Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bazen kuru yığın veya İskoçya'da kuru çakıl olarak adlandırılan kuru taş, taşların birbirine bağlanması için herhangi bir harç kullanılmaksızın inşa edildiği bir yapı yöntemidir. Kuru taş yapılar, özenle seçilmiş birbirine kenetlenmiş taşlardan oluşan taşıyıcı bir cepheye sahip olması sayesinde stabilite sağlamaktadır.
Kuru taş yapı en iyi, geleneksel olarak tarlaların ve sınırları için veya teraslama için istinat duvarları olarak kullanılan bağlamında bilinir, ancak kuru taş heykeller, binalar, köprüler ve diğer yapılar da mevcuttur. Terim, kesin olarak şekillendirilmiş taş kullanan ancak harç kullanmayan, örneğin Yunan tapınağı ve İnka mimarisi gibi birçok tarihi stiller için uygun görülmez.
Kuru taş duvar sanatının, Fransa, Yunanistan, İtalya, Slovenya, Hırvatistan, İsviçre ve İspanya gibi ülkelerdeki örnekleri 2018 yılında UNESCO'nun insanlığın somut olmayan kültürel mirası temsili listesine girmiştir.
Tarihçe
Kuzeybatı Avrupa'daki bazı kuru taş duvar yapıları Neolitik Çağ'a kadar uzanmaktadır. İrlanda'nın Mayo ilçesinde, turbayla kaplı olması sayesinde kuru taş duvarlardan yapılmış bütün bir tarla sisteminin karbon tarihi MÖ 3800 olarak belirlendi. . Belize'de, Maya harabeleri, MS 8. ve 9. yüzyıl mimarisinde kuru taş tekniğinin kullanıldığını göstermektedir.
Afrika, Zimbabve'deki Büyük Zimbabve, MS 11. yüzyıldan 15. yüzyıla kadar kuru taştan inşa edilmiş akropol benzeri büyük bir şehir kompleksidir. Bölgedeki benzer yapıya sahip yapıların en büyüğüdür.
Yunanistan'ın Miken Akropolü'ndeki MÖ 1350'ye, Tiryns'inkiler ise biraz daha eskiye tarihlenmektedir.
Konumu ve terminolojisi
Terminoloji bölgesel olarak değişmektedir. Tarla sınırları olarak kullanıldığında, kuru taş yapılar daha çok İskoçya'da bentler olarak bilinir ve burada profesyonel kuru taş duvar inşaatçılarına 'dykers' denir. Kuru taş duvarlar, İngiltere ve İrlanda'nın kayaların doğal olarak çıkıntı yaptığı veya toprakta çok miktarda büyük taşların bulunduğu yüksek arazilerinin karakteristiğidir. İrlanda'nın batısında, özellikle bol miktarda bulunurlar. Teraslama için kullanılan istinat duvarları da dahil olmak üzere Akdeniz'in boyunca bulunabilirler. Bu tür yapılar, büyük taşların bol olduğu (örneğin, The Burren'de ) veya çitlerin hayvanları güvenilir bir alanda tutmak için yetersiz olduğu bölgelerde kullanılır. Çoğu asırlık olan binlerce kilometrelik bu tür duvarlar mevcuttur.
Amerika Birleşik Devletleri'nde, New England, New York, New Jersey ve Pennsylvania gibi kayalık topraklara sahip bölgelerde yaygındırlar ve Kentucky'nin yanı sıra Virginia'nın merkezindeki karakteristik özelliğidirler; bu bölgeler kaya çitlerin veya taş çitlerin Kuzey Orta Kaliforniya'daki 'ndeki adıdır . İnşaat tekniği Amerika'ya öncelikle İngiliz ve göçmenler tarafından getirildi. Teknik ayrıca Avustralya'ya (esas olarak batı Victoria ve Tazmanya ve Yeni Güney Galler'in bazı bölgeleri) ve Yeni Zelanda'ya (özellikle Otago ) da taşındı.
Benzer duvarlar, genellikle büyük doğal kayalar veya çıkıntıların altındaki açık alanı çevrelemek için kullanıldıkları İsviçre-İtalyan sınır bölgesinde de bulunur.
Bohemya'nın güneybatı sınırındaki (örneğin, Vydra dağ nehri çevresinde) yüksek rakımlı, kaya bakımından zengin tarlalar ve meralar genellikle ekilebilir veya kültürel araziden çıkarılan inşa edilen kuru taş duvarlarla çevrilidir. Hem sığır/koyun çitleri hem de arsa sınırları olarak hizmet ederler. Bazen kuru taş teraslama da görülür, genellikle kil ve çam iğnesi "kompozit" harçla bir arada tutulan taş duvar parçalarıyla (ev temelleri ve sundurma duvarları) birleştirilir.
Hırvatistan'ın kuru taş duvarcılık geleneği, Kasım 2018'de Kıbrıs, Fransa, Yunanistan, İtalya, Slovenya, İspanya ve İsviçre'nin yanı sıra UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi'ne eklendi. Hırvatistan'da kuru taş duvarlar (Hırvatça: suhozidi ) çeşitli nedenlerle inşa edildi: ekinler için toprağı taştan temizlemek; arazi mülkiyetini tasvir etmek; veya rüzgarına karşı sığınmak için. Bazı duvarlar dönemine kadar uzanmaktadır. Dikkate değer örneklerden biri, 23 kilometre (14 mi) kuru taş duvarlar ve Primošten'in üzüm bağları olmasına karşın Baljenac Adası'nın sadece 14 hektar (35 akre) olmasıdır.
MS 15. yüzyılda Peru'da İnkalar, teraslar oluşturmak için kuru taş duvarlar inşa ederek başka türlü kullanılamayan yamaçlardan yararlandı. Ayrıca bu yapı tarzını serbest duvarlar için kullandılar. Machu Picchu'daki kesme taş tipi yapılar, düzgün şekilli cilalı kuru taşların kullanıldığı klasik İnka mimari tarzını kullanır. İnkalar, taş blokların harç kullanılmadan birbirine sıkıca oturması için kesildiği bu tekniğin ustalarıydı. Birçok bağlantı noktası o kadar mükemmeldir ki taşların arasına bıçak bile girememektedir. Yapılar, duvarların esnekliği ve çift cidarlı mimarideki duvarların iki bölümünün birbirine doğru eğimli olması nedeniyle yüksek deprem riski olan bölgede varlığını sürdürmüştür.
Kaynakça
- ^ The Forgotten Arts: A practical guide to traditional skills. Angus & Robertson Publishers. 1984. s. 54. ISBN . Yazar
|ad1=eksik|soyadı1=() - ^ a b "Art of dry stone walling, knowledge and techniques". UNESCO. 2018. 28 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Şubat 2019.
- ^ "A country so gorgeous even its stone walls are works of art". Croatia feeds. 16 Şubat 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Şubat 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bazen kuru yigin veya Iskocya da kuru cakil olarak adlandirilan kuru tas taslarin birbirine baglanmasi icin herhangi bir harc kullanilmaksizin insa edildigi bir yapi yontemidir Kuru tas yapilar ozenle secilmis birbirine kenetlenmis taslardan olusan tasiyici bir cepheye sahip olmasi sayesinde stabilite saglamaktadir Yorkshire Dales Ingiltere de kuru tas duvarlarIskocya Muchalls Kalesi nde kuru tas cit veya kuru tas bendi Kuru tas yapi en iyi geleneksel olarak tarlalarin ve sinirlari icin veya teraslama icin istinat duvarlari olarak kullanilan baglaminda bilinir ancak kuru tas heykeller binalar kopruler ve diger yapilar da mevcuttur Terim kesin olarak sekillendirilmis tas kullanan ancak harc kullanmayan ornegin Yunan tapinagi ve Inka mimarisi gibi bircok tarihi stiller icin uygun gorulmez Kuru tas duvar sanatinin Fransa Yunanistan Italya Slovenya Hirvatistan Isvicre ve Ispanya gibi ulkelerdeki ornekleri 2018 yilinda UNESCO nun insanligin somut olmayan kulturel mirasi temsili listesine girmistir TarihceGecidi kismen hasarli olan Buyuk Zimbabve deki duvarlar kuru tas detaylariyla yapilmistir Kuzeybati Avrupa daki bazi kuru tas duvar yapilari Neolitik Cag a kadar uzanmaktadir Irlanda nin Mayo ilcesinde turbayla kapli olmasi sayesinde kuru tas duvarlardan yapilmis butun bir tarla sisteminin karbon tarihi MO 3800 olarak belirlendi Belize de Maya harabeleri MS 8 ve 9 yuzyil mimarisinde kuru tas tekniginin kullanildigini gostermektedir Afrika Zimbabve deki Buyuk Zimbabve MS 11 yuzyildan 15 yuzyila kadar kuru tastan insa edilmis akropol benzeri buyuk bir sehir kompleksidir Bolgedeki benzer yapiya sahip yapilarin en buyugudur Yunanistan in Miken Akropolu ndeki MO 1350 ye Tiryns inkiler ise biraz daha eskiye tarihlenmektedir Konumu ve terminolojisiTerminoloji bolgesel olarak degismektedir Tarla sinirlari olarak kullanildiginda kuru tas yapilar daha cok Iskocya da bentler olarak bilinir ve burada profesyonel kuru tas duvar insaatcilarina dykers denir Kuru tas duvarlar Ingiltere ve Irlanda nin kayalarin dogal olarak cikinti yaptigi veya toprakta cok miktarda buyuk taslarin bulundugu yuksek arazilerinin karakteristigidir Irlanda nin batisinda ozellikle bol miktarda bulunurlar Teraslama icin kullanilan istinat duvarlari da dahil olmak uzere Akdeniz in boyunca bulunabilirler Bu tur yapilar buyuk taslarin bol oldugu ornegin The Burren de veya citlerin hayvanlari guvenilir bir alanda tutmak icin yetersiz oldugu bolgelerde kullanilir Cogu asirlik olan binlerce kilometrelik bu tur duvarlar mevcuttur Amerika Birlesik Devletleri nde New England New York New Jersey ve Pennsylvania gibi kayalik topraklara sahip bolgelerde yaygindirlar ve Kentucky nin yani sira Virginia nin merkezindeki karakteristik ozelligidirler bu bolgeler kaya citlerin veya tas citlerin Kuzey Orta Kaliforniya daki ndeki adidir Insaat teknigi Amerika ya oncelikle Ingiliz ve gocmenler tarafindan getirildi Teknik ayrica Avustralya ya esas olarak bati Victoria ve Tazmanya ve Yeni Guney Galler in bazi bolgeleri ve Yeni Zelanda ya ozellikle Otago da tasindi Benzer duvarlar genellikle buyuk dogal kayalar veya cikintilarin altindaki acik alani cevrelemek icin kullanildiklari Isvicre Italyan sinir bolgesinde de bulunur Bohemya nin guneybati sinirindaki ornegin Vydra dag nehri cevresinde yuksek rakimli kaya bakimindan zengin tarlalar ve meralar genellikle ekilebilir veya kulturel araziden cikarilan insa edilen kuru tas duvarlarla cevrilidir Hem sigir koyun citleri hem de arsa sinirlari olarak hizmet ederler Bazen kuru tas teraslama da gorulur genellikle kil ve cam ignesi kompozit harcla bir arada tutulan tas duvar parcalariyla ev temelleri ve sundurma duvarlari birlestirilir Hirvatistan in kuru tas duvarcilik gelenegi Kasim 2018 de Kibris Fransa Yunanistan Italya Slovenya Ispanya ve Isvicre nin yani sira UNESCO Insanligin Somut Olmayan Kulturel Mirasi Temsili Listesi ne eklendi Hirvatistan da kuru tas duvarlar Hirvatca suhozidi cesitli nedenlerle insa edildi ekinler icin topragi tastan temizlemek arazi mulkiyetini tasvir etmek veya ruzgarina karsi siginmak icin Bazi duvarlar donemine kadar uzanmaktadir Dikkate deger orneklerden biri 23 kilometre 14 mi kuru tas duvarlar ve Primosten in uzum baglari olmasina karsin Baljenac Adasi nin sadece 14 hektar 35 akre olmasidir MS 15 yuzyilda Peru da Inkalar teraslar olusturmak icin kuru tas duvarlar insa ederek baska turlu kullanilamayan yamaclardan yararlandi Ayrica bu yapi tarzini serbest duvarlar icin kullandilar Machu Picchu daki kesme tas tipi yapilar duzgun sekilli cilali kuru taslarin kullanildigi klasik Inka mimari tarzini kullanir Inkalar tas bloklarin harc kullanilmadan birbirine sikica oturmasi icin kesildigi bu teknigin ustalariydi Bircok baglanti noktasi o kadar mukemmeldir ki taslarin arasina bicak bile girememektedir Yapilar duvarlarin esnekligi ve cift cidarli mimarideki duvarlarin iki bolumunun birbirine dogru egimli olmasi nedeniyle yuksek deprem riski olan bolgede varligini surdurmustur Kaynakca The Forgotten Arts A practical guide to traditional skills Angus amp Robertson Publishers 1984 s 54 ISBN 0 207 15007 9 Yazar ad1 eksik soyadi1 yardim a b Art of dry stone walling knowledge and techniques UNESCO 2018 28 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Subat 2019 A country so gorgeous even its stone walls are works of art Croatia feeds 16 Subat 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Subat 2019