Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Larenjit, gırtlak iltihabıdır. Belirtiler genellikle kısık bir ses içerir ve ateş, öksürük, boynun önündeki ağrı ve yutma rahatsızlığını içerebilir. Tipik olarak, bunlar iki hafta sürer.
| Larenjit | |
|---|---|
 | |
| Reflünün neden olduğu iltihaplı bir gırtlakın endoskopik görüntüsü | |
| Telaffuz |
|
| Uzmanlık | |
| Nedenleri | Viral, travma, bakteriyel |
| Ayırıcı tanı | , gırtlak kanseri, krup |
| Sıklık | Yaygın |
Larenjit, üç haftadan az sürerse akut, semptomlar üç haftadan daha uzun sürerse kronik olarak sınıflandırılır. Akut vakalar genellikle viral üst solunum yolu enfeksiyonunun bir parçası olarak ortaya çıkar. Öksürme gibi diğer enfeksiyonlar ve travma diğer nedenlerdir.Sigara içme, verem, alerji, reflü, romatoid artrit veya sarkoidoz nedeniyle kronik vakalar ortaya çıkabilir. Altta yatan mekanizma ses tellerinin tahriş olmasını içerir.
Daha fazla araştırma gerektirebilecek işaretler arasında, stridor, boyuna radyoterapi öyküsü, yutma sıkıntısı, üç haftadan fazla süre ve sigara içme öyküsü sayılabilir. İlgili işaretler varsa, ses telleri laringoskopi ile incelenmelidir. Benzer semptomlar üretebilecek diğer koşullar arasında epiglotit, krup, yabancı cisim solumak ve gırtlak kanseri sayılabilir.
Akut form genellikle spesifik bir tedavi olmadan düzelir. Sesi dinlendirmek ve yeterli sıvıyı almak faydalı olabilir.Antibiyotikler genellikle akut formda kullanışlı görünmemektedir. Akut form, kronik form kadar olmasa da yaygındır. Kronik form en sık orta yaşta görülür ve erkeklerde kadınlardan daha yaygındır.
Belirti ve bulgular
Larenjitin birincil belirtisi kısık bir sestir.:108 Larenjit çeşitli nedenlere sahip olabileceğinden, diğer belirti ve bulgular değişebilir. Belirtiler şunları içerebilir:
- Kuru ya da boğaz ağrısı
- Öksürük (nedensel bir faktör ve bir larenjit belirtisi)
- Sık sık boğaz temizleme
- Artan tükürük üretimi
- Disfaji (yutma zorluğu)
- Gırtlak bölgesinde şişlik hissi (boynun önündeki rahatsızlık)
- Globus farenjisi (boğazda bir yumru varmış gibi hissetme)
- Soğuk algınlığı veya grip benzeri semptomlar (öksürük gibi larenjit için nedensel bir faktör de olabilir)
- Boğaz, göğüs veya yüzdeki şişmiş lenf nodları
- Ateş
- Genel kas ağrısı (miyalji)
- Ağırlıklı olarak çocuklarda nefes darlığı
Ses kalitesi
Kısık ses çıkartan bir sesin yanı sıra, larenjitte perde ve ses seviyesinde değişiklikler olabilir. Konuşmacılar, vokal kıvrımlarının şişmiş veya sert olmasına bağlı olarak normalden daha düşük veya daha yüksek bir perde ile karşılaşabilirler. Ayrıca vokal kıvrımlar (glotis), daha sessiz hacim ve azaltılmış bir aralık arasındaki boşluktan daha fazla hava aktığı için daha soluk seslere de sahip olabilirler.
Nedenler
Larenjit, bulaşıcı olabilir ve menşeli olmayan bulaşıcı olabilir. Vokal kıvrımların ortaya çıkan iltihabı, burada üretilen sesin bozulmasına neden olur. Normalde bir enfeksiyona, vokal kıvrımlara travmaya veya alerjilere yanıt olarak gelişir. Kronik larenjit ayrıca sinir hasarı, yaralar, polipler veya ses tellerinde sert ve kalın topaklar (nodüller) gibi daha ciddi problemlerden de kaynaklanabilir.[4]
Akut
Viral
- Akut larenjit vakalarının çoğu viral enfeksiyonlardan kaynaklanır, en yaygınları rinovirüs, grip virüsü, parainfluenza virüsü, adenovirüs, koronavirüs ve RSV'dir. Bağışıklık sistemi zayıflamış hastalarda, herpes, HIV ve coxsackievirus gibi diğer virüsler de potansiyel nedenler olabilir.
Bakteriyel
- Bu, akut larenjitin bir başka önemli nedenidir ve viral bir enfeksiyonla birlikte veya bununla birlikte gelişebilir. Yaygın bakteri suşları; A grubu streptokok, Streptococcus pneumoniae, C. diphtheriae, M. catarrhalis, Haemophilus influenzae, Bordetella pertussis, Bacillus anthracis ve M. tuberculosis . Gelişmekte olan ülkelerde, mikobakteriyel ve sifilitik gibi sıra dışı bakteriyel nedenler ortaya çıkabilir, ancak bunlar gelişmiş ülkelerde de görülebilir.
Mantar
- Mantar enfeksiyonunun neden olduğu larenjit sık görülür ancak BMJ tarafından yapılan bir incelemeye göre sıklıkla teşhis edilmez ve akut larenjit vakalarının %10'una kadar sorumlu olabilir. Hem işlevsel hem de bozulmuş bağışıklık sistemi olan hastalar, yeni antibiyotik veya inhale kortikosteroid kullanımının bir sonucu olarak gelişebilecek mantar larenjitlerini geliştirebilir. Larenjite neden olabilecek bazı mantar türleri; Histoplazma, Blastomiler, Candida (özellikle immün sistemi baskılanmış kişilerde) ve Cryptococcus ve Coccidioides.
Travma
- Genellikle, bağırmak, çığlık atmak veya şarkı söylemek gibi vokal kıvrımların aşırı kullanımı nedeniyle oluşur. Bu genellikle vokal kıvrımların dış katmanlarına zarar vermesine rağmen, sonraki iyileşme kıvrımların fizyolojisinde değişikliklere yol açabilir. Enflamasyonun bir başka olası nedeni ses tellerinin aşırı kullanımı olabilir.[5] [6] [7] [8] [9] İyatrojenik (endotrakeal entübasyonun neden olduğu) dahil olmak üzere gırtlak travması da ses tellerinin iltihaplanmasına neden olabilir.
Kronik
Alerjiler
- Bulgular astımın larenjitle sıkça ilişkili semptomlara neden olup olmayacağı konusunda net değildir. Bazı araştırmacılar larenjit alerjik nedenlerinin genellikle asit reflü sonucu olarak yanlış tanı aldığını belirtmişlerdir.
Reflü
- Kronik larenjitin olası bir açıklaması iltihabın, vokal kıvrımların daha sonra tahriş olmasına neden olan gastro-özofageal reflüden kaynaklanıyor olmasıdır.
Otoimmün hastalıklar
- Romatoid artritli kişilerin yaklaşık %30-75'i larenjit belirtileri rapor eder.
- Larenjit belirtileri sarkoidozu olan kişilerin sadece %0,5-5'inde bulunur. Silva ve ark. (2007) göre, bu hastalık genellikle laringeal semptomların nadir bir nedenidir ve sıklıkla başka bir ses bozukluğu olarak yanlış tanı almaktadır.
Teşhis
Farklı akut larenjit formlarının teşhisi
- Travma sonrası larenjit: Bu larenjit şekli genellikle önceki fono travmatik deneyimleri, son işlemlerin neden olduğu iç travma ve önceki boyun yaralanmalarında bilgi sağlayan bir vaka geçmişi elde edilerek tanımlanır.
- Akut viral larenjit: Bu larenjit şekli, ses kısıklığı kadar düşük ses perdesi ile karakterize edilir. Bu larenjit formundaki semptomlar genellikle bir haftadan daha az bir süredir görülür, ancak 3-4 hafta sürebilir. Bu larenjit formuna ayrıca boğaz ağrısı, odinofaji, burun ağrısı, dispne, postnazal akıntı ve tıkanıklık gibi üst solunum yolu semptomları eşlik edebilir.
- Mantar larenjiti: Biyopsi ve anormal lezyon kültürü, mantar larenjitinin doğrulanmasına yardımcı olabilir.
Görsel tanı
Larinksin kendisi sıklıkla eritem (kızarıklık) ve ödem (şişlik) gösterir. Bu laringoskopi veya stroboskopi ile görülebilir (yöntem larenjit tipine bağlıdır).:108 Laringeal dokuların diğer özellikleri arasında şunlar olabilir:
- Laringeal dokuların kızarıklığı (akut)
- Dilate kan damarları (akut)
- Kalın, henüz kuru larengal dokusu (kronik)
- Sert vokal kıvrımlar
- Ses kıvrımları ve yakındaki yapılar arasında yapışkan salgı (interarytenoid bölgesi)
Kaynakça
Bazı belirti ve bulgular erken sevk ihtiyacını gösterir. Bunlar arasında;
- Yutma zorluğu
- Vokal stridor
- Kulak ağrısı
- Son zamanlarda kilo kaybı
- Sigara içme hikâyesi
- Güncel veya yeni radyoterapi tedavisi (boyun bölgesinde)
- Yakın zamanlarda boyun cerrahisi veya endotrakeal tüp içeren cerrahi
- Kişi profesyonel bir sesli kullanıcıdır (öğretmen, şarkıcı, oyuncu, çağrı merkezi çalışanı vb.)
Ayırıcı tanı
- Akut epiglottit: Bu olanlarda daha olasıdır stridor, salya ve ağrılı veya sorun yutma.
- Granülomatöz larenjit
- Psödomiksomatous larenjit
- Krup: Bu havlayan bir öksürük, ses kısıklığı ve inspiratuar stridor ile birlikte gelir.
Tedavi
Tedavi genellikle doğada destekleyicidir ve larenjitin (akut veya kronik) şiddetine ve türüne bağlıdır. Larenjit semptomlarını hafifletmek için genel önlemler arasında davranış modifikasyonu, hidrasyon ve nemlendirme bulunur.
Vokal hijyen (ses bakımı) larenjit semptomlarını hafifletmek için çok önemlidir. Vokal hijyen, sesin dinlenmesi, yeterli su içmek, kafein ve alkol alımını azaltmak, sigarayı bırakmak ve boğaz temizliğini sınırlamak gibi önlemleri içerir.
Akut larenjit
Genel olarak, akut larenjit tedavisi vokal hijyen, ağrı kesiciler (analjezikler), nemlendirme ve antibiyotikleri içerir.
Viral
Viral larenjit için önerilen tedavi sık öksürük için vokal istirahat, ağrı kesici ilaç ve mukolitiktir. Çay ve bal gibi ev ilaçları da yardımcı olabilir. Antibiyotikler viral larenjit tedavisinde kullanılmaz.
Bakteriyel
Antibiyotikler, özellikle üst solunum yolu enfeksiyonu belirtileri mevcutsa, bakteriyel larenjit için reçete edilebilir. Bununla birlikte, antibiyotik kullanımı akut larenjit için oldukça tartışılmaktadır. Bu etkililik, yan etkiler, maliyet ve antibiyotik direnç paternlerinin olasılığı ile ilgilidir. Genel olarak, antibiyotikler akut larenjit tedavisinde çok etkili görünmemektedir.
Supraglottit veya epiglottit gibi ciddi bakteriyel larenjit vakalarında, hava yolunun tıkanma riski daha yüksektir. Hava yolunu yönetmek için acil bir başvuru yapılmalıdır. Tedavi nemlendirme, kortikosteroidler, intravenöz antibiyotikler ve nebülize adrenalin içerebilir.
Mantar
Mantar larenjit, oral antifungal tabletler ve antifungal çözeltilerle tedavi edilebilir. Bunlar tipik olarak üç haftaya kadar kullanılır ve mantar enfeksiyonu tekrarlanırsa tedavinin tekrarlanması gerekebilir.
Travma
Ses hijyeni önlemleri olsa da, sesin aşırı veya yanlış kullanımından kaynaklanan larenjit tedavi edilebilir.
Kronik larenjit
Reflü
Laringofaringeal reflü tedavisi temel olarak davranış yönetimi ve ilaç tedavisini içerir. Davranış yönetimi;
- Bol giysiler giyme
- Daha küçük ve daha sık yemek yemek
- Bazı yiyeceklerden kaçınmak (örneğin kafein, alkol, baharatlı yiyecekler)
Anti-reflü ilaçları, kronik larenjit ve kısık ses belirtileri olan hastalara verilebilir. Anti-reflü tedavisi semptomların azalmasına neden olmazsa, diğer olası sebepler incelenmelidir. Nötralize edici asitler (antasitler) ve asit baskılayıcılar (H₂-reseptör antagonisti) için reçetesiz ilaçlar kullanılabilir. Antasitler genellikle kısa etkilidir ve tedavi için yeterli olmayabilir.Proton pompa inhibitörleri etkili bir ilaç türüdür. Bunlar sadece belirli bir süre için yazılmalıdır, sonra belirtiler gözden geçirilmelidir. Proton pompa inhibitörleri herkes için çalışmıyor. Fiziksel reflü bariyeri (örn. Gaviscon sıvısı) bazıları için daha uygun olabilir. İstenmeyen ilaçların birçok yan etkisi olabilir.
Uygun olduğunda, anti-reflü ameliyatı bazı bireylere faydalı olabilir.
İltihaplı
Alerjik larenjit tedavisinde topikal nazal steroidlerin ve immünoterapinin alerjik rinit için etkili olduğu bulunmuştur.Antihistaminikler de yardımcı olabilir, ancak gırtlakta kuruluk oluşturabilir. Uzun süre kullanılan inhale steroidler larinks ve ses ile ilgili sorunlara yol açabilir.
Otoimmün
Mukoza zarı pemfigoid, ilaç (siklofosfamid ve prednizolon) ile tedavi edilebilir.
Granulomatöz
Sarkoidoz tipik olarak sistemik kortikosteroidlerle tedavi edilir. Daha az sıklıkla kullanılan tedaviler intralesyonel enjeksiyonları veya lazer rezeksiyonu içerir.
Prognoz
Akut
Akut larenjit devam edebilir, ancak tipik olarak iki hafta içinde kendi kendine çözülür. Hasta tedavi planına uyuyorsa iyileşme hızlı olabilir. Viral larenjitte, üst solunum yolu iltihabı giderilse bile semptomlar uzun süre devam edebilir.
Kronik
Üç haftadan fazla devam eden larenjit kronik olarak kabul edilir. Laringeal semptomlar üç haftadan daha uzun sürerse, ileri laring için direkt laringoskopi dahil olmak üzere bir başvuru yapılmalıdır. Kronik larenjit prognozu larenjit nedenine bağlı olarak değişir.
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb Wood, John M.; Athanasiadis, Theodore; Allen, Jacqui (9 Ekim 2014). "Laryngitis". BMJ. Cilt 349. The BMJ. ss. g5827. doi:10.1136/bmj.g5827. ISSN 1756-1833. (PMID) 25300640. 13 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Kasım 2016.
- ^ a b . PubMed Health. 10 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2016.
- ^ a b Dworkin, James Paul (Nisan 2008). "Laryngitis: Types, Causes, and Treatments". Otolaryngologic Clinics of North America. 41 (2). ss. 419-436. doi:10.1016/j.otc.2007.11.011. (PMID) 18328379.
- ^ Ferri, Fred F. (2016). (İngilizce). Elsevier Health Sciences. s. 709. ISBN . 10 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2019.
- ^ a b c Reveiz, L; Cardona, AF (23 Mayıs 2015). "Antibiotics for acute laryngitis in adults". Cochrane Database of Systematic Reviews. 5 (5). ss. CD004783. doi:10.1002/14651858.CD004783.pub5. (PMID) 26002823.
- ^ Dhingra, P. L.; Dhingra, Shruti (2014). (İngilizce) (6 bas.). Elsevier Health Sciences. s. 292. ISBN . 10 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2019.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p Colton, Raymond H.; Casper, Janina K.; Leonard, Rebecca (2011). Understanding Voice Problems (4.4yer=Baltimore, MD bas.). Lippincott Williams & Wilkins. ss. 308-309. ISBN .
- ^ Verdolini, Katherine; Rosen, Clark A.; Branksi, Ryan C., (Ed.) (2006). Classification Manual of Voice Disorders-I. American Speech-Language-Hearing Association. Mahwah, N.J: Lawrence Erlbaum.
- ^ Takahashi, H.; Koike, Y. (1976). "Some perceptual dimensions and acoustical correlates of pathologic voices". Acta Oto-Laryngologica Supplementum, 338. ss. 1-24.
- ^ Shipp, Thomas; Huntington, Dorothy A. (1 Kasım 1965). "Some Acoustic and Perceptual Factors in Acute-Laryngitic Hoarseness". Journal of Speech and Hearing Disorders. 30 (4). s. 350. doi:10.1044/jshd.3004.350. ISSN 0022-4677. (PMID) 5835492.
- ^ Rieger, A.; Hass, I.; Gross, M.; Gramm, HJ; Eyrich, K. (1996). "Intubation trauma of the larynx--a literature review with special reference to arytenoid cartilage dislocation". Anasthesiol Intensivmed Notfallmed Schmerzther. 31 (5). ss. 281-287. doi:10.1055/s-2007-995921. (PMID) 8767240.
- ^ Brook, Christopher; Platt, Michael; Reese, Stephen; Noordzij, Pieter (Ocak 2016). "Utility of Allergy Testing in Patients with Chronic Laryngopharyngeal Symptoms: Is It Allergic Laryngitis?". Otolaryngology–Head and Neck Surgery. 154 (1). ss. 41-45. doi:10.1177/0194599815607850.
- ^ Joniau, Sander; Bradshaw, Anthony; Esterman, Adrian; Carney, A. Simon (Mayıs 2007). "Reflux and laryngitis: A systematic review". Otolaryngology–Head and Neck Surgery. 136 (5). ss. 686-692. doi:10.1016/j.otohns.2006.12.004. (PMID) 17478199.
- ^ Silva, Leonardo; Damrose, Edward; Bairao, Fernanda; Nina, Mayra; Junior, James; Costa, Henrique (Haziran 2008). "Infectious granulomatous laryngitis: a retrospective study of 24 cases". European Archives of Oto-Rhino-Laryngology. 265 (6). ss. 675-680. doi:10.1007/s00405-007-0533-4.
- ^ a b c House, SA (Aralık 2017). "Hoarseness in Adults". Am Fam Physician. 11 (11). ss. 720-728. (PMID) 29431404.
- ^ a b Dominguez, L. M.; Simpson, C. B. (Aralık 2015). "Viral laryngitis". Current Opinion in Otolaryngology & Head and Neck Surgery. 23 (6). ss. 454-458. doi:10.1097/moo.0000000000000203.
- ^ Schwartz, Seth R.; Cohen, Seth M.; Dailey, Seth H.; Rosenfeld, Richard M.; Deutsch, Ellen S.; Gillespie, M. Boyd; Granieri, Evelyn; Hapner, Edie R.; Kimball, C. Eve (1 Eylül 2009). . Otolaryngology–Head and Neck Surgery (İngilizce). 141 (3 suppl). ss. S1-S31. doi:10.1016/j.otohns.2009.06.744. ISSN 0194-5998. (PMID) 19729111. 9 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2019.
- ^ a b Jonas, Nico (2007). "Laryngitis Management". Journal of Modern Pharmacy. 14 (5). s. 44.
Dış bağlantılar
- Curlie'de Larenjit (DMOZ tabanlı)
- Mayo Clinic 12 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Larenjit girtlak iltihabidir Belirtiler genellikle kisik bir ses icerir ve ates oksuruk boynun onundeki agri ve yutma rahatsizligini icerebilir Tipik olarak bunlar iki hafta surer LarenjitReflunun neden oldugu iltihapli bir girtlakin endoskopik goruntusuTelaffuzIngilizce telaffuz ˌlaerɪnˈdʒaɪtɪs UzmanlikNedenleriViral travma bakteriyelAyirici tani girtlak kanseri krupSiklikYaygin Larenjit uc haftadan az surerse akut semptomlar uc haftadan daha uzun surerse kronik olarak siniflandirilir Akut vakalar genellikle viral ust solunum yolu enfeksiyonunun bir parcasi olarak ortaya cikar Oksurme gibi diger enfeksiyonlar ve travma diger nedenlerdir Sigara icme verem alerji reflu romatoid artrit veya sarkoidoz nedeniyle kronik vakalar ortaya cikabilir Altta yatan mekanizma ses tellerinin tahris olmasini icerir Daha fazla arastirma gerektirebilecek isaretler arasinda stridor boyuna radyoterapi oykusu yutma sikintisi uc haftadan fazla sure ve sigara icme oykusu sayilabilir Ilgili isaretler varsa ses telleri laringoskopi ile incelenmelidir Benzer semptomlar uretebilecek diger kosullar arasinda epiglotit krup yabanci cisim solumak ve girtlak kanseri sayilabilir Akut form genellikle spesifik bir tedavi olmadan duzelir Sesi dinlendirmek ve yeterli siviyi almak faydali olabilir Antibiyotikler genellikle akut formda kullanisli gorunmemektedir Akut form kronik form kadar olmasa da yaygindir Kronik form en sik orta yasta gorulur ve erkeklerde kadinlardan daha yaygindir Belirti ve bulgularLarenjitin birincil belirtisi kisik bir sestir 108 Larenjit cesitli nedenlere sahip olabileceginden diger belirti ve bulgular degisebilir Belirtiler sunlari icerebilir Kuru ya da bogaz agrisi Oksuruk nedensel bir faktor ve bir larenjit belirtisi Sik sik bogaz temizleme Artan tukuruk uretimi Disfaji yutma zorlugu Girtlak bolgesinde sislik hissi boynun onundeki rahatsizlik Globus farenjisi bogazda bir yumru varmis gibi hissetme Soguk alginligi veya grip benzeri semptomlar oksuruk gibi larenjit icin nedensel bir faktor de olabilir Bogaz gogus veya yuzdeki sismis lenf nodlari Ates Genel kas agrisi miyalji Agirlikli olarak cocuklarda nefes darligiSes kalitesi Kisik ses cikartan bir sesin yani sira larenjitte perde ve ses seviyesinde degisiklikler olabilir Konusmacilar vokal kivrimlarinin sismis veya sert olmasina bagli olarak normalden daha dusuk veya daha yuksek bir perde ile karsilasabilirler Ayrica vokal kivrimlar glotis daha sessiz hacim ve azaltilmis bir aralik arasindaki bosluktan daha fazla hava aktigi icin daha soluk seslere de sahip olabilirler NedenlerLarenjit Larenjit bulasici olabilir ve menseli olmayan bulasici olabilir Vokal kivrimlarin ortaya cikan iltihabi burada uretilen sesin bozulmasina neden olur Normalde bir enfeksiyona vokal kivrimlara travmaya veya alerjilere yanit olarak gelisir Kronik larenjit ayrica sinir hasari yaralar polipler veya ses tellerinde sert ve kalin topaklar noduller gibi daha ciddi problemlerden de kaynaklanabilir 4 Akut Viral Akut larenjit vakalarinin cogu viral enfeksiyonlardan kaynaklanir en yayginlari rinovirus grip virusu parainfluenza virusu adenovirus koronavirus ve RSV dir Bagisiklik sistemi zayiflamis hastalarda herpes HIV ve coxsackievirus gibi diger virusler de potansiyel nedenler olabilir Bakteriyel Bu akut larenjitin bir baska onemli nedenidir ve viral bir enfeksiyonla birlikte veya bununla birlikte gelisebilir Yaygin bakteri suslari A grubu streptokok Streptococcus pneumoniae C diphtheriae M catarrhalis Haemophilus influenzae Bordetella pertussis Bacillus anthracis ve M tuberculosis Gelismekte olan ulkelerde mikobakteriyel ve sifilitik gibi sira disi bakteriyel nedenler ortaya cikabilir ancak bunlar gelismis ulkelerde de gorulebilir Mantar Mantar enfeksiyonunun neden oldugu larenjit sik gorulur ancak BMJ tarafindan yapilan bir incelemeye gore siklikla teshis edilmez ve akut larenjit vakalarinin 10 una kadar sorumlu olabilir Hem islevsel hem de bozulmus bagisiklik sistemi olan hastalar yeni antibiyotik veya inhale kortikosteroid kullaniminin bir sonucu olarak gelisebilecek mantar larenjitlerini gelistirebilir Larenjite neden olabilecek bazi mantar turleri Histoplazma Blastomiler Candida ozellikle immun sistemi baskilanmis kisilerde ve Cryptococcus ve Coccidioides Travma Genellikle bagirmak ciglik atmak veya sarki soylemek gibi vokal kivrimlarin asiri kullanimi nedeniyle olusur Bu genellikle vokal kivrimlarin dis katmanlarina zarar vermesine ragmen sonraki iyilesme kivrimlarin fizyolojisinde degisikliklere yol acabilir Enflamasyonun bir baska olasi nedeni ses tellerinin asiri kullanimi olabilir 5 6 7 8 9 Iyatrojenik endotrakeal entubasyonun neden oldugu dahil olmak uzere girtlak travmasi da ses tellerinin iltihaplanmasina neden olabilir Kronik Alerjiler Bulgular astimin larenjitle sikca iliskili semptomlara neden olup olmayacagi konusunda net degildir Bazi arastirmacilar larenjit alerjik nedenlerinin genellikle asit reflu sonucu olarak yanlis tani aldigini belirtmislerdir Reflu Kronik larenjitin olasi bir aciklamasi iltihabin vokal kivrimlarin daha sonra tahris olmasina neden olan gastro ozofageal refluden kaynaklaniyor olmasidir Otoimmun hastaliklar Romatoid artritli kisilerin yaklasik 30 75 i larenjit belirtileri rapor eder Larenjit belirtileri sarkoidozu olan kisilerin sadece 0 5 5 inde bulunur Silva ve ark 2007 gore bu hastalik genellikle laringeal semptomlarin nadir bir nedenidir ve siklikla baska bir ses bozuklugu olarak yanlis tani almaktadir TeshisFarkli akut larenjit formlarinin teshisi Travma sonrasi larenjit Bu larenjit sekli genellikle onceki fono travmatik deneyimleri son islemlerin neden oldugu ic travma ve onceki boyun yaralanmalarinda bilgi saglayan bir vaka gecmisi elde edilerek tanimlanir Akut viral larenjit Bu larenjit sekli ses kisikligi kadar dusuk ses perdesi ile karakterize edilir Bu larenjit formundaki semptomlar genellikle bir haftadan daha az bir suredir gorulur ancak 3 4 hafta surebilir Bu larenjit formuna ayrica bogaz agrisi odinofaji burun agrisi dispne postnazal akinti ve tikaniklik gibi ust solunum yolu semptomlari eslik edebilir Mantar larenjiti Biyopsi ve anormal lezyon kulturu mantar larenjitinin dogrulanmasina yardimci olabilir Gorsel tani Larinksin kendisi siklikla eritem kizariklik ve odem sislik gosterir Bu laringoskopi veya stroboskopi ile gorulebilir yontem larenjit tipine baglidir 108 Laringeal dokularin diger ozellikleri arasinda sunlar olabilir Laringeal dokularin kizarikligi akut Dilate kan damarlari akut Kalin henuz kuru larengal dokusu kronik Sert vokal kivrimlar Ses kivrimlari ve yakindaki yapilar arasinda yapiskan salgi interarytenoid bolgesi Kaynakca Bazi belirti ve bulgular erken sevk ihtiyacini gosterir Bunlar arasinda Yutma zorlugu Vokal stridor Kulak agrisi Son zamanlarda kilo kaybi Sigara icme hikayesi Guncel veya yeni radyoterapi tedavisi boyun bolgesinde Yakin zamanlarda boyun cerrahisi veya endotrakeal tup iceren cerrahi Kisi profesyonel bir sesli kullanicidir ogretmen sarkici oyuncu cagri merkezi calisani vb Ayirici tani Akut epiglottit Bu olanlarda daha olasidir stridor salya ve agrili veya sorun yutma Granulomatoz larenjit Psodomiksomatous larenjit Krup Bu havlayan bir oksuruk ses kisikligi ve inspiratuar stridor ile birlikte gelir TedaviTedavi genellikle dogada destekleyicidir ve larenjitin akut veya kronik siddetine ve turune baglidir Larenjit semptomlarini hafifletmek icin genel onlemler arasinda davranis modifikasyonu hidrasyon ve nemlendirme bulunur Vokal hijyen ses bakimi larenjit semptomlarini hafifletmek icin cok onemlidir Vokal hijyen sesin dinlenmesi yeterli su icmek kafein ve alkol alimini azaltmak sigarayi birakmak ve bogaz temizligini sinirlamak gibi onlemleri icerir Akut larenjit Genel olarak akut larenjit tedavisi vokal hijyen agri kesiciler analjezikler nemlendirme ve antibiyotikleri icerir Viral Viral larenjit icin onerilen tedavi sik oksuruk icin vokal istirahat agri kesici ilac ve mukolitiktir Cay ve bal gibi ev ilaclari da yardimci olabilir Antibiyotikler viral larenjit tedavisinde kullanilmaz Bakteriyel Antibiyotikler ozellikle ust solunum yolu enfeksiyonu belirtileri mevcutsa bakteriyel larenjit icin recete edilebilir Bununla birlikte antibiyotik kullanimi akut larenjit icin oldukca tartisilmaktadir Bu etkililik yan etkiler maliyet ve antibiyotik direnc paternlerinin olasiligi ile ilgilidir Genel olarak antibiyotikler akut larenjit tedavisinde cok etkili gorunmemektedir Supraglottit veya epiglottit gibi ciddi bakteriyel larenjit vakalarinda hava yolunun tikanma riski daha yuksektir Hava yolunu yonetmek icin acil bir basvuru yapilmalidir Tedavi nemlendirme kortikosteroidler intravenoz antibiyotikler ve nebulize adrenalin icerebilir Mantar Mantar larenjit oral antifungal tabletler ve antifungal cozeltilerle tedavi edilebilir Bunlar tipik olarak uc haftaya kadar kullanilir ve mantar enfeksiyonu tekrarlanirsa tedavinin tekrarlanmasi gerekebilir Travma Ses hijyeni onlemleri olsa da sesin asiri veya yanlis kullanimindan kaynaklanan larenjit tedavi edilebilir Kronik larenjit Reflu Laringofaringeal reflu tedavisi temel olarak davranis yonetimi ve ilac tedavisini icerir Davranis yonetimi Bol giysiler giyme Daha kucuk ve daha sik yemek yemek Bazi yiyeceklerden kacinmak ornegin kafein alkol baharatli yiyecekler Anti reflu ilaclari kronik larenjit ve kisik ses belirtileri olan hastalara verilebilir Anti reflu tedavisi semptomlarin azalmasina neden olmazsa diger olasi sebepler incelenmelidir Notralize edici asitler antasitler ve asit baskilayicilar H reseptor antagonisti icin recetesiz ilaclar kullanilabilir Antasitler genellikle kisa etkilidir ve tedavi icin yeterli olmayabilir Proton pompa inhibitorleri etkili bir ilac turudur Bunlar sadece belirli bir sure icin yazilmalidir sonra belirtiler gozden gecirilmelidir Proton pompa inhibitorleri herkes icin calismiyor Fiziksel reflu bariyeri orn Gaviscon sivisi bazilari icin daha uygun olabilir Istenmeyen ilaclarin bircok yan etkisi olabilir Uygun oldugunda anti reflu ameliyati bazi bireylere faydali olabilir Iltihapli Alerjik larenjit tedavisinde topikal nazal steroidlerin ve immunoterapinin alerjik rinit icin etkili oldugu bulunmustur Antihistaminikler de yardimci olabilir ancak girtlakta kuruluk olusturabilir Uzun sure kullanilan inhale steroidler larinks ve ses ile ilgili sorunlara yol acabilir Otoimmun Mukoza zari pemfigoid ilac siklofosfamid ve prednizolon ile tedavi edilebilir Granulomatoz Sarkoidoz tipik olarak sistemik kortikosteroidlerle tedavi edilir Daha az siklikla kullanilan tedaviler intralesyonel enjeksiyonlari veya lazer rezeksiyonu icerir PrognozAkut Akut larenjit devam edebilir ancak tipik olarak iki hafta icinde kendi kendine cozulur Hasta tedavi planina uyuyorsa iyilesme hizli olabilir Viral larenjitte ust solunum yolu iltihabi giderilse bile semptomlar uzun sure devam edebilir Kronik Uc haftadan fazla devam eden larenjit kronik olarak kabul edilir Laringeal semptomlar uc haftadan daha uzun surerse ileri laring icin direkt laringoskopi dahil olmak uzere bir basvuru yapilmalidir Kronik larenjit prognozu larenjit nedenine bagli olarak degisir Kaynakca a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba bb Wood John M Athanasiadis Theodore Allen Jacqui 9 Ekim 2014 Laryngitis BMJ Cilt 349 The BMJ ss g5827 doi 10 1136 bmj g5827 ISSN 1756 1833 PMID 25300640 13 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Kasim 2016 a b PubMed Health 10 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Kasim 2016 a b Dworkin James Paul Nisan 2008 Laryngitis Types Causes and Treatments Otolaryngologic Clinics of North America 41 2 ss 419 436 doi 10 1016 j otc 2007 11 011 PMID 18328379 Ferri Fred F 2016 Ingilizce Elsevier Health Sciences s 709 ISBN 9780323448383 10 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Nisan 2019 a b c Reveiz L Cardona AF 23 Mayis 2015 Antibiotics for acute laryngitis in adults Cochrane Database of Systematic Reviews 5 5 ss CD004783 doi 10 1002 14651858 CD004783 pub5 PMID 26002823 Dhingra P L Dhingra Shruti 2014 Ingilizce 6 bas Elsevier Health Sciences s 292 ISBN 9788131236932 10 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Nisan 2019 a b c d e f g h i j k l m n o p Colton Raymond H Casper Janina K Leonard Rebecca 2011 Understanding Voice Problems 4 4yer Baltimore MD bas Lippincott Williams amp Wilkins ss 308 309 ISBN 978 1 60913 874 5 Verdolini Katherine Rosen Clark A Branksi Ryan C Ed 2006 Classification Manual of Voice Disorders I American Speech Language Hearing Association Mahwah N J Lawrence Erlbaum Takahashi H Koike Y 1976 Some perceptual dimensions and acoustical correlates of pathologic voices Acta Oto Laryngologica Supplementum 338 ss 1 24 Shipp Thomas Huntington Dorothy A 1 Kasim 1965 Some Acoustic and Perceptual Factors in Acute Laryngitic Hoarseness Journal of Speech and Hearing Disorders 30 4 s 350 doi 10 1044 jshd 3004 350 ISSN 0022 4677 PMID 5835492 Rieger A Hass I Gross M Gramm HJ Eyrich K 1996 Intubation trauma of the larynx a literature review with special reference to arytenoid cartilage dislocation Anasthesiol Intensivmed Notfallmed Schmerzther 31 5 ss 281 287 doi 10 1055 s 2007 995921 PMID 8767240 Brook Christopher Platt Michael Reese Stephen Noordzij Pieter Ocak 2016 Utility of Allergy Testing in Patients with Chronic Laryngopharyngeal Symptoms Is It Allergic Laryngitis Otolaryngology Head and Neck Surgery 154 1 ss 41 45 doi 10 1177 0194599815607850 Joniau Sander Bradshaw Anthony Esterman Adrian Carney A Simon Mayis 2007 Reflux and laryngitis A systematic review Otolaryngology Head and Neck Surgery 136 5 ss 686 692 doi 10 1016 j otohns 2006 12 004 PMID 17478199 Silva Leonardo Damrose Edward Bairao Fernanda Nina Mayra Junior James Costa Henrique Haziran 2008 Infectious granulomatous laryngitis a retrospective study of 24 cases European Archives of Oto Rhino Laryngology 265 6 ss 675 680 doi 10 1007 s00405 007 0533 4 a b c House SA Aralik 2017 Hoarseness in Adults Am Fam Physician 11 11 ss 720 728 PMID 29431404 a b Dominguez L M Simpson C B Aralik 2015 Viral laryngitis Current Opinion in Otolaryngology amp Head and Neck Surgery 23 6 ss 454 458 doi 10 1097 moo 0000000000000203 Schwartz Seth R Cohen Seth M Dailey Seth H Rosenfeld Richard M Deutsch Ellen S Gillespie M Boyd Granieri Evelyn Hapner Edie R Kimball C Eve 1 Eylul 2009 Otolaryngology Head and Neck Surgery Ingilizce 141 3 suppl ss S1 S31 doi 10 1016 j otohns 2009 06 744 ISSN 0194 5998 PMID 19729111 9 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Nisan 2019 a b Jonas Nico 2007 Laryngitis Management Journal of Modern Pharmacy 14 5 s 44 Dis baglantilarCurlie de Larenjit DMOZ tabanli Mayo Clinic 12 Eylul 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde