Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kürtleştirme veya Kürtleşme, Kürt olmayan bir kişi veya topluluğa Kürt kimliği kazandırma. Saddam Hüseyin döneminde yürütülen Araplaştırmaya karşı ortaya çıkmıştır.
Kuzey Irak'ta bir Kürtleştirme mevcuttur.Irak Türkmenlerine karşı bir Kürtleştirme mevcuttur.Saddam Hüseyin döneminden sonra Kerkük kenti halkı Kürtleştirmeye maruz kalmıştır. Bölgedeki Hıristiyanlar da Kürtleştirmeye maruz kalmaktadır.'a göre, Kuzey Irak'taki Kürtleştirme hareketi Kürdistan Demokrat Partisi ve Kürdistan Yurtseverler Birliği tarafından yürütülmekte ve bu kapsamda Kürt olmayan aileler bölgeden taşınmaya zorlanmakta, bu da bölgede Türkmenler ve Kürtler arasında ciddi etnik sorunlara sebep olmaktadır. Türkmenler Kürtleştirme nedeniyle işsizlikle karşı karşıya kalmıştır. Arap ve Türkmen politikacılara göre 2003'ten beri bölgeye yaklaşık 350 bin Kürt geri dönmüştür. Arap politikacılar, bölgeye geri dönenlerin arasında Kerkük'te hiç yaşamamış olanların olduğunu da iddia etmektedir.
Sargon ve Ninos Donabed, Mardin bölgesinde Süryanilerin nüfusunun azalmasını Süryani Kırımı ve Kürtleştirmeye bağlamaktadır.
Doğu Anadolu'nun Kürtleşmesi
Safevîlerle Osmanlılar arasındaki kapışmanın nedeni, başlangıçta Doğu ve Güneydoğu Anadolu’daki Akkoyunlu topraklarına kimin hâkim olacağıydı. Bu kapışma bir zamandan sonra mezhep kavgasına dönüştü. 16. yy’da Osmanlı ve Safeviler arasında çıkan çatışmada Doğu Anadolu’da yaşayan hem Hanefi Türkmenler hemde Alevi Türkmenler Safevilerin yanında yer alırken, Şafii Kürtler ise Osmanlıların tarafını tutmuşlardır.
Safevilerin Çaldıran Savaşı’nda ve Turnadağ Savaşında Osmanlılara yenilmesinden sonra, Doğu Anadolu’yu terk etmeyen önemli bir kısmı, mevcut kimlikleriyle sıkıntı çekmemek ve Osmanlının Türkmenlere yönelik olumsuz uygulamalarına maruz kalmamak için kendilerini Kürt olarak tanıtmaya başlamışlardır.
Yavuz Sultan Selim döneminden (1512-1520) itibaren Osmanlı yönetiminden baskı gören Türkmenlerin bir kısmı İran’a göç ederken, bir kısmı da Kürt aşiretlerinin içine karışarak zamanla Kürtleşmiştir. Osmanlı Devleti mütemadiyen Türkmenleri göçebelikten vazgeçmeye ve toprağa yerleşmeye zorlarken, buna karşılık Kürtleri bu uygulamanın dışında tutmuştur.
Diğer yandan, kullandıkları topraklar için tapu hakkı veren Osmanlı Devleti, aynı hakkı tanımamıştır. Ayrıca, Kürtlerden vergi alınmazken, Türkmenlerden vergi alınıyordu. İşte Kürtlerin bu avantajlı durumundan faydalanmak için Türkmenler Kürtleşmiştir.
Bazı Alevi Türkmenler avantaj sağlamak için Türkmenlikten Kürtlüğe geçmekle kalmamış eski Türk dini Tengrizm ve İslam sentezi olan Alevilik mezheplerini de Sünni olarak değiştirmek zorunda kalmıştır. Aleviliğini kaybetmeyen Kürtleşmiş veya Zazalaşmış Türkmenler kendilerini Alevi Kürt veya Alevi Zaza olarak tanımlamaktadır.
Ayrıca Alevilik, Tengrizm ile doğrudan bağlantılı olduğundan Türkler harici başka bir milletin Alevi olabileceği düşünülmüyor. Düşünülse de Aleviliği kabul etmek Türk olduğunu kabul etmek olduğundan Türk olmayı kabul ettiği düşünülüyor.
Bruinessen'in Alevilerin Kürtleşmesi hakkında raporu
Aleviler’in dinsel kimlikleri gibi etnik kimlikleri de konu ile ilgili araştırmacıları oldukça ilgilendirmiştir. Martin Van B de bunlardan birisidir.
Alevi Kürtler’in Etnik Kimliği Üzerine Tartışmistenmiştirıklı yazısında Bruinessen şöyle yazıyor:
"Ritüel dili olarak neredeyse tamamen yalnız Türkçe kullanan ve hatta çoğu Türkçe aşiret adlarına sahip olan Kürtçe ve Zazaca konuşan Ale Sonuç o Sonuç olarakvarlığı birçok yazarın izahat kabilinde hayal gücünü meşgul etmiş bir vakadır. Hem Türk, hem de Kürt milliyetçilerinin bu grupların muğlak kimliklerini kabul etmekte güçlükleri olmuş ve bunlar sıkıcı bazıntıları örtbas etmeye çalı H Ayrıca bazı Alevi Türkmenler sadece Türkmenlikten Kürtlüğe geçmekle kalmamış, aynı zamanda Türklerin eski dini olan Tengrizm'in İslam ile sentezlenmiş İslam mezhebi sayılan Alevilikten Sünniliğe geçmiştir.ala özünü unutmayan Türkmenler olsa da çoğu Alevi ve Sünni Türkmen Kürtleşmiştir. Alevi Türkmenlerin bazıları sadece Türkmenlikten Kürtlüğe geçmemiş aynı zamanda Türklerin eski dini olan Tengrizm dini ve İslamla sentezlenerek ortaya çıkmış olan Alevilik mezhebini de Sünni olarak değişmiştir. şmışlardır.”
Ayrıca araştırmacı Bruinessen'in yazmış olduğu yazıdan,
- 1-Kürtçe ve Zazaca konuşan Aleviler’in neredeyse tamamı ibadet dili olarak Türkçe konuşuyorlar;
- 2-Kürtçe ve Zazaca konuşan Aleviler’in çoğu Türkçe aşiret adları taşıyorlar;
- 3-Kürtçe ve Zazaca konuşan Aleviler’in bu ikili kimlik belirtileri Kürt milliyetçileri ve Türk milliyetçilerinin kendilerinin kaygıları yönünde ilgisini çekmiştir. Bu yazılanlardan bazı çıkarsamalar yapmak gerekirse; Aleviliğin Türkler’le tanışması İslam’la tanıştığı yıllara yani 10.-11. yüzyıla dayanır.
Osmanlı belgelerinde ;(2) Konar-göçer Türkmen Erkadi taifesinden, “göçmen Türkmen Kürtler” olarak yani Kürtleşmiş Türkler’den sözetmesine de değinen Bruinessen; Dersim’in kimliği ile ilgili olarak şu tesbitleri de yazıyor:
“Dersimliler’in nereden geldikleri sorusunu akla getiren ve hem resmi tarih ekolüne bağlı olanlar, hem de liberaller olmak üzere, birçok Türk akademisyence bu soruya verilen cevap, bunların Kürtleştirilmiş (ya da Zazalaştırılmış) Kızılbaş Türk aşiretleri olduğudur. Bu varsayım o kadar mantıklı görünür ki bazı Batılı akademisyenlerce de hiç sorgulanmadan kabul edilmiştir.” (Örneğin Melikof 1982, a: 145).
Bruinessen; Bingöl, Muş, Varto’da yaşayan çoğu Hormek, Lolan ve Balaban aşiretine mensup Aleviler için “Kendilerini Kürt addetmeye daha az meyillidirler” dedikten sonra geleneksel düşmanları, hem milliyetçi, hem Sünni Kürt nitelikli Şeyh Sait İsyanı’nda yer aldıkları zaman bu aşiretler, özellikle Hormek ve Lolan aşiretleri Kürtlere karşı çıkarak Kemalist hükûmetle kaderlerini birleştirdiler. (Ş.Fırat 1570-1945) “Bu aşiretlerin önde gelenlerinin kendilerini tanımlama biçimi için ise; bu aşiretlerin egemen seçkinlerinin bir kısmı, en azından 1930’lardan bu yana kesin olarak kendilerini Türk olarak tanımladılar” diyor.
Bruinessen; Jandarma Genel Komutanlığı tarafından hazırlanan bir raporda şu bilgilerin yer aldığını yazıyor: “Zaza Aleviler’e gelince: Bunlarda mezhep ve ibadet dili Türkçe’dir. Ayinlere iştirak edenler Türkçe konuşmak mecburiyetindedir. Bu mecburiyettir ki Alevi Zazalık asırlardan beri ihmal edildiği halde Türklük’ten pek de uzaklaşmamış Dersim Alevileri arasında cevap istememek şartı ile Türkçe meram anlatmak mümkündür.” Açıklamasından sonra raporda 20-30 yaşlarından yukarı olanlarla Türkçe ile anlaşmak mümkün iken 10 yaşından küçük çocuklarla Türkçe konuşmak imkanı ortadan kalkmak üzeredir dendiği yazıyor. Raporun sonlarına doğru ise; “Bu netice Dersim Alevi Türkleri’nin de benliklerini kaybetmeye başladıklarına ve ihmal edilirse günün birinde Türk dili ile konuşana tesadüf edilemeyeceğine delildir” açıklaması yapılıyor.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Irak dosyası. TATAV, Tarih ve Tabiat Vakfı. 2003. ISBN . 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2023.
- ^ "Taylor & Francis - Harnessing the Power of Knowledge". Taylor & Francis (İngilizce). 9 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2023.
- ^ a b Şimşir, Bilâl N. (2004). Türk-Irak ilişkilerinde Türkmenler. Bilgi Yayınevi. ISBN . 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2023.
- ^ Anderson, Liam; Stansfield, Gareth (2009). Crisis in Kirkuk: The Ethnopolitics of Conflict and Compromise (İngilizce). University of Pennsylvania Press. ISBN . 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2023.
- ^ Visser, Reidar; Stansfield, Gareth R. V. (2008). An Iraq of Its Regions: Cornerstones of a Federal Democracy? (İngilizce). Columbia University Press. ISBN . 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2023.
- ^ Hashim, Ahmed (2006). Insurgency and Counter-insurgency in Iraq (İngilizce). Cornell University Press. ISBN . 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2023.
- ^ Fuccaro, Nelida (1999). The Other Kurds: Yazidis in Colonial Iraq (İngilizce). Bloomsbury Academic. ISBN . 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2023.
- ^ Stansfield, Gareth (2 Nisan 2007). Iraq: People, History, Politics (İngilizce). Wiley. ISBN . 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2023.
- ^ . web.archive.org. 2 Şubat 2014. 2 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2023.
- ^ Dabrowska, Karen; Hann, Geoff (2008). Iraq Then and Now: A Guide to the Country and Its People (İngilizce). Bradt Travel Guides. ISBN . 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2023.
- ^ The New Yorker (İngilizce). F-R Publishing Corporation. 2004. 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2023.
- ^ Donabed, Sargon; Donabed, Ninos (2006). Assyrians of Eastern Massachusetts (İngilizce). Arcadia Publishing. ISBN . 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2023.
- ^ . Güney Türkistan. 20 Ocak 2010. 7 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022.
- ^ . 5 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022.
- ^ . MİSAK- Millî Strateji Araştırma Kurulu. 25 Nisan 2018. 21 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022.
- ^ . Etnikce (İngilizce). 2 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022.
- ^ "Biz Turkmeniz - KÜRTLEŞEN TÜRKMENLER VE TÜRKİYE TÜRKMENLERİ". BizTurkmeniz. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022.[]
- ^ . 5 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kurtlestirme veya Kurtlesme Kurt olmayan bir kisi veya topluluga Kurt kimligi kazandirma Saddam Huseyin doneminde yurutulen Araplastirmaya karsi ortaya cikmistir Kerkuk u hicbir guc Kurtlestiremez yazili pankart tutan Irak Turkmeni bir kadin Kuzey Irak ta bir Kurtlestirme mevcuttur Irak Turkmenlerine karsi bir Kurtlestirme mevcuttur Saddam Huseyin doneminden sonra Kerkuk kenti halki Kurtlestirmeye maruz kalmistir Bolgedeki Hiristiyanlar da Kurtlestirmeye maruz kalmaktadir a gore Kuzey Irak taki Kurtlestirme hareketi Kurdistan Demokrat Partisi ve Kurdistan Yurtseverler Birligi tarafindan yurutulmekte ve bu kapsamda Kurt olmayan aileler bolgeden tasinmaya zorlanmakta bu da bolgede Turkmenler ve Kurtler arasinda ciddi etnik sorunlara sebep olmaktadir Turkmenler Kurtlestirme nedeniyle issizlikle karsi karsiya kalmistir Arap ve Turkmen politikacilara gore 2003 ten beri bolgeye yaklasik 350 bin Kurt geri donmustur Arap politikacilar bolgeye geri donenlerin arasinda Kerkuk te hic yasamamis olanlarin oldugunu da iddia etmektedir Sargon ve Ninos Donabed Mardin bolgesinde Suryanilerin nufusunun azalmasini Suryani Kirimi ve Kurtlestirmeye baglamaktadir Dogu Anadolu nun KurtlesmesiSafevilerle Osmanlilar arasindaki kapismanin nedeni baslangicta Dogu ve Guneydogu Anadolu daki Akkoyunlu topraklarina kimin hakim olacagiydi Bu kapisma bir zamandan sonra mezhep kavgasina donustu 16 yy da Osmanli ve Safeviler arasinda cikan catismada Dogu Anadolu da yasayan hem Hanefi Turkmenler hemde Alevi Turkmenler Safevilerin yaninda yer alirken Safii Kurtler ise Osmanlilarin tarafini tutmuslardir Safevilerin Caldiran Savasi nda ve Turnadag Savasinda Osmanlilara yenilmesinden sonra Dogu Anadolu yu terk etmeyen onemli bir kismi mevcut kimlikleriyle sikinti cekmemek ve Osmanlinin Turkmenlere yonelik olumsuz uygulamalarina maruz kalmamak icin kendilerini Kurt olarak tanitmaya baslamislardir Yavuz Sultan Selim doneminden 1512 1520 itibaren Osmanli yonetiminden baski goren Turkmenlerin bir kismi Iran a goc ederken bir kismi da Kurt asiretlerinin icine karisarak zamanla Kurtlesmistir Osmanli Devleti mutemadiyen Turkmenleri gocebelikten vazgecmeye ve topraga yerlesmeye zorlarken buna karsilik Kurtleri bu uygulamanin disinda tutmustur Diger yandan kullandiklari topraklar icin tapu hakki veren Osmanli Devleti ayni hakki tanimamistir Ayrica Kurtlerden vergi alinmazken Turkmenlerden vergi aliniyordu Iste Kurtlerin bu avantajli durumundan faydalanmak icin Turkmenler Kurtlesmistir Bazi Alevi Turkmenler avantaj saglamak icin Turkmenlikten Kurtluge gecmekle kalmamis eski Turk dini Tengrizm ve Islam sentezi olan Alevilik mezheplerini de Sunni olarak degistirmek zorunda kalmistir Aleviligini kaybetmeyen Kurtlesmis veya Zazalasmis Turkmenler kendilerini Alevi Kurt veya Alevi Zaza olarak tanimlamaktadir Ayrica Alevilik Tengrizm ile dogrudan baglantili oldugundan Turkler harici baska bir milletin Alevi olabilecegi dusunulmuyor Dusunulse de Aleviligi kabul etmek Turk oldugunu kabul etmek oldugundan Turk olmayi kabul ettigi dusunuluyor Bruinessen in Alevilerin Kurtlesmesi hakkinda raporuAleviler in dinsel kimlikleri gibi etnik kimlikleri de konu ile ilgili arastirmacilari oldukca ilgilendirmistir Martin Van B de bunlardan birisidir Alevi Kurtler in Etnik Kimligi Uzerine Tartismistenmistirikli yazisinda Bruinessen soyle yaziyor Rituel dili olarak neredeyse tamamen yalniz Turkce kullanan ve hatta cogu Turkce asiret adlarina sahip olan Kurtce ve Zazaca konusan Ale Sonuc o Sonuc olarakvarligi bircok yazarin izahat kabilinde hayal gucunu mesgul etmis bir vakadir Hem Turk hem de Kurt milliyetcilerinin bu gruplarin muglak kimliklerini kabul etmekte guclukleri olmus ve bunlar sikici bazintilari ortbas etmeye cali H Ayrica bazi Alevi Turkmenler sadece Turkmenlikten Kurtluge gecmekle kalmamis ayni zamanda Turklerin eski dini olan Tengrizm in Islam ile sentezlenmis Islam mezhebi sayilan Alevilikten Sunnilige gecmistir ala ozunu unutmayan Turkmenler olsa da cogu Alevi ve Sunni Turkmen Kurtlesmistir Alevi Turkmenlerin bazilari sadece Turkmenlikten Kurtluge gecmemis ayni zamanda Turklerin eski dini olan Tengrizm dini ve Islamla sentezlenerek ortaya cikmis olan Alevilik mezhebini de Sunni olarak degismistir smislardir Ayrica arastirmaci Bruinessen in yazmis oldugu yazidan 1 Kurtce ve Zazaca konusan Aleviler in neredeyse tamami ibadet dili olarak Turkce konusuyorlar 2 Kurtce ve Zazaca konusan Aleviler in cogu Turkce asiret adlari tasiyorlar 3 Kurtce ve Zazaca konusan Aleviler in bu ikili kimlik belirtileri Kurt milliyetcileri ve Turk milliyetcilerinin kendilerinin kaygilari yonunde ilgisini cekmistir Bu yazilanlardan bazi cikarsamalar yapmak gerekirse Aleviligin Turkler le tanismasi Islam la tanistigi yillara yani 10 11 yuzyila dayanir Osmanli belgelerinde 2 Konar gocer Turkmen Erkadi taifesinden gocmen Turkmen Kurtler olarak yani Kurtlesmis Turkler den sozetmesine de deginen Bruinessen Dersim in kimligi ile ilgili olarak su tesbitleri de yaziyor Dersimliler in nereden geldikleri sorusunu akla getiren ve hem resmi tarih ekolune bagli olanlar hem de liberaller olmak uzere bircok Turk akademisyence bu soruya verilen cevap bunlarin Kurtlestirilmis ya da Zazalastirilmis Kizilbas Turk asiretleri oldugudur Bu varsayim o kadar mantikli gorunur ki bazi Batili akademisyenlerce de hic sorgulanmadan kabul edilmistir Ornegin Melikof 1982 a 145 Bruinessen Bingol Mus Varto da yasayan cogu Hormek Lolan ve Balaban asiretine mensup Aleviler icin Kendilerini Kurt addetmeye daha az meyillidirler dedikten sonra geleneksel dusmanlari hem milliyetci hem Sunni Kurt nitelikli Seyh Sait Isyani nda yer aldiklari zaman bu asiretler ozellikle Hormek ve Lolan asiretleri Kurtlere karsi cikarak Kemalist hukumetle kaderlerini birlestirdiler S Firat 1570 1945 Bu asiretlerin onde gelenlerinin kendilerini tanimlama bicimi icin ise bu asiretlerin egemen seckinlerinin bir kismi en azindan 1930 lardan bu yana kesin olarak kendilerini Turk olarak tanimladilar diyor Bruinessen Jandarma Genel Komutanligi tarafindan hazirlanan bir raporda su bilgilerin yer aldigini yaziyor Zaza Aleviler e gelince Bunlarda mezhep ve ibadet dili Turkce dir Ayinlere istirak edenler Turkce konusmak mecburiyetindedir Bu mecburiyettir ki Alevi Zazalik asirlardan beri ihmal edildigi halde Turkluk ten pek de uzaklasmamis Dersim Alevileri arasinda cevap istememek sarti ile Turkce meram anlatmak mumkundur Aciklamasindan sonra raporda 20 30 yaslarindan yukari olanlarla Turkce ile anlasmak mumkun iken 10 yasindan kucuk cocuklarla Turkce konusmak imkani ortadan kalkmak uzeredir dendigi yaziyor Raporun sonlarina dogru ise Bu netice Dersim Alevi Turkleri nin de benliklerini kaybetmeye basladiklarina ve ihmal edilirse gunun birinde Turk dili ile konusana tesaduf edilemeyecegine delildir aciklamasi yapiliyor Ayrica bakinizTurklestirme Sirplastirma Helenlestirme ErmenilestirmeKaynakca Irak dosyasi TATAV Tarih ve Tabiat Vakfi 2003 ISBN 978 975 6596 21 0 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2023 Taylor amp Francis Harnessing the Power of Knowledge Taylor amp Francis Ingilizce 9 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2023 a b Simsir Bilal N 2004 Turk Irak iliskilerinde Turkmenler Bilgi Yayinevi ISBN 978 975 22 0102 6 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2023 Anderson Liam Stansfield Gareth 2009 Crisis in Kirkuk The Ethnopolitics of Conflict and Compromise Ingilizce University of Pennsylvania Press ISBN 978 0 8122 4176 1 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2023 Visser Reidar Stansfield Gareth R V 2008 An Iraq of Its Regions Cornerstones of a Federal Democracy Ingilizce Columbia University Press ISBN 978 0 231 70005 4 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2023 Hashim Ahmed 2006 Insurgency and Counter insurgency in Iraq Ingilizce Cornell University Press ISBN 978 0 8014 4452 4 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2023 Fuccaro Nelida 1999 The Other Kurds Yazidis in Colonial Iraq Ingilizce Bloomsbury Academic ISBN 978 1 86064 170 1 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2023 Stansfield Gareth 2 Nisan 2007 Iraq People History Politics Ingilizce Wiley ISBN 978 0 7456 3227 8 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2023 web archive org 2 Subat 2014 2 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Kasim 2023 Dabrowska Karen Hann Geoff 2008 Iraq Then and Now A Guide to the Country and Its People Ingilizce Bradt Travel Guides ISBN 978 1 84162 243 9 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2023 The New Yorker Ingilizce F R Publishing Corporation 2004 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2023 Donabed Sargon Donabed Ninos 2006 Assyrians of Eastern Massachusetts Ingilizce Arcadia Publishing ISBN 978 0 7385 4480 9 25 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2023 Guney Turkistan 20 Ocak 2010 7 Temmuz 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mayis 2022 5 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mayis 2022 MISAK Milli Strateji Arastirma Kurulu 25 Nisan 2018 21 Subat 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mayis 2022 Etnikce Ingilizce 2 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mayis 2022 Biz Turkmeniz KURTLESEN TURKMENLER VE TURKIYE TURKMENLERI BizTurkmeniz Erisim tarihi 31 Mayis 2022 olu kirik baglanti 5 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mayis 2022