Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Ağustos 2021) () |
Thomas Jefferson (d.13 Nisan 1743 - ö. 4 Temmuz 1826), Amerika Birleşik Devletleri'nin üçüncü başkanı. 1801-1809 tarihleri arasında başkanlık görevini sürdürdü. Eski Virginia valisidir. Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi'nin asıl yazarı olması ve ABD'deki Cumhuriyetçilik akımının ideallerini savunması ve yayması nedeniyle Amerika Birleşik Devletleri'nin kurucu babaları arasında en etkili olanlarından biri olarak kabul edilir. Jefferson, Amerika'yı hep Cumhuriyetçiliği savunan ve İngiliz İmparatorluğu'nun emperyalizmine karşı gelen büyük bir Özgürlük İmparatorluğu'nun ardındaki güç olarak tahayyül etmiştir.
| Thomas Jefferson | |
|---|---|
 | |
| 3. Amerika Birleşik Devletleri başkanı | |
| Görev süresi 4 Mart 1801 - 4 Mart 1809 | |
| Başkan Yardımcısı | Aaron Burr George Clinton |
| Yerine geldiği | John Adams |
| Yerine gelen | James Madison |
| 2. Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı | |
| Görev süresi 4 Mart 1797 - 4 Mart 1801 | |
| Başkan | John Adams |
| Yerine geldiği | John Adams |
| Yerine gelen | Aaron Burr |
| 1. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı | |
| Görev süresi 22 Mart 1790 - 31 Aralık 1793 | |
| Başkan | George Washington |
| Yerine geldiği | John Jay |
| Yerine gelen | |
| Amerika Birleşik Devletleri Fransa Büyükelçisi | |
| Görev süresi 17 Mayıs 1785 - 26 Eylül 1789 | |
| Yerine geldiği | Benjamin Franklin |
| Yerine gelen | |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 13 Nisan 1743 , Virginia |
| Ölüm | 4 Temmuz 1826 (83 yaşında) Albemarle County, Virginia |
| Partisi | Demokratik-Cumhuriyetçi Parti |
| Evlilik(ler) | Martha Wayles |
| Çocuk(lar) | Martha Jane Mary Lucy Lucy Elizabeth |
| İmzası |  |
Amerikan Kongresi, Bağımsızlık Bildirgesi'ni yazmaları için Jefferson ile beraber John Adams, Benjamin Franklin, Roger Sherman ve Robert R. Livingston'ı görevlendirmiştir, ama komite bildirgenin ilk taslağını kaleme alma görevini Thomas Jefferson'a vermiştir.
Virginia Eyalet Meclisi'nde çalışmış ve daha sonra Virginia valisi olmuştur. Görevi başındayken yasaları daha demokratikleştirmeye çalışmış, dinî özgürlük sağlanması için büyük çabalar harcamıştır. 1784-1789 yılları arasında Fransa'da büyükelçilik görevinde bulunmuş ve Fransız İhtilâli yandaşlarına, kendisi de Amerika'nın bağımsızlığını savunduğu için yakınlık göstermiştir.
1790 yılında Amerika'da George Washington'ın bakanı olmuş fakat bakanın diğer danışmanları ile arasında anlaşmazlıklar yaşandığı için görevinden ayrılmıştır. 1801 yılında kendisi başkanlığa adaylığını koymuş ve rakibi Aron Burr ile aldığı oy sayısı eşit çıkınca Temsilciler Meclisi tarafından oybirliği ile başkan seçilmiştir.
Jefferson görevi süresince endüstrileşmeye karşı çıkmış, Amerika halkının tarımcı yapısını korumaya çabalamıştır. Avrupa ile Amerika arasındaki ticarî ilişkilere bazı yasaklar koymuş iki dönem başkanlık yaptıktan sonra üçüncü kez adaylığını koymamış ve kendi kurmuş olduğu Virjinya Üniversitesi'ne dönmüştür. ABD'nin 50. bağımsızlık gününde ölmüştür. 2. Başkan John Adams'dan birkaç saat önce ölmüştür. Son sözleri ise "Is it the fourth?" (Bugün dördü mü?) oldu.
Yetişme dönemi ve eğitim hayatı
Çocukluk dönemi
13 Nisan 1743 tarihinde, ailesinin on çocuğundan üçüncüsü olarak dünyaya gelmiştir. Virginia'nın güçlü bireyleri ile sıkı bağları olan bir aileye mensup olup, kardeşlerinden ikisi çocuk yaşta hayatlarını kaybetmiştir. Annesinin ismi Jane Randolph Jefferson, babasının ismi ise Peter Jefferson'dır. Babası Peter Jefferson'ın atalarının büyük olasılıkla Galli oldukları düşünülmektedir.
1752'de İskoçyalı bir rahip olan William Douglas'ın eğitim verdiği yerel bir okulda eğitime başladı. Dokuz yaşından itibaren Latince, Antik Yunan ve Fransızca öğrenmeye başladı. 1757 yılında on dört yaşındayken babasının ölümü üzerine, 20 km² arazi ve birçok köle kendisine miras kaldı. Bu arazi üzerinde daha sonraları Monticello olarak adlandırılacak olan kendi evini inşa etmiştir.
Babasının ölümünün ardından 1758 ile 1760 yılları arasında rahip James Maury'nun okuluna devam etti. Bu okulda klasik eğitimin yanında tarih ve bilim dersleri aldı.
1760 yılında 16 yaşında Williamsburg'da bulunan ismindeki yükseköğrenim kurumuna girdi ve iki sene sonra en yüksek notlarla buradan mezun oldu. William & Mary'de Profesör William Small'dan felsefe, matematik ve metafizik dersleri aldı. Small, Jefferson'a İngiliz deneyselcilik akımının öncüleri olan John Locke, Francis Bacon ve Isaac Newton gibi bilim adamlarının çalışmalarını ilk olarak tanıtan kişidir (Jefferson, daha sonra bu üç isim hakkında "dünyanın yetiştirdiği en büyük üç adam" tanımlamasını yapmıştır). Çok meraklı bir öğrenci olan Jefferson, okulda bulunduğu süre içerisinde pek çok alanla ilgilendi ve aile geleneğine uygun olarak çoğu zaman günde on beş saate varan çalışmalarda bulundu. Mezuniyetinin ardından, hukuk öğrenimini de tamamlayarak 1767 yılında Virginia Barosu'na kabul edildi.
Üniversite sonrası
1 Ekim 1765'te Jefferson'ın en büyük ablası olan Jane 25 yaşında öldü. Jefferson, bu olayın ardından bir süre derin bir yas dönemine girdi ve bu süre içerisinde diğer ablalarının da evlenerek evden ayrılmış olmaları dolayısıyla, kendisine arkadaşlık edebilecek düzeyde yaşıt kardeşlerinin eksikliğini hissetti.
Jefferson, bu dönemde henüz koloni olan Virginia'da avukat olarak pek çok dava ile ilgilenmiş, 1768 ile 1773 yılları arasında Genel Mahkeme'de her yıl yüzün üzerinde davaya bakmıştır. Avukat olarak ünlenen Jefferson'ın müşterilerinin arasına annesinin ailesi olan Randolph'ların da içinde bulunduğu Virginia'nın birçok elit ailesi girmiştir.
Monticello
Thomas Jefferson, neoklasik tarzda bir malikane olan Monticello'nun inşaatına 1768 yılında başladı. Daha çocukluğundan itibaren, Shadwell arazisi içinde tepenin üstünde yer alacak güzel ve küçük bir ev hayali kurduğu bilinmektedir.
Siyasi hayatı
Amerikan Devrimi'ne doğru
Avukatlığa devam ederken, Jefferson bir yandan da siyasetle ilgilenmeye başlamış ve 1769 yılından itibaren Virginia'nın yerel meclisinde Albemarle County bölgesini temsil etmiştir. 1774 yılında İngiliz Parlamentosu'nun Amerikan kolonilerini cezalandırmak amacıyla çıkardığı yasalar () üzerine, bu yasalara karşı çıkan bir dizi ilke kararını kaleme almış, daha sonra bu kararlar onun ilk basılı yayını olan olarak yayınlanmıştır. Söz konusu yasalara karşı ilk tepkiler hukuki konularda anayasaya aykırılık temeline dayanan eleştiriler iken, Jefferson argümanlarını o günler için oldukça radikal bir fikir olan kolonilerin kendi kendilerini yönetme haklarına dayandırmıştır. Jefferson ayrıca söz konusu Parlamento'nun sadece Birleşik Krallık üzerinde hakimiyeti olan bir yasal güç olduğunu ve kolonilerde herhangi bir yasama hakkı olmadığını iddia etmiştir. Thomas Jefferson'ın kaleme aldığı bu eser, asıl olarak ilk Koloniler arası kongrede Virginia'yı temsil edecek komite için bir açıklamalar kitapçığı olarak yazılmış olmasına rağmen, bu Kongre'de fazlasıyla radikal bulunmuş ve kabul görmemiştir. Fakat, yine de bu fikirler daha sonra Amerikan bağımsızlığının teorik temellerinin oluşmasını sağlayan ana kaynaklar arasında sayılmış ve bu yüzden Jefferson'ın bağımsızlık hareketinin öncüleri arasında en önde gelenlerinden biri olarak kabul edilmesini sağlamıştır.
Bağımsızlık Bildirgesi'nin kaleme alınması
Jefferson, Amerikan Bağımsızlık Savaşı'nın başlamasının hemen ardından, Haziran 1775'te on üç koloninin katılımıyla toplanan ikinci Kongre'de delege olarak yer almıştır. Kongre Haziran 1776'da bir bağımsızlık bildirgesinin kaleme alınması fikrini tartıştığı sırada, Jefferson bu bildirgenin hazırlanması için görevlendirilen Beşli komite'ye seçilmiştir. Komite, muhtemelen Jefferson'ın "yazar" olarak sahip olduğu itibar ve ün dolayısıyla bildirgenin ilk taslak halini hazırlama görevini Jefferson'a vermiştir. Esasen bu sorumluluk, verildiği esnada rutin bir görev olarak düşünülmüş ve Komite'nin hiçbir üyesi tarafından tarihi bir görev olarak görülmemiştir. Jefferson, kendi hazırladığı Virginia Anayasa taslağını, 'ın hazırladığı Virginia Haklar Bildirgesi'ni ve diğer kaynakları esas almak ve Komite'nin diğer üyelerinin de desteğini almak suretiyle Amerikan Bağımsızlık Bildirgesi'nin taslak halini tamamlamıştır.
1774 ile 1800 arasında siyasi kariyeri
Jefferson'ın hazırladığı ilk taslağı Komite'ye sunmasının ardından, Komite taslak üzerinde bazı küçük değişiklikler yaparak taslağı 28 Haziran 1776 tarihinde Kongre'ye sunmuştur. Birkaç gün süren görüşmeler sonucunda, Kongre taslak metni üzerinde bazı değişikliklere gitme ve taslağın neredeyse dörtte birini çıkartma kararı almıştır. Jefferson'ın itirazlarına rağmen çıkartılan bu bölümlerden bir tanesi de köleliğe ve köle ticaretine eleştirel yönden yaklaşan bir bölüm de bulunmaktadır. Sonuçta, 4 Temmuz 1776 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri Bağımsızlık Bildirgesi Kongre tarafından onaylanmıştır. Bağımsızlık Bildirgesi zaman içerisinde Jefferson'ın üne ulaşmasında en önemli unsur olarak öne çıkmış ve onun kaleminden çıkan etkili giriş kısmı insan hakları üzerinde kalıcı bir metin olarak görülmeye devam edilmektedir.
Eyalet Meclisi'ndeki çalışmaları
1776 yılının Eylül ayında Virginia'ya geri dönen Jefferson, yeni oluşturulan Virginia Temsilciler Meclisi'ne seçilmiştir. Meclis'te bulunduğu dönem süresince, çoğunlukla Virginia'nın demokratik bir eyalet olarak kazandığı yeni statüsü gereği yapılmasını gerekli gördüğü yasal düzenlemelerin gerçekleşmesi için çalışmalarda bulunmuştur. Üç yıl boyunca, içlerinde "büyük evlat hakkı" uygulamasının kaldırılması, dini özgürlüklerin tanınması ve yargı sisteminin modernize edilmesini de içeren 126 adet kanun tasarısı kaleme almış ve Meclis'e sunmuştur. 1778 yılında kaleme aldığı "Bilginin Yaygınlaştırılmasına Dair Kanun" ile kendi mezun olduğu okullarda da akademik reformların yapılmasına vesile olmuş ve seçmeli bir müfredat sisteminin Amerikan üniversiteleri arasında ilk kez uygulanmasına öncülük etmiştir.
Yine Eyalet Meclisi'nde görev yaptığı dönem içerisinde cinayet ve devlete ihanet suçları hariç olmak üzere idamın kaldırılmasını öneren bir yasa tasarısını gündeme taşımıştır. Bu kanun tasarısı sadece bir oy farkla reddedilmiş ve bu yüzden tecavüz gibi suçlar için ölüm cezası Virginia kanunlarında 1960'lı yıllara kadar varlığını korumuştur. Virginia sınırları içine kölelerin getirilmesini yasaklayan bir kanunun yasalaşmasında başarılı olmuş, ancak kölelik uygulamasının tamamen kaldırılmasını sağlayamamıştır.
Virginia Eyalet Valiliği
1779-1781 yılları arasında Virginia eyaleti valisi olarak görev yapmıştır. Bu görevi kapsamında, 1780 yılında Eyalet başkentinin Williamsburg'dan daha merkezi bir konuma sahip olan Richmond şehrine taşınması, üniversitesinde eğitim reformlarına devam edilmesi gibi çalışmalarda bulunmuştur. 1779'da bu okul, Jefferson'ın isteği üzerine Amerikan üniversitelerinde bir ilk olarak 'a hukuk profesörü unvanı vermiştir.
Eğitim alanında o güne kadar gerçekleştirilmesini sağladığı reformları yeterli bulmayan Jefferson, daha sonra Virginia Üniversitesi'ni kurmuştur. Bu üniversite, ABD tarihinde yükseköğrenimin dinsel öğretiden tamamen bağımsız tutulduğu ilk üniversite olma özelliğini taşımaktadır.
Thomas Jefferson'ın vali olduğu dönem içerisinde Virginia iki kez İngiliz işgaline uğramıştır (Bunların ilkinde İngiliz kuvvetlerinin başında Benedict Arnold, ikincisinde ise Lord Cornvallis vardı). Hatta, 1781 yılının Haziran ayında, adındaki bir albayın önderliğindeki İngiliz süvari birlikleri, Jefferson ve diğer Virginia bölgesi liderlerinin on dakika mesafesine kadar yaklaşmışlardır.
Jefferson, valilik görevinde kamuoyunun desteğinin yitirmesi ve bir daha seçilme şansının olmamasından ötürü, bir dönem sonunda bu görevi bırakmak zorunda kalmıştır. Ancak, yine de 1783 yılında Eyalet meclisi tarafından Amerikan Kongresi'ne Virginia'yı temsil etmek üzere seçilmiş ve kongre üyesi olarak Ulusal Kongre üyeliğine getirilmiştir.
Amerikan Ulusal Kongresi üyeliği
Virginia Eyalet Meclisi, Jefferson'ı Konfederasyon Kongresi'nde Virginia Eyaleti'ni temsil etmek üzere 6 Haziran 1783'te seçmiş, Kongre'deki görev süresi ise 1 Kasım 1783'te başlamıştır. Jefferson, yabancı para kurlarını belirlemek üzere Kongre içerisinde kurulan komitenin üyeliğine atanmıştır. Bu görevi sırasında, Amerikan para biriminin onluk sisteme dayanması gerektiği fikrini öne sürmüştür.
Kendisine büyükelçilik unvanı verildiği için 7 Mayıs 1784'te Kongre'den ayrılmıştır. 1785'te ABD'nin Fransa büyükelçiliğine getirilmiştir.
Fransa Büyükelçiliği
1785-1789 yılları arasında Fransa'da ABD büyükelçisi olarak görev yaptığından dolayı 'ne katılamamıştır. Ekinde bir haklar bildirgesi olmamasına rağmen yeni Anayasa'ya destek vermiş ve sürekli olarak ABD'deki gelişmeler hakkında James Madison'dan haber almaya devam etmiştir.
Paris'te bulunduğu sürece, Champs-Élysées üzerinde bulunan bir evde yaşamıştır. Zamanının önemli bir bölümünü şehrin arkeolojik zenginliklerini gezip öğrenmekle geçirmiş, aynı zamanda şehrin sunduğu güzel sanatlarla ilgili sergi, gösteri vb. aktivitelere yoğun olarak katılmıştır. Davetlerde sık sık boy göstererek favori bir figür haline gelmiş ve şehrin etkili insanlarının verdiği akşam yemeklerinin düzenli misafirlerinden olmuştur. Kızlarıyla birlikte Fransa'da oldukları süre içinde Montecillo'nun köle ailelerinden olan Hemmings'lerden James Hemmings ve onun kız kardeşi onlara hizmet etmiştir. Jefferson'ın Sally Hemmings ile var olduğu iddia edilen uzun dönemli ilişkisinin bu dönemde başladığı iddia edilir.
1784-1785 yılları arasında ABD ile Prusya arasında yeni kurulan ticari ilişkilerin mimarlarından biri olmuştur.
Paris'in aristokratları ve elit tabakası ile yukarıda sözü edilen sıkı arkadaşlık ve dostluk bağlarına rağmen, 1789'da başlayan Fransız Devrimi sırasında devrimcilerin yanında yer almıştır.
Başkan yardımcılığı dönemi
Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Başkanlık Dönemi
4 Mart 1801 ile 4 Mart 1809 tarihleri arasında iki dönem boyunca Amerika Birleşik Devletleri başkanı görevini yürüttü.
Jefferson başkanlığı sırasında sansüre karşı olduğunu etkili biçimde dile getirmiştir:
Hükümetler sansüre geçit vermemelidirler ve bu ancak basının özgür olması ile olabilir. Eğer erdemli bir hükûmet ise kendisine karşı yapılacak herhangi bir saldırıdan korkmasına gerek kalmayacaktır. Doğa, insana ister dinin, ister politikanın isterse de hukukun içinde olmak üzere doğruyu bulup çıkarması için verilmiştir.
— Thomas Jefferson
Jefferson, 4 Mart 1801'de Washington D.C.'deki yeni Kongre Binası'nda Baş Yargıç tarafından yemin etti. Açılış konuşmasında bir uzlaşma notu düştü ve "Bizleri aynı ilkenin kardeşleri farklı isimler tarafından çağırdı. Hepimiz Cumhuriyetçiyiz, hepimiz Federalistiz." İdeolojik olarak Jefferson, "tüm insanlara eşit ve kesin adalet", azınlık hakları, ifade, din ve basın özgürlüğünü vurguladı. Özgür ve demokratik bir hükûmetin "dünyadaki en güçlü hükümet" olduğunu söyledi. Kabinesine ılımlı Cumhuriyetçileri aday gösterdi bunlar: Dışişleri Bakanı olarak James Madison, Savaş Bakanı olarak , Başsavcı olarak ve Donanma Bakanı olarak Robert Smith.
Göreve geldikten sonra, ilk olarak 83 milyon dolarlık bir ulusal borçla karşı karşıya kaldı. Hazine Bakanı Albert Gallatin'in yardımıyla Hamilton'un Federalist mali sistemini dağıtmaya başladı. Jefferson yönetimi, "gereksiz ofisleri" kapattıktan ve "işe yaramaz işyerlerini ve harcamaları" kestikten sonra viski tüketim vergisini ve diğer vergileri kaldırdı. Ulusal bankayı ve ulusal borcu artırma etkisini dağıtmaya çalıştılar, ancak Gallatin tarafından caydırıldılar. Jefferson, barış zamanında gereksiz olduğunu düşünerek Donanmayı küçülttü. Bunun yerine, yabancı düşmanlıkları kışkırtmayacağı düşüncesiyle, yalnızca savunma için kullanılan ucuz savaş tekneleri filosunu bünyesine kattı. İki dönem sonra, ulusal borcu 83 milyon dolardan 57 milyon dolara indirmişti.
Jefferson, "Alien and Sedition Acts" kapsamında hapsedilenlerin birçoğunu affetti. Kongre Cumhuriyetçileri, Adams'ın neredeyse tüm "gece yarısı yargıçlarını" görevden alan 1801 Yargı Yasasını yürürlükten kaldırdı.
Jefferson, bilimlerin ilerlemesine dayalı bir ulusal savunma için bir subay mühendislik birliği üreten bir ulusal askeri üniversiteye olan ihtiyacı güçlü bir şekilde hissetti. 16 Mart 1802'de Askeri Barış Teşkilatı Yasasını imzaladı ve böylece West Point'te Birleşik Devletler Askeri Akademisi'ni kurdu. Yasa, ordu için yeni bir dizi yasa ve sınırlama 29 bölüm halinde belgelendi. Jefferson ayrıca, Cumhuriyetçi değerleri desteklemek için Federalistlerin ve subay kolordu genelinde aktif muhaliflerin yerini alarak, Yürütme şubesine reform getirmeyi umuyordu.
Jefferson, 1800 yılında kurulan Kongre Kütüphanesi'ne büyük ilgi gösterdi. Sık sık kitap alınmasını tavsiye etti. 1802'de, bir Kongre kararı Başkan Jefferson'a Kongre'nin ilk Kütüphanecisini seçmesi için yetki verdi ve kendisine kütüphane kuralları ve yönetmelikleri oluşturma yetkisi verdi. Bu kanun aynı zamanda başkana ve başkan yardımcısına kütüphaneyi kullanma hakkı tanımıştır.
Beyaz Saray hostesi
Beyaz Saray'da bayanlar varken Jefferson'un bir hostese ihtiyacı vardı. Eşi Martha, 1782'de öldü. Jefferson'un iki kızı Martha Jefferson Randolph ve Maria Jefferson Eppes, ara sıra bu rolde görev yaptı. 27 Mayıs 1801'de Jefferson, uzun zamandır arkadaşı James Madison'ın karısı olan Dolley Madison'dan Beyaz Saray'ın daimi hostesi olmasını istedi. Pozisyonun diplomatik öneminin farkına vararak kabul etti. Beyaz Saray konağının tamamlanmasından da sorumluydu. Dolly, Jefferson'un geri kalan iki dönemi boyunca Beyaz Saray'da hostes olarak görev yaptı ve ardından sekiz yıl daha görev yaptı.
Dini Görüşü
Jefferson, başkanlığı döneminde seküler bir yönetim ortaya koymuştur. Bir yaratıcı var ise, onun sadece dünya'yı yarattığını, gerisine karışmadığına inanmıştır.
Kaynakça
| Vikisöz'de Thomas Jefferson ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
- ^ The Radical Politics of Thomas Jefferson
- ^ Hale, Horatio (1817–1896). Oxford Dictionary of National Biography. Oxford University Press. 28 Kasım 2017.
- ^ "Abstracts". Manuelle Medizin. 50 (4): 348-352. 2012. doi:10.1007/s00337-012-0937-0. ISSN 0025-2514.
- ^ Lynn, William S.; Peterson, Anna L. (2002). "Bioethics and the Rest of the World". The Hastings Center Report. 32 (1): 40. doi:10.2307/3528296. ISSN 0093-0334.
- ^ DiCarlo-Meacham, A.; Dahlke, J. (2012). "Atrial Fibrillation in Pregnancy". Obstetric Anesthesia Digest. 32 (1): 61. doi:10.1097/01.aoa.0000410825.14282.95. ISSN 0275-665X.
- ^ Peterson, D. K. (2002). "Jefferson". Journal of Business Ethics. 41 (4): 313-326. doi:10.1023/a:1021243117958. ISSN 0167-4544.
- ^ Meacham, Jack (1996). "Commentary". Human Development. 39 (6): 346-357. doi:10.1159/000278508. ISSN 1423-0054.
- ^ Murray, Stuart (2009). The library : an illustrated history. New York, NY: Skyhorse Pub. ISBN . OCLC 277203534. 7 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mart 2021.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen Patrick Henry | Virginia Valisi 1779–1781 | Sonra gelen |
| Önce gelen John Jay Geçici | Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı 1790–1793 | Sonra gelen |
| Önce gelen John Adams | Amerika Birleşik Devletleri Başkan Yardımcısı 1797–1801 | Sonra gelen Aaron Burr |
| Amerika Birleşik Devletleri başkanı 1801–1809 | Sonra gelen James Madison | |
| Diplomatik görevi | ||
| Önce gelen Benjamin Franklin | Amerika Birleşik Devletleri Fransa Büyükelçisi 1785–1789 | Sonra gelen |
| Parti siyasi görevi | ||
| Yeni siyasi parti | Amerika Birleşik Devletleri Başkan Adayı Demokratik-Cumhuriyetçi 1796, 1800, 1804 | Sonra gelen James Madison |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Thomas Jefferson haber gazete kitap akademik JSTOR Agustos 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Thomas Jefferson d 13 Nisan 1743 o 4 Temmuz 1826 Amerika Birlesik Devletleri nin ucuncu baskani 1801 1809 tarihleri arasinda baskanlik gorevini surdurdu Eski Virginia valisidir Amerikan Bagimsizlik Bildirgesi nin asil yazari olmasi ve ABD deki Cumhuriyetcilik akiminin ideallerini savunmasi ve yaymasi nedeniyle Amerika Birlesik Devletleri nin kurucu babalari arasinda en etkili olanlarindan biri olarak kabul edilir Jefferson Amerika yi hep Cumhuriyetciligi savunan ve Ingiliz Imparatorlugu nun emperyalizmine karsi gelen buyuk bir Ozgurluk Imparatorlugu nun ardindaki guc olarak tahayyul etmistir Thomas Jefferson3 Amerika Birlesik Devletleri baskaniGorev suresi 4 Mart 1801 4 Mart 1809Baskan Yardimcisi Aaron Burr George ClintonYerine geldigi John AdamsYerine gelen James Madison2 Amerika Birlesik Devletleri Baskan YardimcisiGorev suresi 4 Mart 1797 4 Mart 1801Baskan John AdamsYerine geldigi John AdamsYerine gelen Aaron Burr1 Amerika Birlesik Devletleri Disisleri BakaniGorev suresi 22 Mart 1790 31 Aralik 1793Baskan George WashingtonYerine geldigi John JayYerine gelenAmerika Birlesik Devletleri Fransa BuyukelcisiGorev suresi 17 Mayis 1785 26 Eylul 1789Yerine geldigi Benjamin FranklinYerine gelenKisisel bilgilerDogum 13 Nisan 1743 1743 04 13 VirginiaOlum 4 Temmuz 1826 83 yasinda Albemarle County VirginiaPartisi Demokratik Cumhuriyetci PartiEvlilik ler Martha WaylesCocuk lar Martha Jane Mary Lucy Lucy ElizabethImzasi Amerikan Kongresi Bagimsizlik Bildirgesi ni yazmalari icin Jefferson ile beraber John Adams Benjamin Franklin Roger Sherman ve Robert R Livingston i gorevlendirmistir ama komite bildirgenin ilk taslagini kaleme alma gorevini Thomas Jefferson a vermistir Jefferson in resmi 2 ABD dolarinin on yuzunde bulunmaktadir Virginia Eyalet Meclisi nde calismis ve daha sonra Virginia valisi olmustur Gorevi basindayken yasalari daha demokratiklestirmeye calismis dini ozgurluk saglanmasi icin buyuk cabalar harcamistir 1784 1789 yillari arasinda Fransa da buyukelcilik gorevinde bulunmus ve Fransiz Ihtilali yandaslarina kendisi de Amerika nin bagimsizligini savundugu icin yakinlik gostermistir 1790 yilinda Amerika da George Washington in bakani olmus fakat bakanin diger danismanlari ile arasinda anlasmazliklar yasandigi icin gorevinden ayrilmistir 1801 yilinda kendisi baskanliga adayligini koymus ve rakibi Aron Burr ile aldigi oy sayisi esit cikinca Temsilciler Meclisi tarafindan oybirligi ile baskan secilmistir Jefferson gorevi suresince endustrilesmeye karsi cikmis Amerika halkinin tarimci yapisini korumaya cabalamistir Avrupa ile Amerika arasindaki ticari iliskilere bazi yasaklar koymus iki donem baskanlik yaptiktan sonra ucuncu kez adayligini koymamis ve kendi kurmus oldugu Virjinya Universitesi ne donmustur ABD nin 50 bagimsizlik gununde olmustur 2 Baskan John Adams dan birkac saat once olmustur Son sozleri ise Is it the fourth Bugun dordu mu oldu Yetisme donemi ve egitim hayatiCocukluk donemi 13 Nisan 1743 tarihinde ailesinin on cocugundan ucuncusu olarak dunyaya gelmistir Virginia nin guclu bireyleri ile siki baglari olan bir aileye mensup olup kardeslerinden ikisi cocuk yasta hayatlarini kaybetmistir Annesinin ismi Jane Randolph Jefferson babasinin ismi ise Peter Jefferson dir Babasi Peter Jefferson in atalarinin buyuk olasilikla Galli olduklari dusunulmektedir 1752 de Iskocyali bir rahip olan William Douglas in egitim verdigi yerel bir okulda egitime basladi Dokuz yasindan itibaren Latince Antik Yunan ve Fransizca ogrenmeye basladi 1757 yilinda on dort yasindayken babasinin olumu uzerine 20 km arazi ve bircok kole kendisine miras kaldi Bu arazi uzerinde daha sonralari Monticello olarak adlandirilacak olan kendi evini insa etmistir Babasinin olumunun ardindan 1758 ile 1760 yillari arasinda rahip James Maury nun okuluna devam etti Bu okulda klasik egitimin yaninda tarih ve bilim dersleri aldi 1760 yilinda 16 yasinda Williamsburg da bulunan ismindeki yuksekogrenim kurumuna girdi ve iki sene sonra en yuksek notlarla buradan mezun oldu William amp Mary de Profesor William Small dan felsefe matematik ve metafizik dersleri aldi Small Jefferson a Ingiliz deneyselcilik akiminin onculeri olan John Locke Francis Bacon ve Isaac Newton gibi bilim adamlarinin calismalarini ilk olarak tanitan kisidir Jefferson daha sonra bu uc isim hakkinda dunyanin yetistirdigi en buyuk uc adam tanimlamasini yapmistir Cok merakli bir ogrenci olan Jefferson okulda bulundugu sure icerisinde pek cok alanla ilgilendi ve aile gelenegine uygun olarak cogu zaman gunde on bes saate varan calismalarda bulundu Mezuniyetinin ardindan hukuk ogrenimini de tamamlayarak 1767 yilinda Virginia Barosu na kabul edildi Universite sonrasi 1 Ekim 1765 te Jefferson in en buyuk ablasi olan Jane 25 yasinda oldu Jefferson bu olayin ardindan bir sure derin bir yas donemine girdi ve bu sure icerisinde diger ablalarinin da evlenerek evden ayrilmis olmalari dolayisiyla kendisine arkadaslik edebilecek duzeyde yasit kardeslerinin eksikligini hissetti Jefferson bu donemde henuz koloni olan Virginia da avukat olarak pek cok dava ile ilgilenmis 1768 ile 1773 yillari arasinda Genel Mahkeme de her yil yuzun uzerinde davaya bakmistir Avukat olarak unlenen Jefferson in musterilerinin arasina annesinin ailesi olan Randolph larin da icinde bulundugu Virginia nin bircok elit ailesi girmistir Monticello Thomas Jefferson neoklasik tarzda bir malikane olan Monticello nun insaatina 1768 yilinda basladi Daha cocuklugundan itibaren Shadwell arazisi icinde tepenin ustunde yer alacak guzel ve kucuk bir ev hayali kurdugu bilinmektedir Siyasi hayatiAmerikan Devrimi ne dogru Avukatliga devam ederken Jefferson bir yandan da siyasetle ilgilenmeye baslamis ve 1769 yilindan itibaren Virginia nin yerel meclisinde Albemarle County bolgesini temsil etmistir 1774 yilinda Ingiliz Parlamentosu nun Amerikan kolonilerini cezalandirmak amaciyla cikardigi yasalar uzerine bu yasalara karsi cikan bir dizi ilke kararini kaleme almis daha sonra bu kararlar onun ilk basili yayini olan olarak yayinlanmistir Soz konusu yasalara karsi ilk tepkiler hukuki konularda anayasaya aykirilik temeline dayanan elestiriler iken Jefferson argumanlarini o gunler icin oldukca radikal bir fikir olan kolonilerin kendi kendilerini yonetme haklarina dayandirmistir Jefferson ayrica soz konusu Parlamento nun sadece Birlesik Krallik uzerinde hakimiyeti olan bir yasal guc oldugunu ve kolonilerde herhangi bir yasama hakki olmadigini iddia etmistir Thomas Jefferson in kaleme aldigi bu eser asil olarak ilk Koloniler arasi kongrede Virginia yi temsil edecek komite icin bir aciklamalar kitapcigi olarak yazilmis olmasina ragmen bu Kongre de fazlasiyla radikal bulunmus ve kabul gormemistir Fakat yine de bu fikirler daha sonra Amerikan bagimsizliginin teorik temellerinin olusmasini saglayan ana kaynaklar arasinda sayilmis ve bu yuzden Jefferson in bagimsizlik hareketinin onculeri arasinda en onde gelenlerinden biri olarak kabul edilmesini saglamistir Bagimsizlik Bildirgesi nin kaleme alinmasi Jefferson Amerikan Bagimsizlik Savasi nin baslamasinin hemen ardindan Haziran 1775 te on uc koloninin katilimiyla toplanan ikinci Kongre de delege olarak yer almistir Kongre Haziran 1776 da bir bagimsizlik bildirgesinin kaleme alinmasi fikrini tartistigi sirada Jefferson bu bildirgenin hazirlanmasi icin gorevlendirilen Besli komite ye secilmistir Komite muhtemelen Jefferson in yazar olarak sahip oldugu itibar ve un dolayisiyla bildirgenin ilk taslak halini hazirlama gorevini Jefferson a vermistir Esasen bu sorumluluk verildigi esnada rutin bir gorev olarak dusunulmus ve Komite nin hicbir uyesi tarafindan tarihi bir gorev olarak gorulmemistir Jefferson kendi hazirladigi Virginia Anayasa taslagini in hazirladigi Virginia Haklar Bildirgesi ni ve diger kaynaklari esas almak ve Komite nin diger uyelerinin de destegini almak suretiyle Amerikan Bagimsizlik Bildirgesi nin taslak halini tamamlamistir 1774 ile 1800 arasinda siyasi kariyeri Jefferson in hazirladigi ilk taslagi Komite ye sunmasinin ardindan Komite taslak uzerinde bazi kucuk degisiklikler yaparak taslagi 28 Haziran 1776 tarihinde Kongre ye sunmustur Birkac gun suren gorusmeler sonucunda Kongre taslak metni uzerinde bazi degisikliklere gitme ve taslagin neredeyse dortte birini cikartma karari almistir Jefferson in itirazlarina ragmen cikartilan bu bolumlerden bir tanesi de kolelige ve kole ticaretine elestirel yonden yaklasan bir bolum de bulunmaktadir Sonucta 4 Temmuz 1776 tarihinde Amerika Birlesik Devletleri Bagimsizlik Bildirgesi Kongre tarafindan onaylanmistir Bagimsizlik Bildirgesi zaman icerisinde Jefferson in une ulasmasinda en onemli unsur olarak one cikmis ve onun kaleminden cikan etkili giris kismi insan haklari uzerinde kalici bir metin olarak gorulmeye devam edilmektedir Eyalet Meclisi ndeki calismalari 1776 yilinin Eylul ayinda Virginia ya geri donen Jefferson yeni olusturulan Virginia Temsilciler Meclisi ne secilmistir Meclis te bulundugu donem suresince cogunlukla Virginia nin demokratik bir eyalet olarak kazandigi yeni statusu geregi yapilmasini gerekli gordugu yasal duzenlemelerin gerceklesmesi icin calismalarda bulunmustur Uc yil boyunca iclerinde buyuk evlat hakki uygulamasinin kaldirilmasi dini ozgurluklerin taninmasi ve yargi sisteminin modernize edilmesini de iceren 126 adet kanun tasarisi kaleme almis ve Meclis e sunmustur 1778 yilinda kaleme aldigi Bilginin Yayginlastirilmasina Dair Kanun ile kendi mezun oldugu okullarda da akademik reformlarin yapilmasina vesile olmus ve secmeli bir mufredat sisteminin Amerikan universiteleri arasinda ilk kez uygulanmasina onculuk etmistir Yine Eyalet Meclisi nde gorev yaptigi donem icerisinde cinayet ve devlete ihanet suclari haric olmak uzere idamin kaldirilmasini oneren bir yasa tasarisini gundeme tasimistir Bu kanun tasarisi sadece bir oy farkla reddedilmis ve bu yuzden tecavuz gibi suclar icin olum cezasi Virginia kanunlarinda 1960 li yillara kadar varligini korumustur Virginia sinirlari icine kolelerin getirilmesini yasaklayan bir kanunun yasalasmasinda basarili olmus ancak kolelik uygulamasinin tamamen kaldirilmasini saglayamamistir Virginia Eyalet Valiligi 1779 1781 yillari arasinda Virginia eyaleti valisi olarak gorev yapmistir Bu gorevi kapsaminda 1780 yilinda Eyalet baskentinin Williamsburg dan daha merkezi bir konuma sahip olan Richmond sehrine tasinmasi College of William amp Mary universitesinde egitim reformlarina devam edilmesi gibi calismalarda bulunmustur 1779 da bu okul Jefferson in istegi uzerine Amerikan universitelerinde bir ilk olarak a hukuk profesoru unvani vermistir Egitim alaninda o gune kadar gerceklestirilmesini sagladigi reformlari yeterli bulmayan Jefferson daha sonra Virginia Universitesi ni kurmustur Bu universite ABD tarihinde yuksekogrenimin dinsel ogretiden tamamen bagimsiz tutuldugu ilk universite olma ozelligini tasimaktadir Thomas Jefferson in vali oldugu donem icerisinde Virginia iki kez Ingiliz isgaline ugramistir Bunlarin ilkinde Ingiliz kuvvetlerinin basinda Benedict Arnold ikincisinde ise Lord Cornvallis vardi Hatta 1781 yilinin Haziran ayinda adindaki bir albayin onderligindeki Ingiliz suvari birlikleri Jefferson ve diger Virginia bolgesi liderlerinin on dakika mesafesine kadar yaklasmislardir Jefferson valilik gorevinde kamuoyunun desteginin yitirmesi ve bir daha secilme sansinin olmamasindan oturu bir donem sonunda bu gorevi birakmak zorunda kalmistir Ancak yine de 1783 yilinda Eyalet meclisi tarafindan Amerikan Kongresi ne Virginia yi temsil etmek uzere secilmis ve kongre uyesi olarak Ulusal Kongre uyeligine getirilmistir Amerikan Ulusal Kongresi uyeligi Virginia Eyalet Meclisi Jefferson i Konfederasyon Kongresi nde Virginia Eyaleti ni temsil etmek uzere 6 Haziran 1783 te secmis Kongre deki gorev suresi ise 1 Kasim 1783 te baslamistir Jefferson yabanci para kurlarini belirlemek uzere Kongre icerisinde kurulan komitenin uyeligine atanmistir Bu gorevi sirasinda Amerikan para biriminin onluk sisteme dayanmasi gerektigi fikrini one surmustur Kendisine buyukelcilik unvani verildigi icin 7 Mayis 1784 te Kongre den ayrilmistir 1785 te ABD nin Fransa buyukelciligine getirilmistir Fransa Buyukelciligi 1785 1789 yillari arasinda Fransa da ABD buyukelcisi olarak gorev yaptigindan dolayi ne katilamamistir Ekinde bir haklar bildirgesi olmamasina ragmen yeni Anayasa ya destek vermis ve surekli olarak ABD deki gelismeler hakkinda James Madison dan haber almaya devam etmistir Paris te bulundugu surece Champs Elysees uzerinde bulunan bir evde yasamistir Zamaninin onemli bir bolumunu sehrin arkeolojik zenginliklerini gezip ogrenmekle gecirmis ayni zamanda sehrin sundugu guzel sanatlarla ilgili sergi gosteri vb aktivitelere yogun olarak katilmistir Davetlerde sik sik boy gostererek favori bir figur haline gelmis ve sehrin etkili insanlarinin verdigi aksam yemeklerinin duzenli misafirlerinden olmustur Kizlariyla birlikte Fransa da olduklari sure icinde Montecillo nun kole ailelerinden olan Hemmings lerden James Hemmings ve onun kiz kardesi onlara hizmet etmistir Jefferson in Sally Hemmings ile var oldugu iddia edilen uzun donemli iliskisinin bu donemde basladigi iddia edilir 1784 1785 yillari arasinda ABD ile Prusya arasinda yeni kurulan ticari iliskilerin mimarlarindan biri olmustur Paris in aristokratlari ve elit tabakasi ile yukarida sozu edilen siki arkadaslik ve dostluk baglarina ragmen 1789 da baslayan Fransiz Devrimi sirasinda devrimcilerin yaninda yer almistir Baskan yardimciligi donemi Bu alt basligin genisletilmesi gerekiyor Sayfayi duzenleyerek yardimci olabilirsiniz Baskanlik Donemi4 Mart 1801 ile 4 Mart 1809 tarihleri arasinda iki donem boyunca Amerika Birlesik Devletleri baskani gorevini yuruttu Jefferson baskanligi sirasinda sansure karsi oldugunu etkili bicimde dile getirmistir Hukumetler sansure gecit vermemelidirler ve bu ancak basinin ozgur olmasi ile olabilir Eger erdemli bir hukumet ise kendisine karsi yapilacak herhangi bir saldiridan korkmasina gerek kalmayacaktir Doga insana ister dinin ister politikanin isterse de hukukun icinde olmak uzere dogruyu bulup cikarmasi icin verilmistir Thomas Jefferson Jefferson 4 Mart 1801 de Washington D C deki yeni Kongre Binasi nda Bas Yargic tarafindan yemin etti Acilis konusmasinda bir uzlasma notu dustu ve Bizleri ayni ilkenin kardesleri farkli isimler tarafindan cagirdi Hepimiz Cumhuriyetciyiz hepimiz Federalistiz Ideolojik olarak Jefferson tum insanlara esit ve kesin adalet azinlik haklari ifade din ve basin ozgurlugunu vurguladi Ozgur ve demokratik bir hukumetin dunyadaki en guclu hukumet oldugunu soyledi Kabinesine ilimli Cumhuriyetcileri aday gosterdi bunlar Disisleri Bakani olarak James Madison Savas Bakani olarak Bassavci olarak ve Donanma Bakani olarak Robert Smith Goreve geldikten sonra ilk olarak 83 milyon dolarlik bir ulusal borcla karsi karsiya kaldi Hazine Bakani Albert Gallatin in yardimiyla Hamilton un Federalist mali sistemini dagitmaya basladi Jefferson yonetimi gereksiz ofisleri kapattiktan ve ise yaramaz isyerlerini ve harcamalari kestikten sonra viski tuketim vergisini ve diger vergileri kaldirdi Ulusal bankayi ve ulusal borcu artirma etkisini dagitmaya calistilar ancak Gallatin tarafindan caydirildilar Jefferson baris zamaninda gereksiz oldugunu dusunerek Donanmayi kuculttu Bunun yerine yabanci dusmanliklari kiskirtmayacagi dusuncesiyle yalnizca savunma icin kullanilan ucuz savas tekneleri filosunu bunyesine katti Iki donem sonra ulusal borcu 83 milyon dolardan 57 milyon dolara indirmisti Jefferson Alien and Sedition Acts kapsaminda hapsedilenlerin bircogunu affetti Kongre Cumhuriyetcileri Adams in neredeyse tum gece yarisi yargiclarini gorevden alan 1801 Yargi Yasasini yururlukten kaldirdi Jefferson bilimlerin ilerlemesine dayali bir ulusal savunma icin bir subay muhendislik birligi ureten bir ulusal askeri universiteye olan ihtiyaci guclu bir sekilde hissetti 16 Mart 1802 de Askeri Baris Teskilati Yasasini imzaladi ve boylece West Point te Birlesik Devletler Askeri Akademisi ni kurdu Yasa ordu icin yeni bir dizi yasa ve sinirlama 29 bolum halinde belgelendi Jefferson ayrica Cumhuriyetci degerleri desteklemek icin Federalistlerin ve subay kolordu genelinde aktif muhaliflerin yerini alarak Yurutme subesine reform getirmeyi umuyordu Jefferson 1800 yilinda kurulan Kongre Kutuphanesi ne buyuk ilgi gosterdi Sik sik kitap alinmasini tavsiye etti 1802 de bir Kongre karari Baskan Jefferson a Kongre nin ilk Kutuphanecisini secmesi icin yetki verdi ve kendisine kutuphane kurallari ve yonetmelikleri olusturma yetkisi verdi Bu kanun ayni zamanda baskana ve baskan yardimcisina kutuphaneyi kullanma hakki tanimistir Beyaz Saray hostesi Beyaz Saray da bayanlar varken Jefferson un bir hostese ihtiyaci vardi Esi Martha 1782 de oldu Jefferson un iki kizi Martha Jefferson Randolph ve Maria Jefferson Eppes ara sira bu rolde gorev yapti 27 Mayis 1801 de Jefferson uzun zamandir arkadasi James Madison in karisi olan Dolley Madison dan Beyaz Saray in daimi hostesi olmasini istedi Pozisyonun diplomatik oneminin farkina vararak kabul etti Beyaz Saray konaginin tamamlanmasindan da sorumluydu Dolly Jefferson un geri kalan iki donemi boyunca Beyaz Saray da hostes olarak gorev yapti ve ardindan sekiz yil daha gorev yapti Dini Gorusu Jefferson baskanligi doneminde sekuler bir yonetim ortaya koymustur Bir yaratici var ise onun sadece dunya yi yarattigini gerisine karismadigina inanmistir KaynakcaVikisoz de Thomas Jefferson ile ilgili sozleri bulabilirsiniz The Radical Politics of Thomas Jefferson Hale Horatio 1817 1896 Oxford Dictionary of National Biography Oxford University Press 28 Kasim 2017 Abstracts Manuelle Medizin 50 4 348 352 2012 doi 10 1007 s00337 012 0937 0 ISSN 0025 2514 Lynn William S Peterson Anna L 2002 Bioethics and the Rest of the World The Hastings Center Report 32 1 40 doi 10 2307 3528296 ISSN 0093 0334 DiCarlo Meacham A Dahlke J 2012 Atrial Fibrillation in Pregnancy Obstetric Anesthesia Digest 32 1 61 doi 10 1097 01 aoa 0000410825 14282 95 ISSN 0275 665X Peterson D K 2002 Jefferson Journal of Business Ethics 41 4 313 326 doi 10 1023 a 1021243117958 ISSN 0167 4544 Meacham Jack 1996 Commentary Human Development 39 6 346 357 doi 10 1159 000278508 ISSN 1423 0054 Murray Stuart 2009 The library an illustrated history New York NY Skyhorse Pub ISBN 978 1 60239 706 4 OCLC 277203534 7 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mart 2021 Siyasi goreviOnce gelen Patrick Henry Virginia Valisi 1779 1781 Sonra gelenOnce gelen John Jay Gecici Amerika Birlesik Devletleri Disisleri Bakani 1790 1793 Sonra gelenOnce gelen John Adams Amerika Birlesik Devletleri Baskan Yardimcisi 1797 1801 Sonra gelen Aaron BurrAmerika Birlesik Devletleri baskani 1801 1809 Sonra gelen James MadisonDiplomatik goreviOnce gelen Benjamin Franklin Amerika Birlesik Devletleri Fransa Buyukelcisi 1785 1789 Sonra gelenParti siyasi goreviYeni siyasi parti Amerika Birlesik Devletleri Baskan Adayi Demokratik Cumhuriyetci 1796 1800 1804 Sonra gelen James Madison