Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kültür veya ekin, toplumların kendilerine özgü olan ve gelecek nesillere aktardıkları maddi veya manevi her şey.
İnsana ilişkin bir kavram olarak kültür, tarih içerisinde yaratılan bir anlam ve önem sistemidir. Bir grup insanın bireysel ve toplu yaşamlarını anlamada, düzenlemede ve yapılandırmada kullandıkları inançlar ve adetler sistemidir.
Türk Dil Kurumu sözlüğüne göre ise, kültür (ekin, eski dilde hars) kavramının tanımı şu şekildedir:
| “ | Tarihsel, toplumsal gelişme süreci içinde yaratılan bütün maddi ve manevi değerler ile bunları yaratmada, sonraki nesillere iletmede kullanılan, insanın doğal ve toplumsal çevresine egemenliğinin ölçüsünü gösteren araçların bütünü. | „ |
Sosyolojik olarak, kültür bizi saran, insanlardan öğrendiğimiz toplumsal mirastır. Kültürün oluşmasında iki süreç vardır; birinci süreçte insan pasif ve alıcı konumdadır. Belli bir coğrafi çevrede yaşıyor, beslenme ve barınma ihtiyaçlarını orada gideriyordur. Doğayla kurulan bu öncül ilişki, yani ihtiyaçları doğrultusunda edindiği bilgi, dili, davranışları ve maddi üretim ve tüketim aletleri kültürün yaratılmasında birinci aşama olarak karşımıza çıkar. İkinci aşamada ise insan alıcı konumdan çıkar ve üretmeye başlar; yani yaşadığı çevreye etkin ve aktif bir güç olarak katılır. Bu süreç ilk aletlerin yaratılmasıyla sınırlı olarak başlayıp Neolitik Çağ’la birlikte hız kazanmıştır. Kültür birikimle birlikte ivmesi artan bir toplumsal yapı bileşenidir. Giderek her nesil miras aldığı kültüre maddi ve manevi bir katkı yapar ve onu kendinden sonrakilere miras bırakır.
Bireyler için ise yargılama, zevk ve eleştirme yeteneklerinin öğrenme ve tecrübeler yoluyla geliştirilmiş olan biçimine o kişinin kültürü denir. Bireyin edindiği bilgileri anlatmak için de kültür sözcüğü kullanılır.
Etimolojisi
Kültür sözcüğü Latince culturadan gelir. Cultura, inşa etmek, işlemek, süslemek, bakmak anlamlarına gelen Colere'den türetilmiştir. Örneğin Romalılar 'mera işlenmesine' agri cultura demişlerdir.
Türkçenin batı dilleri etkisine girmesinden önce (Cumhuriyet döneminde de) kullanılan hars sözcüğü ise Arapçadır ve "tarla sürmek" anlamına gelir.
Her iki kelimenin de tarımla ilgili olmasından kaynaklanıyor olsa gerek, 20. yüzyıl'da Türk Dil Kurumu tarafından uygun görülen ekin sözcüğü, bu yabancı kökenli kelimelere alternatif olarak önerilmiştir.
Kültürler kavramı
Kültürler, kültür kavramına ilişkin olarak bir sıfat halini ifade etmektedir. Tek başına kullanıldığında kültür, aşağı yukarı insan yaşamının tümünü ifade eder. Kültürler kavramı ise, kültürün oluşum yönüne atıfta bulunmaktadır. İş kültürü, uyuşturucu kültürü, siyasi ve kültür terimleri yaşamın ilgi alanlarını, kavramlaştırma, sınırlama, yapılanma ve düzenlenme biçimleri de dahil denetleyen inanç ve adetler için kullanılır. Eşcinsel, gençlik, kitle ve çalışan sınıf kültürü gibi terimler bu grupların toplum içindeki yerlerini ve iç ve dış ilişkilerini yürütme biçimlerini ifade eder. Mesleki branşlaşma ve uzmanlık alanlarına, herhangi bir sektöre yönelik bir atıfla kültür kavramı da yerleşik kullanım halindedir.
Kültürel süreçler
Kültürel süreçler, kültür gibi sosyal antropolojinin kavramsal araç ve gereçlerdir. Kültürel süreçler oluşum biçimlerine göre beş tanedir.
Kültürlenme
Kültürlenme (enculturation) ya da edilgen biçimiyle kültürlenme, bireylerin içinde yaşadıkları kültürün gerekliliklerini öğrendikleri, davranış normları ve edindikleri süreçtir. Bu süreçte bireyi biçimlendiren, sınırlandıran ya da yönlendiren etkiler ebeveynler, diğer yetişkinler ve yaşıtlardan oluşur. Kültürleme başarılı olursa dilde, değer yargılarında ve mantıksal ritüellerinde yeterlikle sonuçlanır.
Kültürleşmenin toplumsallaşma ile ilişkisi vardır. Kimi akademik alanlarda toplumsallaşma, bireyin kasıtlı biçimlendirilmesi anlamına gelir. Kimi alanlardaysa toplumsallaşma sözcüğü hem kasıtlı hem resmi olmayan kültürlenmeyi kapsar.
Kültürleşme
Ana Madde: Kültürleşme
İki ya da daha fazla kültürün etkileşimleri sonucu benzeşme yönünde değişmeye uğramalarıdır. Kültürel süreçlere örnekler şöyle sıralanabilir:
- Suşi'nin Avrupa'da popüler olması
- Birinin yeni bir dil öğrenmesi
- Birinin bir yere göç ettikten sonra aksanının değişmesi
Kültürel yayılma
Bir kültürde ortaya çıkan maddi veya manevi kültür öğesinin dünyadaki başka kültürlere yayılmasıdır.
Kültür şoku
Kendi kültür ortamından başka bir kültür ortamına katılan bireylerin yaşadıkları bunalım ve uyumsuzluk durumudur.
Kültürel asimilasyon
Kültürel asimilasyon, ikincil grubun, anadilini ve kültürünü dominant kültür grubunun baskısıyla yitirmesi sürecidir. Örnek olarak;
- İşgalci a toplumunun, işgal edilen b toplumunun kültürel ritüellerini yaşamalarını engellemesi ve bunun yerine onlara a toplumunun kültürel ritüellerini uygulatması b toplumunun asimile olmasına neden olur.
Ancak asimilasyonun bu yönünün ulus-devletlerin ilk çıktığı zamana dayanan bir strateji olduğu bilinmelidir. Asimilasyonun tarihin her döneminde var olduğunu söylemek mümkündür. Ulus-devletlerin ilk ortaya çıktığı dönemki strateji ise esasen asimilasyonculuk stratejisi olarak bilinmelidir. Buna göre farklılıkların eninde sonunda hakim kültür içerisinde erimeleri kaçınılmazdır. Ancak özellikle 70'lerden sonra geliştirilen teoriler asimilasyonu daha çift yönlü, yani azınlıklarla birlikte hakim kültürün de asimilasyondan etkilendiği bir süreç olarak göstermiştir.
Kaynakça
- ^ Parekh,B.,Çokkültürlülüğü Yeniden Düşünmek, Phoenix Yay., Ankara, 2002.
- ^ "Türk Dil Kurumu". 26 Eylül 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Haziran 2007.
- ^ Devellioğlu, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Aydın Kitabevi, Ankara, 1996
- ^ Parekh, B.,Çokkültürlülüğü Yeniden Düşünmek, Phoenix Yay., Ankara, 2002.
- ^ a b c Grusec, Joan E.; Hastings, Paul D. "Handbook of Socialization: Theory and Research", 2007, Guilford Press; , ; 547
- ^ Şan, Mustafa Kemal; Tzampaz, Salich (15 Ekim 2021). "Asimilasyonculuk Sonrası Dönemde Asimilasyon". Akademik İncelemeler Dergisi. 16 (2): 63-81. doi:10.17550/akademikincelemeler.931028. ISSN 1306-7885. 29 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Ocak 2022.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kultur veya ekin toplumlarin kendilerine ozgu olan ve gelecek nesillere aktardiklari maddi veya manevi her sey Geleneksel giysileri ve takilariyla bir Turkmen kadini Yurt adi verilen cadirin onunde geleneksel motiflerle dokunmus halinin uzerinde konar gocer kulturun ogelerini tasiyor Insana iliskin bir kavram olarak kultur tarih icerisinde yaratilan bir anlam ve onem sistemidir Bir grup insanin bireysel ve toplu yasamlarini anlamada duzenlemede ve yapilandirmada kullandiklari inanclar ve adetler sistemidir Turk Dil Kurumu sozlugune gore ise kultur ekin eski dilde hars kavraminin tanimi su sekildedir Tarihsel toplumsal gelisme sureci icinde yaratilan butun maddi ve manevi degerler ile bunlari yaratmada sonraki nesillere iletmede kullanilan insanin dogal ve toplumsal cevresine egemenliginin olcusunu gosteren araclarin butunu Sosyolojik olarak kultur bizi saran insanlardan ogrendigimiz toplumsal mirastir Kulturun olusmasinda iki surec vardir birinci surecte insan pasif ve alici konumdadir Belli bir cografi cevrede yasiyor beslenme ve barinma ihtiyaclarini orada gideriyordur Dogayla kurulan bu oncul iliski yani ihtiyaclari dogrultusunda edindigi bilgi dili davranislari ve maddi uretim ve tuketim aletleri kulturun yaratilmasinda birinci asama olarak karsimiza cikar Ikinci asamada ise insan alici konumdan cikar ve uretmeye baslar yani yasadigi cevreye etkin ve aktif bir guc olarak katilir Bu surec ilk aletlerin yaratilmasiyla sinirli olarak baslayip Neolitik Cag la birlikte hiz kazanmistir Kultur birikimle birlikte ivmesi artan bir toplumsal yapi bilesenidir Giderek her nesil miras aldigi kulture maddi ve manevi bir katki yapar ve onu kendinden sonrakilere miras birakir Bireyler icin ise yargilama zevk ve elestirme yeteneklerinin ogrenme ve tecrubeler yoluyla gelistirilmis olan bicimine o kisinin kulturu denir Bireyin edindigi bilgileri anlatmak icin de kultur sozcugu kullanilir EtimolojisiKultur sozcugu Latince culturadan gelir Cultura insa etmek islemek suslemek bakmak anlamlarina gelen Colere den turetilmistir Ornegin Romalilar mera islenmesine agri cultura demislerdir Turkcenin bati dilleri etkisine girmesinden once Cumhuriyet doneminde de kullanilan hars sozcugu ise Arapcadir ve tarla surmek anlamina gelir Her iki kelimenin de tarimla ilgili olmasindan kaynaklaniyor olsa gerek 20 yuzyil da Turk Dil Kurumu tarafindan uygun gorulen ekin sozcugu bu yabanci kokenli kelimelere alternatif olarak onerilmistir Kulturler kavramiKulturler kultur kavramina iliskin olarak bir sifat halini ifade etmektedir Tek basina kullanildiginda kultur asagi yukari insan yasaminin tumunu ifade eder Kulturler kavrami ise kulturun olusum yonune atifta bulunmaktadir Is kulturu uyusturucu kulturu siyasi ve kultur terimleri yasamin ilgi alanlarini kavramlastirma sinirlama yapilanma ve duzenlenme bicimleri de dahil denetleyen inanc ve adetler icin kullanilir Escinsel genclik kitle ve calisan sinif kulturu gibi terimler bu gruplarin toplum icindeki yerlerini ve ic ve dis iliskilerini yurutme bicimlerini ifade eder Mesleki branslasma ve uzmanlik alanlarina herhangi bir sektore yonelik bir atifla kultur kavrami da yerlesik kullanim halindedir Kulturel sureclerKulturel surecler kultur gibi sosyal antropolojinin kavramsal arac ve gereclerdir Kulturel surecler olusum bicimlerine gore bes tanedir Kulturlenme Kulturlenme enculturation ya da edilgen bicimiyle kulturlenme bireylerin icinde yasadiklari kulturun gerekliliklerini ogrendikleri davranis normlari ve edindikleri surectir Bu surecte bireyi bicimlendiren sinirlandiran ya da yonlendiren etkiler ebeveynler diger yetiskinler ve yasitlardan olusur Kulturleme basarili olursa dilde deger yargilarinda ve mantiksal rituellerinde yeterlikle sonuclanir Kulturlesmenin toplumsallasma ile iliskisi vardir Kimi akademik alanlarda toplumsallasma bireyin kasitli bicimlendirilmesi anlamina gelir Kimi alanlardaysa toplumsallasma sozcugu hem kasitli hem resmi olmayan kulturlenmeyi kapsar Kulturlesme Ana Madde Kulturlesme Iki ya da daha fazla kulturun etkilesimleri sonucu benzesme yonunde degismeye ugramalaridir Kulturel sureclere ornekler soyle siralanabilir Susi nin Avrupa da populer olmasi Birinin yeni bir dil ogrenmesi Birinin bir yere goc ettikten sonra aksaninin degismesiKulturel yayilma Bir kulturde ortaya cikan maddi veya manevi kultur ogesinin dunyadaki baska kulturlere yayilmasidir Kultur soku Kendi kultur ortamindan baska bir kultur ortamina katilan bireylerin yasadiklari bunalim ve uyumsuzluk durumudur Kulturel asimilasyon Kulturel asimilasyon ikincil grubun anadilini ve kulturunu dominant kultur grubunun baskisiyla yitirmesi surecidir Ornek olarak Isgalci a toplumunun isgal edilen b toplumunun kulturel rituellerini yasamalarini engellemesi ve bunun yerine onlara a toplumunun kulturel rituellerini uygulatmasi b toplumunun asimile olmasina neden olur Ancak asimilasyonun bu yonunun ulus devletlerin ilk ciktigi zamana dayanan bir strateji oldugu bilinmelidir Asimilasyonun tarihin her doneminde var oldugunu soylemek mumkundur Ulus devletlerin ilk ortaya ciktigi donemki strateji ise esasen asimilasyonculuk stratejisi olarak bilinmelidir Buna gore farkliliklarin eninde sonunda hakim kultur icerisinde erimeleri kacinilmazdir Ancak ozellikle 70 lerden sonra gelistirilen teoriler asimilasyonu daha cift yonlu yani azinliklarla birlikte hakim kulturun de asimilasyondan etkilendigi bir surec olarak gostermistir Kaynakca Parekh B Cokkulturlulugu Yeniden Dusunmek Phoenix Yay Ankara 2002 Turk Dil Kurumu 26 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Haziran 2007 Devellioglu Ferit Osmanlica Turkce Ansiklopedik Lugat Aydin Kitabevi Ankara 1996 Parekh B Cokkulturlulugu Yeniden Dusunmek Phoenix Yay Ankara 2002 a b c Grusec Joan E Hastings Paul D Handbook of Socialization Theory and Research 2007 Guilford Press ISBN 1 59385 332 7 ISBN 978 1 59385 332 7 547 San Mustafa Kemal Tzampaz Salich 15 Ekim 2021 Asimilasyonculuk Sonrasi Donemde Asimilasyon Akademik Incelemeler Dergisi 16 2 63 81 doi 10 17550 akademikincelemeler 931028 ISSN 1306 7885 29 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Ocak 2022 Ayrica bakiniz