Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Macar Cumhuriyeti (Macarca: Magyar Köztársaság), Ağustos 1919 ile Şubat 1920 arasında eski Macaristan Demokratik Cumhuriyeti'nin orta ve batı kesimlerinde var olan kısa ömürlü bir cumhuriyetti. Bu cumhuriyet, bugünkü Macaristan'ın çoğunu ve bugünkü Avusturya, Slovakya ve Slovenya'nın bazı kısımlarını kontrol ediyordu. Devlet, Macaristan-Romanya Savaşı'nın ardından, 31 Ekim 1918'den önce statükoya dönmeye çalışan karşı-devrimci güçler tarafından kuruldu.
| 1919-1920 | |||||||||||||
 Macaristan bayrağı  Arma | |||||||||||||
| Başkent | Budapeşte | ||||||||||||
| Yaygın dil(ler) | Macarca | ||||||||||||
| Hükûmet | Cumhuriyet | ||||||||||||
| Cumhurbaşkanı | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Başbakan | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Yasama organı | Ulusal Meclis | ||||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Yüzölçümü | |||||||||||||
• Toplam | 92,833 km2 | ||||||||||||
| Nüfus | |||||||||||||
• Sayılan | 7,980,143 | ||||||||||||
| Para birimi | Macar koronası | ||||||||||||
| |||||||||||||
Bu dönemin ardından, Birinci Dünya Savaşı'nın muzaffer İtilaf Devletleri, Müttefiklerin eski krallığın olmayan devletler arasında yeni ulus devletler kurma girişimi olan 1919 Paris Barış Konferansı'nın bir hükmü olarak, Macarları savaş sonrası sınır çizgilerinin gerisine çekilmeleri için ciddi şekilde baskı yaptı. Bu, Müttefiklerin, eski krallığın Macar olmayan vatandaşları arasında yeni ulus devletler kurma girişimiydi; bunlardan başlıca yararlananlar Romanya Krallığı, Sloven, Hırvat ve Sırp Devleti, Avusturya Cumhuriyeti ve Birinci Çekoslovak Cumhuriyeti idi.
Geçmiş
6 Ağustos 1919'da Beyaz Saray Yoldaşlar Derneği'nin (sağcı, karşı-devrimci bir grup) lideri István Friedrich, Gyula Peidl hükûmetini devirdi ve Romanya Kraliyet Ordusu'nun desteğiyle kansız bir darbeyle iktidarı ele geçirdi. Darbe, Macaristan'da yaygın bir onayla karşılandı. Ertesi gün, Joseph August kendisini Macaristan'ın naibi ilan etti (istifaya zorlandığı 23 Ağustos'a kadar görevde kaldı) ve Friedrich'i Başbakan olarak atadı. Yerine 24 Kasım'da, birkaç ay sonra monarşinin yeniden kurulmasına kadar başbakan ve geçici cumhurbaşkanı olarak görev yapan Károly Huszár geçti.
Askeri subaylardan oluşan militan bir anti-komünist otoriter hükûmet, Rumenlerin hemen ardından Kasım ayında Budapeşte'ye girdi. Komünistlerin, sosyalistlerin, Yahudilerin, solcu entelektüellerin, Károlyi ve Kun rejimlerine sempatizanların ve subayların kurmaya çalıştığı geleneksel Macar siyasi düzenini tehdit eden diğerlerinin tutuklanmasına, işkence görmesine ve yargılanmadan infaz edilmesine yol açan bir "Beyaz Terör" ortaya çıktı. İnfaz sayısının yaklaşık 5.000 olduğunu belirtilmektedir. Ayrıca yaklaşık 75.000 kişi hapse atıldı. Özellikle, Macar sağcı ve Rumen güçleri intikam için Yahudileri hedef aldı. Nihayetinde Beyaz Terör, çoğu sosyalist, entelektüel ve orta sınıf Yahudilerden oluşan yaklaşık 100.000 kişiyi ülkeyi terk etmeye zorladı.
1920 ve 1921'de, iç kaos Macaristan'ı kasıp kavurdu. Beyaz Terör Yahudileri ve solcuları rahatsız etmeye devam etti, işsizlik ve enflasyon yükseldi ve beş parasız Macar mülteciler komşu ülkelerden sınırı geçerek bocalayan ekonomiye yük oldu. Hükûmet halka çok az yardım edebildi. Ocak 1920'de Macar erkek ve kadınları, ülkenin siyasi tarihindeki ilk gizli oyları kullandılar ve büyük bir karşı-devrimci ve tarımcı çoğunluğu tek kamaralı parlamentoya seçtiler. İki ana siyasi parti ortaya çıktı: sosyal açıdan muhafazakar Hristiyan Ulusal Birlik Partisi ve toprak reformunu savunan Ulusal Küçük Çiftlik Sahipleri ve Tarım İşçileri Partisi. 29 Şubat 1920'de parlamento Macar monarşisini yeniden kurarak cumhuriyeti sona erdirdi ve Mart ayında hem 1723 Pragmatik Yaptırımını hem de 1867 Uzlaşmasını iptal etti. Parlamento, bir kralın seçimini iç karışıklık yatışana kadar erteledi. Eski Avusturya-Macaristan amirali Miklós Horthy, 1944'e kadar elinde tutacağı bir pozisyon olan naip oldu.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Kasım 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
- ^ Jörg K. Hoensch (1996). A history of modern Hungary, 1867-1994. Internet Archive. Longman. ISBN .
- ^ "ANNO, Neue Freie Presse, 1919-08-24, Seite 2". anno.onb.ac.at. 26 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Kasım 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Macar Cumhuriyeti Macarca Magyar Koztarsasag Agustos 1919 ile Subat 1920 arasinda eski Macaristan Demokratik Cumhuriyeti nin orta ve bati kesimlerinde var olan kisa omurlu bir cumhuriyetti Bu cumhuriyet bugunku Macaristan in cogunu ve bugunku Avusturya Slovakya ve Slovenya nin bazi kisimlarini kontrol ediyordu Devlet Macaristan Romanya Savasi nin ardindan 31 Ekim 1918 den once statukoya donmeye calisan karsi devrimci gucler tarafindan kuruldu Turkce Macaristan Cumhuriyeti Macarca Magyar Koztarsasag1919 1920Macaristan bayragi ArmaMilli mars Himnusz Hymn source source track track track track track track track track track track track BaskentBudapesteYaygin dil ler MacarcaHukumetCumhuriyetCumhurbaskani Agustos 1919 Kasim 1919Istvan Friedrich Kasim 1919 Mart 1920Karoly HuszarBasbakan Agustos 1919 Kasim 1919Istvan Friedrich Kasim 1919 Mart 1920Karoly HuszarYasama organiUlusal MeclisTarihce Kurulusu1919 Kurulus8 Agustos 1919 Taninmasi25 Kasim 1919 Parlamento secimleri25 Ocak 1920 Monarsinin restore edilmesi29 Subat 1920 Dagilisi1920Yuzolcumu Toplam92 833 km2Nufus Sayilan7 980 143Para birimiMacar koronasiOnculler ArdillarMacaristan Demokratik Cumhuriyeti Macaristan Kralligi 1920 1946 Bu donemin ardindan Birinci Dunya Savasi nin muzaffer Itilaf Devletleri Muttefiklerin eski kralligin olmayan devletler arasinda yeni ulus devletler kurma girisimi olan 1919 Paris Baris Konferansi nin bir hukmu olarak Macarlari savas sonrasi sinir cizgilerinin gerisine cekilmeleri icin ciddi sekilde baski yapti Bu Muttefiklerin eski kralligin Macar olmayan vatandaslari arasinda yeni ulus devletler kurma girisimiydi bunlardan baslica yararlananlar Romanya Kralligi Sloven Hirvat ve Sirp Devleti Avusturya Cumhuriyeti ve Birinci Cekoslovak Cumhuriyeti idi Gecmis6 Agustos 1919 da Beyaz Saray Yoldaslar Dernegi nin sagci karsi devrimci bir grup lideri Istvan Friedrich Gyula Peidl hukumetini devirdi ve Romanya Kraliyet Ordusu nun destegiyle kansiz bir darbeyle iktidari ele gecirdi Darbe Macaristan da yaygin bir onayla karsilandi Ertesi gun Joseph August kendisini Macaristan in naibi ilan etti istifaya zorlandigi 23 Agustos a kadar gorevde kaldi ve Friedrich i Basbakan olarak atadi Yerine 24 Kasim da birkac ay sonra monarsinin yeniden kurulmasina kadar basbakan ve gecici cumhurbaskani olarak gorev yapan Karoly Huszar gecti Askeri subaylardan olusan militan bir anti komunist otoriter hukumet Rumenlerin hemen ardindan Kasim ayinda Budapeste ye girdi Komunistlerin sosyalistlerin Yahudilerin solcu entelektuellerin Karolyi ve Kun rejimlerine sempatizanlarin ve subaylarin kurmaya calistigi geleneksel Macar siyasi duzenini tehdit eden digerlerinin tutuklanmasina iskence gormesine ve yargilanmadan infaz edilmesine yol acan bir Beyaz Teror ortaya cikti Infaz sayisinin yaklasik 5 000 oldugunu belirtilmektedir Ayrica yaklasik 75 000 kisi hapse atildi Ozellikle Macar sagci ve Rumen gucleri intikam icin Yahudileri hedef aldi Nihayetinde Beyaz Teror cogu sosyalist entelektuel ve orta sinif Yahudilerden olusan yaklasik 100 000 kisiyi ulkeyi terk etmeye zorladi Amiral Miklos Horthy 16 Kasim 1919 da Ulusal Ordunun komutani olarak Budapeste ye giriyor Gellert Oteli onunde sehir yetkilileri tarafindan karsilaniyor 1920 ve 1921 de ic kaos Macaristan i kasip kavurdu Beyaz Teror Yahudileri ve solculari rahatsiz etmeye devam etti issizlik ve enflasyon yukseldi ve bes parasiz Macar multeciler komsu ulkelerden siniri gecerek bocalayan ekonomiye yuk oldu Hukumet halka cok az yardim edebildi Ocak 1920 de Macar erkek ve kadinlari ulkenin siyasi tarihindeki ilk gizli oylari kullandilar ve buyuk bir karsi devrimci ve tarimci cogunlugu tek kamarali parlamentoya sectiler Iki ana siyasi parti ortaya cikti sosyal acidan muhafazakar Hristiyan Ulusal Birlik Partisi ve toprak reformunu savunan Ulusal Kucuk Ciftlik Sahipleri ve Tarim Iscileri Partisi 29 Subat 1920 de parlamento Macar monarsisini yeniden kurarak cumhuriyeti sona erdirdi ve Mart ayinda hem 1723 Pragmatik Yaptirimini hem de 1867 Uzlasmasini iptal etti Parlamento bir kralin secimini ic karisiklik yatisana kadar erteledi Eski Avusturya Macaristan amirali Miklos Horthy 1944 e kadar elinde tutacagi bir pozisyon olan naip oldu Kaynakca Arsivlenmis kopya 23 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mayis 2023 Arsivlenmis kopya 21 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mayis 2023 Arsivlenmis kopya PDF 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 27 Mayis 2023 Jorg K Hoensch 1996 A history of modern Hungary 1867 1994 Internet Archive Longman ISBN 978 0 582 25649 1 ANNO Neue Freie Presse 1919 08 24 Seite 2 anno onb ac at 26 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ocak 2024 Arsivlenmis kopya 20 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mayis 2023 Arsivlenmis kopya 21 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mayis 2023 Arsivlenmis kopya 28 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mayis 2023