Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mısır Hidivliği, 1867 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa torunu tarafından kurularak 1914 yılına kadar Mısır ve Sudan'ın büyük bir bölümünün yönetimini elinde tutan, iç işlerinde serbest dış işlerinde Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı Türk özerk devlettir. Mısır Hidivliği, kurulduğu 1867'ten 1914 yılına kadar Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın soyundan gelen Kavalalılar Hanedanı tarafından yönetilmiştir. Devamında 1953 senesine kadar Mısırı Kavalalılar İngilizlerin himayesinde kontrol ettiler.
Mısır Hidivliği | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1867-1914 | |||||||||||||
 Osmanlı Mısır'ının genişlemesini detaylandıran bir harita | |||||||||||||
| Tür | de jure Osmanlı egemenliği altında, tamamen özerk (1867-1914) (1882'den itibaren İngiliz askeri işgali altında) | ||||||||||||
| Başkent | Kahire | ||||||||||||
| Yaygın dil(ler) | Arapça, Osmanlıca, Yunanca, Fransızca, İngilizce | ||||||||||||
| Hükûmet | Anayasal monarşi | ||||||||||||
| Hidiv | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Konsolos | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Başbakan | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Tarihî dönem | Afrika Talanı | ||||||||||||
| |||||||||||||
| Yüzölçümü | |||||||||||||
| 5.000.000 km2 | |||||||||||||
| Nüfus | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Para birimi | Mısır lirası | ||||||||||||
| |||||||||||||
Tarihçe
Ailenin atası , aslen Konyalı Türk olup,Osmanlılar devrinde Edirne’ye gelmiş ve Makedonya’da Kavala şehri kalesine bekçibaşı tayin edilmişti. Kavala’ya yerleşen İbrahim Ağa'nın kardeşi , şehrin mütesellimi, onun oğlu da, Osmanlı Devleti'nde beylerbeyi vazifesindeydi. Kavalalıların en meşhur şahsiyeti, Kavalalı Mehmet Ali Paşa'dır. Kendisini, Osmanlı Sultanı III. Selim (1789-1807) vezirlik rütbesiyle Mısır valisi tayin etmiş, o da bilâhare Kavalalılar Hanedanını kurmuştur.
Kavalalılar, önceleri Arabistan'daki Vehhâbîlere ve Osmanlılara karşı ayaklanan Rumlara karşı mücadelelerde başarılı olarak Osmanlılara yardımcı oldular ama daha sonra Mehmet Ali Paşa'nın Suriye'yi de ele geçirmek istemesi Osmanlı padişahı II. Mahmut'la Mehmed Ali Paşa'nın arasının açılmasına sebep oldu. Oğlu İbrahim Paşa'nın isyanı, Osmanlıları içeride ve dışarıda güç duruma düşürdü.
Kurulduğu tarih olan 1805'ten 1867 tarihinde kadar olan zaman Mısır'ın yöneticileri olan Kavalalı soyundan yöneticiler dış işlerinde Osmanlı Devleti'ne bağlı görünmek amacıyla vali unvanını kullanmıştır. 1867'den itibaren ise Osmanlı Devleti'nin merkezi otoriteyi kuvvetlendirmek için eyalet sisteminden vilayet sistemine geçmesiyle beraber ilk defa İsmail Paşa vali unvanı yerine hidiv unvanını kullanarak Mısır'ın sıradan bir Osmanlı vilayeti olmadığını göstermek istemiştir.
İsmail Paşa, İngiliz ve Fransızların etkisiyle II. Abdülhamid tarafından görevinden alınınca oğlu Tevfik Paşa veraset yasası gereğince hidiv oldu. Hidivliğe gelişinden kısa bir süre sonra, istifa eden Şerif Paşa'nın yerine başbakanlığı da üstlendi ve bu iki görevi iki yıl birlikte sürdürdü. İngiltere ve Fransa'nın denetiminde Mısır'ın yıllık gelirinin yarısının borçların ödenmesine ayrılmasını kabul etti.
1882'de kurulan Mahmud Sami el-Barudi hükûmetinde savaş bakanı olan milliyetçilerin önderi Arabi Paşa'nın saygınlığının iyice artması üzerine Mısır'daki otoritesi zayıflayan ve hidivliği tartışılmaya başlanan Hidiv Tevfik Paşa, İngiltere ve Fransa'dan yardım istedi. İngiliz donanmasının İskenderiye'yi bombalaması (Temmuz 1882) üzerine muhalefet tarafından hain ilan edilen Tevfik Paşa İngilizlere sığınmak zorunda kaldı. Osmanlı Devleti'nin karşı çıkmasına rağmen Mısır'ı işgal eden İngilizler Et-Tellü'l-Kebir'de Mısır ordusunun başkomutanı Arabi (Urabi) Paşa'yı bozguna uğratarak (Eylül 1882) milliyetçi hareketi ezdiler; böylece Tevfik Paşa, hidiv olarak yeniden Kahire'ye geri döndü ve bundan sonra hidivliğini ancak işgal güçlerinin denetimi altında sürdürebildi. Osmanlı Devleti, İngilizleri zorla Mısır'dan çıkaramayacağını bildiğinden İngilizlerle anlaşmak zorunda kaldı. Bu antlaşmaya göre Mısır hidivleri yine Kavalalılar Hanedanı'nından olmak şartıyla Osmanlı Devleti ve İngiltere'nin onayıyla seçilecekti. Böylece İngiltere'nin Mısır'daki varlığı Osmanlı Devleti tarafından da resmen tanınmış oldu.
Bu tarihten sonra Mısır hidivleri, hidivliklerini işgal güçlerinin denetimi ve baskısı altında sürdürebildiler. Hidiv Tevfik Paşa'nın oğlu olan Abbas Hilmi Paşa, 1892'de hidivliğe getirildi. İngilizler, Abbas Hilmi Paşa'nın görevi süresince Mısır'ın iç işlerine karıştılar ve Osmanlıların Mısır'daki etkisi azaldı. Akabe'nin Hidivlik'ten ayrılarak Hicaz Vilayetine katılmak istenmesi üzerine, İngiltere ile Osmanlı Devleti arasında adı verilen anlaşmazlık patlak verdi; İngilizler, sert çıkış yapınca Akabe gene Mısır'a bağlı kaldı.
Türk dostu, İngiliz düşmanı olan ve sık sık İstanbul'a gelip giden Abbas Hilmi Paşa'nın 1914'te İstanbul'da bulunduğu sırada, Osmanlı Devleti, Almanya'nın safında İngiltere'ye karşı I. Dünya Savaşı'na girince İngiltere, Osmanlı Devleti'nin Mısır üzerindeki haklarını artık tanımadığını ilan etti ve böylece Abbas Hilmi Paşa'nın hidivliği de sona erdi. İngilizler, Abbas Hilmi Paşa'nın yerine amcası Hüseyin Kamil Paşa'yı sultan unvanıyla Mısır'ın başına getirdiler. Böylece Mısır Hidivliği de fiilen son bularak İngiliz güdümündeki Mısır Sultanlığına dönüşmüş oldu.
Kavalalılar Hanedanı
- Kavalalı Mehmet Ali Paşa (1805-1848)
- Kavalalı İbrahim Paşa (1848-1848)
- I. Abbas Hilmi Paşa (1848-1854)
- Said Paşa (1854-1863)
- Hidiv İsmail Paşa (1863-1879)
- Hidiv Tevfik Paşa (1879-1892)
- II. Abbas Hilmi Paşa (1892-1914)
- Hüseyin Kamil Paşa (1914-1917)
- Melik I. Fuad Paşa (1917-1936)
- Mehmed Fâruk (1936-1952)
- II. Fuad (1952-1953)
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . Khaled Fahmy (İngilizce). 11 Aralık 2021. 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023.
- ^ Petry, Carl F.; Daly, M. W. (10 Aralık 1998). The Cambridge History of Egypt (İngilizce). Cambridge University Press. ISBN . 13 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023.
- ^ Fahmy, Khaled (1 Aralık 2012). Mehmed Ali: From Ottoman Governor to Ruler of Egypt (İngilizce). Simon and Schuster. ISBN . 4 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023.
- ^ Ogbu, John U.; Shelton, Austin J. (1972). "The Igbo-Igala Borderland: Religion and Social Control in Indigenous African Colonialism". Ethnohistory. 19 (3): 289. doi:10.2307/480995. ISSN 0014-1801.
- ^ . www.encyclopedia.com. 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Misir Hidivligi 1867 yilinda Osmanli Imparatorlugu nun Misir Valisi Kavalali Mehmet Ali Pasa torunu tarafindan kurularak 1914 yilina kadar Misir ve Sudan in buyuk bir bolumunun yonetimini elinde tutan ic islerinde serbest dis islerinde Osmanli Imparatorlugu na bagli Turk ozerk devlettir Misir Hidivligi kuruldugu 1867 ten 1914 yilina kadar Kavalali Mehmed Ali Pasa nin soyundan gelen Kavalalilar Hanedani tarafindan yonetilmistir Devaminda 1953 senesine kadar Misiri Kavalalilar Ingilizlerin himayesinde kontrol ettiler Misir Hidivligiٱل خ د ي و ي ة ٱل م ص ر ي ة Arapca خدیویت مصر Osmanlica Hidiviyet i Misir1867 1914Bayrak 1867 1881 Bayrak 1881 1914 ArmaMilli mars 1871 1914 source source Osmanli Misir inin genislemesini detaylandiran bir haritaTurde jure Osmanli egemenligi altinda tamamen ozerk 1867 1914 1882 den itibaren Ingiliz askeri isgali altinda BaskentKahireYaygin dil ler Arapca Osmanlica Yunanca Fransizca IngilizceHukumetAnayasal monarsiHidiv 1867 1879Ismail Pasa 1879 1892Tevfik Pasa 1892 1914II Abbas Hilmi PasaKonsolos 1883 1907Evelyn Baring 1907 1911 1907 1911Horatio Herbert KitchenerBasbakan 1878 1879Nubar Pasa ilk 1914Huseyin Rusdu Pasa son Tarihi donemAfrika Talani Kurulusu8 Haziran 1867 Suveys Kanali17 Kasim 1869 Arabi Pasa Ayaklanmasi1881 1882 Dagilisi19 Aralik 1914Yuzolcumu5 000 000 km2Nufus 18826 805 000 18979 715 000 190711 287 000Para birimiMisir lirasiOnculler ArdillarMisir eyalet Darfur SultanligiOsmanli Imparatorlugu Misir SultanligiTarihceAilenin atasi aslen Konyali Turk olup Osmanlilar devrinde Edirne ye gelmis ve Makedonya da Kavala sehri kalesine bekcibasi tayin edilmisti Kavala ya yerlesen Ibrahim Aga nin kardesi sehrin mutesellimi onun oglu da Osmanli Devleti nde beylerbeyi vazifesindeydi Kavalalilarin en meshur sahsiyeti Kavalali Mehmet Ali Pasa dir Kendisini Osmanli Sultani III Selim 1789 1807 vezirlik rutbesiyle Misir valisi tayin etmis o da bilahare Kavalalilar Hanedanini kurmustur Kavalalilar onceleri Arabistan daki Vehhabilere ve Osmanlilara karsi ayaklanan Rumlara karsi mucadelelerde basarili olarak Osmanlilara yardimci oldular ama daha sonra Mehmet Ali Pasa nin Suriye yi de ele gecirmek istemesi Osmanli padisahi II Mahmut la Mehmed Ali Pasa nin arasinin acilmasina sebep oldu Oglu Ibrahim Pasa nin isyani Osmanlilari iceride ve disarida guc duruma dusurdu Kuruldugu tarih olan 1805 ten 1867 tarihinde kadar olan zaman Misir in yoneticileri olan Kavalali soyundan yoneticiler dis islerinde Osmanli Devleti ne bagli gorunmek amaciyla vali unvanini kullanmistir 1867 den itibaren ise Osmanli Devleti nin merkezi otoriteyi kuvvetlendirmek icin eyalet sisteminden vilayet sistemine gecmesiyle beraber ilk defa Ismail Pasa vali unvani yerine hidiv unvanini kullanarak Misir in siradan bir Osmanli vilayeti olmadigini gostermek istemistir Ismail Pasa Ingiliz ve Fransizlarin etkisiyle II Abdulhamid tarafindan gorevinden alininca oglu Tevfik Pasa veraset yasasi geregince hidiv oldu Hidivlige gelisinden kisa bir sure sonra istifa eden Serif Pasa nin yerine basbakanligi da ustlendi ve bu iki gorevi iki yil birlikte surdurdu Ingiltere ve Fransa nin denetiminde Misir in yillik gelirinin yarisinin borclarin odenmesine ayrilmasini kabul etti 1882 de kurulan Mahmud Sami el Barudi hukumetinde savas bakani olan milliyetcilerin onderi Arabi Pasa nin sayginliginin iyice artmasi uzerine Misir daki otoritesi zayiflayan ve hidivligi tartisilmaya baslanan Hidiv Tevfik Pasa Ingiltere ve Fransa dan yardim istedi Ingiliz donanmasinin Iskenderiye yi bombalamasi Temmuz 1882 uzerine muhalefet tarafindan hain ilan edilen Tevfik Pasa Ingilizlere siginmak zorunda kaldi Osmanli Devleti nin karsi cikmasina ragmen Misir i isgal eden Ingilizler Et Tellu l Kebir de Misir ordusunun baskomutani Arabi Urabi Pasa yi bozguna ugratarak Eylul 1882 milliyetci hareketi ezdiler boylece Tevfik Pasa hidiv olarak yeniden Kahire ye geri dondu ve bundan sonra hidivligini ancak isgal guclerinin denetimi altinda surdurebildi Osmanli Devleti Ingilizleri zorla Misir dan cikaramayacagini bildiginden Ingilizlerle anlasmak zorunda kaldi Bu antlasmaya gore Misir hidivleri yine Kavalalilar Hanedani nindan olmak sartiyla Osmanli Devleti ve Ingiltere nin onayiyla secilecekti Boylece Ingiltere nin Misir daki varligi Osmanli Devleti tarafindan da resmen taninmis oldu Bu tarihten sonra Misir hidivleri hidivliklerini isgal guclerinin denetimi ve baskisi altinda surdurebildiler Hidiv Tevfik Pasa nin oglu olan Abbas Hilmi Pasa 1892 de hidivlige getirildi Ingilizler Abbas Hilmi Pasa nin gorevi suresince Misir in ic islerine karistilar ve Osmanlilarin Misir daki etkisi azaldi Akabe nin Hidivlik ten ayrilarak Hicaz Vilayetine katilmak istenmesi uzerine Ingiltere ile Osmanli Devleti arasinda adi verilen anlasmazlik patlak verdi Ingilizler sert cikis yapinca Akabe gene Misir a bagli kaldi Turk dostu Ingiliz dusmani olan ve sik sik Istanbul a gelip giden Abbas Hilmi Pasa nin 1914 te Istanbul da bulundugu sirada Osmanli Devleti Almanya nin safinda Ingiltere ye karsi I Dunya Savasi na girince Ingiltere Osmanli Devleti nin Misir uzerindeki haklarini artik tanimadigini ilan etti ve boylece Abbas Hilmi Pasa nin hidivligi de sona erdi Ingilizler Abbas Hilmi Pasa nin yerine amcasi Huseyin Kamil Pasa yi sultan unvaniyla Misir in basina getirdiler Boylece Misir Hidivligi de fiilen son bularak Ingiliz gudumundeki Misir Sultanligina donusmus oldu Kavalalilar HanedaniKavalali Mehmet Ali Pasa 1805 1848 Kavalali Ibrahim Pasa 1848 1848 I Abbas Hilmi Pasa 1848 1854 Said Pasa 1854 1863 Hidiv Ismail Pasa 1863 1879 Hidiv Tevfik Pasa 1879 1892 II Abbas Hilmi Pasa 1892 1914 Huseyin Kamil Pasa 1914 1917 Melik I Fuad Pasa 1917 1936 Mehmed Faruk 1936 1952 II Fuad 1952 1953 Ayrica bakinizMustafa Kamil PasaKaynakca Khaled Fahmy Ingilizce 11 Aralik 2021 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mayis 2023 Petry Carl F Daly M W 10 Aralik 1998 The Cambridge History of Egypt Ingilizce Cambridge University Press ISBN 978 0 521 47211 1 13 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mayis 2023 Fahmy Khaled 1 Aralik 2012 Mehmed Ali From Ottoman Governor to Ruler of Egypt Ingilizce Simon and Schuster ISBN 978 1 78074 211 3 4 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mayis 2023 Ogbu John U Shelton Austin J 1972 The Igbo Igala Borderland Religion and Social Control in Indigenous African Colonialism Ethnohistory 19 3 289 doi 10 2307 480995 ISSN 0014 1801 www encyclopedia com 7 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mayis 2023