Lukretius (Titus Lucretius Carus), MÖ 95 - MÖ 55 yılları arasında yaşamış Romalı şair ve filozof. Felsefenin Latince yayılmasında Lucretius'un Cumhuriyet döneminin sonlarında Epikourosçuluğun yayılmasında belirleyici bir rol oynayan De rerum natura eseri büyük katkı sağlamıştır. Epikouros'un Peri Physeos'ta (Doğa Üzerine) açıkladığı doktrini anlatırken Romalı Epikourosçulann geleneğine uyarak Latince yazmıştır. Empedokles'in kozmolojik şiirinin edebi modelinden ilham alarak ve şiirini zarif heksametron (altılı) ölçüsüyle yazmıştır. Epikourosçuluğa fazla sempati duymayan Cicero bile kardeşi Ouintus'a yazdığı bir mektupta Lucretius'un edebi dehasına ve sanatına duyduğu hayranlığı ifade eder. Lucretius Epikourosçu doktrinin belli başlı argümanlannı (atomist kozmoloji, ruhun psikolojisi ve faniliği, duyular ve bilgi, uygarlığın gelişimi) ele alırken Yunan kaynağına tamamen sadık kalır. Yunan olduğuna şüphe olmayan bir felsefe doktrinini sunarsa da, anlatımının tonu ve etkisi tamamıyla kendine özgü bir retorik ve duygu gücüne sahiptir, Yunan ve Roma uygarlıklarının dilsel ve kültürel sınırlarını aşar. Mahareti, dünya konusunda yeni bir kuramı tasvir ederken Latincede hem yeni kelimeler türetmesinde hem de mos maiorum'un anlamlı terimlerini içeriden değiştirmesinde yatar.Religio (kutsal olana saygı) kavramını eleştirirken "iğrenç suçları yaratanın din olduğu"nu, İphigenia örneğinde olduğu üzere, insanları siyasi nedenlerle tanrılara insan kurban etmeye ittiğini gösterir. Eksik kalan yazılarını ölümünden bir süre sonra Cicero sona erdirmiş, derleyip düzenlemiştir.
Lukretius | |
---|---|
Doğum | MÖ 95 |
Ölüm | MÖ 55 (43 yaşında) |
Meslek | Yazar, şair, filozof |
Milliyet | Romalı |
Tür | Felsefe, şiir |
Etkiledikleri
| |
Etkilendikleri
| |
Yaşamı
Lucretius'un hayatı konusunda kaynaklardaki çok az miktardaki bilginin (De rerum natura'yı teşkil eden 7000'den fazla mısra şairin hayatı konusunda hiçbir bilgi içermez) neredeyse tamamı Aziz Hieronymus tarafından aktarılır. Hieronymus'a göre: "şair Titus Lucretius 94 yılında doğar; bir aşk iksiri içtikten sonra aklını kaybeden Lucretius, aklının başında olduğu anlarda, sonradan Cicero tarafından yayınlanan çeşitli kitaplar yazmasına müteakip 44 yaşındayken intihar etti". Az sayıdaki bu gibi bilgiler muhtemelen doğru olmadığı gibi Lucretius'un deliliği ve intihan konusu açısından da pek güvenilir değildir. Şairin hayatının bu versiyonu başka kaynaklarda yer almaz ve en önemlisi, Kilise Babaları ile Apolojistlerin bu konudaki sessizliğiyle çakışır, zira Lucretius'un hazin sonu onlar için mükemmel bir Epikouros karşıtı argüman teşkil ederdi. Bu "sükût delili" günümüzde bile eleştirmenleri şaşırtmaya devam etmekte ve Lucretius'un intiharı bilgisine Hıristiyan veya en azından Epikouros karşıtı çevrelerden kaynaklanmış, kötü niyetli bir uydurma gözüyle bakılınasına neden olmaktadır: Lucretius'un materyalizmini ve ateizmini akli dengesizliğine indirgemeye yönelik bu kurgu, Lucretius'un ölümünü materyalist ve iyimser Epikourosçu doktrinle çakışır gibi gösterir.
Düşünceleri
Otium'a (yani Epikouros'un "gizli yaşa" doktrini lathe biosas'ı) önem veren ve religio'yu bütün kötülüklerin sebebi olarak gören Lucretius'un Stoacılığın, yani instrumentum regni [yönetim aracı] olarak 'un [faaliyet] üstünlüğünü ve religio'yu kuramsallaştıran felsefenin başkentindeki varlığı çığır açıcı bir rol oynamıştır. Lucretius'un gayesi, iki temel günahı, "hayatın iki yarası"nı (vulnera vitae) insanın ruhundan kesip atmaktır: birisi cupido vitae, yani aşk, siyaset veya ekonomi alanındaki sağlıksız hırs, diğeri en ahlaksız ve kanlı güdüleri uyandırmanın yanı sıra tanrıların kültü ve öteki dünya korkusu yoluyla insanın ruhunu ezen timor mortis'tir [ölüm korkusu]. Lucretius, kendinden önceki tüm filozoflara kıyasla yeni bir dönem açan hocası Epikouros'u örnek alarak, insanın ruhunu ölüm korkusundan ve dinin düğümlerinden kurtarmak için "şeylerin sebebini tanımayı" (rerum cognoscere causas) amaçlayan "görkemli" (res magnae) ve "devrimci" (res novae) bir mesaj ilan eder. Demokritos ile Leukippos'un atomizminden ilham alan, fakat büyük Platoncu ve Aristotelesçi geleneğe ve popüler kültüre (vulgus abhorret ab hac) yabancı olan yeni Epikourosçu doktrinin temel noktaları şunlardır:
- Evrenin iki ilkesi cisimler (corpora) ve boşluktur (inane).
- Atomlar gerçekliğin tamamını oluşturan bileşenlerdir; katı ve ebedi olup maddenin yaratılmazlığı ve yok olmazlığı ilkelerini temin ederler
- Lucretius'un icat ettiği ve hapax kalmaya, yani bir daha kullanılmamaya mahkum bir terirole ifade ettiği clinamen, yani atomlann, cisimlerin oluşumuna izin verecek ve kaderin zorunluluğunu ortadan kaldıracak şekilde yerçekimi gücünün sabitliğinden sonsuz küçük ve belirsiz sapması.
- Hayatın güçleri (motus genitales) ile ölümün güçlerini (motus exitiales) dengede tutarak (aequum certamen) birbirine ters güdülerin dönüşümlü olarak birbirini izlemesine izin veren ve evreni mutlak felakete karşı koruyan ilk ve ebedi fizik yasası olan izonomi.
- Dünyamızın ötesinde, evrende sonsuz dünyalar vardır. Bu yeni ve sonsuz dünyalarda tannlar etkin bir role sahip değildir, sadece izleyicidirler, insan da merkezde yer almaz, bu atomik devinim içerisindeki sayısız andan ve fragınandan sadece biridir.
Buradan hareketle insan merkezli evren kavramı reddedilir, çünkü doğa kanunları ve her şeyi eşitleyen fiziğin üstünlüğü böyle bir fikri imkansız hale getirir. Şiirin temel terimi olan ratio "akıl", "yöntem", "açıklama", "felsefi okul" ve "Epikourosçu doktrin" gibi çeşitli anlamlarda 150 defadan fazla kullanılmıştır. Lucretius Epikouros'u övüp onu tannlarla kıyasladıktan sonra (deus fuit ille, deus) hakkında şöyle der: "dünyanın alevler içindeki duvarlarını [aşıp) zihniyle evrenin tamamını kat etti [ . . . ] ve dini yıktı" "arzunun ve korkunun sonunu getirdi" ve "insanın ruhundan canavarlan silahlarla (arma) değil, kelimelerle (dicta) kovdu". Lucretius tanrıları da evrenin başlangıcının ve yönetiminin dışında bırakır. Ve eski religio'ya alternatif olarak yeni, laik ve akılcı bir pietas'ı [saygı] ilan eder: "Sık sık başı örtülü dolaşmak, taştan bir heykele başvurmak ve bütün tapınaklan ziyaret etmek, tanrıların tapınakları önünde yerlere kapanmak ve göklere uzanmak, bir sürü hayvanın kanını sunaklara sürmek, adaklar adamak değildir ibadet: her şeye huzurlu bir ruhla (pacata posse omnia mente tueri) bakmaktır asıl ibadet.
Lucretius'un ve düşüncelerinin çağdaşlarından itibaren görmezden gelinmesi ve gerçek anlamda bir "sessizlik suikastı"na tabi tutulması bu devrimci ve dehşet verici fikirleri Roma'da yaymış olmasıdır. Kendisinin de deyimiyle res novae [yeni [devrimci] şeyler), Roma'da en üstün değer sayılan mos maiorum'la [ataların geleneği] çatışıyordu.
De Rerum Natura
Altı kitaptan oluşan (Doğa Üzerine) adlı eserinde Epikür'ün öğretisini açıklamaya çalışan Lukretius maddenin sakınımı yasası da açıkça ifade ediliyordu,
- 1. Hiçten hiçbir şeyin çıkmayacağı ve
- 2. Hiçbir şeyin ortadan kaldırılamayacağı
Varlığı madde ve boşluk olmak üzere iki parçaya ayırarak, bunlardan maddenin atomlardan meydana geldiğini öne sürmüştür. Lukretius, daha sonra cismi de, bileşik ve basit diye, ikiye ayırmıştır. Bunlardan bileşik cisimler nesnelere, şeylere karşılık gelirler; buna karşın, basit cisimler atomlardır. Atomun varoluşunu öne sürdüğü için, maddenin sonsuzca bölünebilirliğine karşı çıkan Lukretius, bir yandan da atomların şekil ve ağırlıkları olduğunu, fakat renk, ses, koku ve tat gibi ikincil niteliklere sahip olmadığını iddia etmiştir. Maddenin temel yapı taşı olan atomların sınırlı türlere sahip olduğunu, fakat sınırsız sayıda olduklarını iddia etmiştir. İnsan da, bir beden ve ruhtan oluşmuştur ama aynı maddeden ya da atomlardan meydana gelmiştir. Fakat ruhu oluşturan atomların bedendeki atomlardan daha ince bir yapıya sahip olduğunu ifade etmiştir. Roma dünyasının Stoacılık'la tanışmasına yardımcı olmuştur.
Evren konusunda da Aristoteles evrenin sınırlı, küre biçiminde olmayıp, merkezi olmayan olarak tasarlamasına karşın, Lucretius, evrenin sınırsız, küre biçiminde olduğunu savunmuştur.Lucretius’un evreninde, her biri canlılar gibi doğan, büyüyen ve ölen Dünya’lar vardır.
Ontoloji konusunda, "Beden ve ruh, birlikte doğar ve birlikte ölürler, yani beden öldüğünde, ruh da ölecektir. O halde, öldükten sonra dirilme inancı yanlıştır" der.
Epistemoloji de "Duyum, yani hissetme, duyumu oluşturan nesnelerden çıkan atomların duyu organlarına ulaşmasıyla gerçekleşir. Tat alma, görme, koklama, işitme gibi duyumlar, farklı atomların farklı alıcılar tarafından algılanması ile meydana gelir. Canlılar, zamanla, değişim ve evrimleşmeye uğrayarak, basitten karmaşıklığa doğru giderler" gibi düşünceleri vardır.
Etkileri
Lucretius, erken Roma İmparatorluğu'nun yazarları tarafından hem takdir edilmiş hem de öykünülmüştür. Bununla birlikte, Lactantius gibi Latin patristik yazarlar tarafından tanrısız Epikourosçu felsefenin önde gelen sözcüsü olarak görülmüştür. Şiir, 1417’de papalık sekreteri tarafından yeniden keşfedilmesinin ardından Rönesans edisyonlarının dayanağı haline gelen iki kalburüstü 9. yüzyıl el yazmasında (O ve Q olarak bilinir) varlığını sürdürmüştür.Epikourosçu fikirler çağın temel felsefi (özellikle etik) tartışmalarına, Diogenes Laertius’un Life of Epicurus’unun Latin diline tercüme edilmesinin yanı sıra Lucretius’un aracılığıyla girmiştir. Bununla beraber, Lucretius edebi ve felsefi çevrelerdeki derin etkisine rağmen -örneğin, Montaigne’in büyük bir titizlikle alıntı yaptığı yazarlar arasındadır- Lucretius adı, iki yüzyıl boyunca aşağılayıcı “ateist” etiketini silkip atmak için çırpınmak zorunda kalmıştır. Erken modern atomculuğun 17. Yüzyılda kendisini göstermesi hususunda kilit bir etki haline gelmiştir. Bu gelişme her şeyden önce, Epikouros ve Lucretius esaslı olmasına rağmen Pierre Gassendi tarafından Hıristiyan ideolojisi için makbul olacak şekilde değiştirilmiş atomistik bir sistem inşasına bağlıdır. Lucretius’un erken modern çağda pek çok hayranı vardı ve bunların içerisinde, şiirin saymakla bitmeyecek baskısına sahip olan, kendi kendisini bir Epikourosçu olarak ortaya koyan Thomas Jefferson da vardı.
Kaynakça
- ^ Barchiesi, Alessandro (2010). The Oxford handbook of Roman studies. Oxford: Oxford University Press. ISBN .
- ^ Ep. Ad. O. Frat. Kardeşim Quintus'a Mektuplar, II, 9, 3
- ^ De Rerum Natura 1, 932 religionum animum nodis exsolvere
- ^ Lucretius, De Rerum Natura, 6.
- ^ De Rerum Natura, 2, 292 exiguum
- ^ De Rerum Natura, 2, 569-580
- ^ De Rerum Natura 2, 1 074 vd. necesse est confiteare 1 esse alias aliis terrarum in partibus orbis; [boşlukta başka yerkürelerin varolduğunu 1 kabul etmen gereklidir].
- ^ De Rerum Natura, 1, 72 vd.
- ^ De Rerum Natura, 6, 25
- ^ De Rerum Natura, 5, 54
- ^ De Rerum Natura, 2, 1 80 vd.; "dünyanın doğası bizim için ilahi irade tarafından yaratılmadı".
- ^ De Rerum Natura, 5, 1 1 98-1 203
- ^ Greenblatt, S., 2011, Swerve: How the Renaissance Began, London: Bodley Head.
- ^ Palmer, A., 2014, Reading Lucretius in the Reniassance, Cambridge, Mass.: Harvard University Press
- ^ Johnson, M.R. and C. Wilson, 2007, ‘Lucretius and the history of science’, in Gillespie and Hardie 2007: 131–48
- ^ "Stanford Encyclopedia of Philosophy, Lucretius, Sep 22, 2023". 10 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mayıs 2024.
- Notlar
- ^ Gramer alimi Donatus'un IV. yüzyıla ait Vita virgiliana (Vergilius 'un Hayatı) eserine göre Lucretius MÖ 99/98 civarında doğmuş olmalıdır.
hakkında daha fazla bilgi edinin | |
Commons'ta dosyalar | |
Vikisöz'de alıntılar |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lukretius Titus Lucretius Carus MO 95 MO 55 yillari arasinda yasamis Romali sair ve filozof Felsefenin Latince yayilmasinda Lucretius un Cumhuriyet doneminin sonlarinda Epikourosculugun yayilmasinda belirleyici bir rol oynayan De rerum natura eseri buyuk katki saglamistir Epikouros un Peri Physeos ta Doga Uzerine acikladigi doktrini anlatirken Romali Epikourosculann gelenegine uyarak Latince yazmistir Empedokles in kozmolojik siirinin edebi modelinden ilham alarak ve siirini zarif heksametron altili olcusuyle yazmistir Epikourosculuga fazla sempati duymayan Cicero bile kardesi Ouintus a yazdigi bir mektupta Lucretius un edebi dehasina ve sanatina duydugu hayranligi ifade eder Lucretius Epikouroscu doktrinin belli basli argumanlanni atomist kozmoloji ruhun psikolojisi ve faniligi duyular ve bilgi uygarligin gelisimi ele alirken Yunan kaynagina tamamen sadik kalir Yunan olduguna suphe olmayan bir felsefe doktrinini sunarsa da anlatiminin tonu ve etkisi tamamiyla kendine ozgu bir retorik ve duygu gucune sahiptir Yunan ve Roma uygarliklarinin dilsel ve kulturel sinirlarini asar Mahareti dunya konusunda yeni bir kurami tasvir ederken Latincede hem yeni kelimeler turetmesinde hem de mos maiorum un anlamli terimlerini iceriden degistirmesinde yatar Religio kutsal olana saygi kavramini elestirirken igrenc suclari yaratanin din oldugu nu Iphigenia orneginde oldugu uzere insanlari siyasi nedenlerle tanrilara insan kurban etmeye ittigini gosterir Eksik kalan yazilarini olumunden bir sure sonra Cicero sona erdirmis derleyip duzenlemistir LukretiusDogumMO 95OlumMO 55 43 yasinda MeslekYazar sair filozofMilliyetRomaliTurFelsefe siirEtkiledikleri Epicureanism Cicero Ovid Virgil George Santayana Michel de MontaigneEtkilendikleri Demokritos Epikur EmpedoklesDe rerum natura 1570YasamiLucretius un hayati konusunda kaynaklardaki cok az miktardaki bilginin De rerum natura yi teskil eden 7000 den fazla misra sairin hayati konusunda hicbir bilgi icermez neredeyse tamami Aziz Hieronymus tarafindan aktarilir Hieronymus a gore sair Titus Lucretius 94 yilinda dogar bir ask iksiri ictikten sonra aklini kaybeden Lucretius aklinin basinda oldugu anlarda sonradan Cicero tarafindan yayinlanan cesitli kitaplar yazmasina muteakip 44 yasindayken intihar etti Az sayidaki bu gibi bilgiler muhtemelen dogru olmadigi gibi Lucretius un deliligi ve intihan konusu acisindan da pek guvenilir degildir Sairin hayatinin bu versiyonu baska kaynaklarda yer almaz ve en onemlisi Kilise Babalari ile Apolojistlerin bu konudaki sessizligiyle cakisir zira Lucretius un hazin sonu onlar icin mukemmel bir Epikouros karsiti arguman teskil ederdi Bu sukut delili gunumuzde bile elestirmenleri sasirtmaya devam etmekte ve Lucretius un intihari bilgisine Hiristiyan veya en azindan Epikouros karsiti cevrelerden kaynaklanmis kotu niyetli bir uydurma gozuyle bakilinasina neden olmaktadir Lucretius un materyalizmini ve ateizmini akli dengesizligine indirgemeye yonelik bu kurgu Lucretius un olumunu materyalist ve iyimser Epikouroscu doktrinle cakisir gibi gosterir DusunceleriOtium a yani Epikouros un gizli yasa doktrini lathe biosas i onem veren ve religio yu butun kotuluklerin sebebi olarak goren Lucretius un Stoaciligin yani instrumentum regni yonetim araci olarak un faaliyet ustunlugunu ve religio yu kuramsallastiran felsefenin baskentindeki varligi cigir acici bir rol oynamistir Lucretius un gayesi iki temel gunahi hayatin iki yarasi ni vulnera vitae insanin ruhundan kesip atmaktir birisi cupido vitae yani ask siyaset veya ekonomi alanindaki sagliksiz hirs digeri en ahlaksiz ve kanli guduleri uyandirmanin yani sira tanrilarin kultu ve oteki dunya korkusu yoluyla insanin ruhunu ezen timor mortis tir olum korkusu Lucretius kendinden onceki tum filozoflara kiyasla yeni bir donem acan hocasi Epikouros u ornek alarak insanin ruhunu olum korkusundan ve dinin dugumlerinden kurtarmak icin seylerin sebebini tanimayi rerum cognoscere causas amaclayan gorkemli res magnae ve devrimci res novae bir mesaj ilan eder Demokritos ile Leukippos un atomizminden ilham alan fakat buyuk Platoncu ve Aristotelesci gelenege ve populer kulture vulgus abhorret ab hac yabanci olan yeni Epikouroscu doktrinin temel noktalari sunlardir Evrenin iki ilkesi cisimler corpora ve bosluktur inane Atomlar gercekligin tamamini olusturan bilesenlerdir kati ve ebedi olup maddenin yaratilmazligi ve yok olmazligi ilkelerini temin ederler Lucretius un icat ettigi ve hapax kalmaya yani bir daha kullanilmamaya mahkum bir terirole ifade ettigi clinamen yani atomlann cisimlerin olusumuna izin verecek ve kaderin zorunlulugunu ortadan kaldiracak sekilde yercekimi gucunun sabitliginden sonsuz kucuk ve belirsiz sapmasi Hayatin gucleri motus genitales ile olumun guclerini motus exitiales dengede tutarak aequum certamen birbirine ters gudulerin donusumlu olarak birbirini izlemesine izin veren ve evreni mutlak felakete karsi koruyan ilk ve ebedi fizik yasasi olan izonomi Dunyamizin otesinde evrende sonsuz dunyalar vardir Bu yeni ve sonsuz dunyalarda tannlar etkin bir role sahip degildir sadece izleyicidirler insan da merkezde yer almaz bu atomik devinim icerisindeki sayisiz andan ve fraginandan sadece biridir Buradan hareketle insan merkezli evren kavrami reddedilir cunku doga kanunlari ve her seyi esitleyen fizigin ustunlugu boyle bir fikri imkansiz hale getirir Siirin temel terimi olan ratio akil yontem aciklama felsefi okul ve Epikouroscu doktrin gibi cesitli anlamlarda 150 defadan fazla kullanilmistir Lucretius Epikouros u ovup onu tannlarla kiyasladiktan sonra deus fuit ille deus hakkinda soyle der dunyanin alevler icindeki duvarlarini asip zihniyle evrenin tamamini kat etti ve dini yikti arzunun ve korkunun sonunu getirdi ve insanin ruhundan canavarlan silahlarla arma degil kelimelerle dicta kovdu Lucretius tanrilari da evrenin baslangicinin ve yonetiminin disinda birakir Ve eski religio ya alternatif olarak yeni laik ve akilci bir pietas i saygi ilan eder Sik sik basi ortulu dolasmak tastan bir heykele basvurmak ve butun tapinaklan ziyaret etmek tanrilarin tapinaklari onunde yerlere kapanmak ve goklere uzanmak bir suru hayvanin kanini sunaklara surmek adaklar adamak degildir ibadet her seye huzurlu bir ruhla pacata posse omnia mente tueri bakmaktir asil ibadet Lucretius un ve dusuncelerinin cagdaslarindan itibaren gormezden gelinmesi ve gercek anlamda bir sessizlik suikasti na tabi tutulmasi bu devrimci ve dehset verici fikirleri Roma da yaymis olmasidir Kendisinin de deyimiyle res novae yeni devrimci seyler Roma da en ustun deger sayilan mos maiorum la atalarin gelenegi catisiyordu De Rerum NaturaAlti kitaptan olusan Doga Uzerine adli eserinde Epikur un ogretisini aciklamaya calisan Lukretius maddenin sakinimi yasasi da acikca ifade ediliyordu 1 Hicten hicbir seyin cikmayacagi ve 2 Hicbir seyin ortadan kaldirilamayacagi Varligi madde ve bosluk olmak uzere iki parcaya ayirarak bunlardan maddenin atomlardan meydana geldigini one surmustur Lukretius daha sonra cismi de bilesik ve basit diye ikiye ayirmistir Bunlardan bilesik cisimler nesnelere seylere karsilik gelirler buna karsin basit cisimler atomlardir Atomun varolusunu one surdugu icin maddenin sonsuzca bolunebilirligine karsi cikan Lukretius bir yandan da atomlarin sekil ve agirliklari oldugunu fakat renk ses koku ve tat gibi ikincil niteliklere sahip olmadigini iddia etmistir Maddenin temel yapi tasi olan atomlarin sinirli turlere sahip oldugunu fakat sinirsiz sayida olduklarini iddia etmistir Insan da bir beden ve ruhtan olusmustur ama ayni maddeden ya da atomlardan meydana gelmistir Fakat ruhu olusturan atomlarin bedendeki atomlardan daha ince bir yapiya sahip oldugunu ifade etmistir Roma dunyasinin Stoacilik la tanismasina yardimci olmustur Evren konusunda da Aristoteles evrenin sinirli kure biciminde olmayip merkezi olmayan olarak tasarlamasina karsin Lucretius evrenin sinirsiz kure biciminde oldugunu savunmustur Lucretius un evreninde her biri canlilar gibi dogan buyuyen ve olen Dunya lar vardir Ontoloji konusunda Beden ve ruh birlikte dogar ve birlikte olurler yani beden oldugunde ruh da olecektir O halde oldukten sonra dirilme inanci yanlistir der Epistemoloji de Duyum yani hissetme duyumu olusturan nesnelerden cikan atomlarin duyu organlarina ulasmasiyla gerceklesir Tat alma gorme koklama isitme gibi duyumlar farkli atomlarin farkli alicilar tarafindan algilanmasi ile meydana gelir Canlilar zamanla degisim ve evrimlesmeye ugrayarak basitten karmasikliga dogru giderler gibi dusunceleri vardir EtkileriLucretius erken Roma Imparatorlugu nun yazarlari tarafindan hem takdir edilmis hem de oykunulmustur Bununla birlikte Lactantius gibi Latin patristik yazarlar tarafindan tanrisiz Epikouroscu felsefenin onde gelen sozcusu olarak gorulmustur Siir 1417 de papalik sekreteri tarafindan yeniden kesfedilmesinin ardindan Ronesans edisyonlarinin dayanagi haline gelen iki kalburustu 9 yuzyil el yazmasinda O ve Q olarak bilinir varligini surdurmustur Epikouroscu fikirler cagin temel felsefi ozellikle etik tartismalarina Diogenes Laertius un Life of Epicurus unun Latin diline tercume edilmesinin yani sira Lucretius un araciligiyla girmistir Bununla beraber Lucretius edebi ve felsefi cevrelerdeki derin etkisine ragmen ornegin Montaigne in buyuk bir titizlikle alinti yaptigi yazarlar arasindadir Lucretius adi iki yuzyil boyunca asagilayici ateist etiketini silkip atmak icin cirpinmak zorunda kalmistir Erken modern atomculugun 17 Yuzyilda kendisini gostermesi hususunda kilit bir etki haline gelmistir Bu gelisme her seyden once Epikouros ve Lucretius esasli olmasina ragmen Pierre Gassendi tarafindan Hiristiyan ideolojisi icin makbul olacak sekilde degistirilmis atomistik bir sistem insasina baglidir Lucretius un erken modern cagda pek cok hayrani vardi ve bunlarin icerisinde siirin saymakla bitmeyecek baskisina sahip olan kendi kendisini bir Epikouroscu olarak ortaya koyan Thomas Jefferson da vardi Kaynakca Barchiesi Alessandro 2010 The Oxford handbook of Roman studies Oxford Oxford University Press ISBN 978 0198856009 Ep Ad O Frat Kardesim Quintus a Mektuplar II 9 3 De Rerum Natura 1 932 religionum animum nodis exsolvere Lucretius De Rerum Natura 6 De Rerum Natura 2 292 exiguum De Rerum Natura 2 569 580 De Rerum Natura 2 1 074 vd necesse est confiteare 1 esse alias aliis terrarum in partibus orbis boslukta baska yerkurelerin varoldugunu 1 kabul etmen gereklidir De Rerum Natura 1 72 vd De Rerum Natura 6 25 De Rerum Natura 5 54 De Rerum Natura 2 1 80 vd dunyanin dogasi bizim icin ilahi irade tarafindan yaratilmadi De Rerum Natura 5 1 1 98 1 203 Greenblatt S 2011 Swerve How the Renaissance Began London Bodley Head Palmer A 2014 Reading Lucretius in the Reniassance Cambridge Mass Harvard University Press Johnson M R and C Wilson 2007 Lucretius and the history of science in Gillespie and Hardie 2007 131 48 Stanford Encyclopedia of Philosophy Lucretius Sep 22 2023 10 Temmuz 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mayis 2024 Notlar Gramer alimi Donatus un IV yuzyila ait Vita virgiliana Vergilius un Hayati eserine gore Lucretius MO 99 98 civarinda dogmus olmalidir Vikipedi nin kardes projelerinden hakkinda daha fazla bilgi edininCommons ta dosyalarVikisoz de alintilar