İstanbul kuşatmaları listesi, günümüzde Türkiye sınırları içerisinde yer alan İstanbul'un tarih boyunca yaşadığı kuşatmaların derlendiği listedir. Marmara Denizi'nin Karadeniz'e açıldığı boğazı denetleyen noktada, Asya ile Avrupa arasındaki kara bağlantısının üzerinde kurulu olan şehir, İpek Yolu'nun da geçtiği bu stratejik konumu nedeniyle farklı halklarca birçok kez ele geçirilmek istenmiştir.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh6THpNNUwwSjVlbUZ1ZEdsdVpWOURiMjV6ZEdGdWRHbHViM0JzWlMxMGNpNXdibWN2TWpVd2NIZ3RRbmw2WVc1MGFXNWxYME52Ym5OMFlXNTBhVzV2Y0d4bExYUnlMbkJ1Wnc9PS5wbmc=.png)
Şehrin kayıtlara geçen ilk kuşatması MÖ 510 yılında, o zamanlar Bizantion adıyla bir şehir devleti iken Ahameniş İmparatorluğu tarafından (Otanis)'in kumandanlığında yapılmıştır. Başarılı olan bu kuşatma sonrası şehir Pers hâkimiyeti altına girmişse de ileride tekrar özgürlüğünü kazanmış, MÖ 70'li yıllarda Roma İmparatorluğu sınırlarına dahil edilmesine rağmen Septimius Severus tarafından iç savaşın yaşandığı 193-196 yılları arasında kuşatılıp cezalandırılana dek özgür şehir olarak tanımlanmıştır. 324 yılında I. Konstantin tarafından ele geçirildikten sonra Nova Roma adıyla Bizans İmparatorluğu'nun başkenti hâline getirilirken daha sonraları Konstantinopolis adını almış ve bu dönemde, gerek iç savaşlar sırasında tahtta hak iddia eden Bizanslılar tarafından gerekse de dış güçler tarafından yirmi iki kez kuşatılmıştır. 1453 yılındaki kuşatma sonucunda Osmanlı İmparatorluğu'nun ele geçirmesine dek Bizans hâkimiyetinde kalmaya devam eden şehir, bu tarihten sonra kuşatma görmemiştir.
Tarihi boyunca otuz iki kez kuşatılan İstanbul; şehir devleti ve Roma dönemlerinde on kez kuşatılmış, bunların altısı başarılı olmuş, üç kuşatma püskürtülmüş ve biri ise tarafların anlaşması neticesinde kaldırılmıştır. Bu kuşatmaların üçü iç savaş sırasında tahtta hak iddia eden Romalılar tarafından gerçekleştirilmiştir. Bizans hâkimiyetinde gerçekleşen yirmi iki kuşatmanınsa beşi başarılı olurken on ikisi sonuçsuz kalmış, beşi anlaşma sonucu kaldırılmıştır. Bu kuşatmaların dördü iç savaşlar sırasında yaşanmış, 1204 yılında gerçekleşen Haçlı kuşatması şehrin düşerek Latin İmparatorluğu'nun kurulmasına ve Bizans imparatorluk hanedanının İznik'te sürgün devleti kurmasına neden olmuştur. 1261 yılında yeniden Bizans egemenliğine giren İstanbul 1453 yılındaki son kuşatmayla Osmanlıların eline geçmiş, bunun sonucu olarak Bizans İmparatorluğu yok olmuştur. Şehir, bu son kuşatmadan beri -1918-1923 arası İngiliz hâkimiyeti dönemi hariç- Türklerin egemenliğinde bulunmaktadır.
Kuşatmalar
Notlar
- ^A Sonuç sütunu, kuşatmayı gerçekleştiren tarafa göredir.
- ^B Bazı kaynaklar Cicero ve Tacitus'un şehrin "düşmanı püskürttüğünü" aktarmasından yola çıkarak kuşatıldığını savunurken bazıları ise diğer antik kaynaklara atıfla şehrin kuşatılmasının düşünüldüğünü ancak denizdeki fırtına dolayısıyla bunun gerçekleşemediğini savunmaktadır.
- ^C Bizans kaynakları 860, Rus kaynakları ise 866 yılını vermekle birlikte 866 yılının yanlış olduğu kabul edilmektedir.
- ^D Kuşatmanın hangi yıl başladığı tartışmalıdır. Fahameddin Başar, Halil İnalcık ile (Konstantin Josef Jireček) 1394, (Feridun Emecen) ile Haldun Eroğlu 1396 yılını vermektedir. Ayrıca bazı kaynaklar 1391 yılında başlayan kuşatmanın 1396 yılında sonlandığını, bu yıllar arasında iki farklı değil şiddeti dönem dönem artan ve azalan tek bir kuşatma olduğunu kabul etmektedir.
Kaynakça
- Özel
- ^ Herodotos (2012). Tarih. Müntekim Ökmen, çev. (8 bas.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. s. 392. ISBN .
- ^ Vasilev, Miroslav Ivanov (2015). The Policy of Darius and Xerxes towards Thrace and Macedonia (İngilizce). Lahey: Brill. s. 86. doi:10.1163/9789004282155. ISBN .
- ^ Kuban, Doğan (1993). "Bizantion". Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi. 2. İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları. ss. 258-260.
- ^ Yavuz 2014, s. 169.
- ^ Arslan & Kaçar 2017, s. 1.
- ^ Arslan 2010, s. 78.
- ^ Harris, Jonathan (2017). Constantinople: Capital of Byzantium (İngilizce) (2 bas.). Londra: Bloomsbury Publishing. s. 26. doi:10.1111/j.1540-6563.2009.00246_52.x. ISBN .
- ^ Hughes 2017, s. 538.
- ^ Yavuz 2014, s. 191.
- ^ Arslan & Kaçar 2017, s. 39.
- ^ Arslan, Murat (2011), "Alkibiades'in Khalkhedon ve Byzantion Kuşatması: Nedenleri ve Sonuçları", Şahin, Hamdi; Konyar, Erkan; Engin, Gürkan (Ed.), Özsait Armağanı: Mehmet ve Nesrin Özsait Onuruna Sunulan Makaleler, Antalya: Suna-İnan Kıraç Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü, ss. 9-22, ISBN
- ^ (2001). A History of Greece: From the Time of Solon to 403 B.C. (İngilizce). Londra: Routledge. s. 884. ISBN .
- ^ Hughes 2017, s. 119.
- ^ Yavuz 2014, s. 221.
- ^ Arslan 2010, s. 197.
- ^ Sevin, Veli (2016). Anadolu'nun Tarihi Coğrafyası I (4 bas.). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. s. 24. ISBN .
- ^ Hughes 2017, s. 143.
- ^ Tekin, Oğuz (2001). Byzas'tan I. Constantinus'a Kadar Eskiçağ'da İstanbul (2 bas.). İstanbul: Eskiçağ Bilimleri Enstitüsü Yayınları. s. 33. ISBN .
- ^ Yavuz 2014, s. 275.
- ^ Arslan & Kaçar 2017, s. 81.
- ^ Arslan 2010, s. 233.
- ^ Arslan 2007, s. 56.
- ^ Arslan, Murat (Ocak-Şubat 2014). "Galatların Byzantion Kuşatması". Aktüel Arkeoloji, 37. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları. ss. 68-75. ISSN 1307-5756.
- ^ Arslan & Kaçar 2017, s. 92.
- ^ Arslan 2010, s. 243.
- ^ Yavuz 2014, s. 310.
- ^ Arslan & Kaçar 2017, s. 129.
- ^ Arslan 2010, s. 343.
- ^ Arslan 2007, s. 334.
- ^ Grillo, Luca (2015). Cicero's De Provinciis Consularibus Oratio (İngilizce). Londra: Oxford University Press. s. 116. ISBN .
- ^ a b Yavuz 2014, s. 344.
- ^ Arslan & Kaçar 2017, s. 133.
- ^ Arslan 2010, s. 430.
- ^ Hughes 2017, s. 166.
- ^ Freely 2011, s. 109.
- ^ Yavuz 2014, s. 365.
- ^ (1994). Aurelius Victor: De Caesaribus (İngilizce). H. W. Bird, çev. Liverpool: Liverpool University Press. s. 188. doi:10.3828/978-0-85323-218-6. ISBN .
- ^ Gibbon, Edward (1988). Roma İmparatorluğu'nun Gerileyiş ve Çöküş Tarihi. I. Asım Baltacıgil, çev. İstanbul: Bilim, Felsefe, Sanat Yayınları. s. 444.
- ^ Freely 2011, s. 318.
- ^ "İstanbul". Meydan Larousse. 10. İstanbul: Sabah. 1992. s. 77.
- ^ Yavuz 2014, s. 387.
- ^ Arslan & Kaçar 2017, s. 153.
- ^ Norwich 2013a, s. 45.
- ^ Hughes 2017, s. 231.
- ^ Yavuz 2014, s. 393.
- ^ Ostrogorsky 2015, s. 95.
- ^ Norwich 2013a, s. 240.
- ^ Reazaei, Iman S. (Eylül 2016). "V.-VII. Yüzyıllarda Bizans-Sâsânî İlişkileri". İraniyat Dergisi, 1. Ankara: İranoloji Derneği Yayınları. ss. 18-31.
- ^ Jankowiak, Marek (2013), "The first Arab siege of Constantinople", (Zuckerman, Constantin) (Ed.), Travaux et Mémoires Tome XVII - Constructing the Seventh Century (İngilizce), Paris: Association des Amis du Centre d’Histoire et Civilisation de Byzance, ss. 237-320, ISBN
- ^ Apak, Adem (Temmuz 2009). "Emevîler Döneminde Anadolu'da Arap-Bizans Mücadelesi". Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 18 (2). Bursa: Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi. s. 104. ISSN 1301-3394.
- ^ Unan, Fahri (14 Eylül 2009). . hacettepe.edu.tr. 25 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2017.
- ^ Uçar, Şahin (1990). Anadolu'da İslâm-Bizans Mücadelesi. İstanbul: İşaret Yayınları. s. 82.
- ^ Arslan & Kaçar 2017, s. 249.
- ^ Ostrogorsky 2015, s. 115.
- ^ Norwich 2013a, s. 263.
- ^ Hitti, Philip K. (1989). Siyâsî ve Kültürel İslam Tarihi. II. Salih Tuğ, çev. İstanbul: Boğaziçi Yayınları. s. 320.
- ^ Ostrogorsky 2015, s. 144.
- ^ Hughes 2017, s. 1283.
- ^ Sumner, Graham V. (1976). "Philippicus, Anastasius II and Theodosius III". Greek, Roman, and Byzantine Studies (İngilizce). 17 (3). Durham, North Carolina: Duke University Department of Classical Studies. ss. 287-294. ISSN 2159-3159. OCLC 6415521.
- ^ Arslan & Kaçar 2017, s. 253.
- ^ Ostrogorsky 2015, s. 145.
- ^ Norwich 2013a, s. 286.
- ^ Arslan & Kaçar 2017, s. 265.
- ^ Ostrogorsky 2015, s. 188.
- ^ Vasiliev 2016, s. 326.
- ^ Norwich 2013b, s. 28.
- ^ Ostrogorsky 2015, s. 192.
- ^ Vasiliev 2016, s. 319.
- ^ Norwich 2013b, s. 40.
- ^ Arslan & Kaçar 2017, s. 282.
- ^ Vasiliev 2016, s. 322.
- ^ Norwich 2013b, s. 66.
- ^ Arslan & Kaçar 2017, s. 287.
- ^ Ostrogorsky 2015, s. 241.
- ^ Vasiliev 2016, s. 369.
- ^ Arslan & Kaçar 2017, s. 289.
- ^ Vasiliev 2016, s. 371.
- ^ Norwich 2013b, s. 129.
- ^ Ostrogorsky 2015, s. 308.
- ^ Norwich 2013b, s. 248.
- ^ Hughes 2017, s. 1289.
- ^ Arslan & Kaçar 2017, s. 341.
- ^ Vasiliev 2016, s. 518.
- ^ Freely 2011, s. 159.
- ^ (Demirkent, Işın) (1997). Haçlı Seferleri. İstanbul: Dünya Yayıncılık. s. 172. ISBN .
- ^ Ostrogorsky 2015, s. 386.
- ^ Vasiliev 2016, s. 520.
- ^ (1994). İstanbul'un Zaptı (1204). Beynun Akyavaş, çev. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. s. VI.
- ^ Ayönü, Yusuf (Temmuz 2015). "IV. Haçlı Seferi'nin Ardından Batı Anadolu'da Mücadele Eden İki Rakip: İstanbul Latin Krallığı ve İznik İmparatorluğu". Cihannüma: Tarih ve Coğrafya Araştırmaları Dergisi. 1 (1). İzmir: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi. s. 13. ISSN 2149-0678.
- ^ Arslan & Kaçar 2017, s. 349.
- ^ a b Ostrogorsky 2015, s. 405.
- ^ Vasiliev 2016, s. 592.
- ^ Georgios Akrapolites (2008). Vekayinâme. Bilge Umar, çev. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları. s. 162. ISBN .
- ^ Hughes 2017, s. 1296.
- ^ Freely 2011, s. 168.
- ^ Ostrogorsky 2015, s. 499.
- ^ Hughes 2017, s. 1298.
- ^ Baştav 1989, s. 74.
- ^ a b Arslan & Kaçar 2017, s. 387.
- ^ Eroğlu, Haldun (2004). "Osmanlıların 1453 Öncesi İstanbul Kuşatmaları". Tarih Araştırmaları Dergisi. 22 (35). Ankara: Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi. ss. 89-101. doi:10.1501/Tarar_0000000188. ISSN 1015-1826.
- ^ (Demirkent, Işın) (2001). "İstanbul". İslâm Ansiklopedisi. 23. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. ss. 205-212.
- ^ Baştav 1989, s. 83.
- ^ Ostrogorsky 2015, s. 506.
- ^ İnalcık 2014, s. 68.
- ^ İnalcık, Halil (1992). "Bayezid I". İslâm Ansiklopedisi. 5. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. ss. 231-234.
- ^ (Emecen, Feridun) (2002). "Osmanlı Devleti'nin Kuruluşundan Fetret Dönemine". Türkler Ansiklopedisi. 9. Ankara: Yeni Türkiye Yayınları. s. 48. ISBN .
- ^ Arslan & Kaçar 2017, s. 390.
- ^ a b Yinanç, Mükrimin Halil (1979). "Bayezid I". İslâm Ansiklopedisi. 2. İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Devlet Kitapları Müdürlüğü. ss. 369-392.
- ^ (1990). "1453 Yılına Kadar Osmanlı Türkleri". Tarih İncelemeleri Dergisi. 5 (1). Necmi Ülker, çev. İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü. s. 296. ISSN 0257-4152.
- ^ Baştav 1989, s. 91.
- ^ Arslan & Kaçar 2017, s. 393.
- ^ (Cezar, Mustafa) (2010). Mufassal Osmanlı Tarihi. I. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. s. 233. ISBN .
- ^ Başar, Fahameddin (2006). "Mûsâ Çelebi". İslâm Ansiklopedisi. 31. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. ss. 216-217. ISBN .
- ^ Tekirdağ, Şehabeddin (1979). "Mûsâ Çelebî". İslâm Ansiklopedisi. 8. İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Devlet Kitapları Müdürlüğü. ss. 661-666.
- ^ Ostrogorsky 2015, s. 515.
- ^ İnalcık 2014, s. 105.
- ^ İnalcık, Halil (1979). "Murad II". İslâm Ansiklopedisi. 8. İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Devlet Kitapları Müdürlüğü. s. 600.
- ^ Vasiliev 2016, s. 714.
- ^ (Yeorgios Francis) (1992). Şehir Düştü. Kriton Dinçmen, çev. İstanbul: İletişim Yayınları. s. 98. ISBN .
- ^ (2007). Konstantiniye'den İstanbul'a. Muharrem Tan, çev. İstanbul: Moralite Yayınları. s. 183. ISBN .
- ^ Âşık Paşazâde (2003). Osmanoğulları'nın Tarihi. Kemal Yavuz; M. A. Yekta Saraç, çev. İstanbul: Koç Kültür Sanat Tanıtım. s. 222. ISBN .
- ^ Ak, Mahmut; Başar, Fahameddin (2010). İstanbul'un Fetih Günlüğü (2 bas.). İstanbul: Çamlıca Basım Yayın. s. 47. ISBN .
- ^ Arslan, Murat (2007). Mithradates VI Eupator: Roma'nın Büyük Düşmanı. İstanbul: Odin Yayıncılık. s. 334. ISBN .
- Genel
- Arslan, Murat (2010), İstanbul'un Antikçağ Tarihi: Klasik ve Hellenistik Dönemler, İstanbul: Odin Yayıncılık, ISBN
- Arslan, Murat; Kaçar, Turhan (2017), Byzantion'dan Constantinopolis'e İstanbul Kuşatmaları, İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü, ISBN
- Baştav, Şerif (1989), Bizans İmparatorluğu Tarihi: Son Devir (1261-1461), Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, ISBN
- Freely, John (2011), Troya Savaşı'ndan İstiklal Harbi'ne Anadolu'da Yunanlar, Gül Çağalı Güven, çev., İstanbul: Doğan Kitap, ISBN
- (Hughes, Bettany) (2017), Istanbul: A Tale of Three Cities (İngilizce), Londra: Weidenfeld & Nicolson, ISBN
- İnalcık, Halil (2014), Devlet-i 'Aliyye (54 bas.), İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, ISBN
- Norwich, John Julius (2013a), Bizans: Erken Dönem (MS 323-802), 1, Hamide Koyukan, çev., İstanbul: Kabalcı Yayınevi, ISBN
- Norwich, John Julius (2013b), Bizans: Yükseliş Dönemi (MS 803-1081), 2, Selen Hırçın Riegel, çev., İstanbul: Kabalcı Yayınevi, ISBN
- Ostrogorsky, Georg (2015), Bizans Devleti Tarihi, Fikret Işıltan, çev. (8 bas.), Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları, ISBN
- Vasiliev, Alexander A. (2016), Bizans İmparatorluğu Tarihi, Tevabil Alkaç, çev., İstanbul: Alfa Yayınları, ISBN
- Yavuz, Mehmet Fatih (2014), Byzantion: Byzas'tan Constantinus'a Antik İstanbul, İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü, ISBN
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar