Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddenin çok kısa olup uygun olmadığı düşünülmektedir. |
Kasım 1963 Irak askerî darbesi, 13 - 18 Kasım 1963 tarihleri arasında, parti içindeki bölünmelerin ardından Nasır yanlısı Iraklı subayların Baas Partisi yönetimine karşı gerçekleştirdiği bir askeri darbedir. Darbenin kendisi kansız olmasına rağmen, ilgili eylemlerde 250 kişi öldürülmüştür.
| Kasım 1963 Irak askerî darbesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Arap Soğuk Savaşı | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
  Baasçılar |  Nasırcılar | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Ali Salih es-Sadi | |||||||
| Güçler | |||||||
| 34.000 Ulusal Muhafız milisi | |||||||
| Kayıplar | |||||||
| 250 ölü | |||||||
Arka plan
Şubat 1963'te Irak devlet iktidarını ele geçirdikten sonra, Nasır yanlısı ve karşıtı Baas liderleri ile sağ ve sol pan-Arap milliyetçisi Baas liderleri arasındaki bölünmeler, Irak'ın ilk Baas hükûmetinin Kasım 1963'te çöküşüne yol açtı. Bu sırada 7.000 Iraklı komünist tutukluydu.
Kasım'in eski yardımcısı Abdüsselam Arif (Baasçı olmayan) büyük ölçüde törensel olarak cumhurbaşkanı unvanını alırken, önde gelen Baasçı general Ahmed Hasan el-Bekir başbakan olarak seçildi. Yeni hükûmetin en güçlü lideri, Ulusal Muhafız milislerini kontrol eden ve yüzlerce şüpheli komünistin ve diğerlerinin katledilmesini organize eden Irak Baas Partisi genel sekreteri Ali Salih es-Sadi idi.
Es-Sadi, Suriye ile bir birliği desteklerken; daha muhafazakar askeri kanat, Kasım'ın "Önce Irak politikası"nı destekledi. Ulusal Muhafızların disiplinli davranışlarıyla birleşen hizipçilik, askeri kanadın parti liderliğine karşı bir darbe başlatmasına yol açtı; Es-Sadi, İspanya'da sürgüne zorlandı. El-Bekir, partiyi kurtarmak için Baas Partisi Ulusal Komutanlığı'nı toplantıya çağırdı. Toplantı partinin sorunlarını daha da kötüleştirdi. Kendisini pan-Arap Baas hareketinin lideri olarak gören Mişel Eflak, Irak Baas Partisi'nin kontrolünü ele geçirme niyetini açıkladı. "Önce Irak" kanadı öfkelendi ve Cumhurbaşkanı Arif, Baas'a karşı olan sabrını kaybetti. Parti, 18 Kasım 1963'te hükûmetten çıkarıldı. 12 Baaslı hükûmet üyesi istifaya zorlandı ve Ulusal Muhafızlar, Cumhuriyet Muhafızları ile değiştirildi.
Darbe
12 Kasım Salı günü, es-Sadi ve Baas Partisi meslektaşlarından 18'i silah zoruyla yakalandı ve Madrid'e uçtu. Ertesi gün, es-Sadi'den bahsetmeden, Radyo Bağdat, iktidardaki Baas Partisi'nin artık El-Bekir başkanlığındaki 15 üyeli bir konsey tarafından yönetildiğini duyurdu. Saat 11.00'dan birkaç dakika önce radyo yayından kalktı ve savaş uçakları Bağdat'taki Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nı bombaladı; Es-Sadi taraftarlarından oluşan büyük kalabalık Bağdat'ta gösteri yaptı. Öğleden sonra, Başbakan Bekir'in güçleri kontrolü geri aldı. Ertesi akşam Madrid'de es-Sadi, sekiz yeni Baas liderinin görevden alındığını ve Beyrut'a uçtuğunu ve es-Sadi'nin Suriyeli Baasçılarla birlikte Bağdat'a döneceğini duyurdu. 18 Kasım Pazartesi günü, Irak Cumhurbaşkanı Abdüselam Arif, kardeşi Tugay Generali Abdürrahman Arif ve onların Irak Ordusu destekçileri, Baas Ulusal Muhafız Milislerini (1963 Şubat ve Ağustos arasında 5.000'den 34.000'e yükseldi) bastırdı ve , Said Hamo, Abdülaziz el-Akili ve Yunus Atar Başi gibi diğer üst düzey subaylar ve Abdüsselam Arif'in destekçileri dördüncü ve üçüncü tümenlerin kontrolünü ele geçirirken Baas Ulusal Muhafız Milisleri'nin Musul ve Kerkük'teki karargahlarını bombaladılar. Daha sonra el-Bekir Başbakanlıktan alındı; es-Sadi yeni konseye alınmadı ve sürgünde kaldı.
Sonuç olarak, ilk Baas hükûmeti devrildi ve Abdüsselam Arif Cumhubaşkanı olarak yeni, Nasır yanlısı bir hükûmet kuruldu. Irak Arap Sosyalist Baas Partisi diğer tüm siyasi partilerle birlikte yasaklandı ve Irak Arap Sosyalist Birliği Irak Cumhuriyeti'ndeki tek yasal parti ilan edildi.
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ Iraq (1932-present) 22 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Political Science Department, .
- ^ . uca.edu (İngilizce). 15 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2021.
- ^ Sold Out? US Foreign Policy, Iraq, the Kurds, and the Cold War. Palgrave Macmillan. 2015. ss. 59-60, 77. ISBN .
- ^ "Revolt Fails In Iraq— Palace Hit; Former Aide Flees Nation", Salt Lake Tribune (Salt Lake City, UT), November 14, 1963, p1, p10
- ^ Saddam: His Rise and Fall. . 2005. ss. 44-46. ISBN .
- ^ "Iraq Ousts 8 Leaders Of Its Coup— Exiled Strongman Due Back From Spain in Bewildering Twist", Bridgeport (CT) Telegram, November 15, 1963
- ^ "Iraq's President Stages Coup, Claims Control— Forms New Council, Nips Socialist Camp", Salt Lake Tribune, November 18, 1963, p1
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin giris bolumu cok kisa olup ozetlemeye uygun olmadigi dusunulmektedir Giris bolumunu gelistirerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Goruslerinizi lutfen tartisma sayfasinda belirtin Kasim 1963 Irak askeri darbesi 13 18 Kasim 1963 tarihleri arasinda parti icindeki bolunmelerin ardindan Nasir yanlisi Irakli subaylarin Baas Partisi yonetimine karsi gerceklestirdigi bir askeri darbedir Darbenin kendisi kansiz olmasina ragmen ilgili eylemlerde 250 kisi oldurulmustur Kasim 1963 Irak askeri darbesiArap Soguk SavasiTarih13 18 Kasim 1963BolgeIrakSonucBaas Partisi hukumeti devrildiNasirci hukumet kurulduTaraflarBaascilarNasircilarKomutanlar ve liderlerAli Salih es SadiAbdusselam ArifAbdurrahman ArifGucler34 000 Ulusal Muhafiz milisiKayiplar250 oluArka planSubat 1963 te Irak devlet iktidarini ele gecirdikten sonra Nasir yanlisi ve karsiti Baas liderleri ile sag ve sol pan Arap milliyetcisi Baas liderleri arasindaki bolunmeler Irak in ilk Baas hukumetinin Kasim 1963 te cokusune yol acti Bu sirada 7 000 Irakli komunist tutukluydu Kasim in eski yardimcisi Abdusselam Arif Baasci olmayan buyuk olcude torensel olarak cumhurbaskani unvanini alirken onde gelen Baasci general Ahmed Hasan el Bekir basbakan olarak secildi Yeni hukumetin en guclu lideri Ulusal Muhafiz milislerini kontrol eden ve yuzlerce supheli komunistin ve digerlerinin katledilmesini organize eden Irak Baas Partisi genel sekreteri Ali Salih es Sadi idi Es Sadi Suriye ile bir birligi desteklerken daha muhafazakar askeri kanat Kasim in Once Irak politikasi ni destekledi Ulusal Muhafizlarin disiplinli davranislariyla birlesen hizipcilik askeri kanadin parti liderligine karsi bir darbe baslatmasina yol acti Es Sadi Ispanya da surgune zorlandi El Bekir partiyi kurtarmak icin Baas Partisi Ulusal Komutanligi ni toplantiya cagirdi Toplanti partinin sorunlarini daha da kotulestirdi Kendisini pan Arap Baas hareketinin lideri olarak goren Misel Eflak Irak Baas Partisi nin kontrolunu ele gecirme niyetini acikladi Once Irak kanadi ofkelendi ve Cumhurbaskani Arif Baas a karsi olan sabrini kaybetti Parti 18 Kasim 1963 te hukumetten cikarildi 12 Baasli hukumet uyesi istifaya zorlandi ve Ulusal Muhafizlar Cumhuriyet Muhafizlari ile degistirildi Darbe12 Kasim Sali gunu es Sadi ve Baas Partisi meslektaslarindan 18 i silah zoruyla yakalandi ve Madrid e uctu Ertesi gun es Sadi den bahsetmeden Radyo Bagdat iktidardaki Baas Partisi nin artik El Bekir baskanligindaki 15 uyeli bir konsey tarafindan yonetildigini duyurdu Saat 11 00 dan birkac dakika once radyo yayindan kalkti ve savas ucaklari Bagdat taki Cumhurbaskanligi Sarayi ni bombaladi Es Sadi taraftarlarindan olusan buyuk kalabalik Bagdat ta gosteri yapti Ogleden sonra Basbakan Bekir in gucleri kontrolu geri aldi Ertesi aksam Madrid de es Sadi sekiz yeni Baas liderinin gorevden alindigini ve Beyrut a uctugunu ve es Sadi nin Suriyeli Baascilarla birlikte Bagdat a donecegini duyurdu 18 Kasim Pazartesi gunu Irak Cumhurbaskani Abduselam Arif kardesi Tugay Generali Abdurrahman Arif ve onlarin Irak Ordusu destekcileri Baas Ulusal Muhafiz Milislerini 1963 Subat ve Agustos arasinda 5 000 den 34 000 e yukseldi bastirdi ve Said Hamo Abdulaziz el Akili ve Yunus Atar Basi gibi diger ust duzey subaylar ve Abdusselam Arif in destekcileri dorduncu ve ucuncu tumenlerin kontrolunu ele gecirirken Baas Ulusal Muhafiz Milisleri nin Musul ve Kerkuk teki karargahlarini bombaladilar Daha sonra el Bekir Basbakanliktan alindi es Sadi yeni konseye alinmadi ve surgunde kaldi Sonuc olarak ilk Baas hukumeti devrildi ve Abdusselam Arif Cumhubaskani olarak yeni Nasir yanlisi bir hukumet kuruldu Irak Arap Sosyalist Baas Partisi diger tum siyasi partilerle birlikte yasaklandi ve Irak Arap Sosyalist Birligi Irak Cumhuriyeti ndeki tek yasal parti ilan edildi Ayrica bakiniz14 Temmuz DevrimiNotlar Iraq 1932 present 22 Mayis 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Political Science Department uca edu Ingilizce 15 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Agustos 2021 Sold Out US Foreign Policy Iraq the Kurds and the Cold War Palgrave Macmillan 2015 ss 59 60 77 ISBN 978 1 137 48711 7 Revolt Fails In Iraq Palace Hit Former Aide Flees Nation Salt Lake Tribune Salt Lake City UT November 14 1963 p1 p10 Saddam His Rise and Fall 2005 ss 44 46 ISBN 0 06 050543 5 Iraq Ousts 8 Leaders Of Its Coup Exiled Strongman Due Back From Spain in Bewildering Twist Bridgeport CT Telegram November 15 1963 Iraq s President Stages Coup Claims Control Forms New Council Nips Socialist Camp Salt Lake Tribune November 18 1963 p1