anlayisla degerlendirilmesidir denilebilir Onlar sanatlarinin kaynagini duygudan cok dusuncede aramislar esere dusunceyi katarak empresyonistlerin aksine ilim yoluyla degil sanat yoluyla sanata varmak prensibini secmislerdir Kubizm in Edebiyat a etkisiKubizm etkisi 20 yuzyil baslarinda resim ve heykel sanat dallarinda ortaya konan eserlerde gorulmektedir Ancak Fransa da o donem yasanan toplumsal gerginlikler nedeniyle Kubizm edebiyat alanina da tasinmistir Siirleri ile meshur olmus Guillaume Apollinaire Kubist siirler yazarak Kubizm i edebiyat alanina tasiyan isim olmustur Kubizm in once parcala sonra birlestir yonteminin Max Jacob tarafindan siirde kullanilmistir Kubizm SanatcilariAlbert Gleizes Alberto Giacometti Aleksandra Ekster Alexander Archipenko Alexandra Nechita Amadeo De Souza Cardoso Andre Lhote Ang Kiukok Auguste Herbin Daniel Henry Kahnweiler David Hockney Diego Rivera Domenikos Theotokopoulos El Greco Emil Filla Emilio Pettoruti Fernand Leger Francis Bacon Francis Picabia Franz Marc Frida Kahlo George Braque Gino Severini Henri Laurens Henri Le Fauconnier Jacop Lawrence Jacques Lipchitz Jacques Villon Jean Metzinger Juan Gris Kazimir Malevic Lyonel Feininger Lyubov Popova Marc Chagall Marcel Duchamp Maria Blanchard Marie Laurencin Mikhail Larionov Natalia Goncharova Pablo Picasso Paul Cezanne Paul Klee Piet Mondrian Raoul Dufy Raymond Duchamp Villon Robert Delaunay Roger de La Fresnaye Romero Britto Rufino Tamayo Salvador Dali Vicente Manansala Victor VasarelyKaynakca a b Grivet Valentin 2019 La peinture francaise 1830 1920 Paris Koenemann ISBN 978 3741924323 www bilgikosku com 8 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Eylul 2020