Meydan Dağı, Van-Ağrı il sınırlarında, Van Gölü'nün kuzeyinde, Erciş'in 7 km KB'sında, bitişiğinde Gürgürbaba Domu bulunan volkan dağı. En yüksek nokta Gürgür Dağı zirvesi 2778 m, Meydan Dağı'nın kalderasının tabanı 2320 m'dir. Kaldera içinde çevre sularının toplanması ile kaldera gölü oluşmuştur. Bu gölden çıkan sular Meydan Deresi'ni oluşturur.
Meydan Dağı | |
---|---|
Meydan Volkanı kalderası ve Gürgürbaba Domu'nun NASA fotoğrafı | |
En yüksek noktası | |
Yükseklik | 2.778 m (9.114 ft) |
Koordinatlar | 39°11′29.8″K 43°10′39.3″D / 39.191611°K 43.177583°D |
Coğrafya | |
Meydan Dağı Türkiye'deki konumu | |
Konum | Van, Türkiye |
Jeoloji | |
Dağ türü | Stratovolkan |
Gügürbaba Domu'nun oluşumu esnasında Meydan Kalderasının doğu ve güneydoğu yamaçları yok olmuştur. Başlangıçta oval veya daire şeklinde olduğu düşünülen kaldera, günümüzde yarım daire şeklindedir. Meydan Volkanı, kendisinden sonra oluşan Gürgürbaba Volkanının oluşumunun tetiklediği çökme ile kalderaya dönüşmüştür. Kaldera çevresinde patlama belirtisi olan piroklastik ürünlerin bulunmaması, ana volkan akıntılarının ilk hallerini koruması kalderanın patlama ile değil, çökme ile oluştuğunun delilleridir.
Kuzeyde Ağırkaya Volkanı, güneyde Kocapınar, doğuda Zilan Deresi, batısında Dedeli köyü yer alır. Meydan Volkanı ve Gürgürbaba Domu'nun oluşumu, Miyosen, Pliyosen, Kuaterner dönemlerinde üç aşamada oluşmuştur. Meydan Dağı stratovolkan özelliğindedir. Gürgürbaba yükseltisi ise riyolitik obsidiyen domudur. Alanda domlar, vadiler, riyolit obsidiyen akıntıları, lav platoları ve lav yayılım sahaları bulunur.
Gürgürbaba Domu şekline bağlı olarak çevresinde radyal tipte drenaj ağı oluşmuştur. Çakal Dere, Çalı Dere, Çoban Dere, Yeşil Dere, Köse Dere, Kilis Dere, Küçük Dere, Arpa Dere ve Sakız Dere bu özellikteki akarsulardır. Bu akarsular kaldera içindekilere göre daha uzundur. Zilan Çayı ile birleşen bu akarsular Van Gölü'ne dökülür. Meydan Kalderasının içinde merkeze doğru sentripetal drenaj gelişmiştir. Radyal drenajlı, dik ve derin yamaçlı çentik vadilere sahip bazı akarsular şunlardır: Meydan Deresi, Kilis Deresi, Başmağara Deresi, Kocagavur Deresi, Çayırbiçen Deresi, Mirza Deresi, Kara Dere, Küçük Dere.
Kaldera içindeki ve Gürgürbaba Domundan gelen dereleri toplayan Meydan Deresi Erçiş yakınlarında ile birleşir ve Van Gölü'ne ulaşır. Akarsu Meydan Volkanı ponza ve tüfleri ile Güggürbaba obsidiyenlerinin kesişim alanından akması nedeniyle asimetrik vadi tipi geliştirmiştir. Meydan Volkanı üzerindeki akarsulardan kuzeybatı ve batısında bulunanlar Muş Ovasına, doğu ve güneyindekiler Van Gölü Kapalı Havzasına akarlar. Yani volkan Muş Ovası ile Van Gölü Havzası arasında su bölümü çizgisini oluşturur.
Sahada Meydan Volkanı oluşumundan sonra ikincil patlamalar da oluşmuştur. Küçükdeveci Volkanı, Kottepe, Kürek Tepe, Meydan Tepe, Topşini Tepe, Basri Tepe, Maruf Tepe, Kar Tepe'dir.
Bitki örtüsünün zayıf olduğu arazide şiddetli erozyon gelişmiştir. Kaldera içindeki gölden çevre köylere sulama suyunun verilmesi gölü kurutacak, beşeri ve doğal ortam zarar görecektir. Kaldera gölü çevresinde yazın yaylacılık yapılmaktadır. Meydan volkanı çevresinde Alt Paleolitik (Eski Taş Çağı)devre ait Aşölyen tipi işlenmiş obsidiyenler bulunmuştur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Meydan Dagi Van Agri il sinirlarinda Van Golu nun kuzeyinde Ercis in 7 km KB sinda bitisiginde Gurgurbaba Domu bulunan volkan dagi En yuksek nokta Gurgur Dagi zirvesi 2778 m Meydan Dagi nin kalderasinin tabani 2320 m dir Kaldera icinde cevre sularinin toplanmasi ile kaldera golu olusmustur Bu golden cikan sular Meydan Deresi ni olusturur Meydan DagiMeydan Volkani kalderasi ve Gurgurbaba Domu nun NASA fotografiEn yuksek noktasiYukseklik2 778 m 9 114 ft Koordinatlar39 11 29 8 K 43 10 39 3 D 39 191611 K 43 177583 D 39 191611 43 177583 CografyaMeydan DagiTurkiye deki konumuKonumVan TurkiyeJeolojiDag turuStratovolkan Gugurbaba Domu nun olusumu esnasinda Meydan Kalderasinin dogu ve guneydogu yamaclari yok olmustur Baslangicta oval veya daire seklinde oldugu dusunulen kaldera gunumuzde yarim daire seklindedir Meydan Volkani kendisinden sonra olusan Gurgurbaba Volkaninin olusumunun tetikledigi cokme ile kalderaya donusmustur Kaldera cevresinde patlama belirtisi olan piroklastik urunlerin bulunmamasi ana volkan akintilarinin ilk hallerini korumasi kalderanin patlama ile degil cokme ile olustugunun delilleridir Kuzeyde Agirkaya Volkani guneyde Kocapinar doguda Zilan Deresi batisinda Dedeli koyu yer alir Meydan Volkani ve Gurgurbaba Domu nun olusumu Miyosen Pliyosen Kuaterner donemlerinde uc asamada olusmustur Meydan Dagi stratovolkan ozelligindedir Gurgurbaba yukseltisi ise riyolitik obsidiyen domudur Alanda domlar vadiler riyolit obsidiyen akintilari lav platolari ve lav yayilim sahalari bulunur Gurgurbaba Domu sekline bagli olarak cevresinde radyal tipte drenaj agi olusmustur Cakal Dere Cali Dere Coban Dere Yesil Dere Kose Dere Kilis Dere Kucuk Dere Arpa Dere ve Sakiz Dere bu ozellikteki akarsulardir Bu akarsular kaldera icindekilere gore daha uzundur Zilan Cayi ile birlesen bu akarsular Van Golu ne dokulur Meydan Kalderasinin icinde merkeze dogru sentripetal drenaj gelismistir Radyal drenajli dik ve derin yamacli centik vadilere sahip bazi akarsular sunlardir Meydan Deresi Kilis Deresi Basmagara Deresi Kocagavur Deresi Cayirbicen Deresi Mirza Deresi Kara Dere Kucuk Dere Kaldera icindeki ve Gurgurbaba Domundan gelen dereleri toplayan Meydan Deresi Ercis yakinlarinda ile birlesir ve Van Golu ne ulasir Akarsu Meydan Volkani ponza ve tufleri ile Guggurbaba obsidiyenlerinin kesisim alanindan akmasi nedeniyle asimetrik vadi tipi gelistirmistir Meydan Volkani uzerindeki akarsulardan kuzeybati ve batisinda bulunanlar Mus Ovasina dogu ve guneyindekiler Van Golu Kapali Havzasina akarlar Yani volkan Mus Ovasi ile Van Golu Havzasi arasinda su bolumu cizgisini olusturur Sahada Meydan Volkani olusumundan sonra ikincil patlamalar da olusmustur Kucukdeveci Volkani Kottepe Kurek Tepe Meydan Tepe Topsini Tepe Basri Tepe Maruf Tepe Kar Tepe dir Bitki ortusunun zayif oldugu arazide siddetli erozyon gelismistir Kaldera icindeki golden cevre koylere sulama suyunun verilmesi golu kurutacak beseri ve dogal ortam zarar gorecektir Kaldera golu cevresinde yazin yaylacilik yapilmaktadir Meydan volkani cevresinde Alt Paleolitik Eski Tas Cagi devre ait Asolyen tipi islenmis obsidiyenler bulunmustur Ayrica bakinizTurkiye deki yanardaglarKaynakca a b c d e f AKKOPRU Ebru ve dig 2019 Meydan Kalderasi ve Gurgurbaba Domu Cevresinin Jeomorfolojik Ozellikleri Cografi Bilimler Dergisi 14 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Aralik 2019