Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
William Saroyan (Ermenice: Վիլյամ Սարոյան (Ուիլյամ Սարոեան, Vilyam Saroyan; d. 31 Ağustos 1908, Fresno – ö. 18 Mayıs 1981, Fresno), Ermeni asıllı Amerikalı roman, hikaye ve tiyatro yazarıydı. 1940'ta Pulitzer Drama Ödülü'nü kazandı ve 1943'te The Human Comedy filmiyle en iyi senaryo dalında Oscar Ödülü kazandı. Yapımcı kuruluş, 240 sayfalık ön senaryoyu reddettiği için, senaryosunu aynı isimle, The Human Comedy başlığıyla bir roman olarak yazdı.
Saroyan, Kaliforniya'daki Ermeni diasporası hakkında kapsamlı incelemeler yaptı. Hikâyelerinin ve oyunlarının çoğu, doğup büyüdüğü Fresno'da geçer. En meşhur eserleri arasında The Time of Your Life, My Name Is Aram ve My Heart's in the Highlands sayılabilir.
William Saroyan, Stephen Fry tarafından "20. yüzyılın kıymeti bilinmeyen yazarlarından en önemlisi" olarak tanımladı.
Yaşamı
William Saroyan 31 Ağustos 1908'de Fresno'da doğdu. Gerçek adı Aram Karaoğlanyandır. Ailesi, Osmanlı İmparatorluğu döneminde Bitlis'ten Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etmiş Ermenilerden Armenak ve Takuhi Saroyan'dı. Babası, New York'a 1905 yılında gitmiş ve orada bir Ermeni kiliselerinde vâiz olarak çalışmış.
William Saroyan 3 yaşındayken, babası Armenak Saroyan öldü. Saroyan, erkek ve kız kardeşiyle birlikte Oakland'da bir yetimhaneye yerleştirildi. Yetimhanedeki deneyimini, ilerleyen yıllarda eserlerinde ve yazılarında anlattı. Beş yıl sonra annesi Takuhi Saroyan, Fresno'da bir konserve fabrikasında iş buldu ve çocuklarını yeniden yanına aldı. Okul ve eğitim ile bir türlü yıldızı barışmayan Saroyan, on beş yaşında okulu terk etti. Çeşitli işlerde çalıştı. Asıl hedefi yazar olmaktı. Bunun için bir yandan da öyküler yazmayı sürdürüyordu. İlk kısa makalelerinden birkaçı Overland Monthly başlıklı dergide yayınlandı. İlk hikâyeleri de 1930'larda ortaya çıktı. Bunlar arasında Sirak Goryan müstear adıyla yazdığı ve 1933 yılında Ermenice Hairenik dergisinde yayınlanan The Broken Wheel de vardı. Saroyan'ın hikâyelerinin çoğu, San Joaquin Vadisi'ndeki Ermeni çiftçiler arasında geçirdiği çocukluk anılarına dayanıyordu. Hikâyeler genellikle göçmenlerin vatan hasreti ile ilgiliydi.
İlk öyküsü, 1933 yılında Story dergisinde yayınlandı. 1934 yılında Random House yayınevi tarafından The Daring Young Man on the Flying Trapeze and Other Stories başlıklı kitabı yayınlandı ve o yılın en çok satan öykü kitabı oldu. Bu hikâyenin başkahramanı - depresif bir cemiyette hayatta kalmaya çalışan genç ve toy bir yazar - Knut Hamsun'un 1890 tarihli romanı Açlık'taki beş parasız yazara benzer, ancak Hamsun'un anlatıcısının öfke ve nihilizminden yoksundur. 1940 tarihli My Name is Aram (Benim Adım Aram), bir delikanlı ile göçmen ailesinin renkli hayatı hakkındaydı. Birçok dile çevrilen bu kitap, uluslararası şöhrete ulaştı.
Saroyan hayatı boyunca altmışı aşkın kitap, öykü, oyun ve roman yazdı. Düzyazıda kendine özgü bir tarz yarattı. Akıcı, konuşur gibi, coşku dolu bu tarz kendi adıyla "Saroyanesque" olarak anılır oldu. Kendisinin de söylediği gibi, Saroyan, öykülerinde tek bir şeyi anlatır: insanı. Yazarken içten ve yalındır. Onun eserlerinde süslü tabirler, söz oyunları aramak boşunadır. Öykünün bütünü ve konu esastır. William Saroyan, klasik tabirle hızlı bir hayat yaşadı. 1964 yılında dünyayı ve bu arada gazeteci Fikret Otyam ile beraber ata yurdu Bitlis'i gezdi, evlendi, boşandı, sonra aynı kadınla tekrar evlendi, sonra yine boşandı. 18 Mayıs 1981 tarihinde doğduğu yerde öldüğü zaman adı Amerikan edebiyatının en iyi kısa öykü yazarları arasına çoktan yazılmıştı bile. UNESCO 2008 yılını Saroyan Yılı ilan etmiştir. Köklerine ve atalarının kültürüne bağlılığıyla, Saroyan, daha 1935'te Avrupa gezisinin bir durağı olarak Sovyet Ermenistanı'nı ziyaret eder. Üçüncü ve 1978'deki son ziyaretinde, yetmişinci yaş gününü de dostlarıyla birlikte orada kutlar. Vasiyeti üzerine, naaşının bir bölümü Ermenistan'a götürülerek Erivan'daki ünlüler panteonuna gömülür.
Özel yaşamı
William Saroyan, kendisi gibi bir yazar olan (d. 1907 - ö. 2005) ile 1932'den 1941'e kadar mektuplaştı. Bu yazışmalar, Saroyan için karşılıksız bir aşk macerasına dönüştü.
Saroyan, 1943 yılında aktris (d. 1924 – ö. 2003) ile evlendi. Bu evlilikten iki çocuğu oldu; babası gibi bir yazar olan Aram Saroyan ve annesi gibi bir aktris olan Lucy Saroyan. Saroyan alkol ve kumar bağımlılığı, evliliğini olumsuz etkiledi ve 1949'da uzun bir Avrupa gezisinden döner dönmez boşanma davası açtı. Ne var kî, çift 1951 yılında yeniden nikâhlandı. Ancak bu nikahla da sadece bir yıl sürdü ve 1952'de tekrar boşandılar. Carol Grace, daha sonra Between the Porcupines: A Memoir başlıklı otobiyografisinde, eski kocası Saroyan'ın "istismarcı" olduğunu iddia etti.
William Saroyan, 72 yaşında prostat kanserinden Fresno'da öldü. Küllerinin yarısı Kaliforniya'da, geri kalanı ise Erivan'da besteci Aram Haçaturyan, ressam ve film yönetmeni Sergei Paracanov gibi sanatçıların yanına Komitas Mezarlığı'na gömüldü.
Eserleri
- The Daring Young Man On The Flying Trapeze (1934)
- The Trouble With Tigers (1938)
- My Name Is Aram (1940)
- The Human Comedy (1943)
- Tracy's Tiger (1951)
- The Summer of the Beautiful White Horse (1938)
- Rock Wagram (1951)
- Love (1955)
- Gaston (1962)
- One Day in the Afternoon (1964)
- Days of Life and Death and Escape to the Moon (1970)
- Places Where I've Done Time 1972 (original printing possibly 1957)
- Obituaries (1979)
- My name is Saroyan (1983)
- An Armenian trilogy (1986)
- Madness in the family (1988)
- The Man With The Heart in the Highlands and other stories (1968)
Aras Yayıncılık'tan çıkan eserleri:
- Amerika'dan Bitlis'e William Saroyan (İnceleme)
- İnsanlık Komedisi (Roman)
- Ödlekler Cesurdur (Öykü)
- Paris-Fresno Güncesi 1967-1968 Ölüm Dirim ve Aya Kaçış (Günce)
- Yetmiş Bin Süryani (Öykü)
- Yüreğim Dağlardadır - Yaşamak Vakti (Oyun)
Oyunları
- The Time of Your Life (1939) - New York Drama Critics' ödülünü ve Pulitzer Ödülü'nü kazandı
- My Heart's in the Highlands 17 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (1939)
- Elmer and Lily (1939)
- The Agony of Little Nations (1940)
- Hello-out there! (1941)
- Across the Board on Tomorrow Morning (1941)
- The Beautiful People (1941)
- Bad Men in the West (1942)
- Talking to You (1942)
- Don't Go Away Mad (1947)
- The Slaughter of the Innocents (1952)
- The Stolen Secret (1954)
- The Cave Dwellers (1958)
- Hanging around the Wabash (1961)
- The Dogs, or the Paris Comedy (1969)
- Armenians (play)|Armenians (1971)
- Assassinations (1974)
- Tales from the Vienna Streets (1980)
- The Parsley Garden (1993)
Türkiye'de Sahnelenmesi
William Saroyan'ın Türkiye'de sahnelenen ilk ve tek oyunu, 'Hayatı Yaşamak' Türkçe adıyla 2006-2007 sezonunda Kemal Başar'ın uyarlaması ve rejisiyle Ankara Devlet Tiyatrosu tarafından sahnelenen 'Time Of Your Life'ıdır. Dekor tasarımını Murat Gülmez, kostüm tasarımını Funda Çebi, ışık tasarımını Seyhun Ayaş'ın yaptığı eserin önemli rollerini Aykut Ünal, Selçuk Özdoğan, Aslı Kılan, Bilal Gürdere, Yener Turan oynadılar. Eser Savaş Başar'a adanmıştı.
Ayrıca bakınız
- Saroyan Ülkesi, 2013 yapımı biyografi filmi.
Kaynakça
- ^ "WILLIAM SAROYAN IS DEAD AT 72; WROTE 'THE TIME OF YOUR LIFE'". The New York Times (İngilizce). 19 Mayıs 1981. ISSN 0362-4331. 26 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ Nona Balakian (1998). The world of William Saroyan. Internet Archive. Bucknell University Press. ISBN .
I have never stopped thinking of you as somebody rare and extraordinary and fine and wonderful and truly beautiful.
- ^ Saroyan, Aram (1982). Last rites : the death of William Saroyan. 1st ed. New York: W. Morrow. ISBN . OCLC 8169014.
- ^ Matthau, Carol (1992). Among the porcupines : a memoir. 1st ed. New York: Turtle Bay Books. ISBN . OCLC 24955173.
- ^ . Parajanov-Vartanov Institute (İngilizce). 9 Şubat 2017. 7 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2021.
Dış bağlantılar
- (İngilizce)
- Imdb sayfası 9 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
William Saroyan Ermenice Վիլյամ Սարոյան Ուիլյամ Սարոեան Vilyam Saroyan d 31 Agustos 1908 Fresno o 18 Mayis 1981 Fresno Ermeni asilli Amerikali roman hikaye ve tiyatro yazariydi 1940 ta Pulitzer Drama Odulu nu kazandi ve 1943 te The Human Comedy filmiyle en iyi senaryo dalinda Oscar Odulu kazandi Yapimci kurulus 240 sayfalik on senaryoyu reddettigi icin senaryosunu ayni isimle The Human Comedy basligiyla bir roman olarak yazdi William Saroyan 1940 Saroyan Kaliforniya daki Ermeni diasporasi hakkinda kapsamli incelemeler yapti Hikayelerinin ve oyunlarinin cogu dogup buyudugu Fresno da gecer En meshur eserleri arasinda The Time of Your Life My Name Is Aram ve My Heart s in the Highlands sayilabilir William Saroyan Stephen Fry tarafindan 20 yuzyilin kiymeti bilinmeyen yazarlarindan en onemlisi olarak tanimladi YasamiWilliam Saroyan 31 Agustos 1908 de Fresno da dogdu Gercek adi Aram Karaoglanyandir Ailesi Osmanli Imparatorlugu doneminde Bitlis ten Amerika Birlesik Devletleri ne goc etmis Ermenilerden Armenak ve Takuhi Saroyan di Babasi New York a 1905 yilinda gitmis ve orada bir Ermeni kiliselerinde vaiz olarak calismis William Saroyan 3 yasindayken babasi Armenak Saroyan oldu Saroyan erkek ve kiz kardesiyle birlikte Oakland da bir yetimhaneye yerlestirildi Yetimhanedeki deneyimini ilerleyen yillarda eserlerinde ve yazilarinda anlatti Bes yil sonra annesi Takuhi Saroyan Fresno da bir konserve fabrikasinda is buldu ve cocuklarini yeniden yanina aldi Okul ve egitim ile bir turlu yildizi barismayan Saroyan on bes yasinda okulu terk etti Cesitli islerde calisti Asil hedefi yazar olmakti Bunun icin bir yandan da oykuler yazmayi surduruyordu Ilk kisa makalelerinden birkaci Overland Monthly baslikli dergide yayinlandi Ilk hikayeleri de 1930 larda ortaya cikti Bunlar arasinda Sirak Goryan mustear adiyla yazdigi ve 1933 yilinda Ermenice Hairenik dergisinde yayinlanan The Broken Wheel de vardi Saroyan in hikayelerinin cogu San Joaquin Vadisi ndeki Ermeni ciftciler arasinda gecirdigi cocukluk anilarina dayaniyordu Hikayeler genellikle gocmenlerin vatan hasreti ile ilgiliydi Ilk oykusu 1933 yilinda Story dergisinde yayinlandi 1934 yilinda Random House yayinevi tarafindan The Daring Young Man on the Flying Trapeze and Other Stories baslikli kitabi yayinlandi ve o yilin en cok satan oyku kitabi oldu Bu hikayenin baskahramani depresif bir cemiyette hayatta kalmaya calisan genc ve toy bir yazar Knut Hamsun un 1890 tarihli romani Aclik taki bes parasiz yazara benzer ancak Hamsun un anlaticisinin ofke ve nihilizminden yoksundur 1940 tarihli My Name is Aram Benim Adim Aram bir delikanli ile gocmen ailesinin renkli hayati hakkindaydi Bircok dile cevrilen bu kitap uluslararasi sohrete ulasti Saroyan hayati boyunca altmisi askin kitap oyku oyun ve roman yazdi Duzyazida kendine ozgu bir tarz yaratti Akici konusur gibi cosku dolu bu tarz kendi adiyla Saroyanesque olarak anilir oldu Kendisinin de soyledigi gibi Saroyan oykulerinde tek bir seyi anlatir insani Yazarken icten ve yalindir Onun eserlerinde suslu tabirler soz oyunlari aramak bosunadir Oykunun butunu ve konu esastir William Saroyan klasik tabirle hizli bir hayat yasadi 1964 yilinda dunyayi ve bu arada gazeteci Fikret Otyam ile beraber ata yurdu Bitlis i gezdi evlendi bosandi sonra ayni kadinla tekrar evlendi sonra yine bosandi 18 Mayis 1981 tarihinde dogdugu yerde oldugu zaman adi Amerikan edebiyatinin en iyi kisa oyku yazarlari arasina coktan yazilmisti bile UNESCO 2008 yilini Saroyan Yili ilan etmistir Koklerine ve atalarinin kulturune bagliligiyla Saroyan daha 1935 te Avrupa gezisinin bir duragi olarak Sovyet Ermenistani ni ziyaret eder Ucuncu ve 1978 deki son ziyaretinde yetmisinci yas gununu de dostlariyla birlikte orada kutlar Vasiyeti uzerine naasinin bir bolumu Ermenistan a goturulerek Erivan daki unluler panteonuna gomulur Ozel yasamiWilliam Saroyan kendisi gibi bir yazar olan d 1907 o 2005 ile 1932 den 1941 e kadar mektuplasti Bu yazismalar Saroyan icin karsiliksiz bir ask macerasina donustu Saroyan 1943 yilinda aktris d 1924 o 2003 ile evlendi Bu evlilikten iki cocugu oldu babasi gibi bir yazar olan Aram Saroyan ve annesi gibi bir aktris olan Lucy Saroyan Saroyan alkol ve kumar bagimliligi evliligini olumsuz etkiledi ve 1949 da uzun bir Avrupa gezisinden doner donmez bosanma davasi acti Ne var ki cift 1951 yilinda yeniden nikahlandi Ancak bu nikahla da sadece bir yil surdu ve 1952 de tekrar bosandilar Carol Grace daha sonra Between the Porcupines A Memoir baslikli otobiyografisinde eski kocasi Saroyan in istismarci oldugunu iddia etti William Saroyan 72 yasinda prostat kanserinden Fresno da oldu Kullerinin yarisi Kaliforniya da geri kalani ise Erivan da besteci Aram Hacaturyan ressam ve film yonetmeni Sergei Paracanov gibi sanatcilarin yanina Komitas Mezarligi na gomuldu EserleriThe Daring Young Man On The Flying Trapeze 1934 The Trouble With Tigers 1938 My Name Is Aram 1940 The Human Comedy 1943 Tracy s Tiger 1951 The Summer of the Beautiful White Horse 1938 Rock Wagram 1951 Love 1955 Gaston 1962 One Day in the Afternoon 1964 Days of Life and Death and Escape to the Moon 1970 Places Where I ve Done Time 1972 original printing possibly 1957 Obituaries 1979 My name is Saroyan 1983 An Armenian trilogy 1986 Madness in the family 1988 The Man With The Heart in the Highlands and other stories 1968 Aras Yayincilik tan cikan eserleri Amerika dan Bitlis e William Saroyan Inceleme Insanlik Komedisi Roman Odlekler Cesurdur Oyku Paris Fresno Guncesi 1967 1968 Olum Dirim ve Aya Kacis Gunce Yetmis Bin Suryani Oyku Yuregim Daglardadir Yasamak Vakti Oyun Oyunlari The Time of Your Life 1939 New York Drama Critics odulunu ve Pulitzer Odulu nu kazandi My Heart s in the Highlands 17 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1939 Elmer and Lily 1939 The Agony of Little Nations 1940 Hello out there 1941 Across the Board on Tomorrow Morning 1941 The Beautiful People 1941 Bad Men in the West 1942 Talking to You 1942 Don t Go Away Mad 1947 The Slaughter of the Innocents 1952 The Stolen Secret 1954 The Cave Dwellers 1958 Hanging around the Wabash 1961 The Dogs or the Paris Comedy 1969 Armenians play Armenians 1971 Assassinations 1974 Tales from the Vienna Streets 1980 The Parsley Garden 1993 Turkiye de SahnelenmesiWilliam Saroyan in Turkiye de sahnelenen ilk ve tek oyunu Hayati Yasamak Turkce adiyla 2006 2007 sezonunda Kemal Basar in uyarlamasi ve rejisiyle Ankara Devlet Tiyatrosu tarafindan sahnelenen Time Of Your Life idir Dekor tasarimini Murat Gulmez kostum tasarimini Funda Cebi isik tasarimini Seyhun Ayas in yaptigi eserin onemli rollerini Aykut Unal Selcuk Ozdogan Asli Kilan Bilal Gurdere Yener Turan oynadilar Eser Savas Basar a adanmisti Ayrica bakinizSaroyan Ulkesi 2013 yapimi biyografi filmi Kaynakca WILLIAM SAROYAN IS DEAD AT 72 WROTE THE TIME OF YOUR LIFE The New York Times Ingilizce 19 Mayis 1981 ISSN 0362 4331 26 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Nisan 2021 Nona Balakian 1998 The world of William Saroyan Internet Archive Bucknell University Press ISBN 978 0 8387 5368 2 I have never stopped thinking of you as somebody rare and extraordinary and fine and wonderful and truly beautiful Saroyan Aram 1982 Last rites the death of William Saroyan 1st ed New York W Morrow ISBN 0 688 01262 0 OCLC 8169014 Matthau Carol 1992 Among the porcupines a memoir 1st ed New York Turtle Bay Books ISBN 0 394 58266 7 OCLC 24955173 Parajanov Vartanov Institute Ingilizce 9 Subat 2017 7 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Nisan 2021 Dis baglantilar Ingilizce Imdb sayfasi 9 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde