Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (kısaca AKÇT), Soğuk Savaş döneminde Batı Avrupa ülkelerini birleştirmesi amacıyla kurulmuş, altı üyeli uluslararası bir örgüttü. Bu örgüt Avrupa demokrasisinin temellerinin atılmasında ve günümüz Avrupa Birliği'nin gelişmesinde rol oynamıştır. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu uluslarüstü prensiplere göre oluşturulmuş ilk örgüttür. Topluluğun ilkeleri 9 Mayıs 1950'de, Fransa Dışişleri Bakanı Robert Schuman tarafından Schuman Bildirgesi ile duyurulmuştur.
Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu
| |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1952-2002 | |||||||||||
Bayrak | |||||||||||
Tür | Uluslararası organizasyon | ||||||||||
Resmî dil(ler) |
| ||||||||||
Yüksek Otorite Başkanı | |||||||||||
| |||||||||||
Tarihçe | |||||||||||
| |||||||||||
| |||||||||||
Günümüzdeki durumu | Avrupa Birliği |
Oluşumu
Avrupa Kömür ve Çelik Birliği'nin oluşturulması önerisi ilk olarak Fransız Dışişleri Bakanı Robert Schuman tarafından başta Fransa ve Batı Almanya olmak üzere üyeleri arasında kömür ve çelik endüstrilerinin yönetimini bir araya getirmesi, dönemin en önemli sanayi hammaddeleri olan kömür ve çelikten doğabilecek herhangi bir uyuşmazlığın önlenmesi ve buna bağlı olarak iki ülke arasındaki olası bir savaşın engellenmesi amacıyla yapıldı. Böylece Avrupa'daki ilk uluslarüstü topluluk 1951 Paris Antlaşması'yla yalnızca Fransa ve Almanya'nın katılımlarıyla değil, İtalya ve üç Benelüks ülkesi Hollanda, Belçika ve Lüksemburg tarafından da oluşturulmuş oldu. Topluluk, hükûmetleri temsil eden milletvekilleri ve bağımsız yargıçlar tarafından denetlenen yüksek temsilcilerce yönetildi.
1957 yılında topluluğa katılan iki benzer kurumdan sonra, 1965'te topluluğun tüm kurumları tek çatı altında birleştirilmiş ve Avrupa Toplulukları adını almıştır. Bu topluluk da daha sonra Avrupa Birliği'nin bir parçası hâline gelmiş ancak 2002 yılına dek kendi kimliğini korumuştur. Var olduğu süre boyunca Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu tek pazar yaratmada başarılı olmuşsa da kömür ve çelik sanayisinin gerilemesine engel olamamıştır. Ancak bunun yerine ileride kurulacak olan bir Avrupa Birliği'ne gerçek anlamda zemin hazırlamıştır.
Topluluğun geçmişi
Fransa dışişleri bakanı ve başbakanı olduğu dönemlerde Robert Schuman, Fransa politikasının Ruhr ve Saarland gibi bazı Alman topraklarının denetim altında tutulmasını ya da işgal edilmesini öngören gaulist doğrultudan uzaklaşmasında en etkili kişilerdendir. Aşırı milliyetçi, gaulist ve komünist çevrelerden gelen çok büyük tepkilere karşın Almanya'yla entegrasyon için sunduğu birtakım ilkeler Fransız Meclisinde onaylandı. Schuman'ın ilkeleri genel olarak ahlakî konulardaydı ve iki ülke arasında demokratik eşitliği öngörüyordu. Schuman'ın ilkeleri 9 Mayıs 1950 tarihinde (daha sonra Avrupa Günü olarak kutlanmaya başlandı) kayıtlara Schuman Bildirgesi olarak geçti. Böylece Fransa uluslarüstü bir toplulukta egemenlik haklarını paylaşmayı ve genişletmeyi kabul eden ilk ülke oldu. Schuman ve çalışma arkadaşları tarafından hazırlanan metin ortak bir kömür ve çelik fonu oluşturmak ve bir tek pazar yaratmak fikrini ortaya atıyordu.
Schuman, Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu'nu Alman-Frasız kömür ve çelik üretiminin bir organizasyon çerçevesi içinde yüksek bir güç altında birleştirilmesi olarak tanımlamış ve başka Avrupa ülkelerine de açık olduğunu belirtmiştir. Bu tür bir ortaklığın, Fransa ve Almanya arasındaki sorunlara bir çözüm getireceği ve ülkelerin ekonomilerinin büyümesine katkıda bulunacağı düşünülmüştür. Aralarında tarihten gelen anlaşmazlıklar olan bu iki ülke arasındaki sorunlar böyle bir antlaşmanın imzalanmasıyla önlenmiş olacaktı. Savaş zamanında bir ülkeyi yönetebilmek için dönemin en önemli iki kaynağı olan kömür ve çeliğin iki ülke arasında bir komisyona bırakılmasıyla olası bir savaş nedeni de ortadan kaldırılmış oldu. Schuman Fransız Parlamentosu'nun kabul ettiği bu ilkelerin dünyada ilk demokratik ve uluslarüstü kurum olacağını belirtti.
Antlaşmalar
Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu'nu kuran yüz madde uzunluğundaki Paris Antlaşması 18 Nisan 1951 tarihinde Fransa, Batı Almanya, İtalya, Belçika, Hollanda ve Lüksemburg arasında imzalandı. Böylece uluslarüstü ilkelere göre oluşturulmuş ilk uluslararası topluluk kurulmuş oldu. Bu topluluk, bir kömür ve çelik ortak pazarı yaratmayı, işsizlik oranını düşürmeyi, katılımcı ülkelerin ekonomilerini iyileştirmeyi ve pazarı geliştirmek için kuruldu. Ayrıca, istikrarı koruyup, işsizliği düşürerek büyük miktarlarda üretim ve dağıtımın da aşamalı olarak örgütlenmesi amaçlandı. Kömür ortak pazarı 10 Şubat 1953 tarihinde açıldı.
Paris Antlaşması'ndan altı yıl sonra, topluluğun altı üyesi arasında Roma Antlaşması imzalandı ve Avrupa Ekonomik Topluluğu ile Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (Euratom) oluşturuldu. Bu yeni topluluklar da bazı değişiklik ve düzenlemeler dışında Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu'nun ilkeleri üzerine kuruldu. İmzalandıktan sonra elli yıl geçerli olması öngörülen Paris Antlaşması'nın aksine Roma Antlaşması'na bir geçerlilik süresi koyulmadı. Bu antlaşmadan sonra gümrük birliği ve atom enerjisi üzerine çalışmalar başlatıldı.
Birleşme Antlaşması ve sonu
Ayrı yasal kurumlar olmalarına karşın Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu, Avrupa Ekonomik Topluluğu ve Avrupa Atom Enerjisi Toplulukları başlangıçta ortak bir meclis ve Avrupa Adalet Divanı'nı paylaşmıştır. Ancak bu sürede konseyleri ve yöneticileri birbirinden ayrı olmuştur. Birleşme Antlaşması bu üç kurumu Avrupa Toplulukları çatısı altında birleştirmiştir. Avrupa Toplulukları da daha sonra bugünkü Avrupa Birliği'nin üç sütunundan biri olmuştur.
2002 yılında geçerliliğinin kalkması beklenen Paris Antlaşması'yla, 90'lı yıllarda bu konuda ne yapılacağı tartışmaları başladı. Sonuç olarak antlaşmanın süresinin uzatılmamasına karar verildi. Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu'nun görev alanları, Roma Antlaşması'na aktarıldı. 23 Temmuz 2002'de antlaşma resmen yürürlükten kalktı. O gün, Brüksel'deki Avrupa Komisyonu'nun kapısındaki Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu bayrağı da gönderden indirildi.
Kaynakça
- ^ . Centre virtuel de la connaissance sur l'Europe. 29 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2013.
1951/1952 | 1957/1958 | 1965/1967 | 1992/1993 | 1997/1999 | 2001/2003 | 2007/2009 ? |
Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT) | ||||||
Euratom (Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu) | ||||||
Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) | Avrupa Topluluğu (AT) | |||||
...Avrupa Toplulukları: AKÇT, AET (AT, 1993), Euratom | Adalet ve İç işleri (AİŞ) | |||||
Güvenlik Güçleri ve Adalet Alanında İş Birliği | ||||||
Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası (ODGP) | ||||||
A V R U P A B İ R L İ Ğ İ ( A B ) | ||||||
Paris Antlaşması | Roma Antlaşması | Brüksel Antlaşması | Maastricht Antlaşması | Amsterdam Antlaşması | Nice Antlaşması | Lizbon Antlaşması |
"ÜÇ SÜTUN" - AT (AKÇT, AET/AT, Euratom), AİŞ, PJCC |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Avrupa Komur ve Celik Toplulugu kisaca AKCT Soguk Savas doneminde Bati Avrupa ulkelerini birlestirmesi amaciyla kurulmus alti uyeli uluslararasi bir orguttu Bu orgut Avrupa demokrasisinin temellerinin atilmasinda ve gunumuz Avrupa Birligi nin gelismesinde rol oynamistir Avrupa Komur ve Celik Toplulugu uluslarustu prensiplere gore olusturulmus ilk orguttur Toplulugun ilkeleri 9 Mayis 1950 de Fransa Disisleri Bakani Robert Schuman tarafindan Schuman Bildirgesi ile duyurulmustur Avrupa Komur ve Celik Toplulugu Europaeiske Kul og Stalfaellesskab Danca Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal Felemenkce Euroopan hiili ja terasyhteiso Fince Communaute europeenne du charbon et de l acier Fransizca Europaische Gemeinschaft fur Kohle und Stahl Almanca Eὐrwpaikὴ Koinoths Ἄn8rakos kaὶ Xalybos Yunanca Comunita Europea del Carbone e dell Acciaio Italyanca Comunidade Europeia do Carvao e do Aco Portekizce Comunidad Europea del Carbon y del Acero Ispanyolca Europeiska Kol och Stalgemenskapen Isvecce 1952 2002BayrakTurUluslararasi organizasyonResmi dil ler 11 2002 DancaFelemenkceIngilizceFinceFransizcaAlmancaYunancaItalyancaPortekizceIspanyolcaIsvecceYuksek Otorite Baskani 1952 1955Jean Monnet 1955 1958Rene Mayer 1958 1959Paul Finet 1959 1963Piero Malvestiti 1963 1967Rinaldo Del BoTarihce Kurulusu1952 Paris Antlasmasi18 Nisan 1951 Bruksel Antlasmasi1 Temmuz 1967 Sona erme23 Temmuz 2002 Dagilisi2002Onculler ArdillarAvrupa BirligiGunumuzdeki durumuAvrupa BirligiOlusumuAvrupa Komur ve Celik Birligi nin olusturulmasi onerisi ilk olarak Fransiz Disisleri Bakani Robert Schuman tarafindan basta Fransa ve Bati Almanya olmak uzere uyeleri arasinda komur ve celik endustrilerinin yonetimini bir araya getirmesi donemin en onemli sanayi hammaddeleri olan komur ve celikten dogabilecek herhangi bir uyusmazligin onlenmesi ve buna bagli olarak iki ulke arasindaki olasi bir savasin engellenmesi amaciyla yapildi Boylece Avrupa daki ilk uluslarustu topluluk 1951 Paris Antlasmasi yla yalnizca Fransa ve Almanya nin katilimlariyla degil Italya ve uc Beneluks ulkesi Hollanda Belcika ve Luksemburg tarafindan da olusturulmus oldu Topluluk hukumetleri temsil eden milletvekilleri ve bagimsiz yargiclar tarafindan denetlenen yuksek temsilcilerce yonetildi 1957 yilinda topluluga katilan iki benzer kurumdan sonra 1965 te toplulugun tum kurumlari tek cati altinda birlestirilmis ve Avrupa Topluluklari adini almistir Bu topluluk da daha sonra Avrupa Birligi nin bir parcasi haline gelmis ancak 2002 yilina dek kendi kimligini korumustur Var oldugu sure boyunca Avrupa Komur ve Celik Toplulugu tek pazar yaratmada basarili olmussa da komur ve celik sanayisinin gerilemesine engel olamamistir Ancak bunun yerine ileride kurulacak olan bir Avrupa Birligi ne gercek anlamda zemin hazirlamistir Toplulugun gecmisiSchuman Bildirgesi sunulurken Fransa disisleri bakani ve basbakani oldugu donemlerde Robert Schuman Fransa politikasinin Ruhr ve Saarland gibi bazi Alman topraklarinin denetim altinda tutulmasini ya da isgal edilmesini ongoren gaulist dogrultudan uzaklasmasinda en etkili kisilerdendir Asiri milliyetci gaulist ve komunist cevrelerden gelen cok buyuk tepkilere karsin Almanya yla entegrasyon icin sundugu birtakim ilkeler Fransiz Meclisinde onaylandi Schuman in ilkeleri genel olarak ahlaki konulardaydi ve iki ulke arasinda demokratik esitligi ongoruyordu Schuman in ilkeleri 9 Mayis 1950 tarihinde daha sonra Avrupa Gunu olarak kutlanmaya baslandi kayitlara Schuman Bildirgesi olarak gecti Boylece Fransa uluslarustu bir toplulukta egemenlik haklarini paylasmayi ve genisletmeyi kabul eden ilk ulke oldu Schuman ve calisma arkadaslari tarafindan hazirlanan metin ortak bir komur ve celik fonu olusturmak ve bir tek pazar yaratmak fikrini ortaya atiyordu Schuman Avrupa Komur ve Celik Toplulugu nu Alman Frasiz komur ve celik uretiminin bir organizasyon cercevesi icinde yuksek bir guc altinda birlestirilmesi olarak tanimlamis ve baska Avrupa ulkelerine de acik oldugunu belirtmistir Bu tur bir ortakligin Fransa ve Almanya arasindaki sorunlara bir cozum getirecegi ve ulkelerin ekonomilerinin buyumesine katkida bulunacagi dusunulmustur Aralarinda tarihten gelen anlasmazliklar olan bu iki ulke arasindaki sorunlar boyle bir antlasmanin imzalanmasiyla onlenmis olacakti Savas zamaninda bir ulkeyi yonetebilmek icin donemin en onemli iki kaynagi olan komur ve celigin iki ulke arasinda bir komisyona birakilmasiyla olasi bir savas nedeni de ortadan kaldirilmis oldu Schuman Fransiz Parlamentosu nun kabul ettigi bu ilkelerin dunyada ilk demokratik ve uluslarustu kurum olacagini belirtti AntlasmalarAvrupa Komur ve Celik Toplulugu nu kuran yuz madde uzunlugundaki Paris Antlasmasi 18 Nisan 1951 tarihinde Fransa Bati Almanya Italya Belcika Hollanda ve Luksemburg arasinda imzalandi Boylece uluslarustu ilkelere gore olusturulmus ilk uluslararasi topluluk kurulmus oldu Bu topluluk bir komur ve celik ortak pazari yaratmayi issizlik oranini dusurmeyi katilimci ulkelerin ekonomilerini iyilestirmeyi ve pazari gelistirmek icin kuruldu Ayrica istikrari koruyup issizligi dusurerek buyuk miktarlarda uretim ve dagitimin da asamali olarak orgutlenmesi amaclandi Komur ortak pazari 10 Subat 1953 tarihinde acildi Paris Antlasmasi ndan alti yil sonra toplulugun alti uyesi arasinda Roma Antlasmasi imzalandi ve Avrupa Ekonomik Toplulugu ile Avrupa Atom Enerjisi Toplulugu Euratom olusturuldu Bu yeni topluluklar da bazi degisiklik ve duzenlemeler disinda Avrupa Komur ve Celik Toplulugu nun ilkeleri uzerine kuruldu Imzalandiktan sonra elli yil gecerli olmasi ongorulen Paris Antlasmasi nin aksine Roma Antlasmasi na bir gecerlilik suresi koyulmadi Bu antlasmadan sonra gumruk birligi ve atom enerjisi uzerine calismalar baslatildi Birlesme Antlasmasi ve sonuAyri yasal kurumlar olmalarina karsin Avrupa Komur ve Celik Toplulugu Avrupa Ekonomik Toplulugu ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluklari baslangicta ortak bir meclis ve Avrupa Adalet Divani ni paylasmistir Ancak bu surede konseyleri ve yoneticileri birbirinden ayri olmustur Birlesme Antlasmasi bu uc kurumu Avrupa Topluluklari catisi altinda birlestirmistir Avrupa Topluluklari da daha sonra bugunku Avrupa Birligi nin uc sutunundan biri olmustur 2002 yilinda gecerliliginin kalkmasi beklenen Paris Antlasmasi yla 90 li yillarda bu konuda ne yapilacagi tartismalari basladi Sonuc olarak antlasmanin suresinin uzatilmamasina karar verildi Avrupa Komur ve Celik Toplulugu nun gorev alanlari Roma Antlasmasi na aktarildi 23 Temmuz 2002 de antlasma resmen yururlukten kalkti O gun Bruksel deki Avrupa Komisyonu nun kapisindaki Avrupa Komur ve Celik Toplulugu bayragi da gonderden indirildi Kaynakca Centre virtuel de la connaissance sur l Europe 29 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mart 2013 gtdAvrupa Birligi Kronolojisi Antlasmalari ve Genislemesi 1951 1952 1957 1958 1965 1967 1992 1993 1997 1999 2001 2003 2007 2009 Avrupa Komur ve Celik Toplulugu AKCT Euratom Avrupa Atom Enerjisi Toplulugu Avrupa Ekonomik Toplulugu AET Avrupa Toplulugu AT Avrupa Topluluklari AKCT AET AT 1993 Euratom Adalet ve Ic isleri AIS Guvenlik Gucleri ve Adalet Alaninda Is BirligiOrtak Disisleri ve Guvenlik Politikasi ODGP A V R U P A B I R L I G I A B Paris Antlasmasi Roma Antlasmasi Bruksel Antlasmasi Maastricht Antlasmasi Amsterdam Antlasmasi Nice Antlasmasi Lizbon Antlasmasi UC SUTUN AT AKCT AET AT Euratom AIS PJCC