Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
I. Nasr (Farsça: نصر یکم; ö. Ağustos 892) 865'ten 892'ye kadar Sâmânîler'in emiridir. Ahmed bin Esed'in oğlu ve halefidir.
| I. Nasr Farsça: نصر یکم | |
|---|---|
| Sâmânî emiri | |
| Hüküm süresi | 864/5-892 |
| Önce gelen | |
| Sonra gelen | İsmail bin Ahmed |
| Ölüm | 892 |
| Babası | |
| Dini | Sünnilik |
Saffari hükümdarı Yakub bin Leys'in ( h. 861-879) elinde Horasan'daki Tâhiri valilerinin zayıflamasıyla, Nasr fiilen bağımsız bir hükümdar olarak hüküm sürebildi. 874 yılında Nasr, kardeşi İsmail Samani'yi, yakın zamanda Harezm orduları tarafından harap edilen Buhara şehrini ele geçirmek üzere gönderdi. Şehir ona kapılarını açtı ve Nasr, İsmail'i vali olarak atadı. Ancak vergi paralarının nereye dağıtılacağı konusunda çıkan anlaşmazlık, 885 yılında kardeşler arasında bir çatışmanın çıkmasına neden oldu. İsmail sonunda galip geldi ve Samanoğulları devletinin kontrolünü ele geçirdi. Ancak Mâverâünnehir'i bizzat Nasr yönetmişti ve halifeler onu meşru yönetici olarak tanımaya devam ettiler. Bu nedenle İsmail de kardeşini tanımaya devam etmişler, fakat Nasr tamamen güçsüz kalmış ve bu durum 892'deki ölümüne kadar devam etmiştir.
Hayatı
Nasr, Abbasiler döneminde Mâverâünnehir'in önemli bir bölümünü yöneten Ahmed bin Esed'in oğludur. Babasının ölümünden sonra Nasr, Semerkand da dahil olmak üzere Mâverâünnehir'nın çoğunu alırken, kardeşi Yakup ise Şaş'ı aldı.Saffari hükümdarı Yakub bin Leys'in (h. 861-879) elinde Horasan'daki Tâhiri valilerinin zayıflaması Nasr'ın neredeyse bağımsız bir hükümdar olarak hüküm sürmesini sağladı. Nasr'ın Mâverâünnehir'daki emirliğinin uzaklığı, İran'da meydana gelen ani güç mücadelelerine yakalanmamasını sağladı. Ancak Horasan'ın Herat kentindeki Samani kolu, Yakub'un 867'de İbrahim bin İlyas'ı yenip esir almasıyla sona ermiştir. 870/1 yılında Nasr, Yakub'un Belh şehrini kısa bir süreliğine işgal etmesinden sonra ülkesinden kaçan Bânîcûrî hükümdarı 'a sığınma hakkı verdi. 874 yılında Abbasi halifesi Mutemid (h. 870-892) Yakub'un iddialarına karşı koymak amacıyla Nasr'a Mâverâünnehir ve Belh valilikleri için bir atama gönderdi. Davud ibn Abbas'ın halefi Ebu Davud Muhammed bin Ahmed (h. 873-898/899), Belh'i yöneten ve muhtemelen Nasr'ın vasalı olan kişidir.
Aynı yıl komşu şehir Buhara'daki Hanefi din adamları Nasr'dan yardım istediler. Tahirilerin çöküşüyle birlikte şehir çalkantılı bir güç boşluğuna düşmüştü ve Harezm'in Afrigi şahlarının tekrarlanan saldırılarına maruz kalmıştı. Nasr, küçük kardeşi İsmail Samani komutasındaki bir kuvveti, kendisini memnuniyetle karşılayan Buhara'yı ele geçirmek için göndermiştir. Bununla birlikte, Bukhar-Hudah resmi olarak şehrin kontrolünü elinde tutmaya devam etmiştir. 885 yılında vergi paralarının nereye dağıtılacağı konusunda çıkan anlaşmazlık Nasr ile İsmail arasında anlaşmazlığa yol açtı. Üç yıl süren mücadeleden İsmail galip çıktı. Devleti fiilen kontrol altına almış olmasına rağmen kardeşini resmen devirmemiş, Buhara'da kalmayı sürdürmüştür. Bunu, halifenin Mâverâünnehir'in resmi yönetimini Nasr'a vermiş olmasından dolayı yapmıştır; halifenin gözünde Nasr, bölgenin tek meşru hükümdarıydı. Bu nedenle İsmail, Ağustos 892'de Nasr'ın ölümüne kadar onu resmen hükümdar olarak tanımaya devam etti ve ölümünden sonra resmen iktidarı ele geçirdi.
Kaynakça
- Özel
- ^ Frye 1975, ss. 136–137.
- ^ a b c d Frye 1975, s. 137.
- ^ a b c d Foltz 2019, s. 64.
- ^ Spuler 2014, s. 72.
- ^ Bosworth 1965, s. 1026.
- ^ Marlow 2016, s. 43.
- Genel
- Bosworth, C.E. (1965). "G̲h̲ulām". Lewis, B.; ; (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume II: C–G (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. OCLC 495469475.
- Bosworth, C.E.; Crowe, Yolande (1965). "Sāmānids". Lewis, B.; ; (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume II: C–G (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. OCLC 495469475.
- Bosworth, C. E. (1982a). "Abbasid Caliphate". Encyclopaedia Iranica, Vol. I, Fasc. 1. ss. 89-95.
- Bosworth, C. E. (1998). "Esmāʿīl, b. Aḥmad b. Asad Sāmānī, Abū Ebrāhīm". Encyclopaedia Iranica, Vol. VIII, Fasc. 6. ss. 636-637.
- Foltz, Richard (2019). A History of the Tajiks: Iranians of the East. New York: Bloomsbury Publishing. ss. 1-256. ISBN .
- (1975). "The Sāmānids". (Ed.). The Cambridge History of Iran, Volume 4: From the Arab Invasion to the Saljuqs (İngilizce). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN .
- Kennedy, Hugh (2016). The Prophet and the Age of the Caliphates: The Islamic Near East from the 6th to the 11th Century (İngilizce) (Second bas.). Oxford ve New York: Routledge. ISBN .
- Marlow, Louise (2016). "Abū Zayd al-Balkhī and the Naṣīḥat al-mulūk of Pseudo-Māwardī". Der Islam. Cilt 93. De Gruyter. ss. 35-64. doi:10.1515/islam-2016-0002.
- Spuler, Bertold (2014). Iran in the Early Islamic Period: Politics, Culture, Administration and Public Life between the Arab and the Seljuk Conquests, 633–1055. Brill. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
I Nasr Farsca نصر یکم o Agustos 892 865 ten 892 ye kadar Samaniler in emiridir Ahmed bin Esed in oglu ve halefidir I Nasr Farsca نصر یکمSamani emiriHukum suresi864 5 892Once gelenSonra gelenIsmail bin AhmedOlum892BabasiDiniSunnilik Saffari hukumdari Yakub bin Leys in h 861 879 elinde Horasan daki Tahiri valilerinin zayiflamasiyla Nasr fiilen bagimsiz bir hukumdar olarak hukum surebildi 874 yilinda Nasr kardesi Ismail Samani yi yakin zamanda Harezm ordulari tarafindan harap edilen Buhara sehrini ele gecirmek uzere gonderdi Sehir ona kapilarini acti ve Nasr Ismail i vali olarak atadi Ancak vergi paralarinin nereye dagitilacagi konusunda cikan anlasmazlik 885 yilinda kardesler arasinda bir catismanin cikmasina neden oldu Ismail sonunda galip geldi ve Samanogullari devletinin kontrolunu ele gecirdi Ancak Maveraunnehir i bizzat Nasr yonetmisti ve halifeler onu mesru yonetici olarak tanimaya devam ettiler Bu nedenle Ismail de kardesini tanimaya devam etmisler fakat Nasr tamamen gucsuz kalmis ve bu durum 892 deki olumune kadar devam etmistir HayatiHorasan ve Maveraunnehir Haritasi Nasr Abbasiler doneminde Maveraunnehir in onemli bir bolumunu yoneten Ahmed bin Esed in ogludur Babasinin olumunden sonra Nasr Semerkand da dahil olmak uzere Maveraunnehir nin cogunu alirken kardesi Yakup ise Sas i aldi Saffari hukumdari Yakub bin Leys in h 861 879 elinde Horasan daki Tahiri valilerinin zayiflamasi Nasr in neredeyse bagimsiz bir hukumdar olarak hukum surmesini sagladi Nasr in Maveraunnehir daki emirliginin uzakligi Iran da meydana gelen ani guc mucadelelerine yakalanmamasini sagladi Ancak Horasan in Herat kentindeki Samani kolu Yakub un 867 de Ibrahim bin Ilyas i yenip esir almasiyla sona ermistir 870 1 yilinda Nasr Yakub un Belh sehrini kisa bir sureligine isgal etmesinden sonra ulkesinden kacan Banicuri hukumdari a siginma hakki verdi 874 yilinda Abbasi halifesi Mutemid h 870 892 Yakub un iddialarina karsi koymak amaciyla Nasr a Maveraunnehir ve Belh valilikleri icin bir atama gonderdi Davud ibn Abbas in halefi Ebu Davud Muhammed bin Ahmed h 873 898 899 Belh i yoneten ve muhtemelen Nasr in vasali olan kisidir Ayni yil komsu sehir Buhara daki Hanefi din adamlari Nasr dan yardim istediler Tahirilerin cokusuyle birlikte sehir calkantili bir guc bosluguna dusmustu ve Harezm in Afrigi sahlarinin tekrarlanan saldirilarina maruz kalmisti Nasr kucuk kardesi Ismail Samani komutasindaki bir kuvveti kendisini memnuniyetle karsilayan Buhara yi ele gecirmek icin gondermistir Bununla birlikte Bukhar Hudah resmi olarak sehrin kontrolunu elinde tutmaya devam etmistir 885 yilinda vergi paralarinin nereye dagitilacagi konusunda cikan anlasmazlik Nasr ile Ismail arasinda anlasmazliga yol acti Uc yil suren mucadeleden Ismail galip cikti Devleti fiilen kontrol altina almis olmasina ragmen kardesini resmen devirmemis Buhara da kalmayi surdurmustur Bunu halifenin Maveraunnehir in resmi yonetimini Nasr a vermis olmasindan dolayi yapmistir halifenin gozunde Nasr bolgenin tek mesru hukumdariydi Bu nedenle Ismail Agustos 892 de Nasr in olumune kadar onu resmen hukumdar olarak tanimaya devam etti ve olumunden sonra resmen iktidari ele gecirdi KaynakcaOzel Frye 1975 ss 136 137 a b c d Frye 1975 s 137 a b c d Foltz 2019 s 64 Spuler 2014 s 72 Bosworth 1965 s 1026 Marlow 2016 s 43 GenelBosworth C E 1965 G h ulam Lewis B Ed The Encyclopaedia of Islam New Edition Volume II C G Ingilizce Leiden E J Brill OCLC 495469475 Bosworth C E Crowe Yolande 1965 Samanids Lewis B Ed The Encyclopaedia of Islam New Edition Volume II C G Ingilizce Leiden E J Brill OCLC 495469475 Bosworth C E 1982a Abbasid Caliphate Encyclopaedia Iranica Vol I Fasc 1 ss 89 95 Bosworth C E 1998 Esmaʿil b Aḥmad b Asad Samani Abu Ebrahim Encyclopaedia Iranica Vol VIII Fasc 6 ss 636 637 Foltz Richard 2019 A History of the Tajiks Iranians of the East New York Bloomsbury Publishing ss 1 256 ISBN 9781788316521 1975 The Samanids Ed The Cambridge History of Iran Volume 4 From the Arab Invasion to the Saljuqs Ingilizce Cambridge Cambridge University Press ISBN 0 521 20093 8 Kennedy Hugh 2016 The Prophet and the Age of the Caliphates The Islamic Near East from the 6th to the 11th Century Ingilizce Second bas Oxford ve New York Routledge ISBN 978 1 138 78761 2 Marlow Louise 2016 Abu Zayd al Balkhi and the Naṣiḥat al muluk of Pseudo Mawardi Der Islam Cilt 93 De Gruyter ss 35 64 doi 10 1515 islam 2016 0002 Spuler Bertold 2014 Iran in the Early Islamic Period Politics Culture Administration and Public Life between the Arab and the Seljuk Conquests 633 1055 Brill ISBN 978 90 04 28209 4