Kıbrıs Rumları veya Kıbrıslı Rumlar, (Yunanca: Ελληνοκύπριοι Elinokiprii) Kıbrıs'ta bulunan Yunanca konuşan toplum. Adanın en büyük etnik topluluğunu oluştururlar, adanın tamamını kapsayan son nüfus sayımı olan 1960'taki sayıma göre ada nüfusunun yaklaşık %78'lik kesimine denk gelirler. Kıbrıs Rumlarının çoğunluğu Hristiyanlığın Ortodoks mezhebinden olmak üzere Kıbrıs Ortodoks Kilisesi'ne mensuptur ve kilisenin başpiskoposu geleneksel olarak cemaat liderleridir.
Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
---|---|
Kıbrıs Cumhuriyeti | 690.000 |
Birleşik Krallık | 270.000 |
ABD | 9.115 |
Avustralya | 9.730–13.850 (Kıbrıs doğumlular) |
Kanada | 4.815 |
Diller | |
Din | |
Tarih
Yunanca konuşan Kıbrıs Rum halkının varlığı, MÖ 1400 yıllarında Miken Uygarlığı menşeli Yunanların adaya yerleşmesi ve Yunan kültürünü beraberlerinde getirmesiyle başladı. Bu tarihten önce, Kıbrıs Rumlarının kökeninin parçası olan halkı adada mevcuttu. MÖ 1400-1050 yılları adada Miken usulü vazolar üretildi. Bu dönemde üretilen çanak çömlekler, adada çok sayıda Miken yerleşimcisinin varlığını gösterir. Arkeolojik kanıtlara göre bu yerleşim MÖ 1400 yıllarında sistematik olmayan biçimde başladı, sonraları duruldu. MÖ 1200 yıllarına gelindiğinde yerleşik koloniler oluşmuş hâldeydi.Pamfilya ve Kıbrıs ağızlarıyla arasındaki benzerlik, Yunan göçünün bölgesinden geldiğini gösterir. bu kolunun, Kıbrıs'a Dor istilasından önce yerleşmiş bir kol olması muhtemeldir, zira Dor etkisi Kıbrıs Yunancasında gözlenmez. Yunanların adaya edebi gelenekleri getirildiği düşünülür; MÖ 7. yüzyılda yazılan Cypria destanının Kıbrıs kökenli olduğu öne sürülmüştür.
Kıbrıs Rum halkının Yunan kültürel mirası antik dönemden itibaren korundu. İmparator I. Konstantin Hristiyanlığı kabul etmeden önce, Pavlus, Barnabas ve Markos'un misyonerlik çalışmaları sonucunda Kıbrıs Rum halkının Hristiyan olduğu düşünülür. Bizans döneminde Yunan kültüründe Hristiyan karakter de eklenerek Kıbrıs Rum kültürüne hakim olacak Yunan-Hristiyan karakter ortaya çıktı. Bu dönemde, Antakya'nın baskılarına rağmen Kıbrıs Kilisesi özerkliğini korudu.
Bizans döneminde Kıbrıs topraklarını ellerinde bulunduran Kıbrıs Rumu toprak ağalarının toprakları, 1184'te İsaakios Komnenos'un yönetime geçmesinden itibaren ellerinden alınmaya başladı.Lüzinyan idaresindeki Kıbrıs Krallığı'nın altında bu süreç devam etti, Kıbrıs Kilisesi'nden de topraklar alındı, Rumlar Latin kökenli aristokrasinin altındaki sınıf hâline geldi. Bu dönemde adada yönetici İtalyan kökenlilerle alt tabaka Rumlar arasında ayrım oluştu. Katolikliği yayma çabası gösterilse de Ortodoks Rum kültürü yaygınlığını korudu.
Kültür
Kıbrıs Rumlarının Yunanistan'la yakın kültürel bağları olsa da, toplumun sadece bir bölümü ayrı bir "Kıbrıslı" kimliğini tamamen reddedip kendisini "Kıbrıs adasında yaşayan Yunan" olarak tanımlar. Tam tersi yönde, Yunanlığı reddedip kendini sadece "Kıbrıslı" olarak tanımlayan bir kesim de vardır. Kıbrıs Rumlarının çoğuysa bu iki görüşün arasında yer alır; Yunan kimliğini kabul etmekle beraber kendileriyle Yunanistan Yunanları arasına net bir ayrım koyarlar. Yunanistan'a farklı derecelerde bağlılık hissetseler dahi, Kıbrıs adasına güçlü bir bağlılık gösterirler. 2000'lerde yapılan anket sonuçlarına göre, "Kıbrıslı" özelliği ağır basanlarla "Yunan" özelliği ağır basanlar toplumda %50'lik iki kesim oluşturmaktaydı. Bununla beraber, Kıbrıs Rumları müzik ve televizyon alanlarında Yunanistan'ı takip ederler, çoğunluğu Yunan futbol millî takımını destekler, Yunan üniversitelerinde eğitim görmeleri yaygın bir durumdur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . Cystat.gov.cy (Yunanca). 29 Aralık 2011. 26 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2016.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;Cole 2011 loc=92
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Results 29 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . American Fact Finder (US Census Bureau)
- ^ (PDF). The Australian Government's Department of Immigration and Citizenship. 13 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2013.
- ^ "2011 National Household Survey: Data tables". 13 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2015.
- ^ Ker-Lindsay, James (2011). The Cyprus Problem: What Everyone Needs to Know. New York: Oxford Üniversitesi Yayınları. s. 2. 27 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2017.
- ^ a b c Solsten, Eric (Ocak 1991). "A Country Study: Cyprus". . Kongre Kütüphanesi. 27 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Şubat 2010.
- ^ Forward, Jean S. (2001). Endangered Peoples of Europe: Struggles to Survive and Thrive. Westport: Greenwood Publishing Group. ss. 49-51. 27 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2017.
- ^ Diez, Thomas (2002). The European Union and the Cyprus Conflict: Modern Conflict, Postmodern Union. Manchester: Manchester Üniversitesi Yayınları. ss. 80-82. 27 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2017.
- ^ V. R. d'A. Desborough (5 Şubat 2007). The Last Mycenaeans and Their Successors: An Archaeological Survey, c.1200 - c.1000 B.C. Wipf & Stock Publ. ss. 196-. ISBN . 8 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2017.
- ^ George Hill (23 Eylül 2010). A History of Cyprus. Cambridge University Press. ss. 84-. ISBN . 8 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2017.
- ^ Hill, a.g.e., s. 85
- ^ Hill, a.g.e., ss. 90-3.
- ^ A Companion to Latin Greece. Leiden: BRILL. 2015. ss. 101-4. 27 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2017.
- ^ Ker-Lindsay, a.g.e., ss. 2-4
- ^ Faustmann, Hubert (2009). The Government and Politics of Cyprus. Bern: Peter Lang. ss. 19-22. 27 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kibris Rumlari veya Kibrisli Rumlar Yunanca Ellhnokyprioi Elinokiprii Kibris ta bulunan Yunanca konusan toplum Adanin en buyuk etnik toplulugunu olustururlar adanin tamamini kapsayan son nufus sayimi olan 1960 taki sayima gore ada nufusunun yaklasik 78 lik kesimine denk gelirler Kibris Rumlarinin cogunlugu Hristiyanligin Ortodoks mezhebinden olmak uzere Kibris Ortodoks Kilisesi ne mensuptur ve kilisenin baspiskoposu geleneksel olarak cemaat liderleridir Kibris Rumlari EllhnokyprioiOnemli nufusa sahip bolgelerKibris Cumhuriyeti690 000Birlesik Krallik270 000ABD9 115Avustralya9 730 13 850 Kibris dogumlular Kanada4 815DillerYunanca Kibris YunancasiDinHristiyanlik Ortodoksluk TarihYunanca konusan Kibris Rum halkinin varligi MO 1400 yillarinda Miken Uygarligi menseli Yunanlarin adaya yerlesmesi ve Yunan kulturunu beraberlerinde getirmesiyle basladi Bu tarihten once Kibris Rumlarinin kokeninin parcasi olan halki adada mevcuttu MO 1400 1050 yillari adada Miken usulu vazolar uretildi Bu donemde uretilen canak comlekler adada cok sayida Miken yerlesimcisinin varligini gosterir Arkeolojik kanitlara gore bu yerlesim MO 1400 yillarinda sistematik olmayan bicimde basladi sonralari duruldu MO 1200 yillarina gelindiginde yerlesik koloniler olusmus haldeydi Pamfilya ve Kibris agizlariyla arasindaki benzerlik Yunan gocunun bolgesinden geldigini gosterir bu kolunun Kibris a Dor istilasindan once yerlesmis bir kol olmasi muhtemeldir zira Dor etkisi Kibris Yunancasinda gozlenmez Yunanlarin adaya edebi gelenekleri getirildigi dusunulur MO 7 yuzyilda yazilan Cypria destaninin Kibris kokenli oldugu one surulmustur Kibris Rum halkinin Yunan kulturel mirasi antik donemden itibaren korundu Imparator I Konstantin Hristiyanligi kabul etmeden once Pavlus Barnabas ve Markos un misyonerlik calismalari sonucunda Kibris Rum halkinin Hristiyan oldugu dusunulur Bizans doneminde Yunan kulturunde Hristiyan karakter de eklenerek Kibris Rum kulturune hakim olacak Yunan Hristiyan karakter ortaya cikti Bu donemde Antakya nin baskilarina ragmen Kibris Kilisesi ozerkligini korudu Bizans doneminde Kibris topraklarini ellerinde bulunduran Kibris Rumu toprak agalarinin topraklari 1184 te Isaakios Komnenos un yonetime gecmesinden itibaren ellerinden alinmaya basladi Luzinyan idaresindeki Kibris Kralligi nin altinda bu surec devam etti Kibris Kilisesi nden de topraklar alindi Rumlar Latin kokenli aristokrasinin altindaki sinif haline geldi Bu donemde adada yonetici Italyan kokenlilerle alt tabaka Rumlar arasinda ayrim olustu Katolikligi yayma cabasi gosterilse de Ortodoks Rum kulturu yayginligini korudu KulturKibris Rumlarinin Yunanistan la yakin kulturel baglari olsa da toplumun sadece bir bolumu ayri bir Kibrisli kimligini tamamen reddedip kendisini Kibris adasinda yasayan Yunan olarak tanimlar Tam tersi yonde Yunanligi reddedip kendini sadece Kibrisli olarak tanimlayan bir kesim de vardir Kibris Rumlarinin coguysa bu iki gorusun arasinda yer alir Yunan kimligini kabul etmekle beraber kendileriyle Yunanistan Yunanlari arasina net bir ayrim koyarlar Yunanistan a farkli derecelerde baglilik hissetseler dahi Kibris adasina guclu bir baglilik gosterirler 2000 lerde yapilan anket sonuclarina gore Kibrisli ozelligi agir basanlarla Yunan ozelligi agir basanlar toplumda 50 lik iki kesim olusturmaktaydi Bununla beraber Kibris Rumlari muzik ve televizyon alanlarinda Yunanistan i takip ederler cogunlugu Yunan futbol milli takimini destekler Yunan universitelerinde egitim gormeleri yaygin bir durumdur Ayrica bakinizKibris Turkleri Kibris Marunileri Kibris ErmenileriKaynakca Cystat gov cy Yunanca 29 Aralik 2011 26 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Eylul 2016 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Cole 2011 loc 92 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Results 29 Kasim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde American Fact Finder US Census Bureau PDF The Australian Government s Department of Immigration and Citizenship 13 Subat 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 14 Mart 2013 2011 National Household Survey Data tables 13 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2015 Ker Lindsay James 2011 The Cyprus Problem What Everyone Needs to Know New York Oxford Universitesi Yayinlari s 2 27 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2017 a b c Solsten Eric Ocak 1991 A Country Study Cyprus Kongre Kutuphanesi 27 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Subat 2010 Forward Jean S 2001 Endangered Peoples of Europe Struggles to Survive and Thrive Westport Greenwood Publishing Group ss 49 51 27 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2017 Diez Thomas 2002 The European Union and the Cyprus Conflict Modern Conflict Postmodern Union Manchester Manchester Universitesi Yayinlari ss 80 82 27 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2017 V R d A Desborough 5 Subat 2007 The Last Mycenaeans and Their Successors An Archaeological Survey c 1200 c 1000 B C Wipf amp Stock Publ ss 196 ISBN 978 1 55635 201 0 8 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2017 George Hill 23 Eylul 2010 A History of Cyprus Cambridge University Press ss 84 ISBN 978 1 108 02062 6 8 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2017 Hill a g e s 85 Hill a g e ss 90 3 A Companion to Latin Greece Leiden BRILL 2015 ss 101 4 27 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2017 Ker Lindsay a g e ss 2 4 Faustmann Hubert 2009 The Government and Politics of Cyprus Bern Peter Lang ss 19 22 27 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2017