Kaf Dağı veya (Farsça قافکوه) Kafkuh veya (Arapça جبل قاف Jabal Qaf) olarak da bilinen veya aynı zamanda Farsça Koh-Kaf ve Kuh-i-Kaf veya Kuh-e Kaf olarak da yazılabilen popüler Orta Doğu mitolojisinde efsanevi bir dağdır. İslam mitolojisinde Kaf Dağı'nın cinlerin yurdu olduğu ve Tanrı tarafından parlak zümrütten yapıldığı söylenir.
Kaf Dağı, genellikle masallarda yer alan, dünyayı çevrelediğine inanılan, arkasında cinlerin, perilerin bulunduğu varsayılan, zümrütten yapılmış bir yerdir.Fars mitolojisine ait Zümrüd-ü Anka kuşunun bu dağda yaşadığı düşünüldüğünde Kaf dağının aynı kültüre ait bir efsane dağ olduğu anlaşılabilir.
Kaf suresi bu dağla ilişkilendirilir. Kaf Dağı tasavvufta düşünceyi temsil eder. Orada düşüncenin sonsuz ikliminde yaşayan Simurg'un istiğnası, yani dünyaya yahut dünyalığa ihtiyaç duymayıp iltifat etmemesi, örnek alınacak büyüklüktedir.
İsrailiyat etkisi ile yazıldığı düşünülen rivayet ve tefsirlerde dağın yeri, büyüklüğü ve yapısı ile ilgili efsanevi anlatımlar bulunur. Bu anlatımlardan birisi de Muhyiddin-i Arabi'ye aittir:
"Kaf, yeryüzünü kuşatmış olan yeşil zeberced'den bir dağdır ve gökyüzünün çevresi onun üzerindedir; kökleri, dünyanın üzerinde durduğu kayaya ulaşır ve zelzelenin kaynağı bu dağdır."
Kaf Dağı, varlığına ve dünyayı çevrelediğine inanılan, ulaşılması güç dağlar zinciridir; Kuh-ı Şu'a, Bi'rül'-Cin, Cebelü'l-Cin, Cebelü'l-Kamer, Cabül-Sa, Şahmeran Ülkesi, Cinnistan, Kuhistan veya Eşher-i Akvâl adlı, yeşil bir zümrütten veyahut zebercentten olan eski İran'daki Elbruz Dağı üzerinde gelişen ve bu dağa ayrıca mitolojik öğeler yüklenen, yeryüzündeki dağların anası olduğuna ve diğer tüm dağların dalları ile damarları olduğuna inanılan kutsal bir dağ motifidir.
İnanca göre dünyanın çevresi gemilerin geçemediği, kıyıları görülemeyen karanlık bir su kütlesi olan ile kaplıdır.[] Buna göre bu su kütlesinden sonra da her şeyi bir kuşak gibi çevreleyen Kaf Dağı gelir. Kaf Dağı yeşil zümrüttendir ve gökyüzünün rengi onun yansımasından gelir. Bir başka kaynakta da Kaf Dağı'nın zümrütten bir kayaya dayandığı, “el-Veded” denen bu kayanın, Allah tarafından kendi kendine duramayan dünyaya bir destek olmak üzere yaratıldığı belirtilir. İnsanların aşmasına imkân olmayan Kaf Dağı'na dünyanın sonu gözüyle bakılır. Bu dağ, görünen ve görünmeyen dünyalar arasındaki sınırdır.
İran mitolojisinde
Tarihsel olarak İran gücü hiçbir zaman Kuzey Kafkasya'nın tamamına yayılamaz ve İran bilinci bu dağları bir gizeme büründürür. İran efsanelerinde bu dağ için aşağıdaki görünümlerden biri verilebilir:
- En yüksek dağ
- Gapkuh olarak anılan "bilinmeyen" dağ
- Zerdüştlüğü takip etmeyen Devlerin ülkesi
- savaş alanı
- Simurg'un yuvası
Kaf'ın Dev ve peri krallıkları, muhteşem başkenti Juherabad (Mücevher-şehir), Amberabad (Amber-şehir) ve Ahermanabad (Ehriman'ın şehri) ile şad-u-kam (zevk ü sefa) içerir. Zümrüd-ü Anka'yı İranlılar Simurg diye adlandırır. Bu kuşun, dağın tepesinde köşke benzer bir yuvada yaşadığı, insanlar gibi düşünüp konuştuğu, çok geniş bir bilgi ve beceriye sahip olduğu, kendisine başvuran hükümdar ve kahramanlara akıl hocalığı yaptığı ileri sürülmektedir.
Arap rivayetleri
Arap geleneğinde Kaf Dağı, okyanusun dünyayı çevreleyen en uzak ucuna konumlanan gizemli bir dağdır. Uzaklığı nedeniyle Kuzey Kutbunu da bu dağla özdeşleştirenler olmuştur.
Hikâyeci Hatem i Tai'nin anlatımına göre, Kaf Dağları'nın yansıması gökyüzüne yeşilimsi bir ton veren yeşil zümrüt, peridot veya krizolitten oluşuyordu. Cinlerin evi ve ötesinde görünmeyen ilahi dünya (Alem-i gayb)ın başladığı yer olarak kabul edilir. Arap edebiyatında Kaf, Allah'ın yeryüzünü desteklemek için yarattığı sıradağların en yükseğiydi ve yer altı sıralarıyla bağlı olduğu diğer tüm yeryüzü dağlarının ebeveyniydi. Menzil, bilinen dünyayı çevreleyen okyanuslarla insanların dünyasından ayrılır. İlkel dağ olarak Kaf, doğal ve doğaüstünün buluştuğu ve yer ve gök dünyaları arasındaki bağlantının kurulduğu kozmik dağı sembolize etmeye başladı. Anka ve rukh'un buraya geleceği söylenmektedir. Karanlıkta yer alan zümrüt şehirler Jabulqa ve Jabulsa'nın Kaf dağına bitişik olduğu söyleniyor.
Zekeriya el-Kazvini (tam anlamıyla "Yaratılan şeylerin harikaları ve var olan şeylerin mucizevi yönleri") adıyla 13. yüzyılda etkili bir kitap yayınladı. Kazvini'nin kozmolojisine göre gökyüzü, Dünya'ya düşmemesi için Tanrı tarafından tutulur. Dünya düz kabul edilir (sonraki İslam alimleri yuvarlak olduğuna inandılar) ve onu kazıklar gibi yerinde tutan bir dizi dağla (Kaf dağı bunlardan birisiydi) çevrilidir; Dünya, dev bir balık olan Bahamut üzerinde duran Kuyata tarafından destekleniyor, Bahamūt kozmik bir okyanusta yaşıyordu; Okyanus ise bir melek veya cinlerin tepesinde oturan bir kasenin içindeydi.
Bazı yazarlara göre, Müslüman kozmolojisinin Cebel Kaf'ı Rupes Nigra'nın bir versiyonudur.
Tasavvuf geleneği
Abdurrahman ve Attar'ın tasavvur ettiği bazı tasavvufi sözlü geleneklerde, Kaf Dağı bir bilinç alemidir ve müridin hedefi olarak gösterilir. (ö. 1903) bir gecede Kaf Dağı'nı ziyaret ettiği ve perilerin kralı tarafından karşılandığı söylenir.
Literatürde
Kaf Dağı Türk yazar Müge İplikçi'nin bir romanının da adıdır.
Kaf Dağı'na cinlerin evi olarak 1001 Gece Masallarında sık sık atıfta bulunulur.
Ayrıca bakınız
- Jabulqa ve Jabulsa
- Kuşlar Konferansı (Manṭiq-uṭ-Ṭayr)
- Kuran'ın ezoterik yorumu
- Öküz (Çin takımyıldızı)
- Türk mitolojisinde bir göl olan Sütgöl
- Peristan, Periler Ülkesi
Konuyla ilgili yayınlar
- Daniel G. Prior: Travels of Mount Qāf: From Legend to 42° 0' N 79° 51' E. in: Oriente Moderno, Nuova serie, Anno 89, Nr. 2. (İslami Efsaneler Üzerine Çalışmalar) 2009, s. 425–444
notlar
- ^ Qāf is the Arabized form of the Middle Persian word gâp meaning "unknown". The oldest mention of Gapkuh or the "unknown mountain" is in an inscription of Shapur I (241-272 AD) for the mountains between the Black Sea and the Caspian Sea. The name of the Caucasus Mountains is said to have ultimately come from Kapkof or Kafkaz, corrupted variant(s) of Gapkuh.
Kaynakça
- ^ a b c d Legends of the Fire Spirits: Jinn and Genies from Arabia to Zanzibar (İngilizce). I.B.Tauris. ss. 24-28. ISBN . Yazar
|ad1=
eksik|soyadı1=
() - ^ . 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Kasım 2014.
- ^ "Kaf Dağı'ndaki Huzur". 12 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Haziran 2015.
- ^ Tefsirde İsrailiyyat, Doç. Dr. Abdullah Aydemir, Ankara 1979, s. 312
- ^ , , Sf: 1, Hermes Kitabevi
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Kasım 2014.
- ^ İslâm Ansiklopedisi; cilt:24 sy:144-145
- ^ a b . 31 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2023.
- ^ & Sharif Kanaana. Speak, Bird, Speak Again: Palestinian Arab Folktales. Berkeley University of California Press
- ^ Irgam Yigfagna; al-Jabal al-Lamma
- ^ Kosmographie: ¬Die Wunder der Schöpfung (Arapça). Dieterich. 1849. Erişim tarihi: 3 Ekim 2019.
- ^ "The Wonders of Creation - World Digital Library". 24 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Şubat 2023.
- ^ Zakariya al-Qazwini. ʿAjā'ib al-makhlūqāt wa gharā'ib al-mawjūdāt (The Wonders of Creation). Original published in 1553 AD
- ^ Irgam Yigfagna; al-Jabal al-Lamma, p. 44
- ^ PRIOR, DANIEL G. “TRAVELS OF MOUNT QĀF: FROM LEGEND TO 42° 0' N 79° 51' E.” Oriente Moderno, vol. 89, no. 2, 2009, pp. 425–444. JSTOR, www.jstor.org/stable/25818227. Accessed 18 Mar. 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kaf Dagi veya Farsca قاف کوه Kafkuh veya Arapca جبل قاف Jabal Qaf olarak da bilinen veya ayni zamanda Farsca Koh Kaf ve Kuh i Kaf veya Kuh e Kaf olarak da yazilabilen populer Orta Dogu mitolojisinde efsanevi bir dagdir Islam mitolojisinde Kaf Dagi nin cinlerin yurdu oldugu ve Tanri tarafindan parlak zumrutten yapildigi soylenir Zekeriya el Kazvini nin Yaratilis Mucizeleri adli eserinde bir melek tarafindan tutulan dev bir balik Bahamut uzerindeki El Reyyan adli dev bir boganin sirtinda duran Kaf Daglari ile cevrelenmis disk benzeri bir dunyayi gosteren cizim 13 yuzyilda Evrenin yapisinin bu sekilde gorsellestirilmesi alisilmadik bir durum degildir Kaf Dagi genellikle masallarda yer alan dunyayi cevreledigine inanilan arkasinda cinlerin perilerin bulundugu varsayilan zumrutten yapilmis bir yerdir Fars mitolojisine ait Zumrud u Anka kusunun bu dagda yasadigi dusunuldugunde Kaf daginin ayni kulture ait bir efsane dag oldugu anlasilabilir Kaf suresi bu dagla iliskilendirilir Kaf Dagi tasavvufta dusunceyi temsil eder Orada dusuncenin sonsuz ikliminde yasayan Simurg un istignasi yani dunyaya yahut dunyaliga ihtiyac duymayip iltifat etmemesi ornek alinacak buyukluktedir Israiliyat etkisi ile yazildigi dusunulen rivayet ve tefsirlerde dagin yeri buyuklugu ve yapisi ile ilgili efsanevi anlatimlar bulunur Bu anlatimlardan birisi de Muhyiddin i Arabi ye aittir Kaf yeryuzunu kusatmis olan yesil zeberced den bir dagdir ve gokyuzunun cevresi onun uzerindedir kokleri dunyanin uzerinde durdugu kayaya ulasir ve zelzelenin kaynagi bu dagdir Kaf Dagi varligina ve dunyayi cevreledigine inanilan ulasilmasi guc daglar zinciridir Kuh i Su a Bi rul Cin Cebelu l Cin Cebelu l Kamer Cabul Sa Sahmeran Ulkesi Cinnistan Kuhistan veya Esher i Akval adli yesil bir zumrutten veyahut zebercentten olan eski Iran daki Elbruz Dagi uzerinde gelisen ve bu daga ayrica mitolojik ogeler yuklenen yeryuzundeki daglarin anasi olduguna ve diger tum daglarin dallari ile damarlari olduguna inanilan kutsal bir dag motifidir Inanca gore dunyanin cevresi gemilerin gecemedigi kiyilari gorulemeyen karanlik bir su kutlesi olan ile kaplidir hangileri Buna gore bu su kutlesinden sonra da her seyi bir kusak gibi cevreleyen Kaf Dagi gelir Kaf Dagi yesil zumruttendir ve gokyuzunun rengi onun yansimasindan gelir Bir baska kaynakta da Kaf Dagi nin zumrutten bir kayaya dayandigi el Veded denen bu kayanin Allah tarafindan kendi kendine duramayan dunyaya bir destek olmak uzere yaratildigi belirtilir Insanlarin asmasina imkan olmayan Kaf Dagi na dunyanin sonu gozuyle bakilir Bu dag gorunen ve gorunmeyen dunyalar arasindaki sinirdir Iran mitolojisindeTarihsel olarak Iran gucu hicbir zaman Kuzey Kafkasya nin tamamina yayilamaz ve Iran bilinci bu daglari bir gizeme burundurur Iran efsanelerinde bu dag icin asagidaki gorunumlerden biri verilebilir En yuksek dag Gapkuh olarak anilan bilinmeyen dag Zerdustlugu takip etmeyen Devlerin ulkesi savas alani Simurg un yuvasi Kaf in Dev ve peri kralliklari muhtesem baskenti Juherabad Mucevher sehir Amberabad Amber sehir ve Ahermanabad Ehriman in sehri ile sad u kam zevk u sefa icerir Zumrud u Anka yi Iranlilar Simurg diye adlandirir Bu kusun dagin tepesinde koske benzer bir yuvada yasadigi insanlar gibi dusunup konustugu cok genis bir bilgi ve beceriye sahip oldugu kendisine basvuran hukumdar ve kahramanlara akil hocaligi yaptigi ileri surulmektedir Sehname deki efsanevi savasciyi bebek Zal i tasiyan Zumrud u Anka tasviriArap rivayetleriArap geleneginde Kaf Dagi okyanusun dunyayi cevreleyen en uzak ucuna konumlanan gizemli bir dagdir Uzakligi nedeniyle Kuzey Kutbunu da bu dagla ozdeslestirenler olmustur Hikayeci Hatem i Tai nin anlatimina gore Kaf Daglari nin yansimasi gokyuzune yesilimsi bir ton veren yesil zumrut peridot veya krizolitten olusuyordu Cinlerin evi ve otesinde gorunmeyen ilahi dunya Alem i gayb in basladigi yer olarak kabul edilir Arap edebiyatinda Kaf Allah in yeryuzunu desteklemek icin yarattigi siradaglarin en yuksegiydi ve yer alti siralariyla bagli oldugu diger tum yeryuzu daglarinin ebeveyniydi Menzil bilinen dunyayi cevreleyen okyanuslarla insanlarin dunyasindan ayrilir Ilkel dag olarak Kaf dogal ve dogaustunun bulustugu ve yer ve gok dunyalari arasindaki baglantinin kuruldugu kozmik dagi sembolize etmeye basladi Anka ve rukh un buraya gelecegi soylenmektedir Karanlikta yer alan zumrut sehirler Jabulqa ve Jabulsa nin Kaf dagina bitisik oldugu soyleniyor Zekeriya el Kazvini tam anlamiyla Yaratilan seylerin harikalari ve var olan seylerin mucizevi yonleri adiyla 13 yuzyilda etkili bir kitap yayinladi Kazvini nin kozmolojisine gore gokyuzu Dunya ya dusmemesi icin Tanri tarafindan tutulur Dunya duz kabul edilir sonraki Islam alimleri yuvarlak olduguna inandilar ve onu kaziklar gibi yerinde tutan bir dizi dagla Kaf dagi bunlardan birisiydi cevrilidir Dunya dev bir balik olan Bahamut uzerinde duran Kuyata tarafindan destekleniyor Bahamut kozmik bir okyanusta yasiyordu Okyanus ise bir melek veya cinlerin tepesinde oturan bir kasenin icindeydi Bazi yazarlara gore Musluman kozmolojisinin Cebel Kaf i Rupes Nigra nin bir versiyonudur Tasavvuf gelenegiAbdurrahman ve Attar in tasavvur ettigi bazi tasavvufi sozlu geleneklerde Kaf Dagi bir bilinc alemidir ve muridin hedefi olarak gosterilir o 1903 bir gecede Kaf Dagi ni ziyaret ettigi ve perilerin krali tarafindan karsilandigi soylenir LiteraturdeKaf Dagi Turk yazar Muge Iplikci nin bir romaninin da adidir Kaf Dagi na cinlerin evi olarak 1001 Gece Masallarinda sik sik atifta bulunulur Ayrica bakinizJabulqa ve Jabulsa Kuslar Konferansi Manṭiq uṭ Ṭayr Kuran in ezoterik yorumu Okuz Cin takimyildizi Turk mitolojisinde bir gol olan Sutgol Peristan Periler UlkesiKonuyla ilgili yayinlarDaniel G Prior Travels of Mount Qaf From Legend to 42 0 N 79 51 E in Oriente Moderno Nuova serie Anno 89 Nr 2 Islami Efsaneler Uzerine Calismalar 2009 s 425 444notlar Qaf is the Arabized form of the Middle Persian word gap meaning unknown The oldest mention of Gapkuh or the unknown mountain is in an inscription of Shapur I 241 272 AD for the mountains between the Black Sea and the Caspian Sea The name of the Caucasus Mountains is said to have ultimately come from Kapkof or Kafkaz corrupted variant s of Gapkuh Kaynakca a b c d Legends of the Fire Spirits Jinn and Genies from Arabia to Zanzibar Ingilizce I B Tauris ss 24 28 ISBN 9780857730633 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim 29 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Kasim 2014 Kaf Dagi ndaki Huzur 12 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Haziran 2015 Tefsirde Israiliyyat Doc Dr Abdullah Aydemir Ankara 1979 s 312 Sf 1 Hermes Kitabevi Arsivlenmis kopya 29 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Kasim 2014 Islam Ansiklopedisi cilt 24 sy 144 145 a b 31 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2023 amp Sharif Kanaana Speak Bird Speak Again Palestinian Arab Folktales Berkeley University of California Press Irgam Yigfagna al Jabal al Lamma Kosmographie Die Wunder der Schopfung Arapca Dieterich 1849 Erisim tarihi 3 Ekim 2019 The Wonders of Creation World Digital Library 24 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Subat 2023 Zakariya al Qazwini ʿAja ib al makhluqat wa ghara ib al mawjudat The Wonders of Creation Original published in 1553 AD Irgam Yigfagna al Jabal al Lamma p 44 PRIOR DANIEL G TRAVELS OF MOUNT QAF FROM LEGEND TO 42 0 N 79 51 E Oriente Moderno vol 89 no 2 2009 pp 425 444 JSTOR www jstor org stable 25818227 Accessed 18 Mar 2020