Mayıs 2024 güneş fırtınaları

Mayıs 2024 güneş fırtınaları, 25. Güneş çevrimi sırasında 10 Mayıs 2024'ten bu yana devam eden yoğun Güneş püskürtüleri ve jeomanyetik fırtınaların meydana geldiği bir dizi aşırı güçlü güneş fırtınasıdır. Jeomanyetik fırtına, 28 Ekim 2003'ten bu yana Dünya'yı etkileyen en güçlü fırtınaydı ve hem kuzey, hem de güney yarımkürede normalden çok daha düşük enlemlerde auroralar görülmesine sebep oldu.

25. Güneş çevrimi bir parçası

Mayıs 2024 güneş fırtınaları
3664'ten 9 Mayıs 2024 tarihinde UTC ile saat 10'daki güneş fırtınasının videosu
Tarih	Mayıs 2024
Tür	Taçküre kütle atımı

Güneş püskürtüleri ve taçküre kütle atımları

8 Mayıs 2024'te, NOAA bölge numarası 3664 olarak atanan bir güneş enerjisi aktif bölgesi, X1.0 sınıfı ve birden fazla M sınıfı güneş püskürtüsü üretti ve Dünya'ya doğru birkaç taçküre kütle atımı (CME) meydana getirdi. 9 Mayıs'ta aktif bölge, her biri tam halo CME ile ilişkili X2.25 ve X1.12 sınıfı bir püskürtü üretti. 10 Mayıs'ta bölge X3.98 sınıfı bir püskürtü üretti ve 11 Mayıs'ta 01.23 UTC'de başka bir asimetrik tam halo CME ile 5,4-5,7 büyüklüğünde başka bir X sınıfı püskürtü üretti. Ayrıca bölge, S2'ye ulaşan artışlarla S1 güneş radyasyonu fırtınasına da neden oldu.

Jeomanyetik fırtına

8 Mayıs'tan itibaren üç CME, 10 Mayıs 2024'te Dünya'ya ulaştı ve parlak ve çok uzun süreli auroralara sahip şiddetli ve aşırı düzeylerde jeomanyetik fırtınalara neden oldu. Aurora, Asya'da kuzey Hindistan'daki Hanle köyünden, kuzeybatı Çin'deki Urumçi kenti yakınlarına ve Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'ndeki Trabzon ve Marmara Bölgesi'ndeki İstanbul illerinden görüldü.Avrupa'da Hırvatistan ve güney İspanya'ya kadar görülebildi.Kuzey Amerika'da ise Florida ve Meksika'ya kadar görüldü. Güney Yarımküre'de, Yeni Zelanda,Avustralya,Şili, Arjantin, Güney Afrika'da,Uruguay ve Namibya'da görüldü.

Etkisi

Fırtına, iyonosferin oluşmasını engelleyerek yayılımı engellemesi nedeniyle HF, VHF ve UHF bantlarında karadan yapılan yayınları ve iki yönlü telsiz iletişimini olumsuz etkilemekte.

Kanada'da enerji şirketleri BC Hydro ve Hydro-Québec, fırtınaya hazırlandıklarını ve fırtınanın 10-11 Mayıs tarihlerinde Dünya'yı etkilemesini takip ettiklerini açıkladı. Daha önceki bir güneş fırtınasının Québec'te dokuz saatlik bir elektrik kesintisine neden olduğu 1989'dan farklı olarak, fırtınanın etkileri nedeniyle herhangi bir kesinti bildirilmedi.

Yeni Zelanda'da Transpower, şebekede acil durum ilan etti ve fırtınaya karşı önlem olarak bazı iletim hatlarını hizmet dışı bıraktı.

Amerika Birleşik Devletleri'ndeki telekomünikasyon şirketleri ve T-Mobile, şebekelerindeki kesintilere yanıt vermeye hazır olduklarını belirtmiş, ancak şebekeler güneş fırtınasından etkilenen HF bantlarından farklı frekanslara dayandığı için hücre hizmetine önemli etkilerin olası olmadığı tahmin edilmiştir.Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi (NOAA) elektrik şebekesinde düzensizlikler ve GPS ile yüksek frekanslı radyo iletişiminde bozulmalar olduğunu bildirirken, hem Federal Acil Durum Yönetim Kurumu (FEMA), hem de Amerika Birleşik Devletleri Enerji Bakanlığı sivil düzeyde önemli bir etki olmadığını bildirmiştir.

John Deere RTK GPS ekipmanının tarımsal kullanıcıları, jeomanyetik fırtına sırasında konumsal doğruluğun önemli ölçüde azaldığını bildirmiştir. Ayrıca GPS alıcıları hassas tarımda traktörleri yönlendirmek için kullanıldığından, bazı tarım işçileri ekim faaliyetlerini tamamen askıya almak zorunda kalmıştır.

Uydu hizmetleri üzerindeki diğer etkiler arasında, kullanıcıları tarafından daha düşük indirme hızı sorunu bildiren Starlink de yer almakta.

Galeri

Wikimedia Commons'ta Mayıs 2024 güneş fırtınaları ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

• Auroranın Osage Plajı, Missouri, ABD'den görünüşü (38°K)
• Auroranın Snoqualmie, Washington, ABD'den görünüşü (48°K)
• Auroranın Othello, Washington, ABD'den görünüşü (46°K)
• Aurora Borealis'in , Galler'den görünüşü (51°K)
• Auroranın Güney Karolina, ABD'deki 'ndan görünüşü (33°K)
• Auroranın Doğu Sussex, Birleşik Krallık'tan görünüşü (51°K)
• Auroranın , Birleşik Krallık'tan görünüşü (50°K)
• Auroranın Bay View, Washington, ABD'den görünüşü (48°K)
• Aurora'nın Krakow, Polonya'dan görünüşü (50°K)
• Auroranın Gran Canaria, İspanya'dan görünüşü (28°K)
• Auroranın Bray, Berkshire, Birleşik Krallık'tan görünüşü (51°K)
• Auroranın Vaihingen, Almanya'dan görünüşü (49°K)
• Auroranın , Birleşik Krallık'tan görünüşü (53°K)
• İsveç'in şehrinden auroraya doğrudan bakış (58°K)
• ABD'deki Onawa, Iowa şehrinden auroraya doğrudan bakış (42°K)
• Aurora australis'in Şili'nin şehrinden görünüşü (36°G)
• Görünür ışıkta Almanya üzerindeki aurora (51°K)
• Yakın kızılötesi ışıkta Almanya üzerinde aurora (51°K)

Not: Açıklamalardaki rakamlar manyetik enlemi değil coğrafi enlemi gösterir.

Ayrıca bakınız

• 1859 Güneş Fırtınası

Kaynakça

1. ^ ^{a b} "Güneş patlaması ardından uyarı: Jeomanyetik fırtına 'Extrem G5' kategorisine yükseldi". Sputnik Türkiye. 11 Mayıs 2024. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler ()
2. ^ Miller, Katrina; Penn, Ivan; Lindner, Emmett (11 Mayıs 2024). "Northern Lights Set to Return During Extreme Solar Storm's 2nd Night". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 11 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
3. ^ "Auroras expected across the U.S. from massive solar storm". Earth.com (İngilizce). 11 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
4. ^ Odatv (10 Mayıs 2024). "Güneşte büyük patlama... İlk etkileri görüldü". Odatv. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
5. ^ "Sunspot region AR13664". spaceweatherlive.com. 11 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
6. ^ "CME impact imminent, Two more earth-directed CMEs". spaceweatherlive.com. 10 Mayıs 2024. 10 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
7. ^ "Yet Another X-class Flare | NOAA / NWS Space Weather Prediction Center". www.swpc.noaa.gov. 11 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
8. ^ "Viewing archive of Friday, 10 May 2024". spaceweatherlive.com. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
9. ^ "NOAA 20 yıl sonra ilk kez uyarı yayınladı! Jeomanyetik fırtına bugün öğlen başlıyor: Elektronik cihazlar bozulabilir, internet kesilebilir". Hürriyet. 10 Mayıs 2024. 11 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
10. ^ "Aurora illuminates sky in Ladakh's Hanle as extreme solar storm hits Earth: 'Extraordinarily beautiful'". Hindustan Times (İngilizce). 11 Mayıs 2024. 11 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
11. ^ "View of northern lights in Urumqi-Xinhua". english.news.cn. 11 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
12. ^ "Kuzey Işıkları nasıl, neden oluşur? Güneş patlaması ile uyarı yapılmıştı! Kuzey Işıkları Türkiye'de nerede görüldü?". Hürriyet. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
13. ^ Adams, Lead Forecaster Josh (10 Mayıs 2024). "Aurora Borealis Forecast for Friday Night as Large Geomagnetic Storm Rages, Causing Northern Lights to Shine". PA Weather Action (İngilizce). 11 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
14. ^ "La tormenta geomagnética más fuerte de los últimos 20 años provoca una gran aurora boreal visible en toda España". Diario ABC (İspanyolca). 11 Mayıs 2024. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
15. ^ Miller, Katrina; Jones, Judson (10 Mayıs 2024). "Solar Storm Intensifies, Filling Skies With Northern Lights". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
16. ^ CNN, By Angela Fritz, Elise Hammond and Chris Lau (10 Mayıs 2024). "Aurora lights up the sky in geomagnetic storm". CNN (İngilizce). 11 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
17. ^ NBC6 and Associated Press • • (11 Mayıs 2024). "'Unbelievable!': Northern Lights seen in South Florida from 'severe' solar storm". NBC 6 South Florida (İngilizce). 11 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
18. ^ Vargas, Por César Eduardo Torres (11 Mayıs 2024). "Estas son las mejores fotos de las auroras boreales en el norte de México". infobae (İspanyolca). 11 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
19. ^ "Auroras boreales por primera vez en Yucatán - Tribuna Campeche" (İspanyolca). 11 Mayıs 2024. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
20. ^ "Incredible photos: Stunning aurora dazzles NZ skies". NZ Herald (İngilizce). 13 Mayıs 2024. 11 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
21. ^ Shepherd, Tory; Paul, Kari (11 Mayıs 2024). "Spectacular southern lights seen across Australia after 'extreme' solar storm". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
22. ^ ^{a b} "Southern African Skies Light Up with Aurora as Historic Solar Storm Collides with Earth | Space in Africa". africanews.space. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
23. ^ "Cielo rojo: el extraño fenómeno de la aurora austral que se pudo ver en Uruguay". Telenoche (İspanyolca). 11 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
24. ^ ""Extreme" and very rare G5-level solar storm hits Earth on Saturday". Earth.com (İngilizce). 11 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
25. ^ "Solar storm spares province of any power outages, Hydro-Québec says". montrealgazette.com. 11 Mayıs 2024. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024. 
26. ^ "Solar storm: Transpower extends grid emergency declaration". 1News (İngilizce). 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
27. ^ CNN, By Angela Fritz, Elise Hammond and Chris Lau (10 Mayıs 2024). "AT&T and TMobile say they ready to respond to any impacts from geomagnetic storm". CNN (İngilizce). 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
28. ^ "G5 Conditions Reached Yet Again! | NOAA / NWS Space Weather Prediction Center". www.swpc.noaa.gov. 11 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
29. ^ "Federal agency says a second, if weaker, solar storm surge is likely Sunday". AP News (İngilizce). 11 Mayıs 2024. 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
30. ^ Koebler ·, Jason (12 Mayıs 2024). "Solar Storm Knocks Out Farmers' Tractor GPS Systems During Peak Planting Season". 404 Media (İngilizce). 12 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2024. 
31. ^ Shetti, Utkarsh (11 Mayıs 2024). "Musk's Starlink satellites disrupted by major solar storm". Reuters. 13 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2024.