Min Dît, (Türkçe: Ben Gördüm) 2009 yapımı sinema filmi. Türkiye'de 2 Nisan 2010 tarihinde vizyona giren filmin öyküsünü Evrim Alataş ile Miraz Bezar yazdı; senaryo ve yönetmenliğini ise Miraz Bezar üstlendi. Diyarbakır'da çekilen Min Dît, çatışmalı dönemde anne ve babalarını kaybeden iki çocuğun hikâyesini anlatmaktadır. Kürtçe çekilen ve Türkçe altyazı ile verilen ilk film olma özelliğini taşıyan Min Dît'in prodüksiyonu Bezar Film & Corazón International tarafından yapıldı ve katıldığı birçok festivalden, birçok ödül kazandı. Ayrıca Altın Portakal Film Festivali'nde ödül için yarışan ilk Kürtçe film oldu. Festivalde, ulusal yarışmada yer alan filmin gösterimi esnasında ve bu gösterim sonrası yapılan söyleşide senaryo üzerinde tartışmalar yaşandı.
Yönetmen | Miraz Bezar |
---|---|
Yapımcı | Miraz Bezar Fatih Akın |
Senarist | Miraz Bezar |
Hikâye (eser) | Miraz Bezar Evrim Alataş |
Oyuncular | Hakan Karsak Şenay Orak Muhammed Al Hasan Karsak Suzan İlir Berîvan Ayaz Fahriye Çelik Alişan Önlü |
Müzik | Mustafa Biber |
Görüntü yönetmeni | Isabelle Casez |
Sanat yönetmeni | Pınar Soydinç |
Türü | Drama |
Çıkış tarih(ler)i | 18 Eylül 2009 (San Sebastián) 15 Ekim 2009 (Altın Portakal) 2 Nisan 2010 (Türkiye geneli) |
Süre | 102 dakika |
Ülke | Almanya Türkiye |
Dil | Kürtçe Türkçe |
Hasılat | 158.557,00 TL |
Türkiye'de çekilmiş ilk Kürtçe politik film olma özelliğini de taşıyan Min Dît hakkında, eleştirmenler tarafından olumlu yorumlar yapıldı.
Konusu
Gülîstan (Şenay Orak), Fırat (Muhammed Al) ve altı aylık kız kardeşleri Dilovan, gazetecilik yapan anne (Fahriye Çelik) ile babalarıyla (Alişan Önlü) Diyarbakır'da mutlu yaşarlar. Birlikte Diyarbakır-Batman yolunda ilerlerken ebeveynleri çocukların gözü önünde öldürülür. Çocuklarla siyasi olarak aktif olan teyzeleri Yekbun (Berîvan Eminoğlu) ilgilenir, fakat kısa bir süre sonra teyzeleri de ortadan kaybolur. Zaman geçtikçe teyzelerinin verdiği para da tükenir ve çocuklar, evin eşyalarını satmaya başlar. Evin kirasını ödeyemeyince Diyarbakır'ın sokaklarında yaşamaya başlarlar. Eski hayatlarından kalan tek şey ise annelerinin kendileri için kaydetmiş olduğu bir masal kasedidir. Kendileri gibi birçok çocuğun sokakta yaşadığını ve kiminin yaşamak için her şey yapabileceğini fark ederler. Sokak hayatına uyum sağlayan Gülîstan ile Fırat, anne ve babalarını öldüren iki kişiyle ayrı ayrı karşılaşırlar. Gülîstan, adamın kimliğini, yaşamını ve ailesinin öldürülüşü ile teyzesinin kayboluşunun rastlantı olmadığını öğrenir.
Prodüksiyon
Fikir
Ankara'da doğan ve dokuz yaşından sonra Almanya'da büyüyen filmin yönetmeni Miraz Bezar, çatışma döneminde bölgede yaşananları konu alan bir film yapmak istedi. Bezar, Min Dît'i çekmek için yaşadığı Almanya'dan Diyarbakır'a geldi. Dayısının eşi olan Evrim Alataş ile beraber filmin öyküsünü oturup konuştu ve bunu, "Ben bir şey anlatıyordum, o bir şey anlatıyordu, böylece konuları bağlıyorduk" diyerek açıkladı.Min Dît'e başlarken önemli iki unsur vardı: birincisi dilin Kürtçe olması, ikincisi de (bu ülkede yaşanan faili meçhul cinayetleri) gösterip anlatmaktı. Ayrıca Bezar'ın 2006'da Diyarbakır sokaklarında on çocuğun öldürüldüğü olaylara tanık olmasıyla filmin hikâyesini çocukların gözünden anlatmaya karar verildi böylece film, anne babası Diyarbakır-Batman yolunda, JİTEM subaylarınca öldürülen 10 yaşındaki Gülistan (Şenay Orak) ve kardeşi Fırat (Muhammed Al)'ın gözünden anlatıldı. Bezar, olaylara çocuklardan bakmaya nasıl karar verdiğini şöyle açıkladı:
"2006 Mart'ında çocukların şehri zapt etmesi olarak gördüğüm bir olay oldu; Diyarbakır, resmen çocukların elindeydi. Şiddetle karşılandılar. 10 çocuk öldü. Aslında ‘bizi görün' diyorlardı. Nasıl bugün taş atan çocuklar, hapishanede terör yasasına göre ceza yiyorlarsa, o zaman da terörist gözüyle bakıldı. Bunları gördükten sonra çocuklar üzerinden anlatmanın filmim için önemli olacağını anladım."
Filmin adı ilk başlarda Gure Bi Zengil yani Zilli Kurt idi. Bu isim, filmde geçen bir masaldan gelmekteydi ve yönetmene göre "masalın içeriği filmle çok alakalıydı." Bu masal da, Evrim Alataş'ın Yaşar Kemal'in bir makalesinde okuduğu bir masaldı. Bezar da filmdeki çocukların bu masal üzerine bu fikre sahip olabileceğini düşündü. Yönetmenin filmle ilgili iki-üç sene çalışmasıyla gözüne başka bir tema çarpttı ve o da şuydu:
"Biz hikâyeyi iki çocuğun gözünden anlatıyoruz ama bu, sadece o çocukların değil bir sürü çocuğun hikâyesiydi. Pek çok Kürdün ve sadece o neslin değil bir önceki neslin de hikâyesi. Benim için odak nokta şuydu: o kadar zaman geçiyor ama değişen çok bir şey yok. Filmi de o yüzden yaşlı bir dedeyle başlattık ve o dedenin geçmişine baktığımız zaman, 'evet o gördü, o bir sürü şeyi yaşadı' dedik. Filmimiz de bir genç nesli anlatıyor ve o genç nesil de görecek. Bu filme, başkalarının da görmesini sağlamak için 'Ben Gördüm' dedik."
Senaryo
Filmin hikâyesi Bezar ile Alataş yazdı. Bezar, 2002-2003 yıllarında Alataş'a JİTEM ve faili meçhuller hakkında bir şeyler anlatmak istediğini belirtti ve 1990'larda gazeteci olarak çalıştığı için durumu yakından gözlemlemiş olan Alataş'la birlikte yaklaşık iki üç ay boyunca bir hikâye bulmaya çalıştı. Kabataslak bir öykü oluşturmaya başlayan ikili, 2006 yılının Şubat'ı, Mart'ı gibi öykünün taslağını bitirdi. Bu taslak, Bezar'ın senaryoya başlaması için yeterliydi. Böylece Mart 2006'dan Temmuz 2007'ye kadar senaryo Bezar tarafından yazıldı. On dört, on beş sayfalık olan öykü yedi farklı senaryoya çevrildi ve senaryo olarak yüz sayfayı buldu.
Finansal kaynaklar
Bezar, filmin çekimleri için para toplamak için önce Almanya'daki yerlere başvurdu. Film Türkiye'de geçtiği için "Bizimle ne ilgisi var?" yanıtını alınca çalışmasını Almanya'dan bağımsız, düşük bütçeli yapmak zorunda hissetti. Ailesinin katkılarıyla yaklaşık yetmiş-seksen bin lira toplandı ve bu parayla çekimlere başlandı. Bütçenin büyük kısmı teknik işlere harcandı. Filmin ortasındayken para bitince Bezar, annesinin evini sattı. Filmin kurgusu tamamlandıktan sonra Bezar, Hamburg'da yaşayan Fatih Akın'a e-posta atarak, Berlin'e geldiği zaman filme bir bakmasını ve yorumda bulunmasını istedi. Filmin hikâyesini önceden bilen Akın'ın başlangıçta filme prodüktör olarak katılmak gibi bir düşüncesi yoktu ve Bezar'ı başka prodüktörlere yönlendirdi, fakat daha sonra işin bu şekilde uzayacağını düşünen Akın, "Beklemeyelim, benim fonlardan alacağım paralar var, filme ortak oluyorum." diyerek filme destek oldu.
Çekimler
Film çekilmeden önce yönetmen Bezar, filmin senaryosunun Kürtçeye çevrilmiş hâlini filmde oynayacak çocuklara verdi ve diğer oyunculara da senaryoyu bir taslak olarak görmelerini, kendi düşünceleri ve ifade şekilleriyle senaryoyu da şekillendirebileceklerini anlattı. Çekimlerde herhangi bir otosansür yapılmadı. Bezar, sansür düşüncesi olsaydı JİTEM için MEJİT adını kullanabileceklerini söyledi.Min Dît filminin çekimleri Diyarbakır'da gerçekleştirildi ve 35 mm kamera ile kaydedildi.Evrim Alataş, ölmeden önce yazdığı son yazısı olan "Min Dît ve Sahipsizlik"te kimi göç mahallelerinde yapılan çekimlerde çekim ekibi taşlandığını, araçların yakılmaya çalışıldığını belirtti.
Gösterim ve gişe
Filmin dünya prömiyeri, İspanya'da 18-26 Eylül 2009 tarihleri arasında gerçekleşen San Sebastián Uluslararası Film Festivali'nde yapıldı. Burada, ilk ve ikinci filmlerini çeken yönetmenlere verilen "Yeni Yönetmen Ödülü" için yarıştı. Türkiye'deki ilk gösterimi 10 Ekim-17 Ekim 2010 tarihlerinde yapılan 46. Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde 15 Ekim günü saat 14.30'da gerçekleşti. Filmin gösterildiği ve 817 kişilik kapasiteye sahip Aspendos salonunda edinilen bilgilere göre 900 kişi katıldı. Türkiye genelinde 2 Nisan 2010'da on kopya ile gösterime giren Min Dît, ilk üç gün içinde 2.420 kişi; toplamda on iki hafta içinde 23.748 kişi tarafından seyredildi ve gösterildiği on iki hafta sonunda toplam 158.557,00 TL hasılat elde etti. Ayrıca en çok dokuz salonda gösterildi. 2010 yılında Türkiye'de gösterilen 247 film içinde en çok izlenen 151. film oldu.
Karşılama
Eleştiriler
Radikal'den Mesut Onatlı, filmin her açıdan bir ilk olduğunu, dilinin Kürtçe olmasıyla kendini diğer Kürt filmlerinden ayırdığını ve Türkiye'deki Kürt sinemasının bundan sonra Min Dît öncesi ve Min Dît sonrası anılacağını yazdı.Radikal'den Elif Tunca, Güneydoğu'nun hikâyesi perdede gittikçe daha fazla yer bulduğunu ve Min Dît'in Reis Çelik'in 1996 yılında Işıklar Sönmesin ile başlattığı zincirin son halkası olduğunu yazdı.Beyazperde.com'dan Murat Özer Miraz Bezar'ın yönetmenliğini övdüğü yazısında filmin Türkiye'nin anlatmayı beceremediği (hatta denemediği) şeyleri dillendirmek gibi zor bir işin altına girmesiyle bile takdiri hak etiğini yazdı. Çocukların merkeze alınmasıyla işin duygu boyutunu büyük ölçüde sağlama alan senarist-yönetmenin filmini bir yandan da tıpkı "destekçisi" Fatih Akın'ın Yaşamın Kıyısında'da yaptığı gibi "uzaktan bir bakış" attığını ve kimi klişe sloganlardan kurtaramadığını belirtti ve şunları ekledi:
"Bir film çekerken 'taraf' olmanın bir sakıncası yok, ama hikayedeki tarafları 'tek boyutlu' görmenin da alemi yok. Ötekileştirilmiş tarafı 'ezilen', diğerini ise 'ezen' olarak betimlemek ve bu grupların bütün üyelerini aynı kefeye koymak gibi bir yanlışın peşine düşüyor Miraz Bezar. Sonuçta bir topluluğun içindeki herkesi 'melek' ya da 'şeytan' olarak görmek gibi anlatısal bir handikap çerçeveliyor filmi. Bunun böyle olmadığını bilmek için 'orada' yaşamak da gerekmiyor, seziler bile yeterli olabilir bu fikre ulaşma yolunda."
Agos yazarı Rober Koptaş, Gulîstan ile Fırat’ı, anne babalarını öldüren JİTEM elemanıyla yüz yüze getirerek pek çok şey anlattığını yazdı. Filmin gelecekte, "yeni bir dilin ve yeni bir siyasetin sinemadaki kilometre taşları arasında sayılacağını, sinematografik zaaflarına karşın dünya festivallerinden ödüllerle dönmesi, tam da bu, bir adım öteye geçme, yol açma çabası ve arayışının ödüllendirilmesi anlamına geldiğini" belirtti.
Tartışmalar
"Filme yöneltilen tepkileri nasıl değerlendiriyorsunuz?" sorusuna cevap veren Miraz Bezar
46. Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde ulusal yarışmada yer alan filmin gösterimi esnasında ve bu gösterim sonrası yapılan söyleşide senaryo üzerinde tartışmalar yaşandı. Filmde bir JİTEM subayının yargısız infaz yapması "Türk askerini kötü gösteriyorsunuz" diye bir grup tarafından protesto edildi. Filmde çocukların Kürdistan ile ilgili bir şarkı söylemesi ise bir kadın seyirci tarafından protesto edildi. Bir kadın seyirci, ekibe yönelik olarak "Emeğinize sağlık ama elinize ve zamanınıza değil, burası asla Kürdistan olmayacak." diyerek salonu terk etti. Ardından söz alan başka bir kadın izleyici "Kardeşim Doğu'da asker. Keşke asker yerine doktor ya da öğretmen gösterseydiniz." diyerek sitemde bulundu. En son olarak söz alan bir erkek izleyici filmi "tek taraflı" bulduğunu belirten birkaç söz söyledi. Sözlerinin ardından salonu terk etmeye çalışan bu izleyicilere yönelik olarak yönetmen Miraz Bezar "Lütfen terketmeyin, konuşalım, konuşmak için buradayız." ifadesini kullandı. Filmin yönetmeni Bezar, tepki gösterenlerin anlatılan hikâye ile ilgili sorularını kendisine sorabilme imkânları varken sormadıklarını ve Türkiye'de "acı çekene, 'Hayır sen acı çekmedin.' diyecek kadar öz güveni olan bir kitle" olduğunu belirtti. Antalya Film Festivali'nde yaşanan gerginlikten sonra dağıtımcıların filmi dağıtmak istemediler.
Ödüller ve adaylıklar
Yıl | Ödül | Kategori | Aday | Sonuç | Kaynak |
---|---|---|---|---|---|
2009 | San Sebastián Uluslararası Film Festivali | Gaztea Gençlik Ödülü | Miraz Bezar | Kazandı | |
Altın Portakal Film Festivali | Behlül Dal Jüri Özel Ödülü | Evrim Alataş | Kazandı | ||
Uluslararası Hamburg Film Festivali | Genç Yetenek Ödülü | Miraz Bezar | Kazandı | ||
The Hague Movies that Matter Festival | Gümüş Kelebek | Kazandı | |||
Ghent Uluslararası Film Festivali | Jüri Özel Ödülü | Kazandı | |||
Grand Prix | Min Dît | Adaylık | |||
2010 | Ale Kino! - Uluslararası Genç İzleyici Film Festivali | Çocuk Jüri Ödülü | Kazandı | ||
Golden Poznan Goat (En İyi Film) | Kazandı | ||||
Uluslararası İstanbul Film Festivali | En İyi Yönetmen | Miraz Bezar | Kazandı | ||
En İyi Kadın Oyuncu | Şenay Orak | Kazandı | |||
En İyi Müzik | Mustafa Biber | Kazandı | |||
Nürnberg Türkiye/Almanya Film Festivali | En İyi Film | Min Dît | Adaylık | ||
Seyirci Ödülü | Kazandı | ||||
Teşvik Ödülü | Şenay Orak | Kazandı | |||
2011 | Alman Film Ödülleri | En İyi Senaryo | Miraz Bezar | Adaylık |
Kaynakça
- ^ . BİA Haber Merkezi. 16 Eylül 2009. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2012.
- ^ a b Alataş, Evrim (8 Nisan 2010). . Taraf. 7 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2012.
- ^ a b Yıldırım, Nermin (9 Mayıs 2010). "Cinayeti gördüm". Radikal. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2012.
- ^ a b Tekerek, Tuğba (18 Nisan 2010). . Taraf. 21 Nisan 2010 tarihinde kaynağından (Miraz Bezar Röportajı) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2010.
- ^ Odabaşı, Ebru (1 Nisan 2010). "Kürtçe Film "Min Dît" Vizyona Giriyor". Deutsche Welle Türkçe. 7 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Nisan 2010.
- ^ a b Yavuz, Artunç B. (10 Nisan 2010). . BİA Haber Merkezi. 16 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2012.
- ^ a b "Bu filmi çekmek zorundaydım". 17 Ekim 2009. 27 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2017.
- ^ a b c d "Min Dit- Ben gördüm". 18 Nisan 2010. 29 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2012.
- ^ a b c Tunca, Elif. "Zalimi/zulmü ifşa etmek gerek". Radikal. 27 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2017.
- ^ a b Günay, Onur (2010). (PDF). Mithat Alam Film Merkezi Söyleşi ve Panel Yıllığı. s. 68. 8 Ekim 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2017.
- ^ a b c Günay 2010.
- ^ a b "'Min Dît' gösterime girdi". hurhaber.com. Erişim tarihi: 23 Nisan 2010.[]
- ^ . İKSV. 31 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2017.
- ^ a b . BİA Haber Merkezi. 25 Ağustos 2009. 2 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2012.
- ^ a b c Şeyben, Özgür (17 Ekim 2009). ""Min Dit"in Altın Portakal'da Öğrettikleri". BİA Haber Merkezi. 14 Aralık 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2012.
- ^ . 9 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2012.
- ^ . boxofficeturkiye.com. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2012.
- ^ Onatlı, Mesut (24 Mayıs 2010). "Türkiye'de Kürt Sineması: Min Dît öncesi Min Dît sonrası". Radikal. 21 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2017.
- ^ Özer, Murat. "Min Dit". Beyazperde.com. 31 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Temmuz 2017.
- ^ Koptaş, Rober (7 Mayıs 2010). . 31 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2017.
- ^ a b Özyurt, Olkan (16 Ekim 2009). . Sabah. 19 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2012.
- ^ "spanya'dan 'Min Dit'e ödül". Radikal. 28 Eylül 2009. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2012.
- ^ . altinportakal.org.tr. 2009. 27 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2012.
- ^ . Sabah. Ekim 2009. 23 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2012.
- ^ "The Hague Movies that Matter Festival". 2 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ağustos 2012.
- ^ "Ghent International Film Festival". 2 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ağustos 2012.
- ^ "Ale Kino! - International Young Audience Film Festival". 2 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ağustos 2012.
- ^ . 2 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2012.
- ^ "Nuremberg Film Festival "Turkey-Germany"". 2 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ağustos 2012.
- ^ . 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2012.
- ^ "German Film Awards". 3 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ağustos 2012.
Dış bağlantılar
- Miraz Bezar ile söyleşi: "Min Dit- Ben gördüm"
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Min Dit Turkce Ben Gordum 2009 yapimi sinema filmi Turkiye de 2 Nisan 2010 tarihinde vizyona giren filmin oykusunu Evrim Alatas ile Miraz Bezar yazdi senaryo ve yonetmenligini ise Miraz Bezar ustlendi Diyarbakir da cekilen Min Dit catismali donemde anne ve babalarini kaybeden iki cocugun hikayesini anlatmaktadir Kurtce cekilen ve Turkce altyazi ile verilen ilk film olma ozelligini tasiyan Min Dit in produksiyonu Bezar Film amp Corazon International tarafindan yapildi ve katildigi bircok festivalden bircok odul kazandi Ayrica Altin Portakal Film Festivali nde odul icin yarisan ilk Kurtce film oldu Festivalde ulusal yarismada yer alan filmin gosterimi esnasinda ve bu gosterim sonrasi yapilan soyleside senaryo uzerinde tartismalar yasandi Min DitYonetmenMiraz BezarYapimciMiraz Bezar Fatih AkinSenaristMiraz BezarHikaye eser Miraz Bezar Evrim AlatasOyuncularHakan Karsak Senay Orak Muhammed Al Hasan Karsak Suzan Ilir Berivan Ayaz Fahriye Celik Alisan OnluMuzikMustafa BiberGoruntu yonetmeniIsabelle CasezSanat yonetmeniPinar SoydincTuruDramaCikis tarih ler i18 Eylul 2009 2009 09 18 San Sebastian 15 Ekim 2009 2009 10 15 Altin Portakal 2 Nisan 2010 2010 04 02 Turkiye geneli Sure102 dakikaUlke Almanya TurkiyeDilKurtce TurkceHasilat158 557 00 TL Turkiye de cekilmis ilk Kurtce politik film olma ozelligini de tasiyan Min Dit hakkinda elestirmenler tarafindan olumlu yorumlar yapildi KonusuGulistan Senay Orak Firat Muhammed Al ve alti aylik kiz kardesleri Dilovan gazetecilik yapan anne Fahriye Celik ile babalariyla Alisan Onlu Diyarbakir da mutlu yasarlar Birlikte Diyarbakir Batman yolunda ilerlerken ebeveynleri cocuklarin gozu onunde oldurulur Cocuklarla siyasi olarak aktif olan teyzeleri Yekbun Berivan Eminoglu ilgilenir fakat kisa bir sure sonra teyzeleri de ortadan kaybolur Zaman gectikce teyzelerinin verdigi para da tukenir ve cocuklar evin esyalarini satmaya baslar Evin kirasini odeyemeyince Diyarbakir in sokaklarinda yasamaya baslarlar Eski hayatlarindan kalan tek sey ise annelerinin kendileri icin kaydetmis oldugu bir masal kasedidir Kendileri gibi bircok cocugun sokakta yasadigini ve kiminin yasamak icin her sey yapabilecegini fark ederler Sokak hayatina uyum saglayan Gulistan ile Firat anne ve babalarini olduren iki kisiyle ayri ayri karsilasirlar Gulistan adamin kimligini yasamini ve ailesinin oldurulusu ile teyzesinin kaybolusunun rastlanti olmadigini ogrenir ProduksiyonFikir Ankara da dogan ve dokuz yasindan sonra Almanya da buyuyen filmin yonetmeni Miraz Bezar catisma doneminde bolgede yasananlari konu alan bir film yapmak istedi Bezar Min Dit i cekmek icin yasadigi Almanya dan Diyarbakir a geldi Dayisinin esi olan Evrim Alatas ile beraber filmin oykusunu oturup konustu ve bunu Ben bir sey anlatiyordum o bir sey anlatiyordu boylece konulari bagliyorduk diyerek acikladi Min Dit e baslarken onemli iki unsur vardi birincisi dilin Kurtce olmasi ikincisi de bu ulkede yasanan faili mechul cinayetleri gosterip anlatmakti Ayrica Bezar in 2006 da Diyarbakir sokaklarinda on cocugun olduruldugu olaylara tanik olmasiyla filmin hikayesini cocuklarin gozunden anlatmaya karar verildi boylece film anne babasi Diyarbakir Batman yolunda JITEM subaylarinca oldurulen 10 yasindaki Gulistan Senay Orak ve kardesi Firat Muhammed Al in gozunden anlatildi Bezar olaylara cocuklardan bakmaya nasil karar verdigini soyle acikladi 2006 Mart inda cocuklarin sehri zapt etmesi olarak gordugum bir olay oldu Diyarbakir resmen cocuklarin elindeydi Siddetle karsilandilar 10 cocuk oldu Aslinda bizi gorun diyorlardi Nasil bugun tas atan cocuklar hapishanede teror yasasina gore ceza yiyorlarsa o zaman da terorist gozuyle bakildi Bunlari gordukten sonra cocuklar uzerinden anlatmanin filmim icin onemli olacagini anladim Filmin adi ilk baslarda Gure Bi Zengil yani Zilli Kurt idi Bu isim filmde gecen bir masaldan gelmekteydi ve yonetmene gore masalin icerigi filmle cok alakaliydi Bu masal da Evrim Alatas in Yasar Kemal in bir makalesinde okudugu bir masaldi Bezar da filmdeki cocuklarin bu masal uzerine bu fikre sahip olabilecegini dusundu Yonetmenin filmle ilgili iki uc sene calismasiyla gozune baska bir tema carptti ve o da suydu Biz hikayeyi iki cocugun gozunden anlatiyoruz ama bu sadece o cocuklarin degil bir suru cocugun hikayesiydi Pek cok Kurdun ve sadece o neslin degil bir onceki neslin de hikayesi Benim icin odak nokta suydu o kadar zaman geciyor ama degisen cok bir sey yok Filmi de o yuzden yasli bir dedeyle baslattik ve o dedenin gecmisine baktigimiz zaman evet o gordu o bir suru seyi yasadi dedik Filmimiz de bir genc nesli anlatiyor ve o genc nesil de gorecek Bu filme baskalarinin da gormesini saglamak icin Ben Gordum dedik Senaryo Filmin hikayesi Bezar ile Alatas yazdi Bezar 2002 2003 yillarinda Alatas a JITEM ve faili mechuller hakkinda bir seyler anlatmak istedigini belirtti ve 1990 larda gazeteci olarak calistigi icin durumu yakindan gozlemlemis olan Alatas la birlikte yaklasik iki uc ay boyunca bir hikaye bulmaya calisti Kabataslak bir oyku olusturmaya baslayan ikili 2006 yilinin Subat i Mart i gibi oykunun taslagini bitirdi Bu taslak Bezar in senaryoya baslamasi icin yeterliydi Boylece Mart 2006 dan Temmuz 2007 ye kadar senaryo Bezar tarafindan yazildi On dort on bes sayfalik olan oyku yedi farkli senaryoya cevrildi ve senaryo olarak yuz sayfayi buldu Finansal kaynaklar Bezar filmin cekimleri icin para toplamak icin once Almanya daki yerlere basvurdu Film Turkiye de gectigi icin Bizimle ne ilgisi var yanitini alinca calismasini Almanya dan bagimsiz dusuk butceli yapmak zorunda hissetti Ailesinin katkilariyla yaklasik yetmis seksen bin lira toplandi ve bu parayla cekimlere baslandi Butcenin buyuk kismi teknik islere harcandi Filmin ortasindayken para bitince Bezar annesinin evini satti Filmin kurgusu tamamlandiktan sonra Bezar Hamburg da yasayan Fatih Akin a e posta atarak Berlin e geldigi zaman filme bir bakmasini ve yorumda bulunmasini istedi Filmin hikayesini onceden bilen Akin in baslangicta filme produktor olarak katilmak gibi bir dusuncesi yoktu ve Bezar i baska produktorlere yonlendirdi fakat daha sonra isin bu sekilde uzayacagini dusunen Akin Beklemeyelim benim fonlardan alacagim paralar var filme ortak oluyorum diyerek filme destek oldu CekimlerFilm cekilmeden once yonetmen Bezar filmin senaryosunun Kurtceye cevrilmis halini filmde oynayacak cocuklara verdi ve diger oyunculara da senaryoyu bir taslak olarak gormelerini kendi dusunceleri ve ifade sekilleriyle senaryoyu da sekillendirebileceklerini anlatti Cekimlerde herhangi bir otosansur yapilmadi Bezar sansur dusuncesi olsaydi JITEM icin MEJIT adini kullanabileceklerini soyledi Min Dit filminin cekimleri Diyarbakir da gerceklestirildi ve 35 mm kamera ile kaydedildi Evrim Alatas olmeden once yazdigi son yazisi olan Min Dit ve Sahipsizlik te kimi goc mahallelerinde yapilan cekimlerde cekim ekibi taslandigini araclarin yakilmaya calisildigini belirtti Gosterim ve giseFilmin dunya promiyeri Ispanya da 18 26 Eylul 2009 tarihleri arasinda gerceklesen San Sebastian Uluslararasi Film Festivali nde yapildi Burada ilk ve ikinci filmlerini ceken yonetmenlere verilen Yeni Yonetmen Odulu icin yaristi Turkiye deki ilk gosterimi 10 Ekim 17 Ekim 2010 tarihlerinde yapilan 46 Uluslararasi Antalya Altin Portakal Film Festivali nde 15 Ekim gunu saat 14 30 da gerceklesti Filmin gosterildigi ve 817 kisilik kapasiteye sahip Aspendos salonunda edinilen bilgilere gore 900 kisi katildi Turkiye genelinde 2 Nisan 2010 da on kopya ile gosterime giren Min Dit ilk uc gun icinde 2 420 kisi toplamda on iki hafta icinde 23 748 kisi tarafindan seyredildi ve gosterildigi on iki hafta sonunda toplam 158 557 00 TL hasilat elde etti Ayrica en cok dokuz salonda gosterildi 2010 yilinda Turkiye de gosterilen 247 film icinde en cok izlenen 151 film oldu KarsilamaElestiriler Radikal den Mesut Onatli filmin her acidan bir ilk oldugunu dilinin Kurtce olmasiyla kendini diger Kurt filmlerinden ayirdigini ve Turkiye deki Kurt sinemasinin bundan sonra Min Dit oncesi ve Min Dit sonrasi anilacagini yazdi Radikal den Elif Tunca Guneydogu nun hikayesi perdede gittikce daha fazla yer buldugunu ve Min Dit in Reis Celik in 1996 yilinda Isiklar Sonmesin ile baslattigi zincirin son halkasi oldugunu yazdi Beyazperde com dan Murat Ozer Miraz Bezar in yonetmenligini ovdugu yazisinda filmin Turkiye nin anlatmayi beceremedigi hatta denemedigi seyleri dillendirmek gibi zor bir isin altina girmesiyle bile takdiri hak etigini yazdi Cocuklarin merkeze alinmasiyla isin duygu boyutunu buyuk olcude saglama alan senarist yonetmenin filmini bir yandan da tipki destekcisi Fatih Akin in Yasamin Kiyisinda da yaptigi gibi uzaktan bir bakis attigini ve kimi klise sloganlardan kurtaramadigini belirtti ve sunlari ekledi Bir film cekerken taraf olmanin bir sakincasi yok ama hikayedeki taraflari tek boyutlu gormenin da alemi yok Otekilestirilmis tarafi ezilen digerini ise ezen olarak betimlemek ve bu gruplarin butun uyelerini ayni kefeye koymak gibi bir yanlisin pesine dusuyor Miraz Bezar Sonucta bir toplulugun icindeki herkesi melek ya da seytan olarak gormek gibi anlatisal bir handikap cerceveliyor filmi Bunun boyle olmadigini bilmek icin orada yasamak da gerekmiyor seziler bile yeterli olabilir bu fikre ulasma yolunda Agos yazari Rober Koptas Gulistan ile Firat i anne babalarini olduren JITEM elemaniyla yuz yuze getirerek pek cok sey anlattigini yazdi Filmin gelecekte yeni bir dilin ve yeni bir siyasetin sinemadaki kilometre taslari arasinda sayilacagini sinematografik zaaflarina karsin dunya festivallerinden odullerle donmesi tam da bu bir adim oteye gecme yol acma cabasi ve arayisinin odullendirilmesi anlamina geldigini belirtti Tartismalar Tepki gosteren grup da soylemek istediklerini kesin bir dille ifade etti Anlattigim hikayeyle ilgili her seyi bana sorabilirlerdi Bu firsatlari varken bana gelip soru sorarak dusuncelerimi ogrenmediler Dogu da insanlarla konusuyorum bana dertlerini anlatiyorlar Kardesimi agabeyimi annemi babami kaybettim diyorlar Ama aci cekene Hayir sen aci cekmedin diyecek kadar oz guveni olan bir kitle var Turkiye de Filme yoneltilen tepkileri nasil degerlendiriyorsunuz sorusuna cevap veren Miraz Bezar 46 Antalya Altin Portakal Film Festivali nde ulusal yarismada yer alan filmin gosterimi esnasinda ve bu gosterim sonrasi yapilan soyleside senaryo uzerinde tartismalar yasandi Filmde bir JITEM subayinin yargisiz infaz yapmasi Turk askerini kotu gosteriyorsunuz diye bir grup tarafindan protesto edildi Filmde cocuklarin Kurdistan ile ilgili bir sarki soylemesi ise bir kadin seyirci tarafindan protesto edildi Bir kadin seyirci ekibe yonelik olarak Emeginize saglik ama elinize ve zamaniniza degil burasi asla Kurdistan olmayacak diyerek salonu terk etti Ardindan soz alan baska bir kadin izleyici Kardesim Dogu da asker Keske asker yerine doktor ya da ogretmen gosterseydiniz diyerek sitemde bulundu En son olarak soz alan bir erkek izleyici filmi tek tarafli buldugunu belirten birkac soz soyledi Sozlerinin ardindan salonu terk etmeye calisan bu izleyicilere yonelik olarak yonetmen Miraz Bezar Lutfen terketmeyin konusalim konusmak icin buradayiz ifadesini kullandi Filmin yonetmeni Bezar tepki gosterenlerin anlatilan hikaye ile ilgili sorularini kendisine sorabilme imkanlari varken sormadiklarini ve Turkiye de aci cekene Hayir sen aci cekmedin diyecek kadar oz guveni olan bir kitle oldugunu belirtti Antalya Film Festivali nde yasanan gerginlikten sonra dagitimcilarin filmi dagitmak istemediler Oduller ve adayliklarYil Odul Kategori Aday Sonuc Kaynak2009 San Sebastian Uluslararasi Film Festivali Gaztea Genclik Odulu Miraz Bezar KazandiAltin Portakal Film Festivali Behlul Dal Juri Ozel Odulu Evrim Alatas KazandiUluslararasi Hamburg Film Festivali Genc Yetenek Odulu Miraz Bezar KazandiThe Hague Movies that Matter Festival Gumus Kelebek KazandiGhent Uluslararasi Film Festivali Juri Ozel Odulu KazandiGrand Prix Min Dit Adaylik2010 Ale Kino Uluslararasi Genc Izleyici Film Festivali Cocuk Juri Odulu KazandiGolden Poznan Goat En Iyi Film KazandiUluslararasi Istanbul Film Festivali En Iyi Yonetmen Miraz Bezar KazandiEn Iyi Kadin Oyuncu Senay Orak KazandiEn Iyi Muzik Mustafa Biber KazandiNurnberg Turkiye Almanya Film Festivali En Iyi Film Min Dit AdaylikSeyirci Odulu KazandiTesvik Odulu Senay Orak Kazandi2011 Alman Film Odulleri En Iyi Senaryo Miraz Bezar AdaylikKaynakca BIA Haber Merkezi 16 Eylul 2009 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2012 a b Alatas Evrim 8 Nisan 2010 Taraf 7 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2012 a b Yildirim Nermin 9 Mayis 2010 Cinayeti gordum Radikal Erisim tarihi 15 Agustos 2012 a b Tekerek Tugba 18 Nisan 2010 Taraf 21 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan Miraz Bezar Roportaji arsivlendi Erisim tarihi 23 Nisan 2010 Odabasi Ebru 1 Nisan 2010 Kurtce Film Min Dit Vizyona Giriyor Deutsche Welle Turkce 7 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Nisan 2010 a b Yavuz Artunc B 10 Nisan 2010 BIA Haber Merkezi 16 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2012 a b Bu filmi cekmek zorundaydim 17 Ekim 2009 27 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2017 a b c d Min Dit Ben gordum 18 Nisan 2010 29 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2012 a b c Tunca Elif Zalimi zulmu ifsa etmek gerek Radikal 27 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2017 a b Gunay Onur 2010 PDF Mithat Alam Film Merkezi Soylesi ve Panel Yilligi s 68 8 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 2 Mayis 2017 a b c Gunay 2010 a b Min Dit gosterime girdi hurhaber com Erisim tarihi 23 Nisan 2010 olu kirik baglanti IKSV 31 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2017 a b BIA Haber Merkezi 25 Agustos 2009 2 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2012 a b c Seyben Ozgur 17 Ekim 2009 Min Dit in Altin Portakal da Ogrettikleri BIA Haber Merkezi 14 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2012 9 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2012 boxofficeturkiye com 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2012 Onatli Mesut 24 Mayis 2010 Turkiye de Kurt Sinemasi Min Dit oncesi Min Dit sonrasi Radikal 21 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2017 Ozer Murat Min Dit Beyazperde com 31 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Temmuz 2017 Koptas Rober 7 Mayis 2010 31 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Temmuz 2017 a b Ozyurt Olkan 16 Ekim 2009 Sabah 19 Temmuz 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2012 spanya dan Min Dit e odul Radikal 28 Eylul 2009 Erisim tarihi 16 Agustos 2012 altinportakal org tr 2009 27 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2012 Sabah Ekim 2009 23 Aralik 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2012 The Hague Movies that Matter Festival 2 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Agustos 2012 Ghent International Film Festival 2 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Agustos 2012 Ale Kino International Young Audience Film Festival 2 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Agustos 2012 2 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2012 Nuremberg Film Festival Turkey Germany 2 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Agustos 2012 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Agustos 2012 German Film Awards 3 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Agustos 2012 Dis baglantilarMiraz Bezar ile soylesi Min Dit Ben gordum