Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ogur grubu, Oğur grubu, Ogur öbeği, Oğur öbeği, Ön Bulgar grubu, Lir Türkçesi, Hun-Bulgarca ya da R-Türkçesi Türkî diller ailesinin bir koludur. Bu grubun günümüzde tek hayatta kalmış olan dili, yaklaşık iki milyon kişinin konuştuğu Çuvaşçadır. Gruba ait tarihi bir dil olan Ön Bulgarca (Tuna Bulgarcası ile İtil Bulgarcasına ayrılır) bugün ölü dillerdendir.
| Oğur Türkçesi | |
|---|---|
| Ana dili olanlar | Rusya, Çuvaşistan |
| Dil ailesi | Türk dilleri
|
| Diyalektler | |
| Dil kodları | |
| ISO 639-3 | – |
 650 yılında Oğur dilleri konuşan Bulgarlar ve Hazarların dağılımı | |
Türkologlar, dilsel sınıflandırma için z > r (= rhotacisme) ve ş > l (= lambdaisme) değişimlerini daha esaslı saydıklarından, Türkî dilleri bu esasa göre ikiye ayırmışlar ve z-ş esaslı lehçeler grubuna “Doğu Türkçesi” (Oğuz grubu), r-l esaslı lehçelere de “Batı Türkçesi” (Ogur grubu) demişlerdir. Bu L-R paralelliğine Oğuz grubunda kız kelimesi Ogur grubundaki kır kelimesi örnek verilebilir.
Tarih
'Oğur' , 'Onogur' veya 'Ogur dilleri' ( 'Bulgar' olarak da bilinir, 'Pre-Proto-Bulgarian' ' veya' Lir-Turkic 've' r-Turkic '), Türk dil ailesi. Grubun mevcut tek üyesi Çuvaş dili 'dir. Türk ailesinden ilk ayrılan Oğur dilleri, tümü bir paylaşan diğer Türk dillerinden önemli ölçüde farklılaşmaktadır. Bu aileden diller, Onogur veya Ogurlar, Ön Bulgarlar ve Hazarlar gibi bâzı göçebe kabile konfederasyonlarında konuşuluyordu. Bâzı bilim insanları Huncanın benzer bir dil olduğunu söylüyor ve bu genişletilmiş gruplamaya 'Hunno-Proto-Bulgar' adı veriyorlar.
Yayılış
Bu kavrama göre adlandırılan Oğur Türkleri, merkezleri Orta Asya olan Oğuz Türklerinden eski bir devirde ayrılarak batıya doğru göç etmişlerdir. Birçok Oğur boyu -ogur ile biten adlar taşımıştır. Bu ad r: z mutabakatına göre, Oğuz Türklerine ismini veren Oğuz adının karşılığıdır.
Diğer Dillere Etkisi
Oğur Türkleri, göç ettikleri bölgelerdeki yerel halkın dilleri üzerinde büyük bir etki bırakmışlardır. Bugünkü Macarca ve Moğolca bunlar arasında sayılabilir.
- Macarca
Ogur Türkçesinden en çok alıntıya sahip dillerden birisi Macarcadır. Bu durum bazı fonolojik karakterle (Türkçedeki r > z değişimi gibi) açıklanmaktadır.
- "tenger"< tengir (deniz)
- "gyürü" < yürük (yüzük)
- "ökör" < ökür (öküz)
- Moğolca
Moğolcadaki Ogur Türkçesi alıntıları, daha Hun ve Bulgar göçleri olmadan önce gerçekleşmiştir. Bu da MS 4. yüzyıldan öncesine tekabul eder.
- "ikere" < iker (ikiz)
- "biragu" < burǝʷu (buzaği)
- "üker" < hekür (öküz)
- "yer" < yer (silah)
Alt grupları
Oğur dillerinin başlıca alt kolları şunlardır:
- Çuvaşça
- Ön Bulgarca
- (tartışmalı)
- Hazarca (tartışmalı)
- Hunca (tartışmalı)
Bu diller arasında varlığını koruyan tek dil Çuvaşçadır.
| Dil | Konuşanların sayısı | Konuşulan ülkeler (ve sayıları) |
| Çuvaşça | 2 milyon |  Rusya (Çuvaşistan yklş. 1,8 milyon)
|
Sınıflandırma
Türkçe
- Ogurca (Ön Bulgarca)
Ölü diller
- Hazarca (tartışmalı)
- Hunca (tartışmalı)
- Ön Bulgarca
Günümüzde Konuşulan
Kaynakça
- ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 3 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Temmuz 2019. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "glottolog.org" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ Golden, Peter B. An introduction to the history of the Turkic peoples: ethnogenesis and state-formation in medieval and early modern Eurasia and the Middle East. Wiesbaden: O. Harrassowitz, 1992.
- ^ Juha Janhunen, (1996), Manchuria: An Ethnic History, p. 190
- ^ a b (PDF). 20 Eylül 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2013.
- ^ Altın 2011, s. 30.
- ^ Golden 2011, s. 39.
- ^ Altın 2011, s. 239.
- ^ Pritsak, Omeljan (1982). "Hunların Hun Dili Attila Clan" (PDF). Harvard Ukrayna Çalışmaları. Cambridge, Massachusetts: . IV (4): 470. ISSN 0363-5570. 13 Aralık 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 2 Mart 2021.
- ^ Omeljan Pritsak (1981). "Proto-Bulgar Askeri Envanter Yazıları". Türk-Bulgar-Macar ilişkileri. Budapeşte.
- ^ Golden, Peter B. (1992). An introduction to the history of the Turkic peoples: ethnogenesis and state-formation in medieval and early modern Eurasia and the Middle East. Turcologica. Wiesbaden: O. Harrassowitz. ISBN .
- ^ Quiles, Carlos; root (27 Mayıs 2021). "Proto-Turkic homeland". Indo-European.eu (İngilizce). Erişim tarihi: 22 Haziran 2024.
- ^ Golden 1992, s. 110.
- ^ Sinor 1990, s. 201.
- ^ Pronk-Tiethoff 2013, s. 58.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ogur grubu Ogur grubu Ogur obegi Ogur obegi On Bulgar grubu Lir Turkcesi Hun Bulgarca ya da R Turkcesi Turki diller ailesinin bir koludur Bu grubun gunumuzde tek hayatta kalmis olan dili yaklasik iki milyon kisinin konustugu Cuvascadir Gruba ait tarihi bir dil olan On Bulgarca Tuna Bulgarcasi ile Itil Bulgarcasina ayrilir bugun olu dillerdendir Ogur TurkcesiAna dili olanlarRusya CuvasistanDil ailesiTurk dilleriOgur TurkcesiDiyalektlerIdil Bulgarcasi Cuvasca Hazarca Siniflandirma Tartismali Hunca Avarca Tabgacca Tartismali Dil kodlariISO 639 3 650 yilinda Ogur dilleri konusan Bulgarlar ve Hazarlarin dagilimi Turkologlar dilsel siniflandirma icin z gt r rhotacisme ve s gt l lambdaisme degisimlerini daha esasli saydiklarindan Turki dilleri bu esasa gore ikiye ayirmislar ve z s esasli lehceler grubuna Dogu Turkcesi Oguz grubu r l esasli lehcelere de Bati Turkcesi Ogur grubu demislerdir Bu L R paralelligine Oguz grubunda kiz kelimesi Ogur grubundaki kir kelimesi ornek verilebilir Tarih Ogur Onogur veya Ogur dilleri Bulgar olarak da bilinir Pre Proto Bulgarian veya Lir Turkic ve r Turkic Turk dil ailesi Grubun mevcut tek uyesi Cuvas dili dir Turk ailesinden ilk ayrilan Ogur dilleri tumu bir paylasan diger Turk dillerinden onemli olcude farklilasmaktadir Bu aileden diller Onogur veya Ogurlar On Bulgarlar ve Hazarlar gibi bazi gocebe kabile konfederasyonlarinda konusuluyordu Bazi bilim insanlari Huncanin benzer bir dil oldugunu soyluyor ve bu genisletilmis gruplamaya Hunno Proto Bulgar adi veriyorlar YayilisBu kavrama gore adlandirilan Ogur Turkleri merkezleri Orta Asya olan Oguz Turklerinden eski bir devirde ayrilarak batiya dogru goc etmislerdir Bircok Ogur boyu ogur ile biten adlar tasimistir Bu ad r z mutabakatina gore Oguz Turklerine ismini veren Oguz adinin karsiligidir Diger Dillere EtkisiOgur Turkleri goc ettikleri bolgelerdeki yerel halkin dilleri uzerinde buyuk bir etki birakmislardir Bugunku Macarca ve Mogolca bunlar arasinda sayilabilir Macarca Ogur Turkcesinden en cok alintiya sahip dillerden birisi Macarcadir Bu durum bazi fonolojik karakterle Turkcedeki r gt z degisimi gibi aciklanmaktadir tenger lt tengir deniz gyuru lt yuruk yuzuk okor lt okur okuz Mogolca Mogolcadaki Ogur Turkcesi alintilari daha Hun ve Bulgar gocleri olmadan once gerceklesmistir Bu da MS 4 yuzyildan oncesine tekabul eder ikere lt iker ikiz biragu lt burǝʷu buzagi uker lt hekur okuz yer lt yer silah Alt gruplariTurk dillerini konusanlarin sayisi birbirini anlayabilen dillerden olusan gruplara ayrildiginda boyle bir paylasim ortaya cikmaktadir Ogur dillerinin baslica alt kollari sunlardir Cuvasca On Bulgarca tartismali Hazarca tartismali Hunca tartismali Bu diller arasinda varligini koruyan tek dil Cuvascadir Dil Konusanlarin sayisi Konusulan ulkeler ve sayilari Cuvasca 2 milyon Rusya Cuvasistan ykls 1 8 milyon Kazakistan 22 000SiniflandirmaTurkce Ogurca On Bulgarca Olu diller Hazarca tartismali Hunca tartismali On BulgarcaGunumuzde Konusulan CuvascaKaynakca a b Arsivlenmis kopya 3 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Temmuz 2019 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi glottolog org adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme Golden Peter B An introduction to the history of the Turkic peoples ethnogenesis and state formation in medieval and early modern Eurasia and the Middle East Wiesbaden O Harrassowitz 1992 Juha Janhunen 1996 Manchuria An Ethnic History p 190 a b PDF 20 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 2 Haziran 2013 Altin 2011 s 30 Golden 2011 s 39 Altin 2011 s 239 Pritsak Omeljan 1982 Hunlarin Hun Dili Attila Clan PDF Harvard Ukrayna Calismalari Cambridge Massachusetts IV 4 470 ISSN 0363 5570 13 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 2 Mart 2021 Omeljan Pritsak 1981 Proto Bulgar Askeri Envanter Yazilari Turk Bulgar Macar iliskileri Budapeste Golden Peter B 1992 An introduction to the history of the Turkic peoples ethnogenesis and state formation in medieval and early modern Eurasia and the Middle East Turcologica Wiesbaden O Harrassowitz ISBN 978 3 447 03274 2 Quiles Carlos root 27 Mayis 2021 Proto Turkic homeland Indo European eu Ingilizce Erisim tarihi 22 Haziran 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Golden 1992 s 110 Sinor 1990 s 201 Pronk Tiethoff 2013 s 58 Ayrica bakinizOguz Turkcesi