Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Leon Zaven Surmelian (Ermenice: Լեւոն Զաւէն Սիւրմէլեան; 24 Kasım 1905 - 3 Ekim 1995) Amerikalı Ermeni yazardır. Surmelian 1922'de Amerika'ya taşınmış ve yaşamı boyunca üç ana eser yazmıştır.Ermeni Kırımı'ndan kurtulan Surmelian, ilk İngilizce kitabı Soruyorum Size Hanımlar ve Beyler'i 1945'te yayımlamıştır. Ayrıca Sasonlu Tavit Destanı'nı İngilizceye çevirmesiyle tanınmaktadır.
| Leon Zaven Surmelian Լեւոն Զաւէն Սիւրմէլեան | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Leon Zaven Surmelian 24 Kasım 1905 Trabzon, Trabzon Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 3 Ekim 1995 (89 yaşında) Kaliforniya, Amerika Birleşik Devletleri |
| Meslek | Yazar |
| Dil | Ermenice ve İngilizce |
| Milliyet | Amerikalı Ermeniler |
| Alma mater | Kansas Devlet Üniversitesi |
| Konu | Ermeni edebiyatı |
| Önemli eserler | Soruyorum Size Hanımlar ve Beyler Joyous Light |
| İmza |  |
İlk yılları
Leon Surmelian 24 Kasım 1905'te eczacı Garabed Surmelian ve Zvart Diradurian'ın üçüncü çocuğu olarak doğdu. Surmelian'ın iki kız, bir erkek kardeşi vardı. Surmelian, babasının Ermeni-Türk dostluğunun destekçisi olduğunu ve Trabzon'da Rusya'yı eleştiren tek Ermeni olduğunu kaydetmiştir. Amcası Leon ise Ermeni Devrimci Fedarasyonu'na üyeydi.
1915'teki Ermeni Kırımı sırasında anne ve babasını kaybeden Surmelian, üç kardeşiyle birlikte aile dostu bir Yunan doktor tarafından evlat edinildi. 1916'da Rus gemisiyle önce Batum'a, oradan da Krasnodar'a gitti. 1918'de Birinci Dünya Savaşı'nın sona ermesiyle arkadaşlarıyla birlikte İstanbul'a geldi. Sonrasında eğitimi için Ermenistan'daki Armaş Tarım Okulu'na gitti. Ermenistan'da geçirdiği bir yılın ardından İstanbul'a döndü ve yetimhanede yaşadı. Yetimhanede yaşadığı süre boyunca dini okulda eğitim gören Surmelian, 16 yaşında İçişleri Komiserliğinde sekreter yardımcısı olarak görev yaptı.
1922'de Ermeni Tarım Birliği, Surmelian'ın Amerika'ya gitmesine yardımcı oldu. Surmelian, lisans eğitimini Kansas Eyalet Üniversitesi Tarım Yönetimi bölümünde tamamladı.
Kariyeri
Surmelian aslında Amerika'da tarım eğitimi aldıktan sonra Ermenistan'a dönüp ülkeyi yeniden düzenlemek istiyordu. Her ne kadar yazdığı şiirde ülkeye yardım etmenin en iyi yolunun tarım okumak olmadığını yazsa da, daha sonra kendisini "kriz zamanlarında düzenli mühendislik yapan "ruhun mühendisi"" olarak tanımlamıştır.
Surmelian, 1920'de Ermeni şair Vahan Tekeyan ile İstanbul Ermeni Merkez Okulu'nun amfitiyatrosunda tanışmış, bu tarihten sonra yazdıkları kayıt altına alınmıştır. Tekeyan, İstanbul'da yayınlanan The People's Voice dergisinin editörüydü ve Surmelian'a şiirlerini düzenleyip dergisinde yayınlamayı teklif etti. Tekeyan, 1924'te Surmelian'ın şiirlerini topladığı Neşeli Işık (Lus Zvart) adlı eserini Paris'te yayınladı.
1931'den 1932'ye kadar ilk Ermeni-Amerikan haftalık gazetesi Armenian Messenger'ın editörlüğünü yaptı. 1937'de Amerikan vatandaşı olan Surmelian, 1943'ten 1944'e kadar Los Angeles Eyalet Bölümü Şartlı Tahliye Departmanında çalıştı. Ayrıca 1944-1945 yılları arasında Metro-Goldwyn-Mayer için senaryo yazarlığı yaptı.
1945'te Ermeni Kırımı döneminde geçen Soruyorum Size Hanımlar ve Beyler adlı otobiyografisini yayımladı. Eser daha sonra İtalyanca, İsveççe, Çekçe ve Türkçe'ye çevrildi.
1950'de kısa öykülerden oluşan 98.6° adlı koleksiyonunu yayınladı. 1958'de ise Ermeni halk hikâyelerini anlattığı Apples of Immortality: Folktales of Armenia adlı eserini yayımladı. 1964'te ise Ermeni ulusal destanı Sasonlu Tavit'i İngilizceye çevirdi. Her iki eser de UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras listesine dahil edilmiştir.
Surmelian, Sasonlu Tavit'i İngilizceye çevirdiği dönemde Güney Kaliforniya Üniversitesi'nde ders veriyordu. 1969 yılına kadar Güney Kaliforniya Üniversitesi'nde ders vermeye devam etti. 1969 yılında son eseri olan Techniques of Fiction Writing: Measure and Madness'ı yayınladı. Bu eser modern kurgu eserleri üzerine bir eğitim kitabıydı Surmelian, 3 Ekim 1995'te öldü ve Los Angeles Hollywood Tepelerindeki mezarlığa defnedildi.
Çalışmaları
Surmelian'ın 1924'te yayınlanan ilk ve tek Ermenice eseri Neşeli Işık dünya çapında ilgi gördü. Surmelian 19 yaşında yazdığı bu eserle dünya çapındaki Ermeni cemaatlerinden övgü aldı
Surmelian'ın otobiyografisi ve ilk İngilizce çalışması olan Soruyorum Size Hanımlar ve Beyler uluslararası alanda övgü topladı. Eser, 1945'teki yayınlanışından sonra birçok dile çevrildi. Kitap, 2018 yılında Londra'daki Ermeni Enstitüsü tarafından ek fotoğraflar, harita ve sözlük ile yeniden yayınlandı.
1968'de Kaliforniya Üniversitesi Yayınları tarafından yayınlanan Apples of Immortality'de 40 Ermeni halk hikâyesi yer almaktaydı. Surmelian'a göre, Ermeni olmayanların kitabı anlaması için kitapta birtakım düzenlemelerin yapılması gerekliydi. 319 sayfadan oluşan kitap değişik eleştiriler aldı. Surmelian'ın halk hikâyeleri hakkındaki yorumunda Ermeni erkeklerin iki eşli olduğu yazmaktaydı. Ermeni erkeklerin geleneksel olarak tek eşli olduğu kabul edildiği için eleştirmenler bu yorumu eleştirmiştir. Ermeni halk hikâyeleri Stewart Irwin tarafından resimlendirildi. Bir eleştirmen, kitaptaki her hikâyenin İngiliz halk hikâyelerinde eş değeri olduğunu not etmiştir.
Surmelian'ın köylülerin sözlü destanlarına dayanan 280 sayfalık Sasonlu Tavit'i 1964'te yayınlandı. Paul Sagsoorian tarafından resimlendirilen ve Homerik kabul edilen roman, 25 sayfalık giriş bölümüyle başlamaktadır. Kitabın sonraki bölümünde ise Hristiyan savaşçıların Müslümanlarla savaştığı Sanasar ve Balthasar, Büyük Meherr, Splendid David ve Meherr Junior adlı dört destan yer almaktadır. Kitap, lirik şarkıya bağlı kalmadan şiirsel nitelikleri, metaforları, imgeleri ve retoriklerini koruyabildiği için olumlu eleştiriler almıştır. Eleştirmenler, kitabın düzensiz stil, tekrarlar, kaliteli anlatı sıçramaları ve eylemlerin özet açıklamaları desteklenmiş ayrıntılı konuşmalardan oluştuğunu belirtmektedir.
Surmelian'ın 1969'da yayımlanan son kitabı, Techniques of Fiction Writing: Measure and Madness'tır. Modern kurgu anlamında eğitici olan eserde Flaubert, Joyce, Dostoyevsky ve Hemingway'den örnekler yer almaktadır. Çevrimiçi ulaşılabilen kitap günümüzde halen daha sınıflarda kullanılmaktadır.
Etkiler
Surmelian 19 yaşında yazdığı eserinden sonra Ermenice yazmayı bıraktı ve sadece İngilizce eserler verdi. Aynı zamanda Ermeniceyle ilişkilendirilen 'Levon' ismini 'Leon' olarak değiştirdi. Kaliforniya'da yaşayan bir başka Ermeni-Amerikan Noubar Ağişian, Surmelian'ın anadilinde yazmayı reddetmesini savundu ve "günümüzde Ermenice kitap okuyan kaldı mı?" diye sordu.
Surmelian'ın Neşeli Işık şiirlerinin düzenlemesinde yardımcı olan Vahan Tekeyan, Surmelian ile sık sık mektuplaşmıştır. Daha sonra mektupları yayınlayan Surmelian, Tekeyan'ın akıl hocası olduğunu ve sonraki yazılarını büyük ölçüde etkilediğini açıklamıştır. Tekmelyan'a yazdığı mektuplarda, hem Ermenice hem İngilizcede uzmanlaşmanın mümkün olmayacağını ve bu nedenle daha geniş bir kitleye hitap etmek için çalışmalarını İngilizce yazacağını açıklamıştır. Artık anadilinde yazmamış olsa da, eserleri yaşamı boyunca çeşitli İngilizce edebiyat dergilerinde yayınlanmıştır.
Yunan eleştirmen Kyriacos Hadjioannou, Sasonlu Tavit eserindeki Ermeni kadınların karışık tasvirinden dolayı, Surmelian'ın yazılarında hafif bir Müslüman etkisi olduğunu savunmuştur.
Surmelian, Ermeni hikâyelerini farklı dilde yazma konusunda Bohemyalı yazar Franz Werfel ve Ermeni-Amerikalı yazar William Saroyan'dan ilham aldığını yazmıştır. Saroyan, daha sonra Surmelian'ın Soruyorum Size Hanımlar ve Beyler'ın giriş bölümünü yazmıştır. Surmelian, günümüzde Saroyan'dan sonra en çok okunan Amerikalı Ermeni yazar olarak bilinmektedir.
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i "World Literature Today, No. 3". World Literature Today. 59. Yaz 1985.
- ^ a b c d e f "Who's Who in the West, 7th Ed". De Gruyter. 1960. 2 Nisan 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mart 2018.
- ^ a b c d e I Ask You, Ladies and Gentlemen. E.P. Dutton and Company. 1945. ss. 1-96.
- ^ a b c "Books Abroad, No. 2". Books Abroad. 40: 218. Bahar 1966. doi:10.2307/40120701.
- ^ a b c d Loys Zvart. Paris: Nor Kir. 1950. ss. 1-23.
- ^ a b "Bulletin of the School of Oriental and African Studies, No. 2". Bulletin of the School of Oriental and African Studies. 32: 406-408. 1969.
- ^ a b Techniques of Fiction Writing: Measure and Madness Hardcover. New York: Doubleday. 1969. ss. Blurb. ISBN .
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Haziran 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ağustos 2020.
- ^ https://articles.latimes.com/1995-10-06/local/me-53820_1_san-fernando-mortuary []
- ^ "The Journal of American Folklore, No. 327". The Journal of American Folklore. 83: 85-86. Bahar 1970. doi:10.2307/538789.
- ^ "Folklore No. 3". Folklore. 77: 233-234. Sonbahar 1966.
- ^ "Man, New Series, No. 3". Man, New Series. 4: 494-495. Sonbahar 1969.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Leon Zaven Surmelian Ermenice Լեւոն Զաւէն Սիւրմէլեան 24 Kasim 1905 3 Ekim 1995 Amerikali Ermeni yazardir Surmelian 1922 de Amerika ya tasinmis ve yasami boyunca uc ana eser yazmistir Ermeni Kirimi ndan kurtulan Surmelian ilk Ingilizce kitabi Soruyorum Size Hanimlar ve Beyler i 1945 te yayimlamistir Ayrica Sasonlu Tavit Destani ni Ingilizceye cevirmesiyle taninmaktadir Leon Zaven Surmelian Լեւոն Զաւէն ՍիւրմէլեանDogumLeon Zaven Surmelian 24 Kasim 1905 Trabzon Trabzon Vilayeti Osmanli ImparatorluguOlum3 Ekim 1995 89 yasinda Kaliforniya Amerika Birlesik DevletleriMeslekYazarDilErmenice ve IngilizceMilliyetAmerikali ErmenilerAlma materKansas Devlet UniversitesiKonuErmeni edebiyatiOnemli eserlerSoruyorum Size Hanimlar ve Beyler Joyous Light Apples of Immortality Folktales of Armenia Daredevils of Sassoun Techniques of Fiction Writing Measure and MadnessImzaIlk yillariLeon Surmelian 24 Kasim 1905 te eczaci Garabed Surmelian ve Zvart Diradurian in ucuncu cocugu olarak dogdu Surmelian in iki kiz bir erkek kardesi vardi Surmelian babasinin Ermeni Turk dostlugunun destekcisi oldugunu ve Trabzon da Rusya yi elestiren tek Ermeni oldugunu kaydetmistir Amcasi Leon ise Ermeni Devrimci Fedarasyonu na uyeydi 1915 teki Ermeni Kirimi sirasinda anne ve babasini kaybeden Surmelian uc kardesiyle birlikte aile dostu bir Yunan doktor tarafindan evlat edinildi 1916 da Rus gemisiyle once Batum a oradan da Krasnodar a gitti 1918 de Birinci Dunya Savasi nin sona ermesiyle arkadaslariyla birlikte Istanbul a geldi Sonrasinda egitimi icin Ermenistan daki Armas Tarim Okulu na gitti Ermenistan da gecirdigi bir yilin ardindan Istanbul a dondu ve yetimhanede yasadi Yetimhanede yasadigi sure boyunca dini okulda egitim goren Surmelian 16 yasinda Icisleri Komiserliginde sekreter yardimcisi olarak gorev yapti 1922 de Ermeni Tarim Birligi Surmelian in Amerika ya gitmesine yardimci oldu Surmelian lisans egitimini Kansas Eyalet Universitesi Tarim Yonetimi bolumunde tamamladi KariyeriArmas Manastiri Osmanli yonetiminde Ermenistan Surmelian aslinda Amerika da tarim egitimi aldiktan sonra Ermenistan a donup ulkeyi yeniden duzenlemek istiyordu Her ne kadar yazdigi siirde ulkeye yardim etmenin en iyi yolunun tarim okumak olmadigini yazsa da daha sonra kendisini kriz zamanlarinda duzenli muhendislik yapan ruhun muhendisi olarak tanimlamistir Surmelian 1920 de Ermeni sair Vahan Tekeyan ile Istanbul Ermeni Merkez Okulu nun amfitiyatrosunda tanismis bu tarihten sonra yazdiklari kayit altina alinmistir Tekeyan Istanbul da yayinlanan The People s Voice dergisinin editoruydu ve Surmelian a siirlerini duzenleyip dergisinde yayinlamayi teklif etti Tekeyan 1924 te Surmelian in siirlerini topladigi Neseli Isik Lus Zvart adli eserini Paris te yayinladi 1931 den 1932 ye kadar ilk Ermeni Amerikan haftalik gazetesi Armenian Messenger in editorlugunu yapti 1937 de Amerikan vatandasi olan Surmelian 1943 ten 1944 e kadar Los Angeles Eyalet Bolumu Sartli Tahliye Departmaninda calisti Ayrica 1944 1945 yillari arasinda Metro Goldwyn Mayer icin senaryo yazarligi yapti 1945 te Ermeni Kirimi doneminde gecen Soruyorum Size Hanimlar ve Beyler adli otobiyografisini yayimladi Eser daha sonra Italyanca Isvecce Cekce ve Turkce ye cevrildi 1950 de kisa oykulerden olusan 98 6 adli koleksiyonunu yayinladi 1958 de ise Ermeni halk hikayelerini anlattigi Apples of Immortality Folktales of Armenia adli eserini yayimladi 1964 te ise Ermeni ulusal destani Sasonlu Tavit i Ingilizceye cevirdi Her iki eser de UNESCO Somut Olmayan Kulturel Miras listesine dahil edilmistir Surmelian Sasonlu Tavit i Ingilizceye cevirdigi donemde Guney Kaliforniya Universitesi nde ders veriyordu 1969 yilina kadar Guney Kaliforniya Universitesi nde ders vermeye devam etti 1969 yilinda son eseri olan Techniques of Fiction Writing Measure and Madness i yayinladi Bu eser modern kurgu eserleri uzerine bir egitim kitabiydi Surmelian 3 Ekim 1995 te oldu ve Los Angeles Hollywood Tepelerindeki mezarliga defnedildi CalismalariSoruyorum Size Hanimlar ve Beyler in Turkce kopyasi Surmelian in 1924 te yayinlanan ilk ve tek Ermenice eseri Neseli Isik dunya capinda ilgi gordu Surmelian 19 yasinda yazdigi bu eserle dunya capindaki Ermeni cemaatlerinden ovgu aldi Surmelian in otobiyografisi ve ilk Ingilizce calismasi olan Soruyorum Size Hanimlar ve Beyler uluslararasi alanda ovgu topladi Eser 1945 teki yayinlanisindan sonra bircok dile cevrildi Kitap 2018 yilinda Londra daki Ermeni Enstitusu tarafindan ek fotograflar harita ve sozluk ile yeniden yayinlandi 1968 de Kaliforniya Universitesi Yayinlari tarafindan yayinlanan Apples of Immortality de 40 Ermeni halk hikayesi yer almaktaydi Surmelian a gore Ermeni olmayanlarin kitabi anlamasi icin kitapta birtakim duzenlemelerin yapilmasi gerekliydi 319 sayfadan olusan kitap degisik elestiriler aldi Surmelian in halk hikayeleri hakkindaki yorumunda Ermeni erkeklerin iki esli oldugu yazmaktaydi Ermeni erkeklerin geleneksel olarak tek esli oldugu kabul edildigi icin elestirmenler bu yorumu elestirmistir Ermeni halk hikayeleri Stewart Irwin tarafindan resimlendirildi Bir elestirmen kitaptaki her hikayenin Ingiliz halk hikayelerinde es degeri oldugunu not etmistir Surmelian in koylulerin sozlu destanlarina dayanan 280 sayfalik Sasonlu Tavit i 1964 te yayinlandi Paul Sagsoorian tarafindan resimlendirilen ve Homerik kabul edilen roman 25 sayfalik giris bolumuyle baslamaktadir Kitabin sonraki bolumunde ise Hristiyan savascilarin Muslumanlarla savastigi Sanasar ve Balthasar Buyuk Meherr Splendid David ve Meherr Junior adli dort destan yer almaktadir Kitap lirik sarkiya bagli kalmadan siirsel nitelikleri metaforlari imgeleri ve retoriklerini koruyabildigi icin olumlu elestiriler almistir Elestirmenler kitabin duzensiz stil tekrarlar kaliteli anlati sicramalari ve eylemlerin ozet aciklamalari desteklenmis ayrintili konusmalardan olustugunu belirtmektedir Surmelian in 1969 da yayimlanan son kitabi Techniques of Fiction Writing Measure and Madness tir Modern kurgu anlaminda egitici olan eserde Flaubert Joyce Dostoyevsky ve Hemingway den ornekler yer almaktadir Cevrimici ulasilabilen kitap gunumuzde halen daha siniflarda kullanilmaktadir EtkilerSurmelian 19 yasinda yazdigi eserinden sonra Ermenice yazmayi birakti ve sadece Ingilizce eserler verdi Ayni zamanda Ermeniceyle iliskilendirilen Levon ismini Leon olarak degistirdi Kaliforniya da yasayan bir baska Ermeni Amerikan Noubar Agisian Surmelian in anadilinde yazmayi reddetmesini savundu ve gunumuzde Ermenice kitap okuyan kaldi mi diye sordu Surmelian in Neseli Isik siirlerinin duzenlemesinde yardimci olan Vahan Tekeyan Surmelian ile sik sik mektuplasmistir Daha sonra mektuplari yayinlayan Surmelian Tekeyan in akil hocasi oldugunu ve sonraki yazilarini buyuk olcude etkiledigini aciklamistir Tekmelyan a yazdigi mektuplarda hem Ermenice hem Ingilizcede uzmanlasmanin mumkun olmayacagini ve bu nedenle daha genis bir kitleye hitap etmek icin calismalarini Ingilizce yazacagini aciklamistir Artik anadilinde yazmamis olsa da eserleri yasami boyunca cesitli Ingilizce edebiyat dergilerinde yayinlanmistir Yunan elestirmen Kyriacos Hadjioannou Sasonlu Tavit eserindeki Ermeni kadinlarin karisik tasvirinden dolayi Surmelian in yazilarinda hafif bir Musluman etkisi oldugunu savunmustur Surmelian Ermeni hikayelerini farkli dilde yazma konusunda Bohemyali yazar Franz Werfel ve Ermeni Amerikali yazar William Saroyan dan ilham aldigini yazmistir Saroyan daha sonra Surmelian in Soruyorum Size Hanimlar ve Beyler in giris bolumunu yazmistir Surmelian gunumuzde Saroyan dan sonra en cok okunan Amerikali Ermeni yazar olarak bilinmektedir Kaynakca a b c d e f g h i World Literature Today No 3 World Literature Today 59 Yaz 1985 a b c d e f Who s Who in the West 7th Ed De Gruyter 1960 2 Nisan 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mart 2018 a b c d e I Ask You Ladies and Gentlemen E P Dutton and Company 1945 ss 1 96 a b c Books Abroad No 2 Books Abroad 40 218 Bahar 1966 doi 10 2307 40120701 a b c d Loys Zvart Paris Nor Kir 1950 ss 1 23 a b Bulletin of the School of Oriental and African Studies No 2 Bulletin of the School of Oriental and African Studies 32 406 408 1969 a b Techniques of Fiction Writing Measure and Madness Hardcover New York Doubleday 1969 ss Blurb ISBN 0385063911 Arsivlenmis kopya 14 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Agustos 2020 https articles latimes com 1995 10 06 local me 53820 1 san fernando mortuary yalin URL The Journal of American Folklore No 327 The Journal of American Folklore 83 85 86 Bahar 1970 doi 10 2307 538789 Folklore No 3 Folklore 77 233 234 Sonbahar 1966 Man New Series No 3 Man New Series 4 494 495 Sonbahar 1969