Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Metil tert-bütil eter (MTBE), yapısal formülü (CH
3)
3COCH
3 olan organik bir bileşiktir. MTBE suda biraz çözünebilen uçucu, yanıcı ve renksiz bir sıvıdır. Öncelikle yakıt katkı maddesi olarak kullanılan MTBE, oktan oranını ve vuruntu direncini artırmak ve istenmeyen emisyonları azaltmak için benzine karıştırılır.
 | |
 | |
| Adlandırmalar | |
|---|---|
2-metoksi-2-metilpropan | |
| Tanımlayıcılar | |
| |
3D model (JSmol) |
|
| Kısaltmalar | MTBE |
| ECHA InfoCard | 100.015.140 |
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
|
| |
| Özellikler | |
| Kimyasal formül | C5H12O |
| Molekül kütlesi | 88,15 g mol−1 |
| Görünüm | renksiz sıvı |
| Yoğunluk | 0.7404 g/cm3 |
| Erime noktası | -109 °C |
| Kaynama noktası | 55.2 °C |
| Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
Üretimi
MTBE, metanol ve izobütilenin kimyasal reaksiyonu yoluyla üretilir. Metanol esas olarak doğal gazdan üretilir, burada buhar reformasyonu doğal gazdaki (özellikle metan) çeşitli hafif hidrokarbonları karbon monoksit ve hidrojene dönüştürür. Elde edilen gazlar daha sonra metanol oluşturmak için bir katalizör varlığında reaksiyona sokulur. İzobütilen çeşitli yöntemlerle üretilebilir; n-bütan izobütana izomerize edilebilir ve bu da izobütilene dehidrojene edilebilir. Halcon işleminde, izobütan oksijenasyonundan türetilen t-Bütil hidroperoksit, propilen oksit ve t-bütanol üretmek için propilen ile reaksiyona sokulur, t-bütanol, izobütilene dehidre edilebilir.
Kullanımları
Benzin katkısı
MTBE, benzinli motorlar için yakıtta yakıt bileşeni olarak kullanılır. Benzinin oksijen içeriğini yükselttikleri için yaygın olarak oksijenatlar olarak bilinen bir grup kimyasaldan biridir.
ABD'de MTBE, 1979'dan beri benzinde düşük seviyelerde kullanılmış ve motor vuruntusunu önlemek için katkı maddesi olarak tetraetilkurşunun (TEL) yerini almıştır. Oksijenatlar ayrıca benzinin daha eksiksiz yanmasına yardımcı olarak egzoz borusu emisyonlarını azaltır ve aromatikler (örn. benzen) gibi benzin bileşenlerini seyreltir veya yer değiştirir. Diğer oksijenatların ve oktan artırıcıların piyasaya sürülmesinden önce rafineriler, harmanlama özellikleri ve düşük maliyeti nedeniyle MTBE'yi seçiyordu.
Etanol ve etil tert-bütil eter (ETBE) gibi diğer eterler dahil olmak üzere diğer oksijenatlar benzin için katkı maddesi olarak mevcuttur. Etanol, ABD ve Avrupa'daki tarım ve diğer çıkar grupları tarafından güvenli bir alternatif olarak ilan edildi. 2003 yılında California, MTBE'yi etanol ile değiştirmeye başlayan ilk ABD eyaletiydi. Etanole bir alternatif, etanol ve izobütenden üretilen ETBE'dir. Katkı maddesi olarak performansı MTBE'ye benzer, ancak metanole kıyasla etanolün fiyatının daha yüksek olması nedeniyle daha pahalıdır.
Çözücü olarak
Tert-bütil grubu MTBE'nin potansiyel olarak patlayıcı peroksitler oluşturmasını engellediğinden MTBE, endüstride (akademik araştırmalarda yaygın olarak kullanılan) dietil etere daha güvenli bir alternatif olarak kullanılır. Dietil eterden daha az yaygın olarak kullanılmasına rağmen akademik araştırmalarda çözücü olarak da kullanılır. Bir eter olmasına rağmen, MTBE zayıf bir Lewis bazıdır ve Grignard reaktiflerinin oluşumunu desteklemez. Ayrıca güçlü asitlere karşı kararsızdır. Brom ile tehlikeli bir şekilde reaksiyona girer.
Kaynakça
- ^ . ICIS Explore (İngilizce). 28 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020.
- ^ . www.api.org (İngilizce). 9 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2020.
- ^ . METHANOL INSTITUTE (İngilizce). 1 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2020.
- ^ Anzelmo, Bryce; Wilcox, Jennifer; Liguori, Simona. "Hydrogen production via natural gas steam reforming in a Pd-Au membrane reactor. Investigation of reaction temperature and GHSV effects and long-term stability" (PDF). Journal of Membrane Science: 25-32.[]
- ^ . Encyclopedia Britannica (İngilizce). 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2020.
- ^ . ICIS Explore (İngilizce). 2 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2020.
- ^ . archive.epa.gov (İngilizce). 28 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2021.
- ^ Matyash, V.; Liebisch, G.; Kurzchalia, T. V.; Shevchenko, A.; Schwudke, D. (2008). "Lipid extraction by methyl-tert-butyl ether for high-throughput lipidomics". . 49 (5): 1137-1146. doi:10.1194/jlr.D700041-JLR200. (PMC) 2311442 $2. (PMID) 18281723.
- ^ Vopička, Ondřej; Pilnáček, Kryštof; Číhal, Petr; Friess, Karel (1 Mart 2016). "Sorption of methanol, dimethyl carbonate, methyl acetate, and acetone vapors in CTA and PTMSP: General findings from the GAB Analysis". (İngilizce). 54 (5): 561-569. Bibcode:2016JPoSB..54..561V. doi:10.1002/polb.23945. ISSN 1099-0488.
- ^ Vopička, Ondřej; Radotínský, Daniel; Friess, Karel (1 Şubat 2016). "Sorption of vapour mixtures of methanol and dimethyl carbonate in PTMSP: Cooperative and competitive sorption in one system". . 75: 243-250. doi:10.1016/j.eurpolymj.2015.12.015.
- ^ . UK Chemical Reaction Hazards Forum. 13 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2010.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Metil tert butil eter MTBE yapisal formulu CH3 3 COCH3 olan organik bir bilesiktir MTBE suda biraz cozunebilen ucucu yanici ve renksiz bir sividir Oncelikle yakit katki maddesi olarak kullanilan MTBE oktan oranini ve vuruntu direncini artirmak ve istenmeyen emisyonlari azaltmak icin benzine karistirilir Metil tert butil eter AdlandirmalarSistematik IUPAC adi2 metoksi 2 metilpropanTanimlayicilarCAS numarasi 1634 04 43D model JSmol Etkilesimli goruntuKisaltmalar MTBEECHA InfoCard 100 015 140CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID3020833SMILES O C C C C COzelliklerKimyasal formul C5H12OMolekul kutlesi 88 15 g mol 1Gorunum renksiz siviYogunluk 0 7404 g cm3Erime noktasi 109 CKaynama noktasi 55 2 CAksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklariUretimiMTBE metanol ve izobutilenin kimyasal reaksiyonu yoluyla uretilir Metanol esas olarak dogal gazdan uretilir burada buhar reformasyonu dogal gazdaki ozellikle metan cesitli hafif hidrokarbonlari karbon monoksit ve hidrojene donusturur Elde edilen gazlar daha sonra metanol olusturmak icin bir katalizor varliginda reaksiyona sokulur Izobutilen cesitli yontemlerle uretilebilir n butan izobutana izomerize edilebilir ve bu da izobutilene dehidrojene edilebilir Halcon isleminde izobutan oksijenasyonundan turetilen t Butil hidroperoksit propilen oksit ve t butanol uretmek icin propilen ile reaksiyona sokulur t butanol izobutilene dehidre edilebilir KullanimlariBenzin katkisi MTBE benzinli motorlar icin yakitta yakit bileseni olarak kullanilir Benzinin oksijen icerigini yukselttikleri icin yaygin olarak oksijenatlar olarak bilinen bir grup kimyasaldan biridir ABD de MTBE 1979 dan beri benzinde dusuk seviyelerde kullanilmis ve motor vuruntusunu onlemek icin katki maddesi olarak tetraetilkursunun TEL yerini almistir Oksijenatlar ayrica benzinin daha eksiksiz yanmasina yardimci olarak egzoz borusu emisyonlarini azaltir ve aromatikler orn benzen gibi benzin bilesenlerini seyreltir veya yer degistirir Diger oksijenatlarin ve oktan artiricilarin piyasaya surulmesinden once rafineriler harmanlama ozellikleri ve dusuk maliyeti nedeniyle MTBE yi seciyordu Etanol ve etil tert butil eter ETBE gibi diger eterler dahil olmak uzere diger oksijenatlar benzin icin katki maddesi olarak mevcuttur Etanol ABD ve Avrupa daki tarim ve diger cikar gruplari tarafindan guvenli bir alternatif olarak ilan edildi 2003 yilinda California MTBE yi etanol ile degistirmeye baslayan ilk ABD eyaletiydi Etanole bir alternatif etanol ve izobutenden uretilen ETBE dir Katki maddesi olarak performansi MTBE ye benzer ancak metanole kiyasla etanolun fiyatinin daha yuksek olmasi nedeniyle daha pahalidir Cozucu olarak Tert butil grubu MTBE nin potansiyel olarak patlayici peroksitler olusturmasini engellediginden MTBE endustride akademik arastirmalarda yaygin olarak kullanilan dietil etere daha guvenli bir alternatif olarak kullanilir Dietil eterden daha az yaygin olarak kullanilmasina ragmen akademik arastirmalarda cozucu olarak da kullanilir Bir eter olmasina ragmen MTBE zayif bir Lewis bazidir ve Grignard reaktiflerinin olusumunu desteklemez Ayrica guclu asitlere karsi kararsizdir Brom ile tehlikeli bir sekilde reaksiyona girer Kaynakca ICIS Explore Ingilizce 28 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Haziran 2020 www api org Ingilizce 9 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Haziran 2020 METHANOL INSTITUTE Ingilizce 1 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Haziran 2020 Anzelmo Bryce Wilcox Jennifer Liguori Simona Hydrogen production via natural gas steam reforming in a Pd Au membrane reactor Investigation of reaction temperature and GHSV effects and long term stability PDF Journal of Membrane Science 25 32 olu kirik baglanti Encyclopedia Britannica Ingilizce 26 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Haziran 2020 ICIS Explore Ingilizce 2 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Haziran 2020 archive epa gov Ingilizce 28 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Nisan 2021 Matyash V Liebisch G Kurzchalia T V Shevchenko A Schwudke D 2008 Lipid extraction by methyl tert butyl ether for high throughput lipidomics 49 5 1137 1146 doi 10 1194 jlr D700041 JLR200 PMC 2311442 2 PMID 18281723 Vopicka Ondrej Pilnacek Krystof Cihal Petr Friess Karel 1 Mart 2016 Sorption of methanol dimethyl carbonate methyl acetate and acetone vapors in CTA and PTMSP General findings from the GAB Analysis Ingilizce 54 5 561 569 Bibcode 2016JPoSB 54 561V doi 10 1002 polb 23945 ISSN 1099 0488 Vopicka Ondrej Radotinsky Daniel Friess Karel 1 Subat 2016 Sorption of vapour mixtures of methanol and dimethyl carbonate in PTMSP Cooperative and competitive sorption in one system 75 243 250 doi 10 1016 j eurpolymj 2015 12 015 UK Chemical Reaction Hazards Forum 13 Mart 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Mayis 2010