Felsefi çalışmaların gelişmesi sürecinde on dokuzuncu yüzyılda sembolik mantık ile yürüyen mantık, yirminci yüzyılda matematiksel mantıkla devam ederken, geleneksel olarak basit mantığın ötesine geçiyorsa, mantığın bir parçası olarak değil de felsefi mantık veya mantık felsefesi olarak değerlendirildi.
Mantığın tarihinde karşılaştırma yapılırsa, mantık felsefesi ve felsefi mantık arasındaki farklar son zamanlarda ortaya çıksa da yine de her zaman tam net değildir. Karakteristikleri:
- Mantık felsefesi, mantığın kapsamını ve doğasını incelemeye adanmış felsefe alanıdır.
- Mantık felsefesi, mantıkta araştırma, eleştirel analiz ve entelektüel yansımalardan ortaya çıkan sorulardır. Alanın felsefi mantıktan farklı olduğu kabul edilir.
- Felsefi mantık; referans, yüklem, özdeşlik, doğruluk, niceleme, varoluş, gereklilik ile ilgili sorularla ilgilenen çalışma dalıdır.
- Felsefi mantık, biçimsel mantık tekniklerinin felsefi sorunlara uygulanmasıdır.
Doğruluk
Aristotle der ki; Bir şeyi söylerken o şeyin olmadığını veya o şeyin o şey olmadığını söylemek yanlıştır; o şeyin o şey olduğunu veya o şeyin şey olmamasının şey olmadığını söylemek doğrudur. (Var olanın var olmadığını veya varlığı olmadığını söylemek yanlıştır; var olanın var olduğunu veya var olmayanın var olmadığını söylemek doğrudur.)
Bu görünen doğruluğun sorunsuz olduğu ispatlanmamıştır.
Doğruculuk
Mantık; doğru, yanlış, tutarsız, geçerli ve kendi içinde çelişkili gibi terimler kullanır. Bu terimlerin kullanımıyla da Strawson'ın (1952) yazdığı gibi sorular ortaya çıkmaktadır.
(a) Bu mantıksal değerlendirme sözcüklerini kullandığımızda, tam olarak değerlendirdiğimiz nedir? ve (b) mantıksal değerlendirme nasıl mümkün olur?
Tarski'nin doğruluk tanımı
Bakınız:
- Stanford Felsefe Ansiklopedisi, Tarski'nin Doğru Tanımı'na giriş 30 Ağustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- 2.1. Semantik Paradoksun Sonuçları, Stanford Felsefe Ansiklopedisi 24 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Analitik doğru, mantıksal doğru, geçerlilik, mantıksal sonuçlar ve zorunluluk
Terimlerin kullanımı, anlamı, anlamlılığı ve anlamsızlığı tartışmanın bir parçası olduğundan dolayı, tartışmanın amacına yalnızca aşağıdaki çalışma tanımlarını vermek mümkündür:
- Zorunlu doğru; dünyanın durumu ne olursa olsun veya bazı durumlarda mümkün olan her dünyada doğrudur.
- Mantıksal doğru, zorunlu gerçeklerdeki mantıksal sabitler doğru olduğu sürece gerektiğinde doğrudur.
- Biçimsel mantıkta doğru, tüm olası şartlar altında doğru olan bir "ifade"den (hiçbir değişkenin serbest olmadığı semboller dizisi) ibarettir.
- Analitik doğru, belirtilen kavramın konusundaki kavramı içeren doğrudur.
Bu durumda şu sorular ortaya çıkıyor:
- Eğer doğru olması gereken doğrular varsa, onları doğru yapan nedir?
- Mantıksal doğru olmayan analitik doğrular var mıdır?
- Analitik doğru olmayan zorunlu doğrular var mıdır?
- Mantıksal doğru olmayan zorunlu doğrular var mıdır?
- Analitik doğru ile sentetik doğru arasındaki fark sahte midir?
Paradoks
Anlam ve kaynaklar
Bakınız
- (Dil felsefesi kaynakçası)
- Saul Kripke (Kaynakça)
- Gottlob Frege (Kaynakça)
- Denotasyon
- Konotasyon
Adlar ve tanımlar
Niceleme ve niceleme teorisi
Mantık felsefesi teorileri
Ayrıca bakınız
Önemli figürler
Mantık felsefesindeki figürlerden bazıları:
Mantık filozofları
Dış bağlantılar
- Routledge Encyclopedia of Philosophy entry 7 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- Özel
- ^ Audi, Robert, (Ed.) (1999). The Cambridge Dictionary of Philosophy. 2nd. CUP.
- ^ Lowe, E. J.. Forms of Thought: A Study in Philosophical Logic. New York: Cambridge University Press, 2013.
- ^ Russell, Gillian Thoughts, Arguments, and Rants 17 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Jc's Column.
- ^ Strawson, P.F. (1952). Introduction to Logical Theory. Methuen: London. s. 3.
- ^ Wolfram (1989) p. 80
- ^ Wolfram (1989), p. 273
- Genel
- Haack, Susan. 1978. Philosophy of Logics. Cambridge University Press. ()
- Quine, W. V. O. 2004. Philosophy of Logic. 2nd ed. Harvard University Press. ()
- Alfred Tarski. 1983. The concept of truth in formalized languages, pp. 152–278, Logic,semantics, metamathematics, papers from 1923 to 1938, ed. , Hackett,Indianapolis 1983.
- İleri okuma
- Fisher Jennifer, On the Philosophy of Logic, Thomson Wadworth, 2008,
- Goble, Lou, ed., 2001. (The Blackwell Guide to) Philosophical Logic. 16 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Oxford: . .
- , 1997. An Introduction to Philosophical Logic. 16 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 3rd ed. Oxford: Blackwell. .
- Jacquette, Dale, ed., 2002. A Companion to Philosophical Logic. 16 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Oxford Blackwell. .
- Kneale, W&M (1962). The development of logic. Oxford. ISBN . 16 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021.
- McGinn, Colin, 2000. Logical Properties: Identity, Existence, Predication, Necessity, Truth. Oxford: Oxford University Press. .
- Quine, Willard Van Orman (1970). Philosophy Of Logic. Prentice Hall: New JerseyUSA.
- Sainsbury, Mark, 2001. Logical Forms: An Introduction to Philosophical Logic. 16 Ağustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 2nd ed. Oxford: Blackwell. .
- Strawson, PF (1967). Philosophical Logic. OUP.
- Alfred Tarski,1983. The concept of truth in formalized languages, pp. 152–278, Logic,semantics, metamathematics, papers from 1923 to 1938, ed. , Hackett,Indianapolis 1983.
- Wolfram, Sybil, 1989. Philosophical Logic: An Introduction. London: Routledge. 290 pages. ,
- Journal of Philosophical Logic, Springer SBM
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Felsefi calismalarin gelismesi surecinde on dokuzuncu yuzyilda sembolik mantik ile yuruyen mantik yirminci yuzyilda matematiksel mantikla devam ederken geleneksel olarak basit mantigin otesine geciyorsa mantigin bir parcasi olarak degil de felsefi mantik veya mantik felsefesi olarak degerlendirildi Mantigin tarihinde karsilastirma yapilirsa mantik felsefesi ve felsefi mantik arasindaki farklar son zamanlarda ortaya ciksa da yine de her zaman tam net degildir Karakteristikleri Mantik felsefesi mantigin kapsamini ve dogasini incelemeye adanmis felsefe alanidir Mantik felsefesi mantikta arastirma elestirel analiz ve entelektuel yansimalardan ortaya cikan sorulardir Alanin felsefi mantiktan farkli oldugu kabul edilir Felsefi mantik referans yuklem ozdeslik dogruluk niceleme varolus gereklilik ile ilgili sorularla ilgilenen calisma dalidir Felsefi mantik bicimsel mantik tekniklerinin felsefi sorunlara uygulanmasidir DogrulukAristotle der ki Bir seyi soylerken o seyin olmadigini veya o seyin o sey olmadigini soylemek yanlistir o seyin o sey oldugunu veya o seyin sey olmamasinin sey olmadigini soylemek dogrudur Var olanin var olmadigini veya varligi olmadigini soylemek yanlistir var olanin var oldugunu veya var olmayanin var olmadigini soylemek dogrudur Bu gorunen dogrulugun sorunsuz oldugu ispatlanmamistir Dogruculuk Mantik dogru yanlis tutarsiz gecerli ve kendi icinde celiskili gibi terimler kullanir Bu terimlerin kullanimiyla da Strawson in 1952 yazdigi gibi sorular ortaya cikmaktadir a Bu mantiksal degerlendirme sozcuklerini kullandigimizda tam olarak degerlendirdigimiz nedir ve b mantiksal degerlendirme nasil mumkun olur Tarski nin dogruluk tanimi Bakiniz Stanford Felsefe Ansiklopedisi Tarski nin Dogru Tanimi na giris 30 Agustos 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2 1 Semantik Paradoksun Sonuclari Stanford Felsefe Ansiklopedisi 24 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Analitik dogru mantiksal dogru gecerlilik mantiksal sonuclar ve zorunluluk Terimlerin kullanimi anlami anlamliligi ve anlamsizligi tartismanin bir parcasi oldugundan dolayi tartismanin amacina yalnizca asagidaki calisma tanimlarini vermek mumkundur Zorunlu dogru dunyanin durumu ne olursa olsun veya bazi durumlarda mumkun olan her dunyada dogrudur Mantiksal dogru zorunlu gerceklerdeki mantiksal sabitler dogru oldugu surece gerektiginde dogrudur Bicimsel mantikta dogru tum olasi sartlar altinda dogru olan bir ifade den hicbir degiskenin serbest olmadigi semboller dizisi ibarettir Analitik dogru belirtilen kavramin konusundaki kavrami iceren dogrudur Bu durumda su sorular ortaya cikiyor Eger dogru olmasi gereken dogrular varsa onlari dogru yapan nedir Mantiksal dogru olmayan analitik dogrular var midir Analitik dogru olmayan zorunlu dogrular var midir Mantiksal dogru olmayan zorunlu dogrular var midir Analitik dogru ile sentetik dogru arasindaki fark sahte midir ParadoksAnlam ve kaynaklarBakiniz Dil felsefesi kaynakcasi Saul Kripke Kaynakca Gottlob Frege Kaynakca Denotasyon KonotasyonAdlar ve tanimlarBas van Fraassen Dil felsefesiNiceleme ve niceleme teorisiMantik felsefesi teorileriKonsepsiyonelizm Olusturmaci matematik Finitizm Bicimcilik Sezgici matematik Mantiksal atomculuk Adcilik Felsefi gercekcilik YapisalcilikAyrica bakinizBulaniklik Matematik felsefesi Kullanma sozetme ayrimiOnemli figurler Mantik felsefesindeki figurlerden bazilari Aristotle George Boole Alonzo Church Augustus De Morgan Gottlob Frege Kurt Godel Georg Hegel Rudolf Carnap Immanuel Kant Gottfried Leibniz John Stuart Mill Charles Sanders Peirce Alvin Plantinga Willard Van Orman Quine Bertrand Russell Alfred Tarski Ludwig Wittgenstein Mantik filozoflari Bertrand Russell Ludwig Wittgenstein Hilary Putnam Saul Kripke Charles Sanders Peirce Alfred Tarski Augustus De Morgan AristotleDis baglantilarRoutledge Encyclopedia of Philosophy entry 7 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde KaynakcaOzel Audi Robert Ed 1999 The Cambridge Dictionary of Philosophy 2nd CUP Lowe E J Forms of Thought A Study in Philosophical Logic New York Cambridge University Press 2013 Russell Gillian Thoughts Arguments and Rants 17 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Jc s Column Strawson P F 1952 Introduction to Logical Theory Methuen London s 3 Wolfram 1989 p 80 Wolfram 1989 p 273 GenelHaack Susan 1978 Philosophy of Logics Cambridge University Press 0 521 29329 4 Quine W V O 2004 Philosophy of Logic 2nd ed Harvard University Press 0 674 66563 5 Alfred Tarski 1983 The concept of truth in formalized languages pp 152 278 Logic semantics metamathematics papers from 1923 to 1938 ed Hackett Indianapolis 1983 Ileri okumaFisher Jennifer On the Philosophy of Logic Thomson Wadworth 2008 978 0 495 00888 0 Goble Lou ed 2001 The Blackwell Guide to Philosophical Logic 16 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Oxford 0 631 20693 0 1997 An Introduction to Philosophical Logic 16 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde 3rd ed Oxford Blackwell 0 631 19982 9 Jacquette Dale ed 2002 A Companion to Philosophical Logic 16 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Oxford Blackwell 1 4051 4575 7 Kneale W amp M 1962 The development of logic Oxford ISBN 9780198247739 16 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Agustos 2021 McGinn Colin 2000 Logical Properties Identity Existence Predication Necessity Truth Oxford Oxford University Press 0 19 926263 2 Quine Willard Van Orman 1970 Philosophy Of Logic Prentice Hall New JerseyUSA Sainsbury Mark 2001 Logical Forms An Introduction to Philosophical Logic 16 Agustos 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde 2nd ed Oxford Blackwell 0 631 21679 0 Strawson PF 1967 Philosophical Logic OUP Alfred Tarski 1983 The concept of truth in formalized languages pp 152 278 Logic semantics metamathematics papers from 1923 to 1938 ed Hackett Indianapolis 1983 Wolfram Sybil 1989 Philosophical Logic An Introduction London Routledge 290 pages 0 415 02318 1 978 0 415 02318 4 Journal of Philosophical Logic Springer SBM