Malakka Boğazı; Endonezya'ya bağlı Sumatra adası ve Malezya Yarımadasında (Batı Malezya) arası, 805 km uzunluğunda dar bir boğazdır.
Malakka Boğazı | |
---|---|
Genel Bilgiler | |
Ülke(ler) | Endonezya, Malezya, Tayland, Singapur |
Koordinatlar | {{WikidataCoord}} – malformed coordinate data |
Yerleşim(ler) (sahil) | Malakka |
Ayırdığı topraklar | Sumatra← →Malay Yarımadası |
Tür | Boğaz |
Bağladığı sular | Andaman Denizi→ ←Güney Çin Denizi |
Uzunluk | 930 km (580 mi) |
En derin noktası | 200 m (660 ft) |
En dar yeri | 38 km (24 mi) |
Ekonomik önemi
Ekonomik ve stratejik açıdan bakıldığında Malakka Boğazı dünyanın en önemli deniz yollarından biri olup Süveyş Kanalı ve Panama Kanalı'nın bir eşdeğeridir.
Boğaz Hint Okyanusu ve Büyük Okyanus arasında ana denizyolu pasajını oluşturmakla beraber aynı anda dünyanın en kalabalık 3 ülkesi olan Hindistan, Endonezya ve Çin'i deniz yoluyla bağlılığını sağlamaktadır. Bununla kalmayıp yörenin en gelişmiş ticaret devlerini; Japonya, Güney Kore ve Tayvan'ı uluslararası ticarete bağlamaktadır.
Her sene yaklaşık 50.000 gemi bu boğazı kullanarak 1/5 ile 1/4´lik oranla dünya deniz ticaretine katkı sağlar.[] 2003 senesinde dünyada gemi ile taşınan bütün petrolün 1/4´i bu boğazdan geçmiştir.
Nakliyat 1995'te yaklaşık 7,8 milyon varil (7,8 MMbbl), 2002´de 10,3 milyon varil (10,3 MMbbl) ve 2002 sonrası 11 milyon varil (11 MMbbl) veya 1,700,000 m³´tür ve Çin ekonomisinin büyümesiyle bu oranın daha da büyümesi beklenmektedir.
Singapur yakınlarında bulunan ´nda boğaz sadece 2.8 km veya 1.5 deniz mili genişliğindedir ve dünyada önem taşıyan en dar geçitlerden birisidir.[3] 25 Mayıs 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi.
Boğazı geçebilecek gemilerin azami ebatları uluslararası tanımlanan standartlara göre Malaccamax sınıfına kısıtlıdır.
Denizcilikte yöresel tehlike
Bu maddedeki üslubun, ansiklopedik bir yazıdan beklenen resmî ve ciddi üsluba uygun olmadığı düşünülmektedir. |
Ekonomide son derece önemli olan yörenin bir de perde arkası vardır. Bu bölgedeki en ciddi tehlike, ticari gemilere karşı düzenlenen korsancılık faaliyetleridir. Ufak ticari gemilerden seyahat gemilerine, en büyük petrol tankerlerine kadar bütün ticari gemiler bu tehlike ile karşı karşıya kalmaktadır.
Boğazdaki korsancılık oranı geçen senelerde artmaya devam etmiştir. 1994 yılında 25 saldırı var iken bu sayı 2000'de 220 olmuş ve 2003'te 150'yi bulmuştur. Bu oran dünya genelinde var olan 1/3'ini teşkil eder.[]
2004 senesinin ilk yarısında önceki yılları göre artan korsancılık olayları yüzünden Malezya, Endonezya ve Singapur Devlet Deniz Kuvvetleri ve Sahil Güvenlik Kurumları bölgede deniz güvenliğini artırmak için daha çok devriye yapmaya başlamışlardır.
Bazı güvenlik uzmanlarına göre bir grup teröristin, boğazın fazla derin olmayan bölgelerinde büyük bir gemi batırıp boğazda trafik sıkışıklığına sebebiyet verme ve dünya ticaretini zarar uğratma imkânının olduğunu savunurken bazı uzmanlar ise böyle büyük çapta bir saldırının olasılığını olmadığını savunur.
Boğazda hâlen 34 adet batık gemi vardır ve bazıları 1880´lerden kalmadır. Bu batıklardan meydana gelen kaza tehlikesi hâlen mevcuttur.[4]10 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Boğazın diğer bir başka tehlikesi ise, Sumatra Adası'nda tarım gibi nedenler için kundaklanan orman yangınlarıdır. Bu yangınlardan oluşan duman, boğaz trafiğini olumsuz şekilde etkiler. Bu duman sebebiyle boğazdaki gemilerde görüş mesafesi 200m'ye kadar düşebilir.
Boğazı rahatlatmak için öneriler
Tayland boğazın önemini azaltmak için birden fazla proje geliştirmiştir. Bunlardan bir tanesi, kendi topraklarında bulunan ile bilinen bölgede bir kanal kazıp, böylelikle Afrika, Orta Doğu ve Pasifik arasındaki deniz ticaret yollarını 960 km veya 600 deniz mili daha kısaltmaktır. Lâkin böyle bir adım Tayland´ı fiziksel olarak ikiye böler. Bu da zaten ülkede var olan ve bölgesinde çoğunluğu oluşturan müslüman kesimin bağımsızlık çabalarına anahtar rol olacağından gerçekleştirilmemiştir. 2004´deThe Washington Times ´a sızdırılan bir rapora göre Çin Hükûmeti bu inşaanın mali bedelini tamamen karşılayacağını bildirmiştir. Tayland Hükûmeti şu an bu kanal projesini farklı nedenlerden dolayı rafa kaldırmıştır.
İkinci bir alternatif ise aynı bölgeye kanal yerine bir petrol hattı inşa etme planıdır. Böylelikle boğazı kullanmadan bölgenin batısından (Hint Okyanusu'ndan) doğusuna Çin, Güney Kore ve Tayvan´a petrol nakliyatında $0.50/barrel veya $3/m³ nakliyat bedelinin azalacağı öne sürülür.
Bölgenin tarihî deniz yolu ticareti
Yüzyıllardır farklı uygarlıklar; Mısır, Roma, , Afrika, Osmanlı, İran ve Hindistan bu yolları tercih etmiş ve Kedah'a ulaşmayı amaçlamışlardır. Buradan farklı istikametlere ayrılmışlardır. Kedah, Malay Yarımadasının en batısı olup bir nevi bu bölgeye genel liman görevi yapmıştır. Malakka Boğazı, Uzak Doğu ile Hint Okyanusu arasındaki en kısa nakliye rotasıdır. Bundan ötürü söz konusu boğaz üzerinde seyrüsefer teknikleri ve gemi inşa sanatı hakkında canlı bir fikir alışverişi gerçekleşmiştir. 1819 yılında; yani 1824 tarihli Anglo-Hollanda Antlaşması’ndan sadece birkaç yıl önce, İngiliz Doğu Hindistan Şirketi, ilk ticaret karakolunu Malakka Boğazı’nda kurmuştur. Daha sonra da söz konusu coğrafyanın büyük bir ticaret limanına doğru genişlemesi gerçekleşmiştir. Nihayetinde 1867 senesinde Singapur’un bir İngiliz Kraliyet Kolonisi ilan edilmesiyle Malakka Boğazı, küresel jeopolitik açısından kritik bir yer haline gelmiştir.[5] 9 Ağustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- World oil transit chokepoints25 Mayıs 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi
- BBC News report on the increased security in the Straits13 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- "Going for the jugular" Report on the potential terrorist threat to the Straits. From the Economist, requires subscription, in the print edition June 10th 200422 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- China builds up strategic sea lanes15 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- A report from the International Maritime Organisation on the implementation of a Straits "Marine Electronic Highway" - a series of technological measures to ensure safe and efficient use of the busy waters6 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
- Al-Jazeera: Malacca Strait nations plan air patrol21 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Waterway To the World1 Eylül 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Malakka Bogazi Endonezya ya bagli Sumatra adasi ve Malezya Yarimadasinda Bati Malezya arasi 805 km uzunlugunda dar bir bogazdir Malakka BogaziGenel BilgilerUlke ler Endonezya Malezya Tayland SingapurKoordinatlar WikidataCoord malformed coordinate dataYerlesim ler sahil MalakkaAyirdigi topraklarSumatra Malay YarimadasiTurBogazBagladigi sularAndaman Denizi Guney Cin DeniziUzunluk930 km 580 mi En derin noktasi200 m 660 ft En dar yeri38 km 24 mi Malezya yarimadasini Endonezya Sumatra adasindan ayiran Malakka bogazinin haritasi Ekonomik onemiEkonomik ve stratejik acidan bakildiginda Malakka Bogazi dunyanin en onemli deniz yollarindan biri olup Suveys Kanali ve Panama Kanali nin bir esdegeridir Bogaz Hint Okyanusu ve Buyuk Okyanus arasinda ana denizyolu pasajini olusturmakla beraber ayni anda dunyanin en kalabalik 3 ulkesi olan Hindistan Endonezya ve Cin i deniz yoluyla bagliligini saglamaktadir Bununla kalmayip yorenin en gelismis ticaret devlerini Japonya Guney Kore ve Tayvan i uluslararasi ticarete baglamaktadir Malaccamax tankerlerin Orta Dogu Petrol yataklarindan Cin e giden deniz yolu Her sene yaklasik 50 000 gemi bu bogazi kullanarak 1 5 ile 1 4 lik oranla dunya deniz ticaretine katki saglar kaynak belirtilmeli 2003 senesinde dunyada gemi ile tasinan butun petrolun 1 4 i bu bogazdan gecmistir Nakliyat 1995 te yaklasik 7 8 milyon varil 7 8 MMbbl 2002 de 10 3 milyon varil 10 3 MMbbl ve 2002 sonrasi 11 milyon varil 11 MMbbl veya 1 700 000 m tur ve Cin ekonomisinin buyumesiyle bu oranin daha da buyumesi beklenmektedir Singapur yakinlarinda bulunan nda bogaz sadece 2 8 km veya 1 5 deniz mili genisligindedir ve dunyada onem tasiyan en dar gecitlerden birisidir 3 25 Mayis 2012 tarihinde Archive is sitesinde arsivlendi Bogazi gecebilecek gemilerin azami ebatlari uluslararasi tanimlanan standartlara gore Malaccamax sinifina kisitlidir Denizcilikte yoresel tehlikeBu maddedeki uslubun ansiklopedik bir yazidan beklenen resmi ve ciddi usluba uygun olmadigi dusunulmektedir Maddeyi gelistirerek ya da konuyla ilgili tartismaya katilarak Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Ekonomide son derece onemli olan yorenin bir de perde arkasi vardir Bu bolgedeki en ciddi tehlike ticari gemilere karsi duzenlenen korsancilik faaliyetleridir Ufak ticari gemilerden seyahat gemilerine en buyuk petrol tankerlerine kadar butun ticari gemiler bu tehlike ile karsi karsiya kalmaktadir Bogazdaki korsancilik orani gecen senelerde artmaya devam etmistir 1994 yilinda 25 saldiri var iken bu sayi 2000 de 220 olmus ve 2003 te 150 yi bulmustur Bu oran dunya genelinde var olan 1 3 ini teskil eder kaynak belirtilmeli 2004 senesinin ilk yarisinda onceki yillari gore artan korsancilik olaylari yuzunden Malezya Endonezya ve Singapur Devlet Deniz Kuvvetleri ve Sahil Guvenlik Kurumlari bolgede deniz guvenligini artirmak icin daha cok devriye yapmaya baslamislardir Bazi guvenlik uzmanlarina gore bir grup teroristin bogazin fazla derin olmayan bolgelerinde buyuk bir gemi batirip bogazda trafik sikisikligina sebebiyet verme ve dunya ticaretini zarar ugratma imkaninin oldugunu savunurken bazi uzmanlar ise boyle buyuk capta bir saldirinin olasiligini olmadigini savunur Bogazda halen 34 adet batik gemi vardir ve bazilari 1880 lerden kalmadir Bu batiklardan meydana gelen kaza tehlikesi halen mevcuttur 4 10 Mayis 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Trafigi engelleyen yangin dumanlari Bogazin diger bir baska tehlikesi ise Sumatra Adasi nda tarim gibi nedenler icin kundaklanan orman yanginlaridir Bu yanginlardan olusan duman bogaz trafigini olumsuz sekilde etkiler Bu duman sebebiyle bogazdaki gemilerde gorus mesafesi 200m ye kadar dusebilir Bogazi rahatlatmak icin onerilerTayland bogazin onemini azaltmak icin birden fazla proje gelistirmistir Bunlardan bir tanesi kendi topraklarinda bulunan ile bilinen bolgede bir kanal kazip boylelikle Afrika Orta Dogu ve Pasifik arasindaki deniz ticaret yollarini 960 km veya 600 deniz mili daha kisaltmaktir Lakin boyle bir adim Tayland i fiziksel olarak ikiye boler Bu da zaten ulkede var olan ve bolgesinde cogunlugu olusturan musluman kesimin bagimsizlik cabalarina anahtar rol olacagindan gerceklestirilmemistir 2004 deThe Washington Times a sizdirilan bir rapora gore Cin Hukumeti bu insaanin mali bedelini tamamen karsilayacagini bildirmistir Tayland Hukumeti su an bu kanal projesini farkli nedenlerden dolayi rafa kaldirmistir Ikinci bir alternatif ise ayni bolgeye kanal yerine bir petrol hatti insa etme planidir Boylelikle bogazi kullanmadan bolgenin batisindan Hint Okyanusu ndan dogusuna Cin Guney Kore ve Tayvan a petrol nakliyatinda 0 50 barrel veya 3 m nakliyat bedelinin azalacagi one surulur Bolgenin tarihi deniz yolu ticaretiYuzyillardir farkli uygarliklar Misir Roma Afrika Osmanli Iran ve Hindistan bu yollari tercih etmis ve Kedah a ulasmayi amaclamislardir Buradan farkli istikametlere ayrilmislardir Kedah Malay Yarimadasinin en batisi olup bir nevi bu bolgeye genel liman gorevi yapmistir Malakka Bogazi Uzak Dogu ile Hint Okyanusu arasindaki en kisa nakliye rotasidir Bundan oturu soz konusu bogaz uzerinde seyrusefer teknikleri ve gemi insa sanati hakkinda canli bir fikir alisverisi gerceklesmistir 1819 yilinda yani 1824 tarihli Anglo Hollanda Antlasmasi ndan sadece birkac yil once Ingiliz Dogu Hindistan Sirketi ilk ticaret karakolunu Malakka Bogazi nda kurmustur Daha sonra da soz konusu cografyanin buyuk bir ticaret limanina dogru genislemesi gerceklesmistir Nihayetinde 1867 senesinde Singapur un bir Ingiliz Kraliyet Kolonisi ilan edilmesiyle Malakka Bogazi kuresel jeopolitik acisindan kritik bir yer haline gelmistir 5 9 Agustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde KaynakcaWorld oil transit chokepoints25 Mayis 2012 tarihinde Archive is sitesinde arsivlendi BBC News report on the increased security in the Straits13 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Going for the jugular Report on the potential terrorist threat to the Straits From the Economist requires subscription in the print edition June 10th 200422 Subat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde China builds up strategic sea lanes15 Mayis 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde A report from the International Maritime Organisation on the implementation of a Straits Marine Electronic Highway a series of technological measures to ensure safe and efficient use of the busy waters6 Temmuz 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarAl Jazeera Malacca Strait nations plan air patrol21 Aralik 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Waterway To the World1 Eylul 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde