Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Leif Ericson, (Eski İskandinavca: Leif Erícsson) (970 – 1020), İzlandalı kâşif ve Amerika'ya ilk ayak basan Avrupalıdır. Bugün Kanada sınırları içinde kalan Newfoundland'i bulmak için yola çıkmış ve kıtanın farklı bölümlerini keşfetmiştir.
Leif Ericson | |
|---|---|
 Seattle Limanı, Shilshole Bay Marina'daki Leif Erikson anıtı | |
| Doğum | 970 İzlanda, Commonwealth |
| Ölüm | 1020 (50 yaşında) Grönland |
| Milliyet | İzlandalı |
| Meslek | Kaşif |
| Tanınma nedeni | Vinland'da İlk Avrupalı olarak bilinir (Kuzey Amerika'nın bir bölümü; muhtemelen Newfoundland) |
| Partner(ler) | Thorgunna (c. 999) |
| Çocuk(lar) | Thorgils, Thorkell |
| Akraba(lar) | Kızıl Erik (baba), Þjóðhildur (anne), Thorvald, Thorstein ve Freydís (kardeşler) |
Yaşam
Leif Ericson'ın 970 yılında İzlanda'da Kızıl Erik (Eski İskandinavca: Eiríkr rauði) ve Thorhild'in (Eski İskandinavca:Þjóðhildr) oğlu olarak dünyaya geldiği rivayet edilir. Babası da Norveçli bir denizci olan Ericson'ın iki erkek ve bir de kız kardeşi vardır. Thorgunna adında bir kadın ile evlenmiş ve bir oğlu olmuştur.
Keşifleri
Norveç'te kaldığı süre içerisinde o dönemdeki birçok Norveçli gibi o da dinini değiştirerek Hristiyan oldu. Norveç Kralı'na giderek hizmete hazır olduğunu söyledi. Kraldan aldığı görev doğrultusunda Grönland'ın batı kısımlarını görmek için keşif gezisine çıktı. Aslında Amerika kıtasını ilk kez gören ve rapor eden Bjarni Herjólfsson'dan satın almış olduğu gemi ile bu toprakları kendisi de görmek için yola çıktı. Bu topraklar büyük olasılıkla Kanada'nın Newfoundland bölgesiydi.
Helluland ve Markland
Keşfini derinleştirmek için yoluna devam etmekte olan Ericson’ın karşılaştığı yer, düz kayalıklara sahip bir bölgeydi. Muhtemelen bugünkü Baffin Adası’na çıkan Ericson bu bölgeye Helluland adını verdi Hellur Eski İskandinav dilinde düz kayalık anlamına gelir. Kâşif bir sonraki durağında ormanlık ve kumluk topraklar ile karşılaştı. Bugünkü Labrador olduğu düşünülen bu bölgeye de ‘’ormanlık’’ anlamına gelen Markland adını vererek, yeni bir kıta bulduğundan habersiz buradan ayrıldı.
Vinland'a yerleşme
Leif Ericson ve mürettebatı bir süre sonra bu bölgeye tekrar geldiklerinde ırmaklarda yaşayan oldukça iri somon balıklarının fazlalığı, iklimin Norveç’inkine kıyasla çok daha yumuşak olması, kışın çok az miktar buzun olması ve yıl boyunca yeşil otların görülebilmesinden etkilenmişler ve birkaç da ev inşâ etmişlerdir. Ericson’ın Tırkır adındaki adamı – Tırkır o dönemde bir Türk ismidir, fakat Türklerin o dönemde o coğrafyaya olan uzaklıkları nedeni ile bu kişinin o dönemde hâlâ Türk isimleri almakta olan bir kavim olan Macarlar’dan olması kuvvetle muhtemeldir- bölgede yaban üzümleri bulmuş ve Leif bunun ardından bölgenin adını ‘’Vinland’’ olarak değiştirmiştir.
Ölümünden sonra
Leif Ericson'ın hayatının genelinde olduğu gibi nerede, ne zaman, ne şartlarda öldüğü hakkında da yeterli bilgi yoktur. Sadece 1020 yılında öldüğü rivayet edilir. Kâşifin ölümünden sonra, bugün, dünyanın pek çok yerinde onun ya da koyduğu isimler ile anılan birçok yer, kuruluş ve mekân vardır. İzlanda’daki Leifur Eiríksson Havaalanı ve adına dikilmiş heykeller bunlardan sadece birkaçıdır. 1964 yılında Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Lyndon Baines Johnson 9 Ekim gününü Amerika Birleşik Devletleri’nde Leif Ericson Günü olarak ilân etmiştir. Günümüzde kendisi hakkında ortaya atılan iddialardan biri de Ericson’ın Hudson Körfezi ya da Büyük Göller yolu ile Minnesota ‘ya kadar ulaştığıdır.
Popüler Kültür
- SüngerBob KareŞort'un bir bölümünde (Dostum Köpük) Süngerbob, "Leif Erikson" gününü kutlamaktadır.
- 2022 yılında Netflix'te yayınlanan Vikings: Valhalla dizisinde kendisini canlandırmaktadır.
- 'nın yazdığı Vinland Saga mangasında yer almaktadır.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Leif Ericson ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- (İngilizce) A reconstructed portrait of Leif Ericsson7 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce) Biography at the Dictionary of Canadian Biography Online 30 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (İngilizce) Leif Ericson Homepage27 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Notlar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Leif Ericson Eski Iskandinavca Leif Ericsson 970 1020 Izlandali kasif ve Amerika ya ilk ayak basan Avrupalidir Bugun Kanada sinirlari icinde kalan Newfoundland i bulmak icin yola cikmis ve kitanin farkli bolumlerini kesfetmistir Leif EricsonSeattle Limani Shilshole Bay Marina daki Leif Erikson anitiDogum970 Izlanda CommonwealthOlum1020 50 yasinda GronlandMilliyetIzlandaliMeslekKasifTaninma nedeniVinland da Ilk Avrupali olarak bilinir Kuzey Amerika nin bir bolumu muhtemelen Newfoundland Partner ler Thorgunna c 999 Cocuk lar Thorgils ThorkellAkraba lar Kizil Erik baba THjodhildur anne Thorvald Thorstein ve Freydis kardesler St Paul Minnesota da Leif Ericson onuruna yapilmis olan heykelVinland Haritasi Izlanda Sagalarinda Leif Ericson un yerlestigi aktarilan Vinland in yer almasindan dolayi bu ad verildi 13 yuzyila ait orijinalin 15 yuzyilda cizilen kopyasi oldugu iddia edildi ve Kolomb Oncesi Okyanus Otesi Temas in delili olarak gosterildi Ancak 20 yuzyilda hazirlanan sahte bir delil oldugu dusunulmektedir YasamLeif Ericson in 970 yilinda Izlanda da Kizil Erik Eski Iskandinavca Eirikr raudi ve Thorhild in Eski Iskandinavca THjodhildr oglu olarak dunyaya geldigi rivayet edilir Babasi da Norvecli bir denizci olan Ericson in iki erkek ve bir de kiz kardesi vardir Thorgunna adinda bir kadin ile evlenmis ve bir oglu olmustur KesifleriNorvec te kaldigi sure icerisinde o donemdeki bircok Norvecli gibi o da dinini degistirerek Hristiyan oldu Norvec Krali na giderek hizmete hazir oldugunu soyledi Kraldan aldigi gorev dogrultusunda Gronland in bati kisimlarini gormek icin kesif gezisine cikti Aslinda Amerika kitasini ilk kez goren ve rapor eden Bjarni Herjolfsson dan satin almis oldugu gemi ile bu topraklari kendisi de gormek icin yola cikti Bu topraklar buyuk olasilikla Kanada nin Newfoundland bolgesiydi Helluland ve MarklandEricson in izledigi rota Kesfini derinlestirmek icin yoluna devam etmekte olan Ericson in karsilastigi yer duz kayaliklara sahip bir bolgeydi Muhtemelen bugunku Baffin Adasi na cikan Ericson bu bolgeye Helluland adini verdi Hellur Eski Iskandinav dilinde duz kayalik anlamina gelir Kasif bir sonraki duraginda ormanlik ve kumluk topraklar ile karsilasti Bugunku Labrador oldugu dusunulen bu bolgeye de ormanlik anlamina gelen Markland adini vererek yeni bir kita buldugundan habersiz buradan ayrildi Vinland a yerlesmeLeif Ericson ve murettebati bir sure sonra bu bolgeye tekrar geldiklerinde irmaklarda yasayan oldukca iri somon baliklarinin fazlaligi iklimin Norvec inkine kiyasla cok daha yumusak olmasi kisin cok az miktar buzun olmasi ve yil boyunca yesil otlarin gorulebilmesinden etkilenmisler ve birkac da ev insa etmislerdir Ericson in Tirkir adindaki adami Tirkir o donemde bir Turk ismidir fakat Turklerin o donemde o cografyaya olan uzakliklari nedeni ile bu kisinin o donemde hala Turk isimleri almakta olan bir kavim olan Macarlar dan olmasi kuvvetle muhtemeldir bolgede yaban uzumleri bulmus ve Leif bunun ardindan bolgenin adini Vinland olarak degistirmistir Olumunden sonraLeif Ericson in hayatinin genelinde oldugu gibi nerede ne zaman ne sartlarda oldugu hakkinda da yeterli bilgi yoktur Sadece 1020 yilinda oldugu rivayet edilir Kasifin olumunden sonra bugun dunyanin pek cok yerinde onun ya da koydugu isimler ile anilan bircok yer kurulus ve mekan vardir Izlanda daki Leifur Eiriksson Havaalani ve adina dikilmis heykeller bunlardan sadece birkacidir 1964 yilinda Amerika Birlesik Devletleri Baskani Lyndon Baines Johnson 9 Ekim gununu Amerika Birlesik Devletleri nde Leif Ericson Gunu olarak ilan etmistir Gunumuzde kendisi hakkinda ortaya atilan iddialardan biri de Ericson in Hudson Korfezi ya da Buyuk Goller yolu ile Minnesota ya kadar ulastigidir Populer KulturSungerBob KareSort un bir bolumunde Dostum Kopuk Sungerbob Leif Erikson gununu kutlamaktadir 2022 yilinda Netflix te yayinlanan Vikings Valhalla dizisinde kendisini canlandirmaktadir nin yazdigi Vinland Saga mangasinda yer almaktadir Dis baglantilarWikimedia Commons ta Leif Ericson ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Ingilizce A reconstructed portrait of Leif Ericsson7 Ocak 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Biography at the Dictionary of Canadian Biography Online 30 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Leif Ericson Homepage27 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Notlar