Kotzebue (İnyupikçe Qikiqtaġruk), Amerika Birleşik Devletlerinde Alaska eyaletinin Northwest Arctic Borough ilçesininin yönetim merkezi olan İnyupik şehri.
Kotzebue Qikiqtaġruk | |
---|---|
Kent | |
Slogan: "Kutuba Açılan Kapı" | |
Kotzebue | |
Ülke | Amerika Birleşik Devletleri |
Eyalet | Alaska |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 74,2 km² |
• Kara | 269 mil² (69,9 km²) |
• Su | 16 mil² (4,3 km²) |
Rakım | 6 m |
Nüfus (2010) | |
• Toplam | 3.201 |
• Yoğunluk | oto/km² |
Zaman dilimi | UTC-09.00 () |
• Yaz (YSU) | UTC-08.00 () |
2000 sayımına göre nüfusu 109 kişidir. 2005 sayımına göre 3.237 kişi, 2007 sayımına göre 3.152 kişi, 2008 rakamlarına göre de 3.126 dir.
Adlandırma
İngilizce resmi adı Otto Von Kotzebue'nün adını taşıyan Kotzebue Sound yöresinin adından gelir.
İnyupikçe adı Malimiut ve North Slope İnyupikçesinde Qikiqtaġruk (King Adası İnyupikçesinde ise Qigiqtaaruk) biçimindedir. Kelime olarak "adaya benzer, adamsı" anlamına gelir ve köken olarak "ada" anlamındaki qikiqtaq sözüne dayanır. Kotzebue Sound'un içindeki Baldwin Yarımadasının ucunda bulunduğu için "adaya benzer" denmiştir.
Tarihi
Genel
"Kikiktagruk" kasabası en az 600 yıldır İnyupikler tarafından yerleşimdedir. Avrupalılar gelmeden önce de eski kutup ticaret yollarının merkezi olmuştur. Kotzebue Sound yöresi batılılarca, Rusya adına 1818 yılında Baltık Almanlarından Teğmen Otto Von Kotzebue tarafından fark edildi ("keşfedildi"). Batılıların Qikiqtaġruk yerlileriyle ilk karşılaşması ise 1826 yılında olmuş ve 1840 yılındaki nüfusları 375 olarak tahmin ediliyor. İlk Kotzebue Sound'da yarımadanın ucunda bulunan yerleşime de buranın adı verildi. 1899 yılında Kotzebue'de ilk postahane açıldı. 1958 yılında şehir statüsünü aldı. Bir hava kuvvetleri üssü ve White Alice Communications System adlı haberleşme sistemi daha sonra inşa edilmiştir.
Misyonerlik
Anglikan olan Friends misyonu 1897 - 1902 yıllarında Covenant misyonerleri olan David Johnson ve Uyaraq tarafından Kotzebue bölgesinde faaliyet gösterdi. 1891 yılında 19 yaşında genç bir öğretmen olarak kasabasına gelen Johnson, Mart 1895'te Wales'te Lopp'un yanında çalıştı. İnyupik kökenli bir genç olan Uyaraq da onun yardımcısı oldu. İkisi birlikte Norton Sound bölgesinde ve Seward Yarımadasında, Çukçi Yarımadasından Kotzebue Sound'un kuzeyine kadar olan bölgede faaliyetlerini yürüttüler.
Yer
Kotzebue Sound'un içinde Baldwin Yarımadasının ucunda yer alır. Anchorage'ın 549 hava mili kuzeybatısındadır. Kotzebue Recording District birimine bağlıdır. , ve ırmaklarının denize kavuşma noktaları yakınında bulunur. Bu yüzden eski çağdan beri ticaret merkezidir.
İklim
Kotzebue, uzun ce soğuk kış ile kısa ve serin yaz iklimin sürdüğü geçiş iklim bölgesinde yer alır. En düşük sıcaklığı ortalama Ocak ayında −24 °C, en yüksek sıcaklığı da Temmuz ayında 14 °C dir. En aşırı sıcaklık verileri -47 °C - 29 °C olarak kaydedilmiştir. Yıllık ortalama kar yağışı miktarı 1.016 mm olup toplam 229 mm dir. Temmuz başından Ekim başlarına kadar serbest yüzen buzlarla kaplıdır.
Nüfus
2000 sayımına göre nüfusu 109 kişidir. 2005 sayımına göre 3.237 kişi, 2007 sayımına göre 3.152 kişi, 2008 rakamlarına göre de 3.126 dir. Beyaz % 19.47, Amerikan Yerlisi % 71.19, Siyah % 0.32, Asyalı %1,82, Pasifik adalı % 0.06, diğerleri 0.78 ve Latin kökenliler % 6.36 dır.
Yerli halk
Kasabanın ana yerli halkı Malimiut kolundan Qikiqtaġruŋmiut İnyupikleridir. Her yaz "North Tent City" adlı balık kampında mevsimin yakalanan balıkları kurutulur ya da tütsülenir. İlçenin diğer köylerinde yasak olan alkolün Kotzebue'de satışı, ithalatı ve bulundurulması 2009 yılında serbest bırakıldı.
ANCSA Yapılanması
Qikiqtaġruk İnyupiklerinin (Qikiqtaġruŋmiut), 1971 Alaska Yerli Talepleri Çözümleme Yasası (ANCSA) gereği kurulan Alaska Yerli Bölge Şirketlerinden NANA Regional Corporation yerli bölge şirketine bağlı Kikiktagruk Inupiat Corporation adlı yerli köy şirketi vardır. Yerüstü kaynakları köy şirketine, yeraltı kaynakları ise bölge şirketine aittir.
Eğitim
Northwest Arctic Borough Okul Bölgesine (NWABSD, Northwest Arctic Borough School District) bağlı olan Kotzebue Middle/High School adlı okul tarafından İngilizce ve İnyupikçe ikidilli eğitim verilmektedir.
Ekonomi
Kotzebue, Northwest Arctic Borough ilçesindeki bütün köy ve kasabaların servis ve ulaşım merkezidir. Sağlıklı bir nakit ekonomisi vardır.Büyüyen bir özel sektör ve istikrarlı bir kamu sektörü oluşmuştur. Üç ırmağın denize ulaştığı noktalara yakın olması sebebiyle okyanus ve içbölge arasındaki taşımacılığın transfer noktasıdır. Petrol ve maden arama ve geliştirme faaliyetleri ekonomiye katkı yapmıştır. Kent gelirinin çoğu doğrudan ya da dolaylı ilçe hükûmetinin okul bölgesi, Maniilaq Association gibi istihdamlardan gelir. Teck Alaska Red Dog Mine adlı şirket de istihdam sağlayan önemli bir bölge işverenidir. Pasifik som balıkları için ticari balıkçılık da mevsimlik istihdam sağlar. Ticari balıkçılık izni (permi) 112 kent sakinindedir. Ayrıca, geleneksel avcılık ve toplayıcılık da ek gelir kaynağıdır.
Şebeke
Kentin suyu 150 milyon galonluk Vortac Reservoir tarafından sağlanır. Kentin bir buçuk mil dışındadır. Su arıtımdan geçirilerek 1.5 milyon galonluk tankta saklanır. Su evlerde kullanıldığı gibi elektrik santralinde de kullanılır.
Borulu kanalizasyon havaalanının batısındaki sıfır deşarjlı lagünde toplanarak arıtılır.
Elektrik takviyesi olarak 50 kilovatlık rüzgâr türbinleri kullanılmaktadır.
Dipnotlar
- ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 2 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Eylül 2010.
- ^ http://www.cs.cmu.edu/afs/cs/user/lsl/Nice/Inupiaq/combined%20dictionary.doc Iñupiaq Combined Dictionary
- ^ Chukchi Sea Sociocultural Systems Baseline Analysis (1983) 4 Şubat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Table 1 Northwest Alaska Eskimo Societies of the 1816-1842 period
- ^ . 1 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2010.
- ^ (PDF). 24 Aralık 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2010.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kotzebue Inyupikce Qikiqtaġruk Amerika Birlesik Devletlerinde Alaska eyaletinin Northwest Arctic Borough ilcesininin yonetim merkezi olan Inyupik sehri Kotzebue QikiqtaġrukKentSlogan Kutuba Acilan Kapi KotzebueUlkeAmerika Birlesik DevletleriEyaletAlaskaYuzolcumu Toplam74 2 km Kara269 mil 69 9 km Su16 mil 4 3 km Rakim6 mNufus 2010 Toplam3 201 Yogunlukoto km Zaman dilimiUTC 09 00 Yaz YSU UTC 08 00 Ralph Wien Memorial Havaalani OTZ Kotzebue mezarligi 2006Kotzebue deniz kiyisi Agustos 2005Umiak genis Inyupik balina kayigi iskeleti Kotzebue 1927Kotzebue de gunbatimi Eylul 2005 21 07 58Kotzebue radar istasyonu 2000 sayimina gore nufusu 109 kisidir 2005 sayimina gore 3 237 kisi 2007 sayimina gore 3 152 kisi 2008 rakamlarina gore de 3 126 dir AdlandirmaIngilizce resmi adi Otto Von Kotzebue nun adini tasiyan Kotzebue Sound yoresinin adindan gelir Inyupikce adi Malimiut ve North Slope Inyupikcesinde Qikiqtaġruk King Adasi Inyupikcesinde ise Qigiqtaaruk bicimindedir Kelime olarak adaya benzer adamsi anlamina gelir ve koken olarak ada anlamindaki qikiqtaq sozune dayanir Kotzebue Sound un icindeki Baldwin Yarimadasinin ucunda bulundugu icin adaya benzer denmistir TarihiGenel Kikiktagruk kasabasi en az 600 yildir Inyupikler tarafindan yerlesimdedir Avrupalilar gelmeden once de eski kutup ticaret yollarinin merkezi olmustur Kotzebue Sound yoresi batililarca Rusya adina 1818 yilinda Baltik Almanlarindan Tegmen Otto Von Kotzebue tarafindan fark edildi kesfedildi Batililarin Qikiqtaġruk yerlileriyle ilk karsilasmasi ise 1826 yilinda olmus ve 1840 yilindaki nufuslari 375 olarak tahmin ediliyor Ilk Kotzebue Sound da yarimadanin ucunda bulunan yerlesime de buranin adi verildi 1899 yilinda Kotzebue de ilk postahane acildi 1958 yilinda sehir statusunu aldi Bir hava kuvvetleri ussu ve White Alice Communications System adli haberlesme sistemi daha sonra insa edilmistir Misyonerlik Anglikan olan Friends misyonu 1897 1902 yillarinda Covenant misyonerleri olan David Johnson ve Uyaraq tarafindan Kotzebue bolgesinde faaliyet gosterdi 1891 yilinda 19 yasinda genc bir ogretmen olarak kasabasina gelen Johnson Mart 1895 te Wales te Lopp un yaninda calisti Inyupik kokenli bir genc olan Uyaraq da onun yardimcisi oldu Ikisi birlikte Norton Sound bolgesinde ve Seward Yarimadasinda Cukci Yarimadasindan Kotzebue Sound un kuzeyine kadar olan bolgede faaliyetlerini yuruttuler YerKotzebue Sound un icinde Baldwin Yarimadasinin ucunda yer alir Anchorage in 549 hava mili kuzeybatisindadir Kotzebue Recording District birimine baglidir ve irmaklarinin denize kavusma noktalari yakininda bulunur Bu yuzden eski cagdan beri ticaret merkezidir IklimKotzebue uzun ce soguk kis ile kisa ve serin yaz iklimin surdugu gecis iklim bolgesinde yer alir En dusuk sicakligi ortalama Ocak ayinda 24 C en yuksek sicakligi da Temmuz ayinda 14 C dir En asiri sicaklik verileri 47 C 29 C olarak kaydedilmistir Yillik ortalama kar yagisi miktari 1 016 mm olup toplam 229 mm dir Temmuz basindan Ekim baslarina kadar serbest yuzen buzlarla kaplidir Nufus2000 sayimina gore nufusu 109 kisidir 2005 sayimina gore 3 237 kisi 2007 sayimina gore 3 152 kisi 2008 rakamlarina gore de 3 126 dir Beyaz 19 47 Amerikan Yerlisi 71 19 Siyah 0 32 Asyali 1 82 Pasifik adali 0 06 digerleri 0 78 ve Latin kokenliler 6 36 dir Yerli halkKasabanin ana yerli halki Malimiut kolundan Qikiqtaġruŋmiut Inyupikleridir Her yaz North Tent City adli balik kampinda mevsimin yakalanan baliklari kurutulur ya da tutsulenir Ilcenin diger koylerinde yasak olan alkolun Kotzebue de satisi ithalati ve bulundurulmasi 2009 yilinda serbest birakildi ANCSA YapilanmasiQikiqtaġruk Inyupiklerinin Qikiqtaġruŋmiut 1971 Alaska Yerli Talepleri Cozumleme Yasasi ANCSA geregi kurulan Alaska Yerli Bolge Sirketlerinden NANA Regional Corporation yerli bolge sirketine bagli Kikiktagruk Inupiat Corporation adli yerli koy sirketi vardir Yerustu kaynaklari koy sirketine yeralti kaynaklari ise bolge sirketine aittir EgitimNorthwest Arctic Borough Okul Bolgesine NWABSD Northwest Arctic Borough School District bagli olan Kotzebue Middle High School adli okul tarafindan Ingilizce ve Inyupikce ikidilli egitim verilmektedir EkonomiKotzebue Northwest Arctic Borough ilcesindeki butun koy ve kasabalarin servis ve ulasim merkezidir Saglikli bir nakit ekonomisi vardir Buyuyen bir ozel sektor ve istikrarli bir kamu sektoru olusmustur Uc irmagin denize ulastigi noktalara yakin olmasi sebebiyle okyanus ve icbolge arasindaki tasimaciligin transfer noktasidir Petrol ve maden arama ve gelistirme faaliyetleri ekonomiye katki yapmistir Kent gelirinin cogu dogrudan ya da dolayli ilce hukumetinin okul bolgesi Maniilaq Association gibi istihdamlardan gelir Teck Alaska Red Dog Mine adli sirket de istihdam saglayan onemli bir bolge isverenidir Pasifik som baliklari icin ticari balikcilik da mevsimlik istihdam saglar Ticari balikcilik izni permi 112 kent sakinindedir Ayrica geleneksel avcilik ve toplayicilik da ek gelir kaynagidir SebekeKentin suyu 150 milyon galonluk Vortac Reservoir tarafindan saglanir Kentin bir bucuk mil disindadir Su aritimdan gecirilerek 1 5 milyon galonluk tankta saklanir Su evlerde kullanildigi gibi elektrik santralinde de kullanilir Borulu kanalizasyon havaalaninin batisindaki sifir desarjli lagunde toplanarak aritilir Elektrik takviyesi olarak 50 kilovatlik ruzgar turbinleri kullanilmaktadir Dipnotlar a b c Arsivlenmis kopya 2 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Eylul 2010 http www cs cmu edu afs cs user lsl Nice Inupiaq combined 20dictionary doc Inupiaq Combined Dictionary Chukchi Sea Sociocultural Systems Baseline Analysis 1983 4 Subat 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Table 1 Northwest Alaska Eskimo Societies of the 1816 1842 period 1 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Eylul 2010 PDF 24 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 26 Eylul 2010