Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Latife Uşşakî ya da Latife Hanım, (d. 17 Haziran 1898, İzmir - ö. 12 Temmuz 1975, İstanbul), Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün ilk ve tek evliliğinde eşiydi. 29 Ocak 1923 ile 5 Ağustos 1925 tarihleri arasında, iki buçuk yıl Atatürk ile evli kalmıştır. Atatürk ile evliliği ve bu evliliğin bitişi, Türkiye Cumhuriyeti tarihi açısından önemli ve popüler bir konudur.
| Latife Uşşakî | |
|---|---|
| Latife Hanım, 1923 | |
| Türkiye Cumhurbaşkanı eşi | |
| Görev süresi 29 Ekim 1923 - 5 Ağustos 1925 | |
| Yerine gelen | Mevhibe İnönü |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 17 Haziran 1898 İzmir, Aydın Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 12 Temmuz 1975 (77 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Ölüm nedeni | Meme kanseri |
| Defin yeri | Edirnekapı Şehitliği, İstanbul |
| Vatandaşlığı |
|
| Milliyeti | Türk |
| Evlilik(ler) | Mustafa Kemal Atatürk (e. 1923; b. 1925) |
| Akraba(lar) | Halid Ziya Uşaklıgil (kuzeni) Vedad Uşaklıgil (uzaktan yeğeni) |
| Bitirdiği okul | Sorbonne Üniversitesi |
Hayatı
17 Haziran 1898 tarihinde İzmir'de doğdu. İzmir’in tanınmış ailelerinden Uşaklıgil Sülâlesi'ne mensuptur ve yazar Hâlit Ziyâ Uşaklıgil'in kuzenidir.
Uşak kökenli sülâle, önce Helvacızâde, İzmir'e göçtükten sonra da Uşakîzâde olarak anılmıştır. Uşakîzâde Muammer Bey ile Adeviye Hanım'ın kızı olan Latife'nin, Vecihe (1907-1992), İsmail (1902-1973), Münci (1910-1932), Ömer (1903-1938) ve Rukiye (1908-1970) adlarında 5 kardeşi vardı. Uşakîzâde Köşkü'nün bahçesinde bulunan "camlı köşk"te ilkokulu, İstanbul Arnavutköy Amerikan Kız Koleji'nde ortaokulu ve liseyi okudu. Paris'te Sorbonne Üniversitesi’nde siyâset ve hukuk eğitimi aldı, Londra'da dil öğrenimi gördü. İngilizce, Fransızca, İspanyolca ve Almanca biliyordu. Sakarya Meydan Muharebesi'nin kazanılması üzerine, üçüncü sınıfta üniversite eğitimini yarıda bırakarak, Gazi Mustafa Kemal Paşa ve ordusunu karşılamaya İzmir'e döndü.
9 Eylül 1922'de, Türk ordusunun İzmir'e girişinin ardından, başkumandana güvenli bir karargâh arayışındaki kurmayları, Gazi Mustafa Kemal Paşa'yı Göztepe'deki Uşakîzâde Ailesi'nin köşküne götürdüler. Ebeveynleri o sırada bir yurt dışı seyahatinde olduğu için köşkte babaannesiyle birlikte kalan Latîfe Uşakî, 14 Eylül'den itibaren Gazi Mustafa Kemal Paşa'yı köşkte ağırladı. 16 gün süren ve 30 Eylül 1922 tarihinde sona eren bu misafirlikte köşk, Mudanya Ateşkes Antlaşması çalışmalarına sahne oldu.
17 Aralık 1922 tarihinde, Gazi Mustafa Kemal Paşa'nın annesi Zübeyde Hanım, sağlık sorunları nedeniyle ve Latife Hanım'ı da görmek arzusuyla İzmir'e gitti. Uşakîzâde Âilesi'ne ait köşkte (bugün Latîfe Hanım Müzesi) 28 gün Latîfe Hanım'ın konuğu olan Zübeyde Hanım, 14 Ocak 1923 tarihinde vefat etti. O sırada Batı Anadolu gezisinde olan Mustafa Kemal Paşa, 27 Ocak'ta İzmir'e varıp annesinin Karşıyaka'daki mezarını ziyaret etti.
Atatürk ile nikâhlanması
Mustafa Kemal Atatürk ile Latîfe Hanım, 29 Ocak 1923 tarihinde, Muammer Bey’in Göztepe'deki Uşakîzâde Köşkü'nde dinî nikâhla evlendiler. Nikâh bazı yönlerden dönemin âdetlerine uymuyordu. Yaygın uygulamada kadınlar dinî nikâhta yer almazken, Latife Hanım dinî nikâhta bulundu. Mareşal Fevzi Çakmak ve Kâzım Karabekir Paşa, Mustafa Kemal’in, Mustafa Abdülhâlik Renda ile Salih Bozok ise Latîfe Hanım'ın nikâh şâhidi idi. Bu nikâhta yaşanan ilkler, sekiz ay sonra Merkez Kadısı Hüseyin oğlu Ömer Fevzi tarafından belge haline getirilmiş ve tasdik edilmiştir.
Yeni devletin başkenti Ankara’ya gelerek Çankaya’da ilk cumhurbaşkanlığı konutu olarak kullanılan Pembe Köşk’te yaşadı. Eşinin isteği üzerine meclisteki oturumları izlemeye giden Latife Hanım, Türkiye Büyük Millet Meclisi binasına giren ilk kadın oldu. Pek çok yurt gezisinde eşine eşlik etti.
1925'te Türk Ocakları'nın ikinci kurultayına Kars Türk Ocağı delegesi sıfatıyla katıldı. Kurultayın 29 Nisan 1925 tarihinde yapılan oturumunda Türk Ocakları Merkez İdare Heyetine seçildi; idare heyeti 17 Mayıs 1925 tarihinde yaptığı toplantıda ocakların fahri başkanı seçildi.
Boşanması ve boşanmadan sonraki yaşamı
Gazi Mustafa Kemal Paşa ile Latîfe Hanım’ın evliliği, 5 Ağustos 1925 tarihinde sona erdi. Boşanma haberi, 12 Ağustos 1925 tarihinde hükûmet bildirisi ile duyuruldu.
Ölümüne kadar iki yıl yurt dışında ve 48 yıl zaman zaman İzmir’de, zaman zaman da İstanbul’da yaşadı. Yaşamı boyunca evliliği ve eşi hakkında konuşmayı da, yazmayı da kesinlikle kabul etmedi; ikinci kuşak yakınlarına da aynı yönde vasiyette bulundu.
12 Temmuz 1975 tarihinde İstanbul'da 76 yaşındayken meme kanserinden hayatını kaybetti.
Dönemin İstanbul Vâlisi Namık Kemal Şentürk'ün gayretiyle kara, hava ve deniz birliklerinden oluşan bir şeref kıtasının katıldığı cenazesi 13 Temmuz 1975 tarihinde Teşvikiye Camiî'nden kaldırıldı, Edirnekapı Mezarlığı'ndaki aile mezarlığına defnedildi. Cenaze için devlet töreni yapılmadı; naaşının üzerine bir Türk bayrağı örtülerek defnedildi.
Mirası
Latife Uşakî'nin anıları ve sakladığı kıymetli belgeler Türk Tarih Kurumu'nda saklanmaktadır. Gazi Mustafa Kemal Paşa, tarafından Latife Hanım'a yurt dışında rahatsız edilmemesi için, Fatma Zehra Latife Uşakî adıyla bir pasaport düzenlenmiştir. Latife Hanım "Uşakî" soyadını benimsemiş ve "Uşşaki" olarak bazı ithaf yazılarında da kullanmıştır. Anne ve babasının ve kardeşlerinin Edirnekapı'daki mezar taşlarında "Uşşaklı" yazarken, Latife Hanım'ın mezar taşında "Uşşakî" yazmaktadır.
1981 yılında Uşakîzâde Köşkü'nün İzmir Özel Türk Koleji'ne satışı sırasında alınan tapuda, Latîfe Hanım dâhil, beş mirasçının soyadı "Uşaklı"dır. Aynı âileye mensup Hâlid Ziyâ'nın baba tarafı, "Uşaklıgil" soyadını almıştır.
Uşakîzâde Âilesi'nin Büyük İzmir Yangını'nda yok olan 70 parça mülkünün olduğu bilinmektedir. Günümüzde ise Uşakîzâdeler'den kalan İzmir'de üç köşk bulunmaktadır. Basmane Garı'nın karşısında yer alan ve Latîfe Hanım'ın da içinde doğduğu kışlık konak, 200 yaşındadır. Restorasyona gereksinimi bulunan bu köşk hâlen ailenin mülkiyetindedir. Bugün İzmir Özel Türk Koleji kampüsü içinde yer alan İzmir Göztepe'deki yazlık Uşakîzâde Köşkü ise, 15 Haziran 2001 tarihinden itibaren müzeye dönüştürüldü. Karşıyaka Belediyesi tarafından restore edilen İzmir Karşıyaka'daki bir ikinci köşk, Latife Hanım Köşkü Anı Evi (Zübeyde Hanım Müzesi) olarak 19 Mayıs 2008'den beri hizmet vermektedir.
Latîfe Hanım hakkında yazılmış kitaplar
- Gazi ve Latife, İsmet Bozdağ, Emre Yayınları, 1991.
- Mustafa Kemal'le 1000 Gün Latife Hanım'ın Atatürk'le Yaptığı Kısa Süren Evliliğin Öyküsü, Nezihe Araz, Dünya Yayıncılık, 2005.
- Latife Hanımın Sırları ve Türk Sosyetesi, Mehmet Barlas, Birey Yayıncılık, 2005.
- Latife Hanım, İpek Çalışlar, Doğan Kitap, 2006,
- Latife Hanım'ın Kağıtları, Fatih Bayhan, Pegasus Yayınları, 2007.
- Teyzem Latife, Fatih Bayhan, M. Sadık Öke, Pegasus Yayınları, 2011.
- Sen Latife Değil Latifsin, Nezihe Araz, Özgür Yayınları, 2002.
- Atatürk'ün Aşkı Latife, Fatih Bayhan, Paradoks Kitap, 2012.
- Uşakizade Köşkü ve Gazi Mustafa Kemal Paşa, Ahmet Gürel, İzmir Özel Türk Koleji Yayını, 2007
- Sizi Serbest Bırakmayı Muvafık Bularak Tatlik Ettim!, Murat Bardakçı, 2021,
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Balkaya, İhsan Sabri (28 Mart 2014). "ATATÜRK'ÜN EŞİ LATİFE HANIM'DAN ALİ FETHİ OKYAR'IN EŞİ GALİBE HANIM'A MEKTUPLAR". Atatürk Yolu Dergisi. 14 (55): 0-0. doi:10.1501/Tite_0000000413. ISSN 1303-5290. 8 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2022.
- ^ Kolektif (1 Aralık 2011). Notos Öykü 31 - Latin Amerika Edebiyatı: Aralık 2011-Ocak 2012. Notos Kitap Yayıncılık Eğitim Danışmanlık ve Sanal Hizmetler Tic. Ltd. Şti.
- ^ Kiliç, Salemi (28 Şubat 2010). "MUSTAFA KEMAL (ATATÜRK) PAŞA'NIN BATI ANADOLU GEZİSİ VE KARŞILAMA TÖRENLERİ". Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi (8): -. ISSN 1300-9052.
- ^ Adana'yı ziyaretinde, "Latife Mustafa Kemal" imzası ile Türk Ocağı binasının açılışında Hatıra Defteri'ne "Bu zengin topraklara, böyle münevver gençlere mâlik olan Türk Adana’nın Ocağı daima tütsün." cümlesini yazmıştır. Hatıra Defterindeki notta 15 Mart 29 yazılıdır.
- ^ Salep, Mustafa (1 Kasım 2021). "TÜRK OCAKLARI İKİNCİ KURULTAYI´NIN CUMHURİYET DÖNEMİ MİLLİYETÇİLİK ANLAYIŞINA ETKİLERİ". History Studies International Journal of History. 13 (5): 2110-2120. doi:10.9737/hist.2021.1050.
- ^ Füsün Üstel (2010). İmparatorluktan Ulus Devlete Türk Milliyetçiliği: Türk Ocakları. İstanbul: İletişim Yayınları. s. 175. ISBN .
- ^ 1927-1938 arasında Atatürk'ün uşaklığını yapmış olan Cemal Granda'ya göre Atatürk Latife Hanım'dan ayrıldıktan sonra bile yeri geldiği zaman ondan saygıyla söz etmeyi alışkanlık haline getirmiştir:
-Bizim Latife Hanım kraliçe gibidir. Lisan bilir, sefir ağırlar, sosyetik misafirleri nasıl kabul edeceğini bilir, kültürlü, aydın kadındır.
Ancak bir gün Atatürk'e Armstrong'un Bozkurt kitabı getirildiğinde özel hayatıyla ilgili bölümleri okuyunca kaşları çatılmıştır:
-Bu İngiliz benim evime giremez. Hususi hayatıma nüfuz edemez. Bizim Latife Hanım Avrupa'da tahsil etmiştir. Ona bunları olsa olsa o yazdırtmıştır. İngiliz, hususi hayatımı bilir ama bir yere kadar bilir. demiştir. Bakınız Turhan Gürkan, Atatürk'ün Uşağının Gizli Defteri, Fer Yayınları, İstanbul, 1971 s.190 - ^ . 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . web.archive.org. 16 Temmuz 2023. 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2023.
- ^ . 5 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
- Uşakizade Köşkü'nün resmî web sitesi
| Wikimedia Commons'ta Latife Uşşakî ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Latife Ussaki ya da Latife Hanim d 17 Haziran 1898 Izmir o 12 Temmuz 1975 Istanbul Turkiye Cumhuriyeti nin kurucusu Mustafa Kemal Ataturk un ilk ve tek evliliginde esiydi 29 Ocak 1923 ile 5 Agustos 1925 tarihleri arasinda iki bucuk yil Ataturk ile evli kalmistir Ataturk ile evliligi ve bu evliligin bitisi Turkiye Cumhuriyeti tarihi acisindan onemli ve populer bir konudur Latife UssakiLatife Hanim 1923Turkiye Cumhurbaskani esiGorev suresi 29 Ekim 1923 5 Agustos 1925Yerine gelen Mevhibe InonuKisisel bilgilerDogum 17 Haziran 1898 1898 06 17 Izmir Aydin Vilayeti Osmanli ImparatorluguOlum 12 Temmuz 1975 77 yasinda Istanbul TurkiyeOlum nedeni Meme kanseriDefin yeri Edirnekapi Sehitligi IstanbulVatandasligi Osmanli Imparatorlugu 1898 1922 Turkiye 1923 1975 Milliyeti TurkEvlilik ler Mustafa Kemal Ataturk e 1923 b 1925 Akraba lar Halid Ziya Usakligil kuzeni Vedad Usakligil uzaktan yegeni Bitirdigi okul Sorbonne UniversitesiKazim Karabekir Latife Hanim ve Mustafa Kemal Pasa Edremit yolu uzerindeki Ergama koyunde halk ile birlikte 8 Subat 1923 Hayati17 Haziran 1898 tarihinde Izmir de dogdu Izmir in taninmis ailelerinden Usakligil Sulalesi ne mensuptur ve yazar Halit Ziya Usakligil in kuzenidir Usak kokenli sulale once Helvacizade Izmir e goctukten sonra da Usakizade olarak anilmistir Usakizade Muammer Bey ile Adeviye Hanim in kizi olan Latife nin Vecihe 1907 1992 Ismail 1902 1973 Munci 1910 1932 Omer 1903 1938 ve Rukiye 1908 1970 adlarinda 5 kardesi vardi Usakizade Kosku nun bahcesinde bulunan camli kosk te ilkokulu Istanbul Arnavutkoy Amerikan Kiz Koleji nde ortaokulu ve liseyi okudu Paris te Sorbonne Universitesi nde siyaset ve hukuk egitimi aldi Londra da dil ogrenimi gordu Ingilizce Fransizca Ispanyolca ve Almanca biliyordu Sakarya Meydan Muharebesi nin kazanilmasi uzerine ucuncu sinifta universite egitimini yarida birakarak Gazi Mustafa Kemal Pasa ve ordusunu karsilamaya Izmir e dondu Latife Hanim 1923 Latife Hanim in Mevhibe Inonu ye Kiymetli kardesim Mevhibe Ismet hanimefendiye muhabbetle yazdigi fotografi 9 Eylul 1922 de Turk ordusunun Izmir e girisinin ardindan baskumandana guvenli bir karargah arayisindaki kurmaylari Gazi Mustafa Kemal Pasa yi Goztepe deki Usakizade Ailesi nin koskune goturduler Ebeveynleri o sirada bir yurt disi seyahatinde oldugu icin koskte babaannesiyle birlikte kalan Latife Usaki 14 Eylul den itibaren Gazi Mustafa Kemal Pasa yi koskte agirladi 16 gun suren ve 30 Eylul 1922 tarihinde sona eren bu misafirlikte kosk Mudanya Ateskes Antlasmasi calismalarina sahne oldu 17 Aralik 1922 tarihinde Gazi Mustafa Kemal Pasa nin annesi Zubeyde Hanim saglik sorunlari nedeniyle ve Latife Hanim i da gormek arzusuyla Izmir e gitti Usakizade Ailesi ne ait koskte bugun Latife Hanim Muzesi 28 gun Latife Hanim in konugu olan Zubeyde Hanim 14 Ocak 1923 tarihinde vefat etti O sirada Bati Anadolu gezisinde olan Mustafa Kemal Pasa 27 Ocak ta Izmir e varip annesinin Karsiyaka daki mezarini ziyaret etti Ataturk ile nikahlanmasiMustafa Kemal ve Latife Hanim Mustafa Kemal Ataturk ile Latife Hanim 29 Ocak 1923 tarihinde Muammer Bey in Goztepe deki Usakizade Kosku nde dini nikahla evlendiler Nikah bazi yonlerden donemin adetlerine uymuyordu Yaygin uygulamada kadinlar dini nikahta yer almazken Latife Hanim dini nikahta bulundu Maresal Fevzi Cakmak ve Kazim Karabekir Pasa Mustafa Kemal in Mustafa Abdulhalik Renda ile Salih Bozok ise Latife Hanim in nikah sahidi idi Bu nikahta yasanan ilkler sekiz ay sonra Merkez Kadisi Huseyin oglu Omer Fevzi tarafindan belge haline getirilmis ve tasdik edilmistir Mustafa Kemal ve Latife Hanim Bursa ziyareti sirasinda 31 Agustos 1924 Yeni devletin baskenti Ankara ya gelerek Cankaya da ilk cumhurbaskanligi konutu olarak kullanilan Pembe Kosk te yasadi Esinin istegi uzerine meclisteki oturumlari izlemeye giden Latife Hanim Turkiye Buyuk Millet Meclisi binasina giren ilk kadin oldu Pek cok yurt gezisinde esine eslik etti 1925 te Turk Ocaklari nin ikinci kurultayina Kars Turk Ocagi delegesi sifatiyla katildi Kurultayin 29 Nisan 1925 tarihinde yapilan oturumunda Turk Ocaklari Merkez Idare Heyetine secildi idare heyeti 17 Mayis 1925 tarihinde yaptigi toplantida ocaklarin fahri baskani secildi Bosanmasi ve bosanmadan sonraki yasamiGazi Mustafa Kemal Pasa ile Latife Hanim in evliligi 5 Agustos 1925 tarihinde sona erdi Bosanma haberi 12 Agustos 1925 tarihinde hukumet bildirisi ile duyuruldu Olumune kadar iki yil yurt disinda ve 48 yil zaman zaman Izmir de zaman zaman da Istanbul da yasadi Yasami boyunca evliligi ve esi hakkinda konusmayi da yazmayi da kesinlikle kabul etmedi ikinci kusak yakinlarina da ayni yonde vasiyette bulundu 23 Subat 1924 tarihli Resimli Gazete de yayimlanan bir fotograf Latife Hanim Mustafa Kemal Pasa ve Ismet Pasa ile bir arada 12 Temmuz 1975 tarihinde Istanbul da 76 yasindayken meme kanserinden hayatini kaybetti Donemin Istanbul Valisi Namik Kemal Senturk un gayretiyle kara hava ve deniz birliklerinden olusan bir seref kitasinin katildigi cenazesi 13 Temmuz 1975 tarihinde Tesvikiye Camii nden kaldirildi Edirnekapi Mezarligi ndaki aile mezarligina defnedildi Cenaze icin devlet toreni yapilmadi naasinin uzerine bir Turk bayragi ortulerek defnedildi MirasiLatife Usaki nin anilari ve sakladigi kiymetli belgeler Turk Tarih Kurumu nda saklanmaktadir Gazi Mustafa Kemal Pasa tarafindan Latife Hanim a yurt disinda rahatsiz edilmemesi icin Fatma Zehra Latife Usaki adiyla bir pasaport duzenlenmistir Latife Hanim Usaki soyadini benimsemis ve Ussaki olarak bazi ithaf yazilarinda da kullanmistir Anne ve babasinin ve kardeslerinin Edirnekapi daki mezar taslarinda Ussakli yazarken Latife Hanim in mezar tasinda Ussaki yazmaktadir Latife Hanim in Edirnekapi Sehitligi nde bulunan mezari Istanbul 1981 yilinda Usakizade Kosku nun Izmir Ozel Turk Koleji ne satisi sirasinda alinan tapuda Latife Hanim dahil bes mirascinin soyadi Usakli dir Ayni aileye mensup Halid Ziya nin baba tarafi Usakligil soyadini almistir Usakizade Ailesi nin Buyuk Izmir Yangini nda yok olan 70 parca mulkunun oldugu bilinmektedir Gunumuzde ise Usakizadeler den kalan Izmir de uc kosk bulunmaktadir Basmane Gari nin karsisinda yer alan ve Latife Hanim in da icinde dogdugu kislik konak 200 yasindadir Restorasyona gereksinimi bulunan bu kosk halen ailenin mulkiyetindedir Bugun Izmir Ozel Turk Koleji kampusu icinde yer alan Izmir Goztepe deki yazlik Usakizade Kosku ise 15 Haziran 2001 tarihinden itibaren muzeye donusturuldu Karsiyaka Belediyesi tarafindan restore edilen Izmir Karsiyaka daki bir ikinci kosk Latife Hanim Kosku Ani Evi Zubeyde Hanim Muzesi olarak 19 Mayis 2008 den beri hizmet vermektedir Latife Hanim hakkinda yazilmis kitaplarAdana Turk Ocagi nin hatira defterinde Latife Usaki nin kendi el yazisiyla kaydedilmis bir not Bu zengin topraklara boyle munevver genclere malik olan Turk Adana nin Ocagi daima tutsun 1923 VikisozGazi ve Latife Ismet Bozdag Emre Yayinlari 1991 Mustafa Kemal le 1000 Gun Latife Hanim in Ataturk le Yaptigi Kisa Suren Evliligin Oykusu Nezihe Araz Dunya Yayincilik 2005 Latife Hanimin Sirlari ve Turk Sosyetesi Mehmet Barlas Birey Yayincilik 2005 Latife Hanim Ipek Calislar Dogan Kitap 2006 ISBN 978 9750845147 Latife Hanim in Kagitlari Fatih Bayhan Pegasus Yayinlari 2007 Teyzem Latife Fatih Bayhan M Sadik Oke Pegasus Yayinlari 2011 Sen Latife Degil Latifsin Nezihe Araz Ozgur Yayinlari 2002 Ataturk un Aski Latife Fatih Bayhan Paradoks Kitap 2012 Usakizade Kosku ve Gazi Mustafa Kemal Pasa Ahmet Gurel Izmir Ozel Turk Koleji Yayini 2007 Sizi Serbest Birakmayi Muvafik Bularak Tatlik Ettim Murat Bardakci 2021 ISBN 978 6254052309Ayrica bakinizFikriye HanimKaynakca Balkaya Ihsan Sabri 28 Mart 2014 ATATURK UN ESI LATIFE HANIM DAN ALI FETHI OKYAR IN ESI GALIBE HANIM A MEKTUPLAR Ataturk Yolu Dergisi 14 55 0 0 doi 10 1501 Tite 0000000413 ISSN 1303 5290 8 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2022 Kolektif 1 Aralik 2011 Notos Oyku 31 Latin Amerika Edebiyati Aralik 2011 Ocak 2012 Notos Kitap Yayincilik Egitim Danismanlik ve Sanal Hizmetler Tic Ltd Sti Kilic Salemi 28 Subat 2010 MUSTAFA KEMAL ATATURK PASA NIN BATI ANADOLU GEZISI VE KARSILAMA TORENLERI Ataturk Universitesi Turkiyat Arastirmalari Enstitusu Dergisi 8 ISSN 1300 9052 Adana yi ziyaretinde Latife Mustafa Kemal imzasi ile Turk Ocagi binasinin acilisinda Hatira Defteri ne Bu zengin topraklara boyle munevver genclere malik olan Turk Adana nin Ocagi daima tutsun cumlesini yazmistir Hatira Defterindeki notta 15 Mart 29 yazilidir Salep Mustafa 1 Kasim 2021 TURK OCAKLARI IKINCI KURULTAYI NIN CUMHURIYET DONEMI MILLIYETCILIK ANLAYISINA ETKILERI History Studies International Journal of History 13 5 2110 2120 doi 10 9737 hist 2021 1050 Fusun Ustel 2010 Imparatorluktan Ulus Devlete Turk Milliyetciligi Turk Ocaklari Istanbul Iletisim Yayinlari s 175 ISBN 9 789754706123 1927 1938 arasinda Ataturk un usakligini yapmis olan Cemal Granda ya gore Ataturk Latife Hanim dan ayrildiktan sonra bile yeri geldigi zaman ondan saygiyla soz etmeyi aliskanlik haline getirmistir Bizim Latife Hanim kralice gibidir Lisan bilir sefir agirlar sosyetik misafirleri nasil kabul edecegini bilir kulturlu aydin kadindir Ancak bir gun Ataturk e Armstrong un Bozkurt kitabi getirildiginde ozel hayatiyla ilgili bolumleri okuyunca kaslari catilmistir Bu Ingiliz benim evime giremez Hususi hayatima nufuz edemez Bizim Latife Hanim Avrupa da tahsil etmistir Ona bunlari olsa olsa o yazdirtmistir Ingiliz hususi hayatimi bilir ama bir yere kadar bilir demistir Bakiniz Turhan Gurkan Ataturk un Usaginin Gizli Defteri Fer Yayinlari Istanbul 1971 s 190 27 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi web archive org 16 Temmuz 2023 16 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Temmuz 2023 5 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Dis baglantilarUsakizade Kosku nun resmi web sitesiWikimedia Commons ta Latife Ussaki ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir