Nihai Çözüm (Almanca: Endlösung) veya Yahudi Problemine Nihai Çözüm (Almanca: die Endlösung der Judenfrage, telaffuzu: ), II. Dünya Savaşı'nda Yahudileri yok etmek için yapılan Nazi planıdır. 1942'nin ocak ayında Berlin'in yanında Wannsee Konferansı'nda Nazilerin liderliğinde sistematik ve kasten yapılacak soykırımın prosedürleri kesinleşmiştir.
Endlösung der Judenfrage | |
---|---|
Reinhard Heydrich'in Alman diplomat Martin Luther'e Nihai Çözüm'ün uygulanmasında idari yardım talep eden mektubu, 26 Şubat 1942 | |
Tür | Soykırım |
Yürürlük | 1941–1945 |
Taraflar | Schutzstaffel Sicherheitspolizei Gestapo Kriminalpolizei Kriminalpolizei Ordnungspolizei taburları Waffen-SS Wehrmacht |
Onaylayanlar | Adolf Hitler |
Holokost ile yüzde 90'ı ve 3'te 2'si öldürülerek sonuçlandı.Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında esir olarak ele geçirilen Sovyet Yahudilerinin %94'ü infaz edildi.
Genel bakış
"Nihaî Çözüm"ün Nazi planının kaynağı belirsizdir. Yahudi soykırımının Adolf Hitler yönetimindeki 10 yıllık Nazi siyasetinin zirvesi olmasıdır. "Nihaî Çözüm" aşama aşama uygulanmıştı. Nazi Partisi iktidara geldikten sonra, devlet destekli ırkçılık, Yahudi karşıtı yasalarla, boykotlarla, "Arileştirme" hareketiyle ve son olarak da Yahudileri Alman toplumundan çıkarmayı hedeflemiş "Kristal Gece" pogromu ile sonuçlandı. II. Dünya Savaşı’nın başlamasından sonra, Yahudi karşıtı siyaset Avrupa Yahudilerinin kamplarda toplanması ve sonuçta da yok edilmesi şeklinde kapsamlı bir plana dönüştü.
Ocak 1933'te güç kazandıktan Eylül 1939'da II. Dünya Savaşı patlak verene kadar, Nazilerin Almanya'da yaşayan Yahudilere yaptığı zulmün odak noktası tehdit, para ve mallarını kamulaştırma ve göç etmeye teşvik etmek. Nazi Partisine göre Yahudiler ve Roma (sayıca az olmalarına rağmen) "Avrupa'daki tek uzaylılar" ilan etmiştir.
Bunlardan biri de 1933'te Nazi Partisinin demokratik seçimlerle başa geçmesinin hemen ardından “Alman değerlerine karşı çıkanlara hayır” hareketi başlatmasıdır. Bu inisiyatifi organize etme görevini de NSDStB () üstlenir. Bu birlik, 21 ayrı şehirde komiteler kurup düşüncelerini yaymaya başlar. Üniversite duvarlarına astıkları afişler ise “Alman değerlerine karşı gelenler için 12 öneri” başlıklıdır. Kırmızı gotik harflerle yazılı bu metin, bilhassa Yahudilik, sosyal demokrasi ve liberalizm karşıtı düşünceler ihtiva eder. Neticede 94 yazarın kitapları Almanya'nın birçok yerinde kül halini alır. Bunların içinde, Erich Maria Remarque, , Heinrich Mann gibi isimler de vardır. Bu olay, 12 yıllık (1933-1945) Nazi kabusunun ilk büyük trajedisidir.
Polonya'nın 1 Eylül 1939 tarihinde Naziler tarafından işgal edilmesinin ardından Almanların yönetimi altına giren Polonya Yahudilerin çoğunluğu Polonyalı ve Batı Avrupalı Yahudiler olmak üzere bu gettolara gönderildiler. 1940 yılında gettolara toplandı. Bu gettoların en büyüğü yarım milyona ulaşan nüfusu ile Varşova Gettosu idi. 1941’de Almanların Sovyetler Birliği’ni işgali sırasında, birlikleri (Einsatzgruppen) tüm Yahudi cemaatlerini öldürmeye başladı. Kullanılan başlıca katliam yöntemleri—silahla vurmak ya da gaz kamyonlarında öldürmek—kısa süre içinde “yetersiz” olarak görüldü ve katliamları gerçekleştirenler üzerinde psikolojik bir yük olarak değerlendirildi.
Yahudileri imha etme iki başlıca operayonla devam etti. Polonya'nın işgaliyle başlayan Barbarossa Harekatı Haziran 1941'de SS ve , Sovyetler Birliği'nin kontrolünde olan Doğu Polonya'ya sevk edildi. İlerleyen safhalarda amacının Polonyalı ve Sovyetli tüm Yahudilerinin öldürülmesi gerektiğin açıkladı. Bolşevizm, Hitler'in can düşmanıydı ve nasyonal sosyalizme göre Bolşevizm Yahudi hakimiyetiyle eş anlamlıydı.
1. Evre: Barbarrosa Operasyonu'nun Ölümcül Takımı
Böylesine geniş toprakları ve yüzölçümü olan Sovyet Rusya'yı işgal etmek için kapsamlı bir plan yapıldı. Bu hazırlıklar, operasyondan 1 yıl önce (18 Aralık 1940) planlanmaya başlanmıştı ve Alman birlikleri ve bağdaşıkları planlanan operasyonu 22 Haziran 1941 tarihinde Sovyet topraklarına 3,6 milyon Alman askeriyle saldırarak başlatmışlardı.
Himmler göreve 3,000 Güvenlik Polisi, Gestapo, , SD ve Waffen-SS topladı. Bu görevlileri "özel güvenlik güçleri komandoları" ve daha sonrasında Einsatzgruppen olarak adlandırıldılar. Einsatzgruppen'in görevi komünistleri ve Yahudileri işgal edilmiş topraklardan bertaraf etmekti. "", Sovyet kontrolündeki Bialystok, sırasında ilk büyük cinayet 5,000 Polonyalı Yahudi'yi öldürerek başladı. Weiss komutasına Barbarossa'nın Bolşevizmi yok etmek için yapılmış bir savaş olduğunu söyledi.
Nazi Almanyası Sovyet sınırlarını 1941'de geçtikten sonra doğuda operasyonlarına devam etti. Sadece Bialystok'ta değil aynı zaman da Haziranın sonuna doğru kadın ve çocukların öldürülmesine karşı olan tabu kırılmış oldu. Temmuz itibarıyla, önemli miktarda kadın ve çocuklar öldürülmüştü ve bu ölümler aynı zamanda Ukraynalılar ve Litvanya yardımcı kuvvetleri tarafından destek görüyordu. 1941 yılını Ağustos ayının sonunda, Einsatzgruppen 23,600 Yahudi'yi öldürdü. Bir ay sonra Sovyet Yahudilerine karşı büyük bir saldırı düzenlendi. Bu saldırıda 33,000 her yaştan Yahudi sistematik bir şekilde makineli tüfeklerle infaz edildi. Ekim ayının ortasında Friedrich Jeckeln komutasında 100,000'den fazla infaz gerçekleştirildiğini rapor etti.
Harekâtın sonucunda Nazi Almanyası, ummadığı bu direniş karşısında Sovyetler tarafından durdurulmuştu.Wehrmacht, Sovyetlere karşı büyük zaferler kazanmış, Sovyetlerin Ukrayna dahil stratejik ve ekonomik olarak üstün kent ve bölgelerini işgal etmişti. Nazi Almanyası üstünlük kurduğu ve Sovyet kuvvetlerini ortadan kaldırmasına rağmen, asıl hedef olan Moskova işgal edilememişti. Alman kuvvetleri ve bağdaşıkları aynı yıl güç toplamak ve stratejik planlar yapmak nedeniyle bir saldırı içine girmediler.
1941 yılının sonunda, Wansee Konferansı'nın toplanmasından önce, 1 milyona yakın Yahudi'nin halihazırda öldürülmüş olduğu hesaplanmaktadır. İddialara göre II. Dünya Savaşı’nda Doğu Cephesi’ni açan bu harekat eğer başarılı sonuçlansaydı belki de bugün Nazi Almanyası dünyaya hükmediyor olabilirdi.
Bezirk Bialystok ve Reichskommissariat Ostland
Bazı verilere göre "Nihai Çözüm" yeni bir semt olan 'ta başlamıştı. Alman askerleri birkaç günde Białystok ele geçirdi. Bir Cuma günü, 27 Haziran 1941, Ordnungspolizei 309 şehre geldiler ve Büyük Sinagog'u içinde yüzlerce Yahudi'yle birlikte kilitleyerek ateşe verdiler. Sinagog yangınıyla birlikte cinayetler dışarıda, Yahudi vatandaşların evlerinin içinde ve çevresinde geceye kadar devam etti. Ertesi gün, 30 vagon ceset toplu mezarlara gönderildi. Browning'in notlarına göre, cinayetlerin başında sadece direkt komuta almadan, "Führer'in arzularının doğru bir şekilde içine sezerek ve öngörerek yerine getiren" bir komutan tarafından işleniyordu. Sıradaki toplu polonyalı Yahudi ölümü Reichskommissariat Ostland'da meydana geldi. Bu toplu katliamı Waffen-SS iki günde, 5-7 Ağustos, 12,000 Yahudi'yi öldürdü. Buna ek olarak 17,000 Yahudi bir sene sonra getto ayaklanmasında tarafından öldürüldü.
Kaynakça
- ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 16 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mart 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mart 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Mart 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mart 2013.
- ^ Polyan, Pavel (30 Temmuz 2008). (Rusça). Polit.ru. 11 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2019.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2017.
- ^ 0-713-99570-X
- ^ . 22 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2017.
- ^ . 7 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2017.
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 29 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Mart 2017.
- ^ a b c . 7 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2017.
- ^ Browning (2004), p. 217
- ^ , p. 232
- ^ , p. 260
- ^ , p. 261
- ^ [1] 15 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . "Goering orders Heydrich to prepare the plan for the Final Solution of the Jewish Problem" 15 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. The Holocaust Martyrs' and Heroes' Remembrance Authority
- ^ , pp. 291–292
- ^ . 25 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2017.
- ^ . 16 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Nisan 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nihai Cozum Almanca Endlosung veya Yahudi Problemine Nihai Cozum Almanca die Endlosung der Judenfrage telaffuzu diː ˈɛntˌloːzʊŋ deːɐ ˈjuːdn ˌfʁaːɡe II Dunya Savasi nda Yahudileri yok etmek icin yapilan Nazi planidir 1942 nin ocak ayinda Berlin in yaninda Wannsee Konferansi nda Nazilerin liderliginde sistematik ve kasten yapilacak soykirimin prosedurleri kesinlesmistir Nihai CozumEndlosung der JudenfrageReinhard Heydrich in Alman diplomat Martin Luther e Nihai Cozum un uygulanmasinda idari yardim talep eden mektubu 26 Subat 1942TurSoykirimYururluk1941 1945TaraflarSchutzstaffel Sicherheitspolizei Gestapo Kriminalpolizei Kriminalpolizei Ordnungspolizei taburlari Waffen SS WehrmachtOnaylayanlarAdolf Hitler Holokost ile yuzde 90 i ve 3 te 2 si oldurulerek sonuclandi Nazilerin Sovyet savas esirlerine karsi isledikleri suclar kapsaminda esir olarak ele gecirilen Sovyet Yahudilerinin 94 u infaz edildi Genel bakis Nihai Cozum un Nazi planinin kaynagi belirsizdir Yahudi soykiriminin Adolf Hitler yonetimindeki 10 yillik Nazi siyasetinin zirvesi olmasidir Nihai Cozum asama asama uygulanmisti Nazi Partisi iktidara geldikten sonra devlet destekli irkcilik Yahudi karsiti yasalarla boykotlarla Arilestirme hareketiyle ve son olarak da Yahudileri Alman toplumundan cikarmayi hedeflemis Kristal Gece pogromu ile sonuclandi II Dunya Savasi nin baslamasindan sonra Yahudi karsiti siyaset Avrupa Yahudilerinin kamplarda toplanmasi ve sonucta da yok edilmesi seklinde kapsamli bir plana donustu Ocak 1933 te guc kazandiktan Eylul 1939 da II Dunya Savasi patlak verene kadar Nazilerin Almanya da yasayan Yahudilere yaptigi zulmun odak noktasi tehdit para ve mallarini kamulastirma ve goc etmeye tesvik etmek Nazi Partisine gore Yahudiler ve Roma sayica az olmalarina ragmen Avrupa daki tek uzaylilar ilan etmistir Bunlardan biri de 1933 te Nazi Partisinin demokratik secimlerle basa gecmesinin hemen ardindan Alman degerlerine karsi cikanlara hayir hareketi baslatmasidir Bu inisiyatifi organize etme gorevini de NSDStB ustlenir Bu birlik 21 ayri sehirde komiteler kurup dusuncelerini yaymaya baslar Universite duvarlarina astiklari afisler ise Alman degerlerine karsi gelenler icin 12 oneri basliklidir Kirmizi gotik harflerle yazili bu metin bilhassa Yahudilik sosyal demokrasi ve liberalizm karsiti dusunceler ihtiva eder Neticede 94 yazarin kitaplari Almanya nin bircok yerinde kul halini alir Bunlarin icinde Erich Maria Remarque Heinrich Mann gibi isimler de vardir Bu olay 12 yillik 1933 1945 Nazi kabusunun ilk buyuk trajedisidir Polonya nin 1 Eylul 1939 tarihinde Naziler tarafindan isgal edilmesinin ardindan Almanlarin yonetimi altina giren Polonya Yahudilerin cogunlugu Polonyali ve Bati Avrupali Yahudiler olmak uzere bu gettolara gonderildiler 1940 yilinda gettolara toplandi Bu gettolarin en buyugu yarim milyona ulasan nufusu ile Varsova Gettosu idi 1941 de Almanlarin Sovyetler Birligi ni isgali sirasinda birlikleri Einsatzgruppen tum Yahudi cemaatlerini oldurmeye basladi Kullanilan baslica katliam yontemleri silahla vurmak ya da gaz kamyonlarinda oldurmek kisa sure icinde yetersiz olarak goruldu ve katliamlari gerceklestirenler uzerinde psikolojik bir yuk olarak degerlendirildi Yahudileri imha etme iki baslica operayonla devam etti Polonya nin isgaliyle baslayan Barbarossa Harekati Haziran 1941 de SS ve Sovyetler Birligi nin kontrolunde olan Dogu Polonya ya sevk edildi Ilerleyen safhalarda amacinin Polonyali ve Sovyetli tum Yahudilerinin oldurulmesi gerektigin acikladi Bolsevizm Hitler in can dusmaniydi ve nasyonal sosyalizme gore Bolsevizm Yahudi hakimiyetiyle es anlamliydi 1 Evre Barbarrosa Operasyonu nun Olumcul TakimiBoylesine genis topraklari ve yuzolcumu olan Sovyet Rusya yi isgal etmek icin kapsamli bir plan yapildi Bu hazirliklar operasyondan 1 yil once 18 Aralik 1940 planlanmaya baslanmisti ve Alman birlikleri ve bagdasiklari planlanan operasyonu 22 Haziran 1941 tarihinde Sovyet topraklarina 3 6 milyon Alman askeriyle saldirarak baslatmislardi Himmler goreve 3 000 Guvenlik Polisi Gestapo SD ve Waffen SS topladi Bu gorevlileri ozel guvenlik gucleri komandolari ve daha sonrasinda Einsatzgruppen olarak adlandirildilar Einsatzgruppen in gorevi komunistleri ve Yahudileri isgal edilmis topraklardan bertaraf etmekti Sovyet kontrolundeki Bialystok sirasinda ilk buyuk cinayet 5 000 Polonyali Yahudi yi oldurerek basladi Weiss komutasina Barbarossa nin Bolsevizmi yok etmek icin yapilmis bir savas oldugunu soyledi Nazi Almanyasi Sovyet sinirlarini 1941 de gectikten sonra doguda operasyonlarina devam etti Sadece Bialystok ta degil ayni zaman da Haziranin sonuna dogru kadin ve cocuklarin oldurulmesine karsi olan tabu kirilmis oldu Temmuz itibariyla onemli miktarda kadin ve cocuklar oldurulmustu ve bu olumler ayni zamanda Ukraynalilar ve Litvanya yardimci kuvvetleri tarafindan destek goruyordu 1941 yilini Agustos ayinin sonunda Einsatzgruppen 23 600 Yahudi yi oldurdu Bir ay sonra Sovyet Yahudilerine karsi buyuk bir saldiri duzenlendi Bu saldirida 33 000 her yastan Yahudi sistematik bir sekilde makineli tufeklerle infaz edildi Ekim ayinin ortasinda Friedrich Jeckeln komutasinda 100 000 den fazla infaz gerceklestirildigini rapor etti Harekatin sonucunda Nazi Almanyasi ummadigi bu direnis karsisinda Sovyetler tarafindan durdurulmustu Wehrmacht Sovyetlere karsi buyuk zaferler kazanmis Sovyetlerin Ukrayna dahil stratejik ve ekonomik olarak ustun kent ve bolgelerini isgal etmisti Nazi Almanyasi ustunluk kurdugu ve Sovyet kuvvetlerini ortadan kaldirmasina ragmen asil hedef olan Moskova isgal edilememisti Alman kuvvetleri ve bagdasiklari ayni yil guc toplamak ve stratejik planlar yapmak nedeniyle bir saldiri icine girmediler 1941 yilinin sonunda Wansee Konferansi nin toplanmasindan once 1 milyona yakin Yahudi nin halihazirda oldurulmus oldugu hesaplanmaktadir Iddialara gore II Dunya Savasi nda Dogu Cephesi ni acan bu harekat eger basarili sonuclansaydi belki de bugun Nazi Almanyasi dunyaya hukmediyor olabilirdi Bezirk Bialystok ve Reichskommissariat Ostland Bazi verilere gore Nihai Cozum yeni bir semt olan ta baslamisti Alman askerleri birkac gunde Bialystok ele gecirdi Bir Cuma gunu 27 Haziran 1941 Ordnungspolizei 309 sehre geldiler ve Buyuk Sinagog u icinde yuzlerce Yahudi yle birlikte kilitleyerek atese verdiler Sinagog yanginiyla birlikte cinayetler disarida Yahudi vatandaslarin evlerinin icinde ve cevresinde geceye kadar devam etti Ertesi gun 30 vagon ceset toplu mezarlara gonderildi Browning in notlarina gore cinayetlerin basinda sadece direkt komuta almadan Fuhrer in arzularinin dogru bir sekilde icine sezerek ve ongorerek yerine getiren bir komutan tarafindan isleniyordu Siradaki toplu polonyali Yahudi olumu Reichskommissariat Ostland da meydana geldi Bu toplu katliami Waffen SS iki gunde 5 7 Agustos 12 000 Yahudi yi oldurdu Buna ek olarak 17 000 Yahudi bir sene sonra getto ayaklanmasinda tarafindan olduruldu Kaynakca a b c Arsivlenmis kopya 16 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mart 2017 Arsivlenmis kopya 16 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mart 2017 Arsivlenmis kopya 2 Mart 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mart 2013 Polyan Pavel 30 Temmuz 2008 Rusca Polit ru 11 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Mart 2019 Arsivlenmis kopya 11 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mart 2017 0 713 99570 X 22 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mart 2017 7 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mart 2017 a b Arsivlenmis kopya 29 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Mart 2017 a b c 7 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Nisan 2017 Browning 2004 p 217 p 232 p 260 p 261 1 15 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Goering orders Heydrich to prepare the plan for the Final Solution of the Jewish Problem 15 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Holocaust Martyrs and Heroes Remembrance Authority pp 291 292 25 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Nisan 2017 16 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Nisan 2017