Boralı Katharina (29 Ocak 1499, - 20 Aralık 1552), Reform hareketinin önderi Martin Luther'in eşi ve Protestan Reformunun önde gelen figürlerinden birisiydi. Martin Luther ile olan evliliğinin ardından Katharina Luther olarak anılmıştır. Hakkında pek fazla şey bilmememize rağmen Reform sürecinde mühim bir isim olduğu düşünülür. Martin Luther ile evlilikleri; Protestan Aile ve Ruhban Evliliklerinin yapısına örnek teşkil etmektedir. Katharina aynı zamanda "die Lutherin" olarak da anılmaktadır.
Katharina von Bora | |
---|---|
![]() | |
Doğum | 29 Ocak 1499 Saksonya Elektörlüğü, Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu |
Ölüm | 20 Aralık 1552 Saksonya Elektörlüğü, Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu |
Evlilik | Martin Luther (1525-1546) |
Kökenleri
Katharina, Sakson Asilzadelerinden olan bir ailenin kızıydı. Yaygın bir kanaate göre 1499 yılının Ocak ayının 29. Günü 'ta dünyaya gelmiştir fakat o çağın belgelerinde bu bilginin doğruluğuna dair bir kanıt bulunmamaktadır. Bu husus yüzünden onun kökenine ve doğduğu yere dair muhtalif ihtilaflar bulunmaktadır. Bunlardan ilki, onun kentinde doğduğu ve Hans von Bora zu Hirschfeld ile Anna von Haugwitz çiftinin çocuğu olduğu yönündedir. Aynı zamanda Jan von Bora auf Lippendorf ve eşi Margarete'ın çocuğu olduğuna da dair düşünceler vardır.
Hayatı
Laurentius Zoch'un Martin Luther'e 1531'de gönderdiği mektuba göre, Katherina'nın babası onu daha beş yaşındayken Benedikten Tarikatı'nın kadın manastırına eğitim vasıtasıyla göndermiştir. Dokuz yaşındayken de teyzesinin bir rahibe olduğu Grimma yakınlarındaki Marienthron adlı bir Sistersiyen tarikatına yerleşti.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgxTHpVMkwwMWhjblJwYmkxTWRYUm9aWEl0TVRVeU5pMHhMbXB3Wnk4eU1qQndlQzFOWVhKMGFXNHRUSFYwYUdWeUxURTFNall0TVM1cWNHYz0uanBn.jpg)
Bir rahibe olduktan sonra münzevi manastır yaşamından oldukça memnuniyetsiz olan Katharina, Reform Hareketinin ivmesinden etkilendi. Diğer kız arkadaşlarıyla beraber Luther ile iletişime geçtiler ve Luther'in kendilerine yardım etmelerini istediler. Bu talebe binayen 4 Nisan 1523'te Kutsal Cumartesi'nde Torgau'lu bir tüccar ve meclis üyesi olan ve düzenli olarak ringa balığını manastıra teslim eden 'yi gönderdi. Böylelikle rahibeler onun vagonuna saklanarak Wittenberg'e kaçabildiler. Luther, rahibelerin ailelerinden onları kabul etmelerini istedi fakat aileleri muhtemelen Katolik Kanunları uyarınca bunu reddettiler.
Bu iki yıl içerisinde Luther, Katharina dışındaki bütün rahibeleri evlendirmeyi yahut onlara bir iş bulmayı başardı. Çok sayıda talibi vardı ancak tekliflerin hiçbiri evlilikle sonuçlanmadı. Luther'in arkadaşı Nicolaus von Amsdorf'a yalnızca Luther veya von Amsdorf ile evlenmek istediğini söyledi.
Martin Luther ve birçok arkadaşı ilk başta Luther'in evlenip evlenmemesi konusunda kararsızdı. Philip Melanchthon bunun skandala yol açarak Reforma zarar vereceğini düşünüyordu. En nihayetinde Luther, Katharina ile olan evliliğine karar verdi. Bu evlilik vasıtasıyla Luther; Papayı kızdıracağına, melekleri güldürüp şeytanları ağlatacağına inanıyordu.
Bu evlilikten 6 tane çocukları olmuştur. Bununla beraber, ev işlerini organize ederken maddi konuda tüm sorumluluğu üstüne alarak bir çiftliği idare etmiş ve bira işletmesini yürütmüştür. Bir balık çiftliği de kiralayarak maddi konularda yönetimi sağlamıştır. Bu yüzden, eşi tarafından "benim beyim Kathi" olarak adlandırılmıştır.
Luther ile Olan Evliliklerinin Önemi
Luther ile Katharina'nın evliliği Protestan Devrimi için oldukça mühimdir. Bu evlilik, özellikle Protestan Düşüncenin evlilik ve cinsiyet rolleri hususundaki görüşlerin gelişmesine katkıda bulunmuştur. Fakat Luther, Reform fikirlerinden etkilenip de evlenen ilk rahip değildir; ancak o rahipler arasından en çok öneme sahip olandır. Luther, alenen Ruhban Evliliğini savunduğu ve Katolik Karşıtı Propagandalar yaptığı için evliliği doğal haliyle düşmanlarının ilk hedefi olmuştur.
Kaynakça
- ^ Curry, Andrew (20 October 2017). ". National Geographic.
- ^ Rixner, Thaddä Anselm (1830). Handwörterbuch der Deutschen Sprache (in German). Vol. 1. Sulzbach: J. E. von Seidel'schen Buchhandlung. p. 290. Retrieved 11 May 2023
- ^ Fischer, Fritz; Stutterheim, Eckart von (2005). "Zur Herkunft der Katharine v. Bora, Ehefrau Martin Luthers" [On the Origins of Katharine v. Bora, Wife of Martin Luther]. Archiv für Familiengeschichtsforschung (in German): 242–271.
- ^ Wagner, Jürgen (2005). "Zur mutmaßlichen Herkunft der Catherina v. Bora: Einige bisher unbeachtete Urkunden zur Familie v. Bora" [On the Presumed Origins of Catherina v. Bora. Some Hitherto Unnoticed Documents on the v. Bora Family] (PDF). Genealogie: Deutsche Zeitschrift für Familienkunde (in German): 673–703. Retrieved 11 May 2023 – via Familienarchiv Wagner.
- ^ Wagner, Jürgen (2006). "Die Beziehungen von Luthers Gemahlin, Catherina v. Bora, zur Familie v. Mergenthal. Wi(e)der eine Legende" (PDF). Familienforschung in Mitteldeutschland (in German): 342–347 – via Familienarchiv Wagner.
- ^ Thoma, Albrecht (1900). Katharina von Bora: Geschichtliches Lebensbild (in German). Berlin: Georg Reimer. Retrieved 11 May 2023
- ^ Liebehenschel, Wolfgang (1999). Der langsame Aufstieg des Morgensterns von Wittenberg: eine Studie und eine Erzählung über die Herkunft von Katharina von Bora [The Slow Rise of the Morning Star of Wittenberg: A Study and Narrative of the Origins of Katharina von Bora] (in German). Ziethen. p. 79.
- ^ Wagner, Jürgen (2010). "Zur Geschichte der Familie v. Bora und einiger Güter in den sächsischen Ämtern Borna und Pegau" [On the History of the v. Bora Family and Some Estates in the Saxon Districts of Borna and Pegau.] (PDF). Genealogie: Deutsche Zeitschrift für Familienkunde (in German). 30 (4): 289–307. Retrieved 11 May 2023 – via Familienarchiv Wagner.
- ^ D. Martin Luthers Werke : kritische Gesamtausgabe [The Works of D. Martin Luther: Complete Critical Edition] (in German). Vol. 4. Weimar: Hermann Böhlau. 2002. I
- ^ Weber, Erwin (1999). "500th Anniversary of Katharine von Bora". The Lutheran Journal. 68 (2). Archived from the original on 16 February 2020. Retrieved 11 May 2023
- ^ Kilcrease, Jack (20 December 2016). "Katharina von Bora Luther". Lutheran Reformation. Retrieved 11 May 2023.
- ^ Bainton, Roland H. (1950). Here I Stand: A Life of Martin Luther. Abingdon-Cokesbury. p. 223.
- ^ Rines, Geroge Edwin, ed. (1920). The Encyclopedia Americana. Bora, Katharina von.
- ^ a b Germany, TourComm. "Katharina von Bora (1499–1552)
- ^ D. Martin Luthers Werke: Kritische Gesamtausgabe (in German). Vol. 2. Weimar: Hermann Böhlau.
- ^ Smith, Jeanette C. (199). "Katharina von Bora Through Five Centuries: A Historiography". The Sixteenth Century Journal. 30 (3): 745–774
![]() ![]() | Bir Alman'ın biyografisi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Borali Katharina 29 Ocak 1499 20 Aralik 1552 Reform hareketinin onderi Martin Luther in esi ve Protestan Reformunun onde gelen figurlerinden birisiydi Martin Luther ile olan evliliginin ardindan Katharina Luther olarak anilmistir Hakkinda pek fazla sey bilmememize ragmen Reform surecinde muhim bir isim oldugu dusunulur Martin Luther ile evlilikleri Protestan Aile ve Ruhban Evliliklerinin yapisina ornek teskil etmektedir Katharina ayni zamanda die Lutherin olarak da anilmaktadir Katharina von BoraDogum29 Ocak 1499 Saksonya Elektorlugu Kutsal Roma Cermen ImparatorluguOlum20 Aralik 1552 Saksonya Elektorlugu Kutsal Roma Cermen ImparatorluguEvlilikMartin Luther 1525 1546 KokenleriKatharina Sakson Asilzadelerinden olan bir ailenin kiziydi Yaygin bir kanaate gore 1499 yilinin Ocak ayinin 29 Gunu ta dunyaya gelmistir fakat o cagin belgelerinde bu bilginin dogruluguna dair bir kanit bulunmamaktadir Bu husus yuzunden onun kokenine ve dogdugu yere dair muhtalif ihtilaflar bulunmaktadir Bunlardan ilki onun kentinde dogdugu ve Hans von Bora zu Hirschfeld ile Anna von Haugwitz ciftinin cocugu oldugu yonundedir Ayni zamanda Jan von Bora auf Lippendorf ve esi Margarete in cocugu olduguna da dair dusunceler vardir HayatiLaurentius Zoch un Martin Luther e 1531 de gonderdigi mektuba gore Katherina nin babasi onu daha bes yasindayken Benedikten Tarikati nin kadin manastirina egitim vasitasiyla gondermistir Dokuz yasindayken de teyzesinin bir rahibe oldugu Grimma yakinlarindaki Marienthron adli bir Sistersiyen tarikatina yerlesti Yasli Lucas Cranach tarafindan cizilmis Martin Luther portresi Bir rahibe olduktan sonra munzevi manastir yasamindan oldukca memnuniyetsiz olan Katharina Reform Hareketinin ivmesinden etkilendi Diger kiz arkadaslariyla beraber Luther ile iletisime gectiler ve Luther in kendilerine yardim etmelerini istediler Bu talebe binayen 4 Nisan 1523 te Kutsal Cumartesi nde Torgau lu bir tuccar ve meclis uyesi olan ve duzenli olarak ringa baligini manastira teslim eden yi gonderdi Boylelikle rahibeler onun vagonuna saklanarak Wittenberg e kacabildiler Luther rahibelerin ailelerinden onlari kabul etmelerini istedi fakat aileleri muhtemelen Katolik Kanunlari uyarinca bunu reddettiler Bu iki yil icerisinde Luther Katharina disindaki butun rahibeleri evlendirmeyi yahut onlara bir is bulmayi basardi Cok sayida talibi vardi ancak tekliflerin hicbiri evlilikle sonuclanmadi Luther in arkadasi Nicolaus von Amsdorf a yalnizca Luther veya von Amsdorf ile evlenmek istedigini soyledi Martin Luther ve bircok arkadasi ilk basta Luther in evlenip evlenmemesi konusunda kararsizdi Philip Melanchthon bunun skandala yol acarak Reforma zarar verecegini dusunuyordu En nihayetinde Luther Katharina ile olan evliligine karar verdi Bu evlilik vasitasiyla Luther Papayi kizdiracagina melekleri guldurup seytanlari aglatacagina inaniyordu Bu evlilikten 6 tane cocuklari olmustur Bununla beraber ev islerini organize ederken maddi konuda tum sorumlulugu ustune alarak bir ciftligi idare etmis ve bira isletmesini yurutmustur Bir balik ciftligi de kiralayarak maddi konularda yonetimi saglamistir Bu yuzden esi tarafindan benim beyim Kathi olarak adlandirilmistir Luther ile Olan Evliliklerinin OnemiLuther ile Katharina nin evliligi Protestan Devrimi icin oldukca muhimdir Bu evlilik ozellikle Protestan Dusuncenin evlilik ve cinsiyet rolleri hususundaki goruslerin gelismesine katkida bulunmustur Fakat Luther Reform fikirlerinden etkilenip de evlenen ilk rahip degildir ancak o rahipler arasindan en cok oneme sahip olandir Luther alenen Ruhban Evliligini savundugu ve Katolik Karsiti Propagandalar yaptigi icin evliligi dogal haliyle dusmanlarinin ilk hedefi olmustur Kaynakca Curry Andrew 20 October 2017 National Geographic Rixner Thadda Anselm 1830 Handworterbuch der Deutschen Sprache in German Vol 1 Sulzbach J E von Seidel schen Buchhandlung p 290 Retrieved 11 May 2023 Fischer Fritz Stutterheim Eckart von 2005 Zur Herkunft der Katharine v Bora Ehefrau Martin Luthers On the Origins of Katharine v Bora Wife of Martin Luther Archiv fur Familiengeschichtsforschung in German 242 271 Wagner Jurgen 2005 Zur mutmasslichen Herkunft der Catherina v Bora Einige bisher unbeachtete Urkunden zur Familie v Bora On the Presumed Origins of Catherina v Bora Some Hitherto Unnoticed Documents on the v Bora Family PDF Genealogie Deutsche Zeitschrift fur Familienkunde in German 673 703 Retrieved 11 May 2023 via Familienarchiv Wagner Wagner Jurgen 2006 Die Beziehungen von Luthers Gemahlin Catherina v Bora zur Familie v Mergenthal Wi e der eine Legende PDF Familienforschung in Mitteldeutschland in German 342 347 via Familienarchiv Wagner Thoma Albrecht 1900 Katharina von Bora Geschichtliches Lebensbild in German Berlin Georg Reimer Retrieved 11 May 2023 Liebehenschel Wolfgang 1999 Der langsame Aufstieg des Morgensterns von Wittenberg eine Studie und eine Erzahlung uber die Herkunft von Katharina von Bora The Slow Rise of the Morning Star of Wittenberg A Study and Narrative of the Origins of Katharina von Bora in German Ziethen p 79 Wagner Jurgen 2010 Zur Geschichte der Familie v Bora und einiger Guter in den sachsischen Amtern Borna und Pegau On the History of the v Bora Family and Some Estates in the Saxon Districts of Borna and Pegau PDF Genealogie Deutsche Zeitschrift fur Familienkunde in German 30 4 289 307 Retrieved 11 May 2023 via Familienarchiv Wagner D Martin Luthers Werke kritische Gesamtausgabe The Works of D Martin Luther Complete Critical Edition in German Vol 4 Weimar Hermann Bohlau 2002 I Weber Erwin 1999 500th Anniversary of Katharine von Bora The Lutheran Journal 68 2 Archived from the original on 16 February 2020 Retrieved 11 May 2023 Kilcrease Jack 20 December 2016 Katharina von Bora Luther Lutheran Reformation Retrieved 11 May 2023 Bainton Roland H 1950 Here I Stand A Life of Martin Luther Abingdon Cokesbury p 223 Rines Geroge Edwin ed 1920 The Encyclopedia Americana Bora Katharina von a b Germany TourComm Katharina von Bora 1499 1552 D Martin Luthers Werke Kritische Gesamtausgabe in German Vol 2 Weimar Hermann Bohlau Smith Jeanette C 199 Katharina von Bora Through Five Centuries A Historiography The Sixteenth Century Journal 30 3 745 774 Bir Alman in biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz