Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kaya balığı, oldukça geniş bir balık türü ailesi olan 200'den fazla cinsi ve 2.000'den fazla türü bulunan Gobiidae familyasından bir balıktır. Çoğunluğu tipik olarak 10 cm (4 inç) büyüklüğünde olup, göreceli olarak oldukça küçüktürler. Bu türden Trimmatom nanus ve , dünya üzerinde bilinen en küçük omurgalı türlerindendir ve büyüdüklerinde boyları 1 cm'nin (3/8) altında olur. Gobioides ve Periophthalmodon cinsleri gibi bazı kaya balığı türleri ise 30 cm (1 ft) uzunluğa kadar ulaşabilir veya bu boyu da aşabilirler. Az sayıda insan için bir gıda olarak önemi bulunmasına rağmen, özellikle morina, , , yassı balıklar kadar ticari açıdan önemi olan balıklardır. Pek çok ülkede önemli bir av türüdürler. Brachygobius (yaban arısı balığı) gibi bazı kaya balığı türlerine ise, akvaryumlarda beslemek için yoğun ilgi gösterilmektedir.
| Kaya balığı | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Alt familyalar | |||||||||||||
Tanım
Kaya balığı morfolojisinin en belirgin özelliği, balığın emiciliğini oluşturan disk şeklinde bulunmasıdır. Bu emiciliğe sahip leğen yüzgeçleri Remoralar veya gibi ama anatomik olarak farklıdırlar ve benzerlik yakınsak evrimin ürünüdür. Balık genellikle kayalara ve mercanlara bir uyum içerisinde emicilik yaparken görülebilir ve kaya balıkları akvaryumlarda tankın cam duvarlarına sürekli yapışmış ve emer vaziyette görülürler.
Alt familyalar
Gobiidae altı ana alt familya içerir.
Amblyopinae
Alt familya Amblyopinae türü üyeleri yılan balığı veya solucan balığı olarak da bilinen ince, uzun ve çamurda yaşayan kaya balıklarıdır. Bunların iki sırt yüzgeçleri bir zar yapısı ile bağlıdır ve gözleri son derece küçüktür. Renkleri genellikle pembe, kırmızı veya mordur. Amblyopinae'ler 12 cins ve yaklaşık olarak 23 tür içerir.
Benthophilinae
Benthophilinae üyeleri Ponto-Hazar bölgesi (Marmara Denizi, Karadeniz, Azak Denizi, Hazar Denizi ve Aral Denizi'ndeki türler de dahil olmak üzere) endemiktir. Alt familya temsilcilerinin leğen yüzgeçleri ve uzun sırt ile anal yüzgeçleri birleşmiştir. Yetişkin ve bu tür ile yakından ilişkili bir ile alt familyası, yüzgeç zarının ve en üstünde bulunması nedeniyle ayırt edilebilir. Bu türün üyelerine , ve da dâhildir.
Gobiinae
Gobiinae üyeleri gerçek balığı olarak bilinir. 2000 tür ve 150 cins içeren Gobiidae familyasının alt familyası olarak en yaygın balık türüdür.
Gobionellinae
Bazılarının tatlı sularda yaşamamalarına rağmen Gobionellinae üyeleri genellikle nehir ağızlarında yaşamaktadırlar. Bunlar kuzeydoğu Atlantik Okyanusu, Akdeniz ve Ponto-Hazar bölgesinin dışında kalan tüm dünyadaki tropik ve ılıman bölgelerde bulunur. Bu alt familya yaklaşık olarak 350 tür ve 55 cinsi içerir.
Oxudercinae
Oxudercinae üyeleri yaygın olarak çamur zıpzıpı adıyla bilinir. Bunlar ailenin son derece uzmanlaşmış üyeleridir. Bu alt familya davranışsal ve fizyolojik adaptasyon kombinasyonuyla arazide uzun süre hayatta kalabilirler. Göğüs yüzgeçlerini basit bacakları olarak kullanır ve ilerlerler. Kurbağa gibi derilerinden nefes alma yetenekleri gelişmiştir ve derilerinin kurumasını önlemek ve nemli kalmasını sağlamak için yuvalar kazarlar. Çamur zıpzıpları gel-gitlerin sık yaşandığı çamur yatakları ve mangrov ormanları gibi ancak tropik ve subtropik bölgelerde bulunurlar.
Sicydiinae
Sicydiinae tatlı su kaya balığı alt familyasının ancak dokuz cins alt ailesi vardır. Genellikle tropikal adalarda hızlı hareket eden, debisi yüksek dağ akarsularında bulunurlar.
Ekoloji ve biyoloji
Kaya balıkları öncelikle gelgit havuzları, mercan kayalıkları ve deniz çayırları da dâhil olmak üzere sığ deniz yaşam alanları balıklarıdır. Ayrıca sıklıkla nehirlerin aşağı kesimlerinde, Mangrov ormanları ve tuzlu bataklılar da dahil olmak üzere acı suların bulunduğu nehir ağızlarında daha yoğun şekilde bulunurlar. Çok az sayıda kaya balığı (tam olarak bilinmemekle birlikte, düşük düzeylerde olduğu biliniyor.) tamamen tatlı su ortamlarına uyum sağlamışlardır. Bunlar Asya nehir kaya balığı (Rhinogobius dahil), Avustralya çöl kaya balığı (Chlamydogobius eremius), Avrupa tatlı su kaya balığı ()'dır. Büyük türlerin başlıcaları başka balıkları yemelerine rağmen, küçük omurgasızlar ve bazı plankton türleri ile beslenirler.
Üreme
Kaya balığı yumurtalarını bir bitki örtüsü, mercan veya kaya üzerine bırakır. Bunlar beş türe bağlı olarak birkaç yüz yumurta bırakabilirler. Yumurtaların döllenmesinin ardından, onları erkek avcılardan korumak ve uzak tutmak için dişiler üstlerine tortu bırakırlar. Larvalar yumurtadan birkaç gün sonra çıkarlar. Larvalar ilk başta şeffaf olarak doğarlar ve uygun bir yaşam alanı bulduktan sonra zamanla renkleri gelişmeye başlar. Birçok tatlı su türü larvası nehir ağızlarından aşağıdaki tuzlu sulara hatta denizlere doğru taşınırlar. Ancak daha sonraki haftalarda ve aylarda tekrar tatlı sulara dönerler.
Sıcak sularda kaya balığı yaklaşık bir ay kadar bir zaman zarfında yetişkin boyutlara ulaşır, serin sularda bu süre iki yıla kadar uzayabilir. Kaya balığının yaşam süresi ılıman ortamlarda daha uzun sürerken, bu süre bir yıldan on yıla kadar değişiklik gösterir.
gibi birkaç tür kaya balığının dişilerinin, seks için erkek cinsiyetine geçebildiği bilinmektedir. Bu türlerin çoğunluğu dişi olarak doğarlar. Yumurtaları korumak için birden fazla erkeğin çaba harcaması gerektiği için cinsiyet değiştirirler. Bu tür, güney Papua Yeni Gine'deki çevresindeki okyanusta, nadir mercanlarda yaşar ve diğer ebeveyn tür tarafından reddedilir. Bu şekilde oğul tür, ebeveyn türle iç içe yaşamasına ve aralarında herhangi bir coğrafi yalıtım bulunmamasına rağmen üreysel olarak ebeveyn türden izole hale gelmiştir.
Türleşmenin erken dönemlerinde evrilen kaya balıklarının, eşleşmek için aynı bölgedeki nadir mercanlıklarda yumurtalarını bırakan diğer balıkları tercih ettiği bir sınıflandırıcı eşleşme ile ilişkilidir.
Ortak yaşam
Kaya balıkları bazen tünel kazan karideslerde (burrowing) olduğu gibi diğer türler ile ilişkiler kurarlar. Karidesin kurduğu kum yuvada hem karides hem de kaya balığı birlikte yaşarlar. Karidesin kaya balığına göre görme duyusu daha zayıftır. Ancak karides kaya balığını kısmen görse de yuvanın içerisine doğru yüzdüğünü hisseder. Kaya balığı ile karides birbirleri ile temas kurmak için karidesin antenlerini kullanırlar. Kaya balığı kuyruğu ile karidesin antenlerine hafifçe vurur ve iletişim kurarlar. Bu türdeki kaya balıkları, bu nedenden dolayı bazen veya karides balığı olarak bilinirler. İkili arasındaki bu ilişkiden her iki tarafında kazançları vardır. Karides kaya balığı sayesinde yaklaşan tehlikelerden haberdar olur, kaya balığı ise yumurtaları için güvenli bir yuva bulmuş olur.
Simbiyoz yani ortak yaşamın bir başka türü de neon kaya balığı (Elacatinus spp.) için gösterilmiştir. "Temizleyici kaya balığı" olarak bilinen bu kaya balığı türü, büyük balıkların deri ve kuyruklarında bulunan çeşitli solungaç parazitlerini temizlemektedir. Bu ortak yaşamın en dikkat çekici yönü, büyük balığın kaya balığını küçük bir hamle ile gıda olarak tüketebilecek olmasına karşın, onu bir temizlik istasyonu gibi kullanması ve ona zarar vermemesidir (Örneğin Orfoz ve Lutjanidae gibi). Aynı şekilde bu ilişki ve ortak yaşam her iki taraf için de çıkar amaçlıdır. Büyük balık kaya balığını gibi kullandığından dolayı sürekli olarak sağlıklı kalır ve kaya balığı da kolay şekilde gıdasını temin eder.
Bir başka ortak yaşam formu ise, (Fungiidae temsilcilerinden olan) Heliofungia actiniformis mantar mercanı ve kaya balığı arasında bulunmaktadır. Eviota Tentacles muhtemelen avcılardan gizlenmek için sürekli olarak arasında dolaşmaktadır.
Ticari önemi
Kaya balığı Ukrayna'da ciddi bir ticari öneme sahiptir. Burada kaya balığını Azak Denizi ve Karadeniz'de avlarlar. Ticari türlerin arasında en önemli olanlar; , , ve . İtalya'da çokça avlanan ticari bir balıktır.
Akvaryumlarda
Kaya balığının birkaç türü akvaryumlar için idealdir ve çokça tutulur.Tatlı su akvaryumlarında bulundurulsa da, tuzlu su akvaryumlarının vzageçilmezleri arasındadır. Sağlıklı ve temiz resif akvaryumlarda sıkça bulunur. Belki de en çok tutulan türü Neon kaya balığı türüdür. Kaya balığı akvaryumlarda en çok dip ve kayalık kısımları tercih eder. Ancak bazı türleri (özellikle karides kaya balığı) daha çok yuva kazmayı tercih ederler. Kaya balığının akvaryumlarda her an zarar görmeye hassas alt tarafları için, zemini ince taneli yüzey olacak şekilde ayarlamalıdırlar.
Tuzlu su akvaryumlarında çokça tutulan türleri bekçi kaya balığı adıyla da anılan, Randall karides kaya balığıdır. Bazı cins Brachygobius yaban arısı kaya balıkları da hem renkli olmaları hem de bakımlarının kolay olması nedeniyle akvaristler tarafından sevilirler. Kaya balıklarının, doğal yaşam alanları olan tropikal ortamları, akvaryum koşullarında oluşturmak için, suyun biraz sert ve alkalinli acı su gibi olması gerekir.
Kaya balığı kendi tank arkadaşları ile genellikle uyumlu şekilde yaşar ve kendi huzurlu bölgesini oluşturur. Diğer balıklara karşı bazı durumlarda yırtıcı olduğundan dolayı genellikli sayısı az oranda tutulmalıdır. Kaya balıkları Çiklit gibi aktif türler ile rekabette iyi olmadığından dolayı birkaç istisna dışında onlara pul yem yerine canlı veya dondurulmuş, hızla dibe ulaşan gıdalar verilmelidir. Bir başka önemli sorun ise, tanklardan sıklıkla dışarı atladıklarından dolayı buna uygun tedbirlerin tankın çevresinde alınmasıdır. ve lepistesler gibi huzurlu, su üstünü seven canlılar ile birlikte beslenmesi tavsiye edilebilir.
Ayrıca bakınız
- Gobiidae cinsleri listesi, türün 231 adet cinsinin listelendiği madde.
- Eleotridae, bu balık türü tipik kaynaşmış leğen yüzgeci ve emicilikten yoksun olan (Eleotridae) ailesi ile ilişkilidir. Ancak boyut, şekil ve ekolojik yaşam tarzı olarak kaya balığı ailesini benzerlik gösterir.
- Blennioidei, sığ sularda yaşayan deniz balıkların bir gruptur ve kaya balığı ile karıştırılmamalıdır.
- , kaya balığına çok benzeyen yapısı vardır, ancak kaya balığı ile karıştırılmamalıdır.
- , genellikle mühendis kaya balığı veya hükümlü kaya balığı olarak adlandırılmasına rağmen, bir kaya balığı değildir.
Kaynakça
- ^ Froese, Rainer, ve Daniel Pauly, vd. (2006). FishBase'de "Gobiidae". sürüm: January 2006.
- ^ B.G. Kapoor (2011). "Systematics of Amblyopinae". The Biology of Gobies. Science Publishers. s. 107–118. doi:10.1201/b11397-10. ISBN .
- ^ WoRMS (2012). . 267093. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2012.
- ^ Simonović P.D., Nikolić V.P., Skóra K.E. (1996) Vertebral number in Ponto-Caspian gobies: phylogenetic relevance 28 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. J. Fish Biol., 49: 1027–1029.
- ^ Miller P.J. (1986) Gobiidae. In: Whitehead P.J.P., Bauchot M.-L., Hureau J.-C., Nielsen J., Tortonese E. (eds.) Fishes of the North-eastern Atlantic and the Mediterranean, Vol. 3. UNESCO, Paris.
- ^ Pinchuk V.I. (1991) K voprosu o grupirovkakh vidov v predelakh roda Neogobius (Perciformes). Voprosy Ikhtiologii, 31: 380–393.
- ^ Robert Patzner, James L. Van Tassell, Marcelo Kovacic, and B. G. Kapoor (2011). "Systematics of the Family Gobionellidae". The Biology of Gobies (PDF). Science Publishers, Inc. ISBN .[]
- ^ DOI:10.1080/00222933.2011.602479
- ^ Ronald E. Watson & Maurice Kottelat (2006). "Two new freshwater gobies from Halmahera, Maluku, Indonesia (Teleostei: Gobioidei: Sicydiinae)". Ichthyological Exploration of Freshwaters. 17 (2). s. 121–128.
- ^ Ronald E. Watson, Philippe Keith, & Gérard Marquet (2007). "Akihito vanuatu, a new genus and new species of freshwater goby (Sicydiinae) from the South Pacific" (PDF). Cybium. 31 (3). s. 341&–349.
- ^ a b c Hoese, Douglas F. (1998). Encyclopedia of Fishes. San Diego: Academic Press. s. 218–222. ISBN .
- ^ Munday, Philip L., Lynne van Herwerden, and Christine L. Dudgeon (2004). "Evidence for sympatric speciation by host shift in the sea." Current Biology 14 (16), pp. 1498-1504.
- ^ G. S. Helfman, B. B. Colette & D. E. Facey (1997). "Chapter 21: Fishes as social animals". The Diversity of Fishes. Blackwell. ISBN .
- ^ Bos, Arthur R (2012). "Fishes (Gobiidae and Labridae) associated with the mushroom coral Heliofungia actiniformis (Scleractinia: Fungiidae) in the Philippines". Coral Reefs. Cilt 31. s. 133. doi:10.1007/s00338-011-0834-3. 25 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından .
- ^ Frank Schäfer (2005). Brackish-Water Fishes. Aqualog. ISBN .
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Kaya balığı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Gobioid Araştırma Enstitüsü 24 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Themudskipper.org: çamur zıpzıpı üzerine internet sitesi 21 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Akvaryumlardaki temizleyici balıklar 16 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kaya baligi oldukca genis bir balik turu ailesi olan 200 den fazla cinsi ve 2 000 den fazla turu bulunan Gobiidae familyasindan bir baliktir Cogunlugu tipik olarak 10 cm 4 inc buyuklugunde olup goreceli olarak oldukca kucukturler Bu turden Trimmatom nanus ve dunya uzerinde bilinen en kucuk omurgali turlerindendir ve buyuduklerinde boylari 1 cm nin 3 8 altinda olur Gobioides ve Periophthalmodon cinsleri gibi bazi kaya baligi turleri ise 30 cm 1 ft uzunluga kadar ulasabilir veya bu boyu da asabilirler Az sayida insan icin bir gida olarak onemi bulunmasina ragmen ozellikle morina yassi baliklar kadar ticari acidan onemi olan baliklardir Pek cok ulkede onemli bir av turudurler Brachygobius yaban arisi baligi gibi bazi kaya baligi turlerine ise akvaryumlarda beslemek icin yogun ilgi gosterilmektedir Kaya baligiBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif TeleosteiTakim PerciformesAlt takim GobioideiFamilya GobiidaeAlt familyalarTanim maymun kaya baligi ve kendini begenmis kaya baligi palyaco kaya baligi Atlantik camur zipzipi Kaya baligi morfolojisinin en belirgin ozelligi baligin emiciligini olusturan disk seklinde bulunmasidir Bu emicilige sahip legen yuzgecleri Remoralar veya gibi ama anatomik olarak farklidirlar ve benzerlik yakinsak evrimin urunudur Balik genellikle kayalara ve mercanlara bir uyum icerisinde emicilik yaparken gorulebilir ve kaya baliklari akvaryumlarda tankin cam duvarlarina surekli yapismis ve emer vaziyette gorulurler Alt familyalarGobiidae alti ana alt familya icerir Amblyopinae Alt familya Amblyopinae turu uyeleri yilan baligi veya solucan baligi olarak da bilinen ince uzun ve camurda yasayan kaya baliklaridir Bunlarin iki sirt yuzgecleri bir zar yapisi ile baglidir ve gozleri son derece kucuktur Renkleri genellikle pembe kirmizi veya mordur Amblyopinae ler 12 cins ve yaklasik olarak 23 tur icerir Benthophilinae Benthophilinae uyeleri Ponto Hazar bolgesi Marmara Denizi Karadeniz Azak Denizi Hazar Denizi ve Aral Denizi ndeki turler de dahil olmak uzere endemiktir Alt familya temsilcilerinin legen yuzgecleri ve uzun sirt ile anal yuzgecleri birlesmistir Yetiskin ve bu tur ile yakindan iliskili bir ile alt familyasi yuzgec zarinin ve en ustunde bulunmasi nedeniyle ayirt edilebilir Bu turun uyelerine ve da dahildir Gobiinae Gobiinae uyeleri gercek baligi olarak bilinir 2000 tur ve 150 cins iceren Gobiidae familyasinin alt familyasi olarak en yaygin balik turudur Gobionellinae Bazilarinin tatli sularda yasamamalarina ragmen Gobionellinae uyeleri genellikle nehir agizlarinda yasamaktadirlar Bunlar kuzeydogu Atlantik Okyanusu Akdeniz ve Ponto Hazar bolgesinin disinda kalan tum dunyadaki tropik ve iliman bolgelerde bulunur Bu alt familya yaklasik olarak 350 tur ve 55 cinsi icerir Oxudercinae Oxudercinae uyeleri yaygin olarak camur zipzipi adiyla bilinir Bunlar ailenin son derece uzmanlasmis uyeleridir Bu alt familya davranissal ve fizyolojik adaptasyon kombinasyonuyla arazide uzun sure hayatta kalabilirler Gogus yuzgeclerini basit bacaklari olarak kullanir ve ilerlerler Kurbaga gibi derilerinden nefes alma yetenekleri gelismistir ve derilerinin kurumasini onlemek ve nemli kalmasini saglamak icin yuvalar kazarlar Camur zipziplari gel gitlerin sik yasandigi camur yataklari ve mangrov ormanlari gibi ancak tropik ve subtropik bolgelerde bulunurlar Sicydiinae Sicydiinae tatli su kaya baligi alt familyasinin ancak dokuz cins alt ailesi vardir Genellikle tropikal adalarda hizli hareket eden debisi yuksek dag akarsularinda bulunurlar Ekoloji ve biyolojiKaya baliklari oncelikle gelgit havuzlari mercan kayaliklari ve deniz cayirlari da dahil olmak uzere sig deniz yasam alanlari baliklaridir Ayrica siklikla nehirlerin asagi kesimlerinde Mangrov ormanlari ve tuzlu bataklilar da dahil olmak uzere aci sularin bulundugu nehir agizlarinda daha yogun sekilde bulunurlar Cok az sayida kaya baligi tam olarak bilinmemekle birlikte dusuk duzeylerde oldugu biliniyor tamamen tatli su ortamlarina uyum saglamislardir Bunlar Asya nehir kaya baligi Rhinogobius dahil Avustralya col kaya baligi Chlamydogobius eremius Avrupa tatli su kaya baligi dir Buyuk turlerin baslicalari baska baliklari yemelerine ragmen kucuk omurgasizlar ve bazi plankton turleri ile beslenirler UremeKaya baligi yumurtalarini bir bitki ortusu mercan veya kaya uzerine birakir Bunlar bes ture bagli olarak birkac yuz yumurta birakabilirler Yumurtalarin dollenmesinin ardindan onlari erkek avcilardan korumak ve uzak tutmak icin disiler ustlerine tortu birakirlar Larvalar yumurtadan birkac gun sonra cikarlar Larvalar ilk basta seffaf olarak dogarlar ve uygun bir yasam alani bulduktan sonra zamanla renkleri gelismeye baslar Bircok tatli su turu larvasi nehir agizlarindan asagidaki tuzlu sulara hatta denizlere dogru tasinirlar Ancak daha sonraki haftalarda ve aylarda tekrar tatli sulara donerler Sicak sularda kaya baligi yaklasik bir ay kadar bir zaman zarfinda yetiskin boyutlara ulasir serin sularda bu sure iki yila kadar uzayabilir Kaya baliginin yasam suresi iliman ortamlarda daha uzun surerken bu sure bir yildan on yila kadar degisiklik gosterir gibi birkac tur kaya baliginin disilerinin seks icin erkek cinsiyetine gecebildigi bilinmektedir Bu turlerin cogunlugu disi olarak dogarlar Yumurtalari korumak icin birden fazla erkegin caba harcamasi gerektigi icin cinsiyet degistirirler Bu tur guney Papua Yeni Gine deki cevresindeki okyanusta nadir mercanlarda yasar ve diger ebeveyn tur tarafindan reddedilir Bu sekilde ogul tur ebeveyn turle ic ice yasamasina ve aralarinda herhangi bir cografi yalitim bulunmamasina ragmen ureysel olarak ebeveyn turden izole hale gelmistir Turlesmenin erken donemlerinde evrilen kaya baliklarinin eslesmek icin ayni bolgedeki nadir mercanliklarda yumurtalarini birakan diger baliklari tercih ettigi bir siniflandirici eslesme ile iliskilidir Kaya baliklarinin bazi deniz turleri karidesler ile ortak bir yasam surerler Ortak yasamKaya baliklari bazen tunel kazan karideslerde burrowing oldugu gibi diger turler ile iliskiler kurarlar Karidesin kurdugu kum yuvada hem karides hem de kaya baligi birlikte yasarlar Karidesin kaya baligina gore gorme duyusu daha zayiftir Ancak karides kaya baligini kismen gorse de yuvanin icerisine dogru yuzdugunu hisseder Kaya baligi ile karides birbirleri ile temas kurmak icin karidesin antenlerini kullanirlar Kaya baligi kuyrugu ile karidesin antenlerine hafifce vurur ve iletisim kurarlar Bu turdeki kaya baliklari bu nedenden dolayi bazen veya karides baligi olarak bilinirler Ikili arasindaki bu iliskiden her iki tarafinda kazanclari vardir Karides kaya baligi sayesinde yaklasan tehlikelerden haberdar olur kaya baligi ise yumurtalari icin guvenli bir yuva bulmus olur Simbiyoz yani ortak yasamin bir baska turu de neon kaya baligi Elacatinus spp icin gosterilmistir Temizleyici kaya baligi olarak bilinen bu kaya baligi turu buyuk baliklarin deri ve kuyruklarinda bulunan cesitli solungac parazitlerini temizlemektedir Bu ortak yasamin en dikkat cekici yonu buyuk baligin kaya baligini kucuk bir hamle ile gida olarak tuketebilecek olmasina karsin onu bir temizlik istasyonu gibi kullanmasi ve ona zarar vermemesidir Ornegin Orfoz ve Lutjanidae gibi Ayni sekilde bu iliski ve ortak yasam her iki taraf icin de cikar amaclidir Buyuk balik kaya baligini gibi kullandigindan dolayi surekli olarak saglikli kalir ve kaya baligi da kolay sekilde gidasini temin eder Bir baska ortak yasam formu ise Fungiidae temsilcilerinden olan Heliofungia actiniformis mantar mercani ve kaya baligi arasinda bulunmaktadir Eviota Tentacles muhtemelen avcilardan gizlenmek icin surekli olarak arasinda dolasmaktadir Ticari onemiOdessa Ukrayna da piyasaya satilmak icin kurutulmus kaya baliklari Kaya baligi Ukrayna da ciddi bir ticari oneme sahiptir Burada kaya baligini Azak Denizi ve Karadeniz de avlarlar Ticari turlerin arasinda en onemli olanlar ve Italya da cokca avlanan ticari bir baliktir AkvaryumlardaKaya baliginin birkac turu akvaryumlar icin idealdir ve cokca tutulur Tatli su akvaryumlarinda bulundurulsa da tuzlu su akvaryumlarinin vzagecilmezleri arasindadir Saglikli ve temiz resif akvaryumlarda sikca bulunur Belki de en cok tutulan turu Neon kaya baligi turudur Kaya baligi akvaryumlarda en cok dip ve kayalik kisimlari tercih eder Ancak bazi turleri ozellikle karides kaya baligi daha cok yuva kazmayi tercih ederler Kaya baliginin akvaryumlarda her an zarar gormeye hassas alt taraflari icin zemini ince taneli yuzey olacak sekilde ayarlamalidirlar Tuzlu su akvaryumlarinda cokca tutulan turleri bekci kaya baligi adiyla da anilan Randall karides kaya baligidir Bazi cins Brachygobius yaban arisi kaya baliklari da hem renkli olmalari hem de bakimlarinin kolay olmasi nedeniyle akvaristler tarafindan sevilirler Kaya baliklarinin dogal yasam alanlari olan tropikal ortamlari akvaryum kosullarinda olusturmak icin suyun biraz sert ve alkalinli aci su gibi olmasi gerekir Kaya baligi kendi tank arkadaslari ile genellikle uyumlu sekilde yasar ve kendi huzurlu bolgesini olusturur Diger baliklara karsi bazi durumlarda yirtici oldugundan dolayi genellikli sayisi az oranda tutulmalidir Kaya baliklari Ciklit gibi aktif turler ile rekabette iyi olmadigindan dolayi birkac istisna disinda onlara pul yem yerine canli veya dondurulmus hizla dibe ulasan gidalar verilmelidir Bir baska onemli sorun ise tanklardan siklikla disari atladiklarindan dolayi buna uygun tedbirlerin tankin cevresinde alinmasidir ve lepistesler gibi huzurlu su ustunu seven canlilar ile birlikte beslenmesi tavsiye edilebilir Ayrica bakinizGobiidae cinsleri listesi turun 231 adet cinsinin listelendigi madde Eleotridae bu balik turu tipik kaynasmis legen yuzgeci ve emicilikten yoksun olan Eleotridae ailesi ile iliskilidir Ancak boyut sekil ve ekolojik yasam tarzi olarak kaya baligi ailesini benzerlik gosterir Blennioidei sig sularda yasayan deniz baliklarin bir gruptur ve kaya baligi ile karistirilmamalidir kaya baligina cok benzeyen yapisi vardir ancak kaya baligi ile karistirilmamalidir genellikle muhendis kaya baligi veya hukumlu kaya baligi olarak adlandirilmasina ragmen bir kaya baligi degildir Kaynakca Froese Rainer ve Daniel Pauly vd 2006 FishBase de Gobiidae surum January 2006 B G Kapoor 2011 Systematics of Amblyopinae The Biology of Gobies Science Publishers s 107 118 doi 10 1201 b11397 10 ISBN 978 1 4398 6233 9 WoRMS 2012 267093 29 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Subat 2012 Simonovic P D Nikolic V P Skora K E 1996 Vertebral number in Ponto Caspian gobies phylogenetic relevance 28 Kasim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde J Fish Biol 49 1027 1029 Miller P J 1986 Gobiidae In Whitehead P J P Bauchot M L Hureau J C Nielsen J Tortonese E eds Fishes of the North eastern Atlantic and the Mediterranean Vol 3 UNESCO Paris Pinchuk V I 1991 K voprosu o grupirovkakh vidov v predelakh roda Neogobius Perciformes Voprosy Ikhtiologii 31 380 393 Robert Patzner James L Van Tassell Marcelo Kovacic and B G Kapoor 2011 Systematics of the Family Gobionellidae The Biology of Gobies PDF Science Publishers Inc ISBN 978 1 57808 436 4 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link olu kirik baglanti DOI 10 1080 00222933 2011 602479 Ronald E Watson amp Maurice Kottelat 2006 Two new freshwater gobies from Halmahera Maluku Indonesia Teleostei Gobioidei Sicydiinae Ichthyological Exploration of Freshwaters 17 2 s 121 128 Ronald E Watson Philippe Keith amp Gerard Marquet 2007 Akihito vanuatu a new genus and new species of freshwater goby Sicydiinae from the South Pacific PDF Cybium 31 3 s 341 amp 349 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link a b c Hoese Douglas F 1998 Encyclopedia of Fishes San Diego Academic Press s 218 222 ISBN 0 12 547665 5 Munday Philip L Lynne van Herwerden and Christine L Dudgeon 2004 Evidence for sympatric speciation by host shift in the sea Current Biology 14 16 pp 1498 1504 G S Helfman B B Colette amp D E Facey 1997 Chapter 21 Fishes as social animals The Diversity of Fishes Blackwell ISBN 0 86542 256 7 Bos Arthur R 2012 Fishes Gobiidae and Labridae associated with the mushroom coral Heliofungia actiniformis Scleractinia Fungiidae in the Philippines Coral Reefs Cilt 31 s 133 doi 10 1007 s00338 011 0834 3 25 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Frank Schafer 2005 Brackish Water Fishes Aqualog ISBN 3 936027 82 X Dis baglantilarWikimedia Commons ta Kaya baligi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Vikitur de konuyla ilgili taksonomik bilgiler bulunur Gobiidae Gobioid Arastirma Enstitusu 24 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Themudskipper org camur zipzipi uzerine internet sitesi 21 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Akvaryumlardaki temizleyici baliklar 16 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde