Nathalie Sarraute (Fransızca telaffuz: ; 18 Temmuz 1900 - 19 Ekim 1999), Fransız roman ve deneme yazarı. 1956 tarihli Kuşku Çağı ile nouveau roman akımının öncülerinden biri haline gelmiştir.
Nathalie Sarraute | |
---|---|
N. Sarraute, 1983 | |
Doğum | Ната́лья Ильи́нична Черня́к (Natalya İlyiçna Çerniyak) 18 Temmuz 1900 İvanovo, Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 19 Ekim 1999 (99 yaşında) Paris, Fransa |
Defin yeri | Cherence, Val-d'Oise |
Meslek | Roman ve deneme yazarı; Avukat |
Eğitim | ; Oxford Üniversitesi |
Edebî akım | Nouveau roman |
Önemli eser | Tropismes (1939); L'Ère du soupçon (1956); Les Fruits d'or (1963); Enfance (1983) |
Önemli ödülleri | Prix international de littérature |
Evlilik | Raymond Sarraute (1925-1941) |
Çocuklar | 3 |
İmza | |
Yaşamı
Natalya İlyiçna Çerniyak, 18 Temmuz 1900 tarihinde Moskova'ya 300 kilometre uzaklıktaki İvanovo-Voznesensk'te dünyaya geldi. Yazar Pauline (Chatounovsky) ile kimyager İlya Çerniyak'ın kızıydı. Rus toplumuna asimile olmuş varlıklı ve kültürlü bir Yahudi ailesine mensuptu. Anne babasının iki yaşındayken boşanmasından sonra Nathalie annesiyle önce Cenevre, sonra Paris'e gitmiştir. Her yıl bir ayı mutlaka babasıyla ya İsviçre'de ya da Rusya'da geçiriyordu. Daha sonra annesi ve yeni kocası ile birlikte Sankt-Peterburg'a döndü. 1909'da Nathalie, siyasi fikirleri nedeniyle Rusya'yı terk etmek zorunda bırakılan babası İlya'yla birlikte Paris'e gitmiş, burada babasının yeni eşi Vera ve yeni doğan kızı Hélène (kısaca Lili) ile yaşamaya başlamıştır.
Sarraute'un Sorbonne Koleji'nde aldığı hukuk ve edebiyat eğitiminin yanında oldukça kozmopolitan bir öğrenim hayatı olmuştur. Oxford'da İngiliz edebiyatı ve tarih okumuş, sonra Berlin'de sosyoloji eğitimi almıştır. Eğitimini tamamladıktan sonra avukat olmuş ve Paris Barosu'na girmiştir. 1925'te kendisi gibi avukat olan Raymond Sarraute ile evlenmiştir. Bu evlilikten üç çocuğu olmuştur: Claude (d. 1927), Anne (1930-2008) ve Dominique.
20. yüzyıl edebiyatına ve özellikle Marcel Proust, James Joyce ve Virginia Woolf'a olan ilgisi, roman hakkındaki fikirlerini oldukça etkilemiştir. 1932 yılında ilk kitabı Yönelişler'i yazdı. Eskizlerden ve anılarından oluşan bu kitabın rengi, yazarlık hayatındaki tüm eserlerinkini de belirleyecekti. Kitap nihayet 1939 yılında yayımlanmış, II. Dünya Savaşı popülerliğine engel olsa da, Jean-Paul Sartre ve Max Jacob gibi entelektüellerden övgü toplamıştır.
1941'de Vichy rejiminin antisemitist kanunlarının bir sonucu olarak avukatlıktan men edilen Sarraute, tüm zamanını edebiyata ayırmaya karar verdi. Bir süre direniş hareketlerini desteklediği için Gestapo tarafından aranan Samuel Beckett'e de evini açtı. Sürekli adres değiştirerek ve sahte belgeler kullanarak Île-de-France'tan ayrılmamayı başarsa da, başına bir şey gelmesinden korktuğu kocasını korumak için ondan boşanmaya karar verdi.
1947 yılında Jean-Paul Sartre'ın önsözünü yazdığı Portrait d'un inconnu (Meçhul Bir Adamın Portresi) yayımlandı. Edebiyatçı olarak başarı kazanması 1953 yılındaki Martereau ile olacaktı. Martereau'dan sonraki tüm kitapları, Gallimard'dan çıkmıştır.
1960 yılında Sarraute, 121'ler Manifestosu'nu imzalayanlar arasındaydı. 1964 yılında Les Fruits d'Or (Altın Meyveler) kitabıyla 1961–1967 yılları arasında verilen "Prix international de littérature"e (Uluslararası Edebiyat Ödülü) layık görüldü.
Romanlarının yanında tiyatro eserleri de yazdı. Le Silence (Sessizlik, 1964); Isma, ou ce qui s'appelle rien (Isma, 1970) bunlardan bazılarıdır.
Sarraute 99 yaşında Paris'te hayata gözlerini yumdu. Yedinci romanı yarım kalmıştır. Val-d'Oise'da Chérence'ta defnedildi.
Yaşamı
Sarraute'un Kuşku Çağı isimli denemesi, Alain Robbe-Grillet'nin Yeni Roman eseriyle birlikte nouveau roman akımının manifestolarından biri olmuştur. Sarraute bu eserinde romanın geleneksel yapısını reddeder ve Woolf, Kafka, Proust, Joyce ve Dostoyevski gibi yazarların yenilikçiliğinden söz eder. Robbe-Grillet, Claude Simon, Marguerite Duras ve Michel Butor gibi isimler ile birlikte, geleneksel karakter ve olay örgüsü modellerini yerle bir eden bu akımın temsilciliğini yapmıştır.
1963 yılında Altın Meyveler'le Fransa'da uluslararası edebiyat ödülüne layık görülen Sarraute daha tanınan bir yazar haline geldi. Tiyatro oyunları da tanınırlığını arttırdı. Bunun bir sonucu olarak hem Fransa'da, hem de yurtdışında konuşmalar vermeye başladı.
Sarraute'un eserleri, deneyselliği ve geleneksel edebi yapıları reddetmesi sebebiyle "okuması zor" kabul edilir. Sarraute, edebiyatta "karakter"in ölümünü sevinilecek bir olay olarak görmüş, bunun yerine psikolojik durumlara vurgu yapmayı tercih etmiştir; örneğin Altın Meyveler yalnızca bir kişinin iç monologundan ibarettir. Sarraute'un eserlerinde sürekli değişen perspektifler ve bakış açıları bir yandan deneyimin tutarsızlığının altını çizerken, bir yandan yazarın otoritesini de baltalama amacı güder.
Sarraute'un seksen yaşındayken yazdığı anı kitabı Enfance, 20. yüzyıl başında Rus göçmenlerin Avrupa'da kurdukları kayıp dünyayı yeniden canlandırır. Kitap boyunca devam ettirdiği iki ses ile Sarraute, geçmişi ne kadar iyi hatırlayabildiğini sorgular. Bu otobiyografi, Glenn Close'un başrolünde olduğu tek perdelik bir Broadway oyunu olarak uyarlanmıştır. Sarraute'un hafızasıyla yaşadığı sorunlar, son romanı Şimdi'ye de yansımıştır.
Yönetmen Agnès Varda, 1985 tarihli Sans toit ni loi filmini Sarraute'a ithaf etmiştir. Kasım 2013'te Paris'in 18. bölgesindeki gezi yollarından birine Nathalie Sarraute Yolu adı verilmiştir.
Yönelişler, Le Monde'un Yüzyılın 100 Kitabı listesinde yer almıştır.
Bazı eserleri
- 1939: Tropismes (deneme) (Yönelişler, çev. Mükerrem Akdeniz, Bilgi Yayınları, 1967)
- 1948: Portrait d’un inconnu (roman) (Meçhul Bir Adamın Portresi)
- 1953: Martereau (roman) (Martereau, çev. Bertan Onaran, Cem Yayınevi, 1972)
- 1956: L'Ère du soupçon (deneme) (Kuşku Çağı, çev. Bedia Kösemihal, Adam Yayınları, 1985)
- 1959: Le Planetarium (roman) (Planetaryum)
- 1963: Les Fruits d'or (roman) (Altın Meyveler, çev. N. Feyza Zaim, YKY, 1994)
- 1964: Le Silence (tiyatro) (Sessizlik)
- 1970: Isma, ou ce qui s’appelle rien (tiyatro)
- 1980: L’Usage de la parole (roman)
- 1983: Enfance (anı) (Çocukluk, çev. Gülseren Devrim, Can Yayınları, 1997)
- 1995: Ici (roman) (Şimdi, çev. Aysel Bora, Can Yayınları, 1995)
- 1997: Ouvrez (roman) (Açınız, çev. Aysel Bora, Can Yayınları, 1997)
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Ekim 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Ekim 2018.
Dış bağlantılar
- (Fransızca)
- (Fransızca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nathalie Sarraute Fransizca telaffuz natali saʁot 18 Temmuz 1900 19 Ekim 1999 Fransiz roman ve deneme yazari 1956 tarihli Kusku Cagi ile nouveau roman akiminin onculerinden biri haline gelmistir Nathalie SarrauteN Sarraute 1983DogumNata lya Ili nichna Chernya k Natalya Ilyicna Cerniyak 18 Temmuz 1900 1900 07 18 Ivanovo Rus ImparatorluguOlum19 Ekim 1999 99 yasinda Paris FransaDefin yeriCherence Val d OiseMeslekRoman ve deneme yazari AvukatEgitim Oxford UniversitesiEdebi akimNouveau romanOnemli eserTropismes 1939 L Ere du soupcon 1956 Les Fruits d or 1963 Enfance 1983 Onemli odulleriPrix international de litteratureEvlilikRaymond Sarraute 1925 1941 Cocuklar3ImzaYasamiNatalya Ilyicna Cerniyak 18 Temmuz 1900 tarihinde Moskova ya 300 kilometre uzakliktaki Ivanovo Voznesensk te dunyaya geldi Yazar Pauline Chatounovsky ile kimyager Ilya Cerniyak in kiziydi Rus toplumuna asimile olmus varlikli ve kulturlu bir Yahudi ailesine mensuptu Anne babasinin iki yasindayken bosanmasindan sonra Nathalie annesiyle once Cenevre sonra Paris e gitmistir Her yil bir ayi mutlaka babasiyla ya Isvicre de ya da Rusya da geciriyordu Daha sonra annesi ve yeni kocasi ile birlikte Sankt Peterburg a dondu 1909 da Nathalie siyasi fikirleri nedeniyle Rusya yi terk etmek zorunda birakilan babasi Ilya yla birlikte Paris e gitmis burada babasinin yeni esi Vera ve yeni dogan kizi Helene kisaca Lili ile yasamaya baslamistir Sarraute un Sorbonne Koleji nde aldigi hukuk ve edebiyat egitiminin yaninda oldukca kozmopolitan bir ogrenim hayati olmustur Oxford da Ingiliz edebiyati ve tarih okumus sonra Berlin de sosyoloji egitimi almistir Egitimini tamamladiktan sonra avukat olmus ve Paris Barosu na girmistir 1925 te kendisi gibi avukat olan Raymond Sarraute ile evlenmistir Bu evlilikten uc cocugu olmustur Claude d 1927 Anne 1930 2008 ve Dominique 20 yuzyil edebiyatina ve ozellikle Marcel Proust James Joyce ve Virginia Woolf a olan ilgisi roman hakkindaki fikirlerini oldukca etkilemistir 1932 yilinda ilk kitabi Yonelisler i yazdi Eskizlerden ve anilarindan olusan bu kitabin rengi yazarlik hayatindaki tum eserlerinkini de belirleyecekti Kitap nihayet 1939 yilinda yayimlanmis II Dunya Savasi populerligine engel olsa da Jean Paul Sartre ve Max Jacob gibi entelektuellerden ovgu toplamistir 1941 de Vichy rejiminin antisemitist kanunlarinin bir sonucu olarak avukatliktan men edilen Sarraute tum zamanini edebiyata ayirmaya karar verdi Bir sure direnis hareketlerini destekledigi icin Gestapo tarafindan aranan Samuel Beckett e de evini acti Surekli adres degistirerek ve sahte belgeler kullanarak Ile de France tan ayrilmamayi basarsa da basina bir sey gelmesinden korktugu kocasini korumak icin ondan bosanmaya karar verdi 1947 yilinda Jean Paul Sartre in onsozunu yazdigi Portrait d un inconnu Mechul Bir Adamin Portresi yayimlandi Edebiyatci olarak basari kazanmasi 1953 yilindaki Martereau ile olacakti Martereau dan sonraki tum kitaplari Gallimard dan cikmistir 1960 yilinda Sarraute 121 ler Manifestosu nu imzalayanlar arasindaydi 1964 yilinda Les Fruits d Or Altin Meyveler kitabiyla 1961 1967 yillari arasinda verilen Prix international de litterature e Uluslararasi Edebiyat Odulu layik goruldu Romanlarinin yaninda tiyatro eserleri de yazdi Le Silence Sessizlik 1964 Isma ou ce qui s appelle rien Isma 1970 bunlardan bazilaridir Sarraute 99 yasinda Paris te hayata gozlerini yumdu Yedinci romani yarim kalmistir Val d Oise da Cherence ta defnedildi YasamiSarraute un Kusku Cagi isimli denemesi Alain Robbe Grillet nin Yeni Roman eseriyle birlikte nouveau roman akiminin manifestolarindan biri olmustur Sarraute bu eserinde romanin geleneksel yapisini reddeder ve Woolf Kafka Proust Joyce ve Dostoyevski gibi yazarlarin yenilikciliginden soz eder Robbe Grillet Claude Simon Marguerite Duras ve Michel Butor gibi isimler ile birlikte geleneksel karakter ve olay orgusu modellerini yerle bir eden bu akimin temsilciligini yapmistir 1963 yilinda Altin Meyveler le Fransa da uluslararasi edebiyat odulune layik gorulen Sarraute daha taninan bir yazar haline geldi Tiyatro oyunlari da taninirligini arttirdi Bunun bir sonucu olarak hem Fransa da hem de yurtdisinda konusmalar vermeye basladi Sarraute un eserleri deneyselligi ve geleneksel edebi yapilari reddetmesi sebebiyle okumasi zor kabul edilir Sarraute edebiyatta karakter in olumunu sevinilecek bir olay olarak gormus bunun yerine psikolojik durumlara vurgu yapmayi tercih etmistir ornegin Altin Meyveler yalnizca bir kisinin ic monologundan ibarettir Sarraute un eserlerinde surekli degisen perspektifler ve bakis acilari bir yandan deneyimin tutarsizliginin altini cizerken bir yandan yazarin otoritesini de baltalama amaci guder Sarraute un seksen yasindayken yazdigi ani kitabi Enfance 20 yuzyil basinda Rus gocmenlerin Avrupa da kurduklari kayip dunyayi yeniden canlandirir Kitap boyunca devam ettirdigi iki ses ile Sarraute gecmisi ne kadar iyi hatirlayabildigini sorgular Bu otobiyografi Glenn Close un basrolunde oldugu tek perdelik bir Broadway oyunu olarak uyarlanmistir Sarraute un hafizasiyla yasadigi sorunlar son romani Simdi ye de yansimistir Yonetmen Agnes Varda 1985 tarihli Sans toit ni loi filmini Sarraute a ithaf etmistir Kasim 2013 te Paris in 18 bolgesindeki gezi yollarindan birine Nathalie Sarraute Yolu adi verilmistir Yonelisler Le Monde un Yuzyilin 100 Kitabi listesinde yer almistir Bazi eserleri1939 Tropismes deneme Yonelisler cev Mukerrem Akdeniz Bilgi Yayinlari 1967 1948 Portrait d un inconnu roman Mechul Bir Adamin Portresi 1953 Martereau roman Martereau cev Bertan Onaran Cem Yayinevi 1972 1956 L Ere du soupcon deneme Kusku Cagi cev Bedia Kosemihal Adam Yayinlari 1985 1959 Le Planetarium roman Planetaryum 1963 Les Fruits d or roman Altin Meyveler cev N Feyza Zaim YKY 1994 1964 Le Silence tiyatro Sessizlik 1970 Isma ou ce qui s appelle rien tiyatro 1980 L Usage de la parole roman 1983 Enfance ani Cocukluk cev Gulseren Devrim Can Yayinlari 1997 1995 Ici roman Simdi cev Aysel Bora Can Yayinlari 1995 1997 Ouvrez roman Aciniz cev Aysel Bora Can Yayinlari 1997 Kaynakca Arsivlenmis kopya 25 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Ekim 2018 Dis baglantilar Fransizca Fransizca