Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Miryam veya Meryem (İbranice: מִרְיָם, Miryam, Arapça: مريم, Maryam) Amram ile Yochebed'in kızı ve Musa ile Harun'un ablasıdır. Adından ilk defa Tevrat'ın Çıkış kitabında bahsedilir.
Tevrat'ta Miryam
Firavun yeni doğan İbrani erkek çocukların öldürülmesi emri verdikten sonra, Miryam annesi Yoheved'in isteği doğrultusunda, kardeşi Musa'nın hayatını kurtarmak için onu bir sepet içinde nehre bıraktı. Kardeşini nehrin kenarında gizlice takip eden Miryam, Firavun'un kızının bebeği keşfetmesine ve onu evlatlık edinmesine şahit oldu. Miryam, prensese yaklaşıp ona bir süt anne bulunmasını tavsiye edip bunu Yoheved'in yapabileceğini belirtti; sonuç olarak Musa, İbrani geçmişiyle alakadar bir şekilde büyümüş oldu.
Miryam bir peygamber olarak kabul edilir ve geleneklere göre, Firavun'un ordusu Kızıldeniz'de boğulduktan sonra Deniz Ezgisi eserini yarattığına inanılır.
"Ezgiler sunun RAB'be, Çünkü yüceldikçe yüceldi,
Atları, atlıları denize döktü."
Bu dizelerin, Tevrat'ın en eski parçalarından biri olduğuna inanılır.
Miryam, Musa'nın koyu tenli (veya siyahî) bir kadın olan Sippora ile evliliğine karşı çıktı. Bu onu (dedikodu yapma, biri hakkında olumsuz konuşma) günahına soktuğundan denen deri hastalığına yakalandı. Harun'un Musa'ya ısrar etmesiyle Musa "Ey Tanrı, lütfen Miryam'ı iyileştir!" deyip beş kelimelik bir dua etti ve Miryam yedi gün sonra iyileşti.Mika Kitabı'ndaki bir pasajdan anlaşıldığına göre, Miryam son zamanlardaki peygamberler tarafınca da saygıyla anılmaktaydı: "Seni Mısır'dan ben çıkardım, Ben kurtardım seni kölelik diyarından. Sana öncülük etsinler diye Musa'yı, Harun'u, Miryam'ı ben gönderdim."
, 1360/63, Moskova Devlet Tarih Müzesi
Yahudi kültüründe Miryam
Çıkış 15'te yer alan bu dizeler birçok kişi tarafından Tevrat'ın en eski parçalarından biri olarak kabul edilir. Raşi'nin Mekhilta'da yaptığı yoruma göre, "Musa, erkekler için ilahiyi söyledi ve erkekler ona cevap verdi. Ve Miryam ilahiyi kadınlar için söyledi". Diğer bir deyişle, Deniz Ezgisi biri erkekler biri kadınlar olmak üzere paralel olarak iki kere söylendi.
Miryam, arasında popüler bir figürdür. Pesah 'inde bazı kişiler şarap dolu "Eliyahu'nun kadehi"nin yanında su dolu "Miryam'ın kadehi"ni de koyarlar. Kadehe su konmasının sebebi, Midraş'a göreİsrailoğullarının çöllerdeki yolculuğu sırasında Miryam'ın kuyularından faydalanılmasıdır. Bazı Modern Ortodokslar, Mika 6:4'te adı geçen üç peygamberin anısına, binyıllık geleneği tekrar düzenleyip Pesah sederinde kuzu eti ve yumurtanın yanına balık da eklemektedir.
Kuran'da Miryam
Kur'an'da isimsiz olarak "Musa'nın kızkardeşi" şeklinde geçer:
"Annesi, Mûsâ'nın kız kardeşine, 'Onu takip et' dedi. O da Mûsâ'yı, onlar farkına varmadan uzaktan gözledi. Biz, daha önce onun, süt analarının sütünü emmemesini sağladık. Kız kardeşi, 'Size onun bakımını, sizin adınıza üslenecek ve ona içtenlik ve şefkatle davranacak bir aile göstereyim mi?' dedi. Böylece biz, anasının gözü aydın olsun ve üzülmesin, Allah'ın va'dinin hak olduğunu bilsin diye onu anasına geri döndürdük. Fakat onların pek çoğu bunu bilmezler."
Meryem suresinde Harun ile ilişkilendirilen Meryem, aslında İsa'nın annesidir:
27- Sonra Meryem onu (İsa'yı) yüklenerek kavmine getirdi. Onlar dediler: "Ey Meryem! Doğrusu sen görülmemiş bir şey yaptın." 28- "Ey Harun'un kızkardeşi! Senin baban kötü bir adam değildi, annen de iffetsiz bir kadın değildi."
Muhammed Hamîdullah'a göre Kur'an'daki "imreetü İmrân" ifadesi "İmrân'ın soyundan gelen kadın" anlamındadır ve burada İmrân bir şahıs adından çok kabile adı olarak anılmaktadır. Hamîdullah, "Ey Harun'un kız kardeşi" olarak tercüme edilen âyeti, "Harun'un kızı, ey kız kardeş" şeklinde çevirmekte ve Harun'un soyundan gelen kız kardeş diye anlamaktadır. Zira Arapçada "uht/kardeş" kelimesi bir kabilenin mensubu için de kullanılmaktadır.
İslam'ın erken dönemini kapsayan yüzyıllarda Müslümanlar arasında Yahudi-Hristiyan geleneği ile ilgili karakterlerin isim, kimlik ve jenealoji bilgilerinin çok iyi ve aslına uygun şekilde bilinerek ifade edildiği söylenemez. Konu ile ilgili kişi ve yer isimleri ayrıntılı bilgilere Kur'an'da rastlanılmamaktadır. İslam dünyasında bu bilgiler yine Hristiyan/Yahudi apokrif geleneğinden gelen rivayetlerle şekillenir. Ayrıca tefsirler ve rivayetler yazarının hayal ürünü olan süslemeler ve tutarsızlıklarla doludurlar. Iraklı alim ve tercüman N.J.Dawood Âl-i İmrân Suresinde İmran-Meryem ilişkisini Yahudi-Hristiyan teolojisinin karmaşık bir aktarımı (zaman ve kişilerin karıştırılmış olduğu) şeklinde değerlendirmiştir.
Evlilik
Josephus'un eserinde, Miryam'ın kocasının, Çıkış kitabında Musa'nın yoldaşı olarak bahsedilen Hur olduğunu belirtir. Fakat, Targum'da 1. Tarihler 2:19 ve 4:4 baz alınarak Miryam'ın Hur'un annesi olduğu, Kalev'in eşi olan Efrat'ın diğer adı olduğu belirtilir.
Karbeyaz Miryam
'ta Miryam ve Harun, Musa'ya, Kuşî (Etiyopyalı) bir kadınla evlendiği için karşı çıktılar. Miryam ve Harun, Musa'nın dini otorite ayrıcalığını sorguladılar çünkü kendileri de birer peygamberdi: "Dediler ki, 'Sadece Musa mı Tanrı ile konuştu? O, hepimizle konuşmadı mı?'". Bunu duyan Tanrı üçünü de mişkan'a çağırdı. Oraya vardıklarında Tanrı, Musa'nın çok daha ayrıcalıklı olduğunu, onunla yüz yüze konuşurken diğerleriyle rüyalar aracılığıyla konuştuğunu belirtti.
Miryam'a kızgın olan Tanrı ona verdi ve Miryam "kar gibi beyaz" oldu. Tzaraat kuralları gereğince kamp dışında izole bir şekilde yaşamak zorunda kalan Miryam'ın geriye gelmesi sadece Musa'nın onun için araya girmesiyle gerçekleşti. Yine de Tanrı, Miryam'ın yedi gün boyunca cezalandırılması gerektiğinde ısrar etti. Geleneksel olarak Tzaraat "cüzzam" olarak tercüme edilmektedir fakat bu daha çok deri kanserine veya vitiligoya tekabül eder.
Rabinik yorum
Eski Ahit'e göre tzaraat olan kişi kirli sayılmaktadır.Talmud'da hahamların anlattığına göre Harun'un cezalandırılmamasının sebebi baş rahiplik görevine devam edebilmesi içindir.
Form eleştirisi
Sippora'nın, Musa'nın karısı olduğu anlatılır, bu nedenle geleneksel Yahudi ve Hristiyan görüşe göre Miryam'ın karşı çıktığı kişi Sippora'dır. Fakat Sippora, Midyanlı bir Kuşî olarak tasvir edilir. 'a göre, Kuşî terimi Etiyopyalılar için kullanıldığından bu kadın Sippora değildir. Friedman, belgesel hipotezi baz alarak Sippora'nın Yahvist kaynakta ve Karbeyaz Miryam hikâyesinin Elohist kaynakta yer aldığını belirtir; yani her iki kaynakta da Musa'nın tek bir karısı vardır.
Friedman'ın görüşüne göre, bu iki hikâye, Kudüs Tapınağı'nı elinde bulunduran Yehuda Krallığı'na bağlı Harun Ruhban Sınıfı ile İsrail Krallığı'na bağlı Şilo Ruhban Sınıfı arasındaki güç savaşından kaynaklanmaktadır. Friedman dolayısıyla Elohistlerin Karbeyaz Miryam hikâyesi üzerinde ısrarla durduğunu vurgular.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Çıkış 2:1-10
- ^ Çıkış 15:20-21
- ^ Sayılar 12
- ^ "Mika 6:4". 15 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Temmuz 2011.
- ^ Be-Shalah, ch. 10
- ^ bkz. Ginzberg, Legends of the Jews 3, 50-54
- ^ "Kasas 11-13". 24 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Temmuz 2011.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2012.
- ^ (PDF). 21 Aralık 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2020.
- ^ Dawood, N J (1956). The Koran. Londra: Penguin Books. s. 53. ISBN .
- ^ "Antiquities, Book 3, ch. 1". 10 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Temmuz 2011.
- ^ Sayılar 12:10-14
- ^ Levililer 13-14
- ^ a b (Mayıs 1997). Who Wrote the Bible?. San Francisco: Harper. ss. 78, 92. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Miryam veya Meryem Ibranice מ ר י ם Miryam Arapca مريم Maryam Amram ile Yochebed in kizi ve Musa ile Harun un ablasidir Adindan ilk defa Tevrat in Cikis kitabinda bahsedilir Tevrat ta MiryamFiravun yeni dogan Ibrani erkek cocuklarin oldurulmesi emri verdikten sonra Miryam annesi Yoheved in istegi dogrultusunda kardesi Musa nin hayatini kurtarmak icin onu bir sepet icinde nehre birakti Kardesini nehrin kenarinda gizlice takip eden Miryam Firavun un kizinin bebegi kesfetmesine ve onu evlatlik edinmesine sahit oldu Miryam prensese yaklasip ona bir sut anne bulunmasini tavsiye edip bunu Yoheved in yapabilecegini belirtti sonuc olarak Musa Ibrani gecmisiyle alakadar bir sekilde buyumus oldu Miryam bir peygamber olarak kabul edilir ve geleneklere gore Firavun un ordusu Kizildeniz de bogulduktan sonra Deniz Ezgisi eserini yarattigina inanilir Ezgiler sunun RAB be Cunku yuceldikce yuceldi Atlari atlilari denize doktu Bu dizelerin Tevrat in en eski parcalarindan biri olduguna inanilir William Gale in 1823 1909 Meryem in Ezgisi nin ozdes baskisi Miryam sagda Miryam Musa nin koyu tenli veya siyahi bir kadin olan Sippora ile evliligine karsi cikti Bu onu dedikodu yapma biri hakkinda olumsuz konusma gunahina soktugundan denen deri hastaligina yakalandi Harun un Musa ya israr etmesiyle Musa Ey Tanri lutfen Miryam i iyilestir deyip bes kelimelik bir dua etti ve Miryam yedi gun sonra iyilesti Mika Kitabi ndaki bir pasajdan anlasildigina gore Miryam son zamanlardaki peygamberler tarafinca da saygiyla anilmaktaydi Seni Misir dan ben cikardim Ben kurtardim seni kolelik diyarindan Sana onculuk etsinler diye Musa yi Harun u Miryam i ben gonderdim Harun un kizkardesi Peygamber Miryam tefini eline aldi butun kadinlar teflerle oynayarak onu izlediler Cikis 15 20 1360 63 Moskova Devlet Tarih MuzesiYahudi kulturunde MiryamCikis 15 te yer alan bu dizeler bircok kisi tarafindan Tevrat in en eski parcalarindan biri olarak kabul edilir Rasi nin Mekhilta da yaptigi yoruma gore Musa erkekler icin ilahiyi soyledi ve erkekler ona cevap verdi Ve Miryam ilahiyi kadinlar icin soyledi Diger bir deyisle Deniz Ezgisi biri erkekler biri kadinlar olmak uzere paralel olarak iki kere soylendi Miryam arasinda populer bir figurdur Pesah inde bazi kisiler sarap dolu Eliyahu nun kadehi nin yaninda su dolu Miryam in kadehi ni de koyarlar Kadehe su konmasinin sebebi Midras a goreIsrailogullarinin collerdeki yolculugu sirasinda Miryam in kuyularindan faydalanilmasidir Bazi Modern Ortodokslar Mika 6 4 te adi gecen uc peygamberin anisina binyillik gelenegi tekrar duzenleyip Pesah sederinde kuzu eti ve yumurtanin yanina balik da eklemektedir Kuran da MiryamKur an da isimsiz olarak Musa nin kizkardesi seklinde gecer Annesi Musa nin kiz kardesine Onu takip et dedi O da Musa yi onlar farkina varmadan uzaktan gozledi Biz daha once onun sut analarinin sutunu emmemesini sagladik Kiz kardesi Size onun bakimini sizin adiniza uslenecek ve ona ictenlik ve sefkatle davranacak bir aile gostereyim mi dedi Boylece biz anasinin gozu aydin olsun ve uzulmesin Allah in va dinin hak oldugunu bilsin diye onu anasina geri dondurduk Fakat onlarin pek cogu bunu bilmezler Meryem suresinde Harun ile iliskilendirilen Meryem aslinda Isa nin annesidir 27 Sonra Meryem onu Isa yi yuklenerek kavmine getirdi Onlar dediler Ey Meryem Dogrusu sen gorulmemis bir sey yaptin 28 Ey Harun un kizkardesi Senin baban kotu bir adam degildi annen de iffetsiz bir kadin degildi Muhammed Hamidullah a gore Kur an daki imreetu Imran ifadesi Imran in soyundan gelen kadin anlamindadir ve burada Imran bir sahis adindan cok kabile adi olarak anilmaktadir Hamidullah Ey Harun un kiz kardesi olarak tercume edilen ayeti Harun un kizi ey kiz kardes seklinde cevirmekte ve Harun un soyundan gelen kiz kardes diye anlamaktadir Zira Arapcada uht kardes kelimesi bir kabilenin mensubu icin de kullanilmaktadir Islam in erken donemini kapsayan yuzyillarda Muslumanlar arasinda Yahudi Hristiyan gelenegi ile ilgili karakterlerin isim kimlik ve jenealoji bilgilerinin cok iyi ve aslina uygun sekilde bilinerek ifade edildigi soylenemez Konu ile ilgili kisi ve yer isimleri ayrintili bilgilere Kur an da rastlanilmamaktadir Islam dunyasinda bu bilgiler yine Hristiyan Yahudi apokrif geleneginden gelen rivayetlerle sekillenir Ayrica tefsirler ve rivayetler yazarinin hayal urunu olan suslemeler ve tutarsizliklarla doludurlar Irakli alim ve tercuman N J Dawood Al i Imran Suresinde Imran Meryem iliskisini Yahudi Hristiyan teolojisinin karmasik bir aktarimi zaman ve kisilerin karistirilmis oldugu seklinde degerlendirmistir EvlilikJosephus un eserinde Miryam in kocasinin Cikis kitabinda Musa nin yoldasi olarak bahsedilen Hur oldugunu belirtir Fakat Targum da 1 Tarihler 2 19 ve 4 4 baz alinarak Miryam in Hur un annesi oldugu Kalev in esi olan Efrat in diger adi oldugu belirtilir Karbeyaz MiryamMiryam ve Harun Musa ile yuzlesirken ta Miryam ve Harun Musa ya Kusi Etiyopyali bir kadinla evlendigi icin karsi ciktilar Miryam ve Harun Musa nin dini otorite ayricaligini sorguladilar cunku kendileri de birer peygamberdi Dediler ki Sadece Musa mi Tanri ile konustu O hepimizle konusmadi mi Bunu duyan Tanri ucunu de miskan a cagirdi Oraya vardiklarinda Tanri Musa nin cok daha ayricalikli oldugunu onunla yuz yuze konusurken digerleriyle ruyalar araciligiyla konustugunu belirtti Miryam a kizgin olan Tanri ona verdi ve Miryam kar gibi beyaz oldu Tzaraat kurallari geregince kamp disinda izole bir sekilde yasamak zorunda kalan Miryam in geriye gelmesi sadece Musa nin onun icin araya girmesiyle gerceklesti Yine de Tanri Miryam in yedi gun boyunca cezalandirilmasi gerektiginde israr etti Geleneksel olarak Tzaraat cuzzam olarak tercume edilmektedir fakat bu daha cok deri kanserine veya vitiligoya tekabul eder Rabinik yorum Eski Ahit e gore tzaraat olan kisi kirli sayilmaktadir Talmud da hahamlarin anlattigina gore Harun un cezalandirilmamasinin sebebi bas rahiplik gorevine devam edebilmesi icindir Form elestirisiSippora nin Musa nin karisi oldugu anlatilir bu nedenle geleneksel Yahudi ve Hristiyan goruse gore Miryam in karsi ciktigi kisi Sippora dir Fakat Sippora Midyanli bir Kusi olarak tasvir edilir a gore Kusi terimi Etiyopyalilar icin kullanildigindan bu kadin Sippora degildir Friedman belgesel hipotezi baz alarak Sippora nin Yahvist kaynakta ve Karbeyaz Miryam hikayesinin Elohist kaynakta yer aldigini belirtir yani her iki kaynakta da Musa nin tek bir karisi vardir Friedman in gorusune gore bu iki hikaye Kudus Tapinagi ni elinde bulunduran Yehuda Kralligi na bagli Harun Ruhban Sinifi ile Israil Kralligi na bagli Silo Ruhban Sinifi arasindaki guc savasindan kaynaklanmaktadir Friedman dolayisiyla Elohistlerin Karbeyaz Miryam hikayesi uzerinde israrla durdugunu vurgular Ayrica bakinizMusa Musevilik te Musa Harun Meryem Suresi Cikis Tevrat Meryem EzgisiKaynakca Cikis 2 1 10 Cikis 15 20 21 Sayilar 12 Mika 6 4 15 Temmuz 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Temmuz 2011 Be Shalah ch 10 bkz Ginzberg Legends of the Jews 3 50 54 Kasas 11 13 24 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Temmuz 2011 Arsivlenmis kopya 27 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Haziran 2012 PDF 21 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2020 Dawood N J 1956 The Koran Londra Penguin Books s 53 ISBN 9780141393841 Antiquities Book 3 ch 1 10 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Temmuz 2011 Sayilar 12 10 14 Levililer 13 14 a b Mayis 1997 Who Wrote the Bible San Francisco Harper ss 78 92 ISBN 0 06 063035 3