Eric Arthur Blair veya daha bilinen takma adıyla George Orwell (d. 25 Haziran 1903; Motihari - ö. 21 Ocak 1950; Londra)20. yüzyıl İngiliz edebiyatının önde gelen kalemleri arasında yer alan İngiliz romancı, gazeteci ve eleştirmen. En çok, dünyaca ünlü Bin Dokuz Yüz Seksen Dört adlı romanı ve bu romanda yarattığı Big Brother (Büyük Birader) kavramı ile tanınır. Eserlerinde yer alan netlik, zeka, toplumsal adaletsizliğe karşı farkındalık ve totalitarizme karşı duruşu onun imzası niteliğindedir. Eserlerinde totalitarizmin hakim olduğunu söylediği komünist parti politikalarının ve SSCB'deki Stalin rejiminin eleştirisi ağırlıklı bir yer tutarken, Troçkizmi benimsememiş, hatta onu da eleştirmiş,demokratik sosyalizmden yana olduğunu belirtmiştir.
George Orwell | |
---|---|
George Orwell (y. 1940) | |
Doğum | Eric Arthur Blair 25 Haziran 1903 Motihari, Bengal, Britanya Hindistanı |
Ölüm | 21 Ocak 1950 (46 yaşında) Londra, İngiltere |
Milliyet | İngiliz |
Mezun olduğu okul(lar) | Eton Koleji |
Meslek | Yazar |
Evlilik | Eileen O'Shaughnessy (1936-1945) Sonia Brownell (1949– ) |
İmza | |
Orwell'in yaşamı, yazılarını sonradan etkileyecek olan deneyimlerle doludur. Burslu okuduğu Eton Kolejinden mezun olduktan sonra, o sırada bir İngiliz sömürgesi olan Burma'da bulunmuş, kısa süreliğine buranın polis teşkilatında görev yapmıştır. Bu memuriyet döneminde şahit olduğu acımasız uygulamalar, emperyalizme karşı geliştirdiği derin öfkeye katkıda bulunmuştur.
Gençlik döneminde Fransa'da bulunmuş, türlü işlerde çalışmış, para problemi gerek yazarlığa başlamadan önce, gerekse ilk yapıtlarını kaleme aldığı yıllarda yakasını bırakmamıştır.
İlk yapıtları
Orwell'in ilk romanı, otobiyografik olup olmadığı hâlen tartışma konusu olan Paris ve Londra'da Beş Parasız'dır. 1933 yılında yayınlanmış olan bu eserde olaylar, ismi asla zikredilmeyen bir karakterin ağzından aktarılmaktadır. Eserin kahramanı Paris'te İngilizce kursu vermek üzere bulunan ve öğrencilerinin dersleri türlü bahanelerle bırakmasından sonra ise işsiz ve meteliksiz kalan genç bir adamdır. Günler boyunca açlık çeken, sokakta sabahlayan, sonunda önce otel mutfağında, ardından da bir restoranın bulaşıkhanesinde iş bulan baş karakter, sonunda zihinsel engelli bir çocuğun eğitmenliğini üstlenerek Londra'ya gider.
Ne var ki talihsizlik ve yokluk burada da peşini bırakmaz. İşvereni olan ailenin tatile çıktığını öğrenir, onların dönüşünü yersiz yurtsuz bir serseri olarak, yollarda aç biilaç taban teperek, güçsüzlere ayrılmış yatakhanelerde sabahlayarak geçirmek zorunda kalır.
Avrupa'nın iki büyük başkentini toplumun en alt basamağındaki bir kişinin gözünden betimleyen bu eserinden sonra Burma Günleri (1934) ve pek fazla beğenilmeyen Papazın Kızı (1935) gelir.
Orwell'in edebiyat yaşamındaki ikinci kilometre taşı daha sonra kaleme alacağı Daralma (Coming Up For Air) ile pek çok ortak noktası bulunan Zambak Solmasın (Keep the Aspidistra Flying) adlı romanıdır. Orwell bu eserde kendisinin de bir parçası olduğu, dar gelirli orta direğin yaşantısına ayna tutar; bu sınıftan olanların yaşamını adım adım kurutup anlamsızlaştıran, umutlarını ve hayallerini teker teker öldüren geçim derdine ve tekdüzeliğe isyan eder.
1937 yılında Orwell maden işçilerinin yaşamına dair bir araştırma olan Wigan İskelesi Yolu'nu (The Road to Wigan Pier) kaleme alır. Ne var ki yazıları, bu tarihten sonra bir süreliğine kesintiye uğrayacaktır; çünkü güneyde, İspanya'da savaş davulları çalınmaya başlanmıştır.
İspanya İç Savaşı ve Orwell
Orwell, İspanya'da darbe girişiminde bulunan ve Hitler ile Mussolini'nin de desteğini alan Franco'ya karşı çarpışacak gönüllülere katılarak İspanya'ya gider. Savaşa dair anılarını daha sonra Katalonya'ya Selam adlı eserinde aktaracaktır. Orwell’in ölümünün ardından evrakı arasında bulunan notlarda İspanya’ya ilk gidişini şu şekilde anlatır:
- POUM milisine 1936 yılı sonunda katıldım. Bir başkasına değil de bu milise katılmamın başlıca nedenleri şunlardı: İspanya’ya gitmeye gazete makalelerim için malzeme toplayabilmek amacıyla niyetlenmiştim. Bunun yanı sıra, eğer çarpışmaya değer gibi görünürse, belki de savaşırım diye muğlak bir düşünce de vardı kafamda. Ne var ki hastalıklı bünyem ve nispeten az sayılabilecek askeri tecrübem hesaba katıldığında, savaşmak hususunda pek bir kuşkuluydum.
Orwell gördükleri karşısında çok etkilenir: Darbecilerle çatışan devrimci örgütler, özellikle de sosyalistler ve anarko-sosyalistler İspanya'da yepyeni bir düzen kurmuş gibidir. Fuhuş ortadan kaldırılmış, sokaklardan dilenciler kaybolmuştur. Piyasadaki pek çok mal ihtiyaç sahiplerine parasız dağıtılmaktadır. Yeni sistem toplumsal yaşamın her detayını etkilemektedir: Artık hiç kimse senyör gibi karşıdaki kişinin üstün olduğunu ima eden sözcükleri telaffuz etmemektedir ve bahşiş bırakmak yasaktır.
Orwell cepheye gider ve ardından bir keskin nişancının attığı mermiyle gırtlağından vurulur. Ölümden kıl payı kurtularak cephe gerisine gönderilir ve İspanya'ya ilk geldiğinde gördüğü düzenin tamamen ortadan kaldırılmış olduğuna tanık olur. Kanaatine göre bu durum sadece İspanyol burjuvazisinin değil, Avrupa'da zamansız bir sosyal devrim hareketinin başlamasını "faşizme karşı birleşik cephe" politikaları açısından sakıncalı bulan Stalin'in de eseridir.
Kısa bir süre sonra Sovyetler Birliği ile yakın bağları bulunan İspanyol Komünist Partisi bir siyasi temizlik hareketine girişir. POUM (Marksist İşçi Birlik Partisi) yasa dışı ilan edilir, yabancı uyruklu birçok asker tutuklanır veya -Orwell gibi- ülkeyi terk etmek zorunda kalır.
Aspidistra
1930'lar İngiltere'sinde 'sınıf atlama özlemini' bir kara mizah ile eleştirmektedir. Aspidistra, sınıf atlama özentisi içindeki dar gelirlilerin bir statü simgesi olarak gördükleri, evlerinden eksik etmedikleri çiçeksiz bir zambak türüdür. Bir reklam ajansında metin yazarlığı yapan Gordon Comstock, kapitalizmin yutturmacası olarak gördüğü reklamcılıktan nefret eder, orta sınıfın boğucu yaşamından kaçarak şairliğe soyunur. Bu uğurda sevgilisinden ayrılmayı bile göze alır fakat romanın beklenmedik sonunu yine sevgilisi yaratmaktadır.
Hayvan Çiftliği
İspanya'daki "ihanete uğramış devrim" tablosu Orwell'i derinden sarmıştır. En meşhur yapıtlarından olan Hayvan Çiftliği açıkça bir Stalin dönemi SSCB eleştirisidir. Bu, kitaptaki olayların Rusya'daki Ekim Devrimi ve sonrasının tarihi ile oldukça benzerlik göstermesinden anlaşılabilmektedir.
Hayvan Çiftliği bir devrimin trajedisidir. Bu modern fabl, kesilmekten, kırkılmaktan, sağılmaktan, dövülmekten bıkarak zalim sahiplerine karşı ayaklanan Manor Çiftliği hayvanlarının hikâyesidir. Karakterler son derece sade ve güçlüdür: Alaycı eşek Benjamin, fedakâr at Boxer, akılsız kısrak Mollie, hatta serçeleri tüm hayvanların kardeş olduğunu söyleyerek pençeleri arasına çekmeyi deneyen kedi bile akıllarda kolayca yer edinen, çok canlı kişiliklerdir. Onlar birlik olarak kendilerine zulmeden insanlara karşı isyan edip savaşır ve sonunda çiftlikten kovarlar.
Hayvanlar çiftliği geri almayı deneyen insanlara karşı yiğitçe çarpışır, gövdelerini mermilere siper eder; elleri olmadığı halde çiftliğin zor işlerinin üstesinden gelmeyi, hatta bir değirmen inşa etmeyi bile başarırlar. Ne yazık ki zaferleri yöneticiliğe soyunup gitgide 'insanlaşan' domuzların hırsları ve entrikaları tarafından gölgelenmeye mahkûmdur. Romanın alt başlığı 'Bir Peri Masalı'dır. Oysa bu bir peri masalı değildir fakat roman bir masal anlatımıyla yazılmıştır.
Katalonya'ya Selam
Orwell'in 1938'de yayımlanan Katalonya'ya Selam kitabında yazar bir POUM milisi olarak katıldığı İspanyol iç savaşını kendi gözünden anlatır. Katalonya'ya Selam İspanya'da faşizme karşı verilen savaşın yanı sıra Cumhuriyetçiler cephesindeki anarşistler ve komünistler arasındaki çatışmaları George Orwell'in bakış açısıyla ayrıntılarıyla anlatmıştır.
Francisco Franco'nun darbesine karşı İkinci İspanyol Cumhuriyeti'ne sadık Cumhuriyetçiler ile birlikte 26 Aralık 1936'da savaşa katılan Orwell savaşın arka planını kitapta çarpıcı bir biçimde ortaya koymuştur. Yazar milise katıldıktan hemen sonra ilk olarak bir POUM milisi olarak Zaragoza önlerindeki cephenin tam gerisine düşen Alcubierre'ye gönderilir. Cephedeki odun, mum, tütün ve en önemlisi de silah kıtlığı Orwell'i dehşete düşürmüştür. Silahların ve el bombalarının çoğu zaman patlamadığından söz eden yazar ayrıca cepheye on beş yaşındaki çocukların da gönderildiğini söyler. Kitapta bunlardan şöyle bahseder:
- Alcubierre'deki üçüncü sabahımızda tüfekler geldi. Kaba, koyu sarı çehreli bir çavuş, katır ahırında tüfekleri dağıttı. Bana verdikleri nesneyi görür görmez şok oldum. İmalat tarihi 1896 olan bir Alman mavzeriydi bu—yani yaşı kırktan fazlaydı! Kir pas içindeydi, süngüsü sıkışmıştı, tahta namlu mafhazası çatlaktı; üstelik tüfek ağzından içeri şöyle bir göz atmak tüfeğin paslandığını ve asla iflah olmayacağını keşfetmeye yeterliydi. Tüfeklerin çoğu eşit ölçüde kötüydü, bazısı daha bile beter durumdaydı. Ayrıca, en çok bilgi sahibi olana en iyi tüfekleri vermek gibi bir çaba da gözlenmiyordu. On yıllık olan en iyi tüfek, herkesin maricon (ibne) diye tanıdığı on beş yaşında, geri zekâlı bir ufaklığa verilmişti. Çavuş, tüfeğin nasıl doldurulacağı ve süngünün nasıl parçalarına ayrılacağından ibaret, beş dakikalık bir "talim" yaptı. Milislerin çoğu yaşamları boyunca ellerine hiç silah almamışlardı ve öyle zannediyorum ki pek azı nişangahın ne işe yaradığından haberdardı.
Ayrıca Orwell savaşta Huesca cephesindeyken Franco ordusuna mensup bir keskin nişancı tarafından boynundan vurulmuş ve uzun bir süreliğine ses kaybına uğramıştır. Cumhuriyet cephesindeki bölünmeler, POUM milislerinin düşman veya ajan ilan edilmesi, Orwell'in aylardır cephede ve İspanya'da yaşadıkları onda İngiltere'ye geri dönme isteği uyandırmış, bu yaralanmayı bahane ederek terhis olmuştur. 23 Haziran 1937'de karısıyla birlikte Barselona'dan Paris'e hareket eden trene binerek İspanya'dan ayrılmıştır.
Kitabın ilk baskısı 1938'da İngiltere'de yayınlanmıştır. Açık ve çarpıcı içeriği sebebiyle yayınlandığı dönemde gözlerden uzak tutulmak istenen eser, 1952 tarihine kadar ABD'de yayınlanmamıştır. Orwell'in ise yaşamı boyunca görebildiği, yayınlanan tek çeviri 1948 yılındaki İtalyanca çeviridir.
Görüşleri
Dini görüşleri
Orwell, kendini hümanist ve ateist olarak tanımlayıp dinler üzerine yoğun eleştirileri olsa da, yaşamı boyunca İngiltere Kilisesine aktif şekilde katılmıştır. Orwell ayrıca sık sık İncil edebiyatı okurdu. İngiliz Kilisesinin dua kitabından hafızasından alıntı yapabiliyordu. İki evliliğini de Anglikan hukukuna göre yapan Orwell, cenazesinin de Anglikanizme uygun yapılmasını istemişti. Fakat bunlara rağmen Orwell’in dinden bu kadar uzak olmasıysa, onun İncil ve ruhaniyete bu kadar ilgili olmasıyla bağdaştırılır. Orwell otobiyografisinde “14 yaşına kadar Tanrı’ya ve onun dediği iddia edilen şeylere körü körüne inandım, fakat onu sevmediğime tamamen emindim” der.
Orwell, yaşamı boyunca çoğunlukla Hristiyanlığa olmak üzere dinlere yönelik eleştirileriyle tanındı. İnsanların yaşamına bu kadar etkisi olan kilisenin halktan bu kadar kopuk olmasını bencillik olarak nitelendiriyordu.Eton’daki yıllarında da Hristiyanlığa şüpheci yaklaşımıyla tanınan Orwell, bazı çevrelerce "anti-Katolik" olarak nitelendiriliyordu. Evelyn Waugh, Orwell’in çok ahlâklı ve adalete sonuna kadar saygılı bir insan olduğunu fakat yaşamına hiçbir şekilde dini yaklaştırmamaya çalıştığını yazmıştı.
Politik görüşleri
Orwell’in statükonun tutucu politik dayatmalarına karşı geldiği kamuoyunca bilinse de kendisi, aile değerleri ve İngiliz kültür ve geleneklerine bağlı biriydi. Kitaplarında kendi görüşlerine de eleştirilerde bulunan Orwell; Papazın Kızı'nda kentli yaşamını, Aspidistra'da orta sınıf kompleksini, Burma Günleri'nde kolonyal geçmişini, Wigan İskelesi Yolu'nda ise sosyalist yoldaşlarını eleştirdi.Adelphi’deki yazılarında kendisine anarşist Tory diyerek kendisinin anarşist olmasına karşın bir İngiliz muhafazakârından farksız olduğunu söyleyip kendisini tiye aldı. İlk yazılarında sanattaki sansürü eleştiren Orwell, bunu püriten orta sınıfın ahlâki ve muhafazakâr değerlerinin aristokrat sınıftan daha yüksek olmasına bağlamıştır. Le Progrès Civique gazetesinde ise kendisi de kolonyal Burma doğumlu olan Orwell, Raj’daki İngiliz emperyal yönetiminin istibdatçı ve despot yönetimine sert eleştirilerde bulunmuştur.
İspanyol İç Savaşı
Orwell’in sosyalist düşüncesine etkide bulunan en önemli olaydan biri İspanya İç Savaşı'dır. 8 Haziran 1937’de Cyril Connolly’e Barselona’dan yazdığı mektupta yaşamında ilk kez sosyalizmi gerçekten yaşadığını ve ona inandığını söylemiştir.Sol anarşist ve anarko-sendikalist topluluklar ve komünlerin başarısına ve gerçekliğine Katalonya’da ilk elden şahit olan George Orwell, bu liberteryan sosyalist politik çevrelerin Sovyetler Birliği tarafından desteklenen totaliter komünist, Stalinistler tarafından bastırıldığına tanıklık etmiş ve Birleşik Krallık’a bir anti-Stalinist olarak dönmüştür. O günden itibaren özgürlükçü çizgisini öne çıkaran Orwell, liberteryan ve demokratik sosyalizmin bir savunucusu olarak üye oldu. Kendisini asla bir Troçkist olarak tanımlamasa da Troçki’nin ve Troçkist çevrelerin Sovyetler Birliği’nin komünizmi totaliteryan bir şekilde yorumlaması ve baskıcı bir rejim sergilemesine karşı sert eleştirilerini destekleyen Orwell, anarko-komünistlerin bireysel özgürlük çağrılarının da büyük bir destekçisi olmuştur. Biyograf ’a göre ise Orwell, Sovyetler Birliği’nin komünizmi yorumlayışını asla kabul etmese de sosyalist federal bir Avrupa hayal eden bir sosyalistti.
İkinci Dünya Savaşı
Nazi Almanyasının Münih Antlaşması ile birlikte saldırganlaşmaya başladığı dönemde George Orwell, savaş karşıtı bir tutum takındı. İngiltere’nin Almanlarla büyük bir savaşa girişmesine tamamen karşıydı ve Almanya'ya karşı saldırgan davranılmaması gerektiğini savunuyordu, fakat bu tutumunu Molotov-Ribbentrop Paktı’nın imzalanması ve Polonya’nın bölüşülmesinin ardından değiştirdi. Paktın imzalanmasının ardından hâlâ savaş karşıtı bir tutum sergileyen partisinden ayrıldı ve kendisini "devrimci bir vatansever" olarak adlandırmaya başladı. Aralık 1940’ta İşçi Partisine yakın Tribune gazetesinde yazan Orwell, savaş döneminde her devrimcinin vatansever, her vatanseverin ise devrimci olması gerektiğini dillendirdi. Ayrıca Orwell, ülkesinin Sovyetler Birliği ile müttefik olmasına da karşıydı ve olası bir İngiliz-Sovyet ittifakının savaştan sonra dünya barışını sağlayacağına inanmadığını belirtti.
Savaş sonrası
Orwell, savaş sonrasında Tribune dergisinin yazı kuruluna katıldı ve yaşamına İşçi Partisi destekçisi bir liberteryan ve demokratik sosyalist olarak devam etti. Savaş sonrasında İşçi Partisinin sosyalist bir partiden sosyal demokrat bir partiye doğru evrilmesi Orwell’in politik görüşlerinin de daha reformist, ilerici, daha az radikal bir hâl almasını sağladı. Orwell’in sosyalist düşünceleri bazı çevrelerce komünizme yoruldu, öyle ki hakkında komünist örgütlerle bağlantıları olduğu iddia edilerek 20 yıldan başlayan hapis istemleriyle davalar açıldı fakat MI5, Orwell’in komünistlerle bir bağlantısı olmadığını belirtti.
Antikomünizm ve antisovyetizm
Orwell 1949’da İşçi Partisi hükûmeti tarafından Sovyet yayılmacılığı ve komünizmle ideolojik mücadele amacıyla kurulan, Dış İşleri Bakanlığı Bilgi Araştırma Dairesinde (IRD) çalışmaya başlayan arkadaşı Celia Kirwan’a Sovyetler Birliği ve/ya da Büyük Britanya Komünist Partisi sempatizanı oldukları ve dolayısıyla bu konularda görev verilmeye uygun olmadıklarını düşündüğü aydın ve sanatçılardan oluşan 38 kişilik bir liste vermişti. Bu liste ancak 2003 yılında ortaya çıkmış, The Guardian gazetesinde yayımlandıktan sonra belgenin aslı dış işleri bakanlığınca da açıklanmıştı. Bu nedenle komünistler tarafından eleştirilerek "antisovyet tavrıyla emperyalizme hizmet ettiği" iddia edilmiştir.
Cinsel görüşleri
Orwell, cinsel kimlikler üzerindeki baskıyı 1984 kitabında satirik bir şekilde konu almıştır.1984’teki baskıcı yönetimi romantik ve cinsel ilişkilere bile karşı çıkan, yapay döllemeyi sonuna kadar destekleyen bir şekilde detaylandıran Orwell, buna rağmen zamane orta sınıf devrimcilerinin cinsel yönelimlere karşı olan özgürlükçü tutumunu eleştirmiş, aleni bir şekilde kendisinin homofobik olduğunu da dile getirmiştir. Homoseksüel ve biseksüel solcu düşünürlerle “nonoş solcular” veya “muhallebi çocukları” şeklinde çokça kez dalga geçen ve onları tiye alan Orwell, Aspidistra kitabında da homofobik yorumlar kullanmıştır.
Son yılları
Orwell, II. Dünya Savaşı boyunca Observer gazetesinde çalışmış; 1945 yılında eşi 'i başarısız bir ameliyat sonrasında kaybetmiş, ölümünden kısa bir süre önce hastane yatağında (evlilik öncesi soyadı Brownell) ile evlenmiştir.Hayvan Çiftliği'nden sonra epey üne kavuşsa ve maddi sıkıntıları sona erse de yoksulluk günlerinde tutulduğu verem hastalığı yaşamının son döneminin büyük bölümünü hastanelerde geçirmesine yol açmıştır.
21 Ocak 1950 günü sabahın erken saatlerinde akciğerinde bir damarın patlaması üzerine Londra'da son aylarını geçirdiği 'da ölmüş, ardında 10 adet kitap ve sayısız makale bırakarak yaşamı henüz 46 yaşındayken noktalanmıştır.
1 Ocak 2021 itibarıyla, ölümünün ardından 70 yıl geçtiğinden eserlerinin telif hakları sona ermiştir.
Bazı eserleri
- (1933)
- Burma Günleri (1934)
- Papazın Kızı (1935)
- veya Aspidistra (1936)
- (1937)
- Katalonya'ya Selam (1938)
- veya Boğulmamak İçin (1939)
- Hayvan Çiftliği (Bir Peri Masalı) (1945)
- Bin Dokuz Yüz Seksen Dört (1949)
Dış bağlantılar
Vikisöz'de George Orwell ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
- 'te George Orwell
Kaynakça
- ^ . UCL Orwell Archives. 20 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2008.
- ^ "Why I Write" in The Collected Essays, Journalism and Letters of George Orwell Volume 1 – An Age Like This 1945–1950 syf.23 (Penguin)
- ^ Selected Writings. Londra: Heinemann. 1968. s. 103. ISBN .
- ^ Orwell, George (Mayıs 2021). Totalitarizm Üzerine. Şovenizm Üzerine Notlar. Liberte Yayınları. ss. 137-38.
- ^ Orwell, George (Mayıs 2021). Totalitarizm Üzerine. Neden Yazıyorum. Liberte Yayınları. s. 229.
- ^ John McNair—Interview with Ian Angus UCL 1964
- ^ Katalonya'ya Selam. bgst Yayınları. s. 26.
- ^ Gray, Robert (11 Haziran 2011). . The Spectator. Birleşik Krallık. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2017.
- ^ Thomas Cushman and John Rodden eds., George Orwell: Into the Twenty-first Century (2004), p. 98
- ^ Why Orwell Matters (2003), p. 123
- ^ Orwell, George. . 3 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2013.
- ^ Voorhees, Richard A. (1986). The paradox of George Orwell. West Lafayette, Ind: Purdue University Press. ss. 18-19. ISBN .
- ^ a b Crick (1982), p. 229
- ^ Rees, Richard (1961), Orwell: Fugitive from the Camp of Victory, Secker & Warburg
- ^ a b Heppenstall, Rayner (1960), Four Absentees, Barrie & Rockcliff
- ^ Connolly, Cyril (1973), "George Orwell 3", The Evening Colonnade, David Bruce & Watson
- ^ Crick (1982), p. 364
- ^ Taylor (2003: 228–29))
- ^ "The reluctant patriot: how George Orwell reconciled himself with England". New Statesman. 6 Ocak 2014. 8 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2021.
- ^ (1967). The crystal spirit: a study of George Orwell. Londra: Jonathan Cape. s. 247. ISBN .
- ^ "MI5 confused by Orwell's politics". BBC News. 4 Eylül 2007. 7 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Kasım 2008.
- ^ Garton Ash, Timothy (25 Eylül 2003). . The New York Review of Books. 50 (14). 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2016.
- ^ "CIA ajanlarına bakın". 23 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Aralık 2023.
- ^ "Orwell'in 1984 romanı son derece paranoyak bir antikomünist propagandanın parçası". 23 Aralık 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Aralık 2023.
- ^ "We are the dead ... you are the dead". An examination of sexuality as a weapon of revolt in Orwell's Nineteen Eighty-Four 8 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Journal of Gender Studies. Retrieved 21 December 2018
- ^ “Nineteen Eighty-Four and the politics of dystopia” 8 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. British Library. Retrieved 21 December 2018
- ^ Sharp, Tony (2013). W H Auden in Context. Cambridge University Press. s. 95.
- ^ Ingle, Stephen (1993). George Orwell: a political life. Manchester, England: Manchester University Press. s. 90. ISBN .
- ^ "George Orwell, author, 46, Dead. British Writer, Acclaimed for His '1984' and 'Animal Farm,' is Victim of Tuberculosis. Two Novels Popular Here Distaste for Imperialism". [Türkçesi: "George Orwell, yazar, 46, Öldü. Britanyalı Yazar, '1984' ve 'Hayvan Çiftliği' nedeniyle ünlenmiş, tüberkülozun kurbanı olmuştur. Burada İki Romanı Emperyalizm Nefretinden Ünlü Olmuştur."] The New York Times. 22 Ocak 1950.
- ^ "George Orwell kitaplarının telif hakları, yazarın ölümünün 70. yılında sona erdi". BBC News Türkçe. 5 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ocak 2021.
hakkında daha fazla bilgi edinin | |
Commons'ta dosyalar | |
Vikisöz'de alıntılar |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Eric Arthur Blair veya daha bilinen takma adiyla George Orwell d 25 Haziran 1903 Motihari o 21 Ocak 1950 Londra 20 yuzyil Ingiliz edebiyatinin onde gelen kalemleri arasinda yer alan Ingiliz romanci gazeteci ve elestirmen En cok dunyaca unlu Bin Dokuz Yuz Seksen Dort adli romani ve bu romanda yarattigi Big Brother Buyuk Birader kavrami ile taninir Eserlerinde yer alan netlik zeka toplumsal adaletsizlige karsi farkindalik ve totalitarizme karsi durusu onun imzasi niteligindedir Eserlerinde totalitarizmin hakim oldugunu soyledigi komunist parti politikalarinin ve SSCB deki Stalin rejiminin elestirisi agirlikli bir yer tutarken Trockizmi benimsememis hatta onu da elestirmis demokratik sosyalizmden yana oldugunu belirtmistir George OrwellGeorge Orwell y 1940 DogumEric Arthur Blair 25 Haziran 1903 1903 06 25 Motihari Bengal Britanya HindistaniOlum21 Ocak 1950 46 yasinda Londra IngiltereMilliyetIngilizMezun oldugu okul lar Eton KolejiMeslekYazarEvlilikEileen O Shaughnessy 1936 1945 Sonia Brownell 1949 Imza Orwell in yasami yazilarini sonradan etkileyecek olan deneyimlerle doludur Burslu okudugu Eton Kolejinden mezun olduktan sonra o sirada bir Ingiliz somurgesi olan Burma da bulunmus kisa sureligine buranin polis teskilatinda gorev yapmistir Bu memuriyet doneminde sahit oldugu acimasiz uygulamalar emperyalizme karsi gelistirdigi derin ofkeye katkida bulunmustur Genclik doneminde Fransa da bulunmus turlu islerde calismis para problemi gerek yazarliga baslamadan once gerekse ilk yapitlarini kaleme aldigi yillarda yakasini birakmamistir Ilk yapitlariOrwell in ilk romani otobiyografik olup olmadigi halen tartisma konusu olan Paris ve Londra da Bes Parasiz dir 1933 yilinda yayinlanmis olan bu eserde olaylar ismi asla zikredilmeyen bir karakterin agzindan aktarilmaktadir Eserin kahramani Paris te Ingilizce kursu vermek uzere bulunan ve ogrencilerinin dersleri turlu bahanelerle birakmasindan sonra ise issiz ve meteliksiz kalan genc bir adamdir Gunler boyunca aclik ceken sokakta sabahlayan sonunda once otel mutfaginda ardindan da bir restoranin bulasikhanesinde is bulan bas karakter sonunda zihinsel engelli bir cocugun egitmenligini ustlenerek Londra ya gider Ne var ki talihsizlik ve yokluk burada da pesini birakmaz Isvereni olan ailenin tatile ciktigini ogrenir onlarin donusunu yersiz yurtsuz bir serseri olarak yollarda ac biilac taban teperek gucsuzlere ayrilmis yatakhanelerde sabahlayarak gecirmek zorunda kalir Avrupa nin iki buyuk baskentini toplumun en alt basamagindaki bir kisinin gozunden betimleyen bu eserinden sonra Burma Gunleri 1934 ve pek fazla begenilmeyen Papazin Kizi 1935 gelir Orwell in edebiyat yasamindaki ikinci kilometre tasi daha sonra kaleme alacagi Daralma Coming Up For Air ile pek cok ortak noktasi bulunan Zambak Solmasin Keep the Aspidistra Flying adli romanidir Orwell bu eserde kendisinin de bir parcasi oldugu dar gelirli orta diregin yasantisina ayna tutar bu siniftan olanlarin yasamini adim adim kurutup anlamsizlastiran umutlarini ve hayallerini teker teker olduren gecim derdine ve tekduzelige isyan eder 1937 yilinda Orwell maden iscilerinin yasamina dair bir arastirma olan Wigan Iskelesi Yolu nu The Road to Wigan Pier kaleme alir Ne var ki yazilari bu tarihten sonra bir sureligine kesintiye ugrayacaktir cunku guneyde Ispanya da savas davullari calinmaya baslanmistir Ispanya Ic Savasi ve OrwellOrwell Ispanya da darbe girisiminde bulunan ve Hitler ile Mussolini nin de destegini alan Franco ya karsi carpisacak gonullulere katilarak Ispanya ya gider Savasa dair anilarini daha sonra Katalonya ya Selam adli eserinde aktaracaktir Orwell in olumunun ardindan evraki arasinda bulunan notlarda Ispanya ya ilk gidisini su sekilde anlatir POUM milisine 1936 yili sonunda katildim Bir baskasina degil de bu milise katilmamin baslica nedenleri sunlardi Ispanya ya gitmeye gazete makalelerim icin malzeme toplayabilmek amaciyla niyetlenmistim Bunun yani sira eger carpismaya deger gibi gorunurse belki de savasirim diye muglak bir dusunce de vardi kafamda Ne var ki hastalikli bunyem ve nispeten az sayilabilecek askeri tecrubem hesaba katildiginda savasmak hususunda pek bir kuskuluydum Orwell gordukleri karsisinda cok etkilenir Darbecilerle catisan devrimci orgutler ozellikle de sosyalistler ve anarko sosyalistler Ispanya da yepyeni bir duzen kurmus gibidir Fuhus ortadan kaldirilmis sokaklardan dilenciler kaybolmustur Piyasadaki pek cok mal ihtiyac sahiplerine parasiz dagitilmaktadir Yeni sistem toplumsal yasamin her detayini etkilemektedir Artik hic kimse senyor gibi karsidaki kisinin ustun oldugunu ima eden sozcukleri telaffuz etmemektedir ve bahsis birakmak yasaktir Orwell cepheye gider ve ardindan bir keskin nisancinin attigi mermiyle girtlagindan vurulur Olumden kil payi kurtularak cephe gerisine gonderilir ve Ispanya ya ilk geldiginde gordugu duzenin tamamen ortadan kaldirilmis olduguna tanik olur Kanaatine gore bu durum sadece Ispanyol burjuvazisinin degil Avrupa da zamansiz bir sosyal devrim hareketinin baslamasini fasizme karsi birlesik cephe politikalari acisindan sakincali bulan Stalin in de eseridir Kisa bir sure sonra Sovyetler Birligi ile yakin baglari bulunan Ispanyol Komunist Partisi bir siyasi temizlik hareketine girisir POUM Marksist Isci Birlik Partisi yasa disi ilan edilir yabanci uyruklu bircok asker tutuklanir veya Orwell gibi ulkeyi terk etmek zorunda kalir Aspidistra1930 lar Ingiltere sinde sinif atlama ozlemini bir kara mizah ile elestirmektedir Aspidistra sinif atlama ozentisi icindeki dar gelirlilerin bir statu simgesi olarak gordukleri evlerinden eksik etmedikleri ciceksiz bir zambak turudur Bir reklam ajansinda metin yazarligi yapan Gordon Comstock kapitalizmin yutturmacasi olarak gordugu reklamciliktan nefret eder orta sinifin bogucu yasamindan kacarak sairlige soyunur Bu ugurda sevgilisinden ayrilmayi bile goze alir fakat romanin beklenmedik sonunu yine sevgilisi yaratmaktadir Hayvan CiftligiIspanya daki ihanete ugramis devrim tablosu Orwell i derinden sarmistir En meshur yapitlarindan olan Hayvan Ciftligi acikca bir Stalin donemi SSCB elestirisidir Bu kitaptaki olaylarin Rusya daki Ekim Devrimi ve sonrasinin tarihi ile oldukca benzerlik gostermesinden anlasilabilmektedir Hayvan Ciftligi bir devrimin trajedisidir Bu modern fabl kesilmekten kirkilmaktan sagilmaktan dovulmekten bikarak zalim sahiplerine karsi ayaklanan Manor Ciftligi hayvanlarinin hikayesidir Karakterler son derece sade ve gucludur Alayci esek Benjamin fedakar at Boxer akilsiz kisrak Mollie hatta serceleri tum hayvanlarin kardes oldugunu soyleyerek penceleri arasina cekmeyi deneyen kedi bile akillarda kolayca yer edinen cok canli kisiliklerdir Onlar birlik olarak kendilerine zulmeden insanlara karsi isyan edip savasir ve sonunda ciftlikten kovarlar Hayvanlar ciftligi geri almayi deneyen insanlara karsi yigitce carpisir govdelerini mermilere siper eder elleri olmadigi halde ciftligin zor islerinin ustesinden gelmeyi hatta bir degirmen insa etmeyi bile basarirlar Ne yazik ki zaferleri yoneticilige soyunup gitgide insanlasan domuzlarin hirslari ve entrikalari tarafindan golgelenmeye mahkumdur Romanin alt basligi Bir Peri Masali dir Oysa bu bir peri masali degildir fakat roman bir masal anlatimiyla yazilmistir Katalonya ya SelamOrwell in 1938 de yayimlanan Katalonya ya Selam kitabinda yazar bir POUM milisi olarak katildigi Ispanyol ic savasini kendi gozunden anlatir Katalonya ya Selam Ispanya da fasizme karsi verilen savasin yani sira Cumhuriyetciler cephesindeki anarsistler ve komunistler arasindaki catismalari George Orwell in bakis acisiyla ayrintilariyla anlatmistir Francisco Franco nun darbesine karsi Ikinci Ispanyol Cumhuriyeti ne sadik Cumhuriyetciler ile birlikte 26 Aralik 1936 da savasa katilan Orwell savasin arka planini kitapta carpici bir bicimde ortaya koymustur Yazar milise katildiktan hemen sonra ilk olarak bir POUM milisi olarak Zaragoza onlerindeki cephenin tam gerisine dusen Alcubierre ye gonderilir Cephedeki odun mum tutun ve en onemlisi de silah kitligi Orwell i dehsete dusurmustur Silahlarin ve el bombalarinin cogu zaman patlamadigindan soz eden yazar ayrica cepheye on bes yasindaki cocuklarin da gonderildigini soyler Kitapta bunlardan soyle bahseder Alcubierre deki ucuncu sabahimizda tufekler geldi Kaba koyu sari cehreli bir cavus katir ahirinda tufekleri dagitti Bana verdikleri nesneyi gorur gormez sok oldum Imalat tarihi 1896 olan bir Alman mavzeriydi bu yani yasi kirktan fazlaydi Kir pas icindeydi sungusu sikismisti tahta namlu mafhazasi catlakti ustelik tufek agzindan iceri soyle bir goz atmak tufegin paslandigini ve asla iflah olmayacagini kesfetmeye yeterliydi Tufeklerin cogu esit olcude kotuydu bazisi daha bile beter durumdaydi Ayrica en cok bilgi sahibi olana en iyi tufekleri vermek gibi bir caba da gozlenmiyordu On yillik olan en iyi tufek herkesin maricon ibne diye tanidigi on bes yasinda geri zekali bir ufakliga verilmisti Cavus tufegin nasil doldurulacagi ve sungunun nasil parcalarina ayrilacagindan ibaret bes dakikalik bir talim yapti Milislerin cogu yasamlari boyunca ellerine hic silah almamislardi ve oyle zannediyorum ki pek azi nisangahin ne ise yaradigindan haberdardi Ayrica Orwell savasta Huesca cephesindeyken Franco ordusuna mensup bir keskin nisanci tarafindan boynundan vurulmus ve uzun bir sureligine ses kaybina ugramistir Cumhuriyet cephesindeki bolunmeler POUM milislerinin dusman veya ajan ilan edilmesi Orwell in aylardir cephede ve Ispanya da yasadiklari onda Ingiltere ye geri donme istegi uyandirmis bu yaralanmayi bahane ederek terhis olmustur 23 Haziran 1937 de karisiyla birlikte Barselona dan Paris e hareket eden trene binerek Ispanya dan ayrilmistir Kitabin ilk baskisi 1938 da Ingiltere de yayinlanmistir Acik ve carpici icerigi sebebiyle yayinlandigi donemde gozlerden uzak tutulmak istenen eser 1952 tarihine kadar ABD de yayinlanmamistir Orwell in ise yasami boyunca gorebildigi yayinlanan tek ceviri 1948 yilindaki Italyanca ceviridir GorusleriDini gorusleri Orwell kendini humanist ve ateist olarak tanimlayip dinler uzerine yogun elestirileri olsa da yasami boyunca Ingiltere Kilisesine aktif sekilde katilmistir Orwell ayrica sik sik Incil edebiyati okurdu Ingiliz Kilisesinin dua kitabindan hafizasindan alinti yapabiliyordu Iki evliligini de Anglikan hukukuna gore yapan Orwell cenazesinin de Anglikanizme uygun yapilmasini istemisti Fakat bunlara ragmen Orwell in dinden bu kadar uzak olmasiysa onun Incil ve ruhaniyete bu kadar ilgili olmasiyla bagdastirilir Orwell otobiyografisinde 14 yasina kadar Tanri ya ve onun dedigi iddia edilen seylere koru korune inandim fakat onu sevmedigime tamamen emindim der Orwell yasami boyunca cogunlukla Hristiyanliga olmak uzere dinlere yonelik elestirileriyle tanindi Insanlarin yasamina bu kadar etkisi olan kilisenin halktan bu kadar kopuk olmasini bencillik olarak nitelendiriyordu Eton daki yillarinda da Hristiyanliga supheci yaklasimiyla taninan Orwell bazi cevrelerce anti Katolik olarak nitelendiriliyordu Evelyn Waugh Orwell in cok ahlakli ve adalete sonuna kadar saygili bir insan oldugunu fakat yasamina hicbir sekilde dini yaklastirmamaya calistigini yazmisti Politik gorusleri Orwell in statukonun tutucu politik dayatmalarina karsi geldigi kamuoyunca bilinse de kendisi aile degerleri ve Ingiliz kultur ve geleneklerine bagli biriydi Kitaplarinda kendi goruslerine de elestirilerde bulunan Orwell Papazin Kizi nda kentli yasamini Aspidistra da orta sinif kompleksini Burma Gunleri nde kolonyal gecmisini Wigan Iskelesi Yolu nda ise sosyalist yoldaslarini elestirdi Adelphi deki yazilarinda kendisine anarsist Tory diyerek kendisinin anarsist olmasina karsin bir Ingiliz muhafazakarindan farksiz oldugunu soyleyip kendisini tiye aldi Ilk yazilarinda sanattaki sansuru elestiren Orwell bunu puriten orta sinifin ahlaki ve muhafazakar degerlerinin aristokrat siniftan daha yuksek olmasina baglamistir Le Progres Civique gazetesinde ise kendisi de kolonyal Burma dogumlu olan Orwell Raj daki Ingiliz emperyal yonetiminin istibdatci ve despot yonetimine sert elestirilerde bulunmustur Ispanyol Ic Savasi Orwell in sosyalist dusuncesine etkide bulunan en onemli olaydan biri Ispanya Ic Savasi dir 8 Haziran 1937 de Cyril Connolly e Barselona dan yazdigi mektupta yasaminda ilk kez sosyalizmi gercekten yasadigini ve ona inandigini soylemistir Sol anarsist ve anarko sendikalist topluluklar ve komunlerin basarisina ve gercekligine Katalonya da ilk elden sahit olan George Orwell bu liberteryan sosyalist politik cevrelerin Sovyetler Birligi tarafindan desteklenen totaliter komunist Stalinistler tarafindan bastirildigina taniklik etmis ve Birlesik Krallik a bir anti Stalinist olarak donmustur O gunden itibaren ozgurlukcu cizgisini one cikaran Orwell liberteryan ve demokratik sosyalizmin bir savunucusu olarak uye oldu Kendisini asla bir Trockist olarak tanimlamasa da Trocki nin ve Trockist cevrelerin Sovyetler Birligi nin komunizmi totaliteryan bir sekilde yorumlamasi ve baskici bir rejim sergilemesine karsi sert elestirilerini destekleyen Orwell anarko komunistlerin bireysel ozgurluk cagrilarinin da buyuk bir destekcisi olmustur Biyograf a gore ise Orwell Sovyetler Birligi nin komunizmi yorumlayisini asla kabul etmese de sosyalist federal bir Avrupa hayal eden bir sosyalistti Ikinci Dunya Savasi Nazi Almanyasinin Munih Antlasmasi ile birlikte saldirganlasmaya basladigi donemde George Orwell savas karsiti bir tutum takindi Ingiltere nin Almanlarla buyuk bir savasa girismesine tamamen karsiydi ve Almanya ya karsi saldirgan davranilmamasi gerektigini savunuyordu fakat bu tutumunu Molotov Ribbentrop Pakti nin imzalanmasi ve Polonya nin bolusulmesinin ardindan degistirdi Paktin imzalanmasinin ardindan hala savas karsiti bir tutum sergileyen partisinden ayrildi ve kendisini devrimci bir vatansever olarak adlandirmaya basladi Aralik 1940 ta Isci Partisine yakin Tribune gazetesinde yazan Orwell savas doneminde her devrimcinin vatansever her vatanseverin ise devrimci olmasi gerektigini dillendirdi Ayrica Orwell ulkesinin Sovyetler Birligi ile muttefik olmasina da karsiydi ve olasi bir Ingiliz Sovyet ittifakinin savastan sonra dunya barisini saglayacagina inanmadigini belirtti Savas sonrasi Orwell savas sonrasinda Tribune dergisinin yazi kuruluna katildi ve yasamina Isci Partisi destekcisi bir liberteryan ve demokratik sosyalist olarak devam etti Savas sonrasinda Isci Partisinin sosyalist bir partiden sosyal demokrat bir partiye dogru evrilmesi Orwell in politik goruslerinin de daha reformist ilerici daha az radikal bir hal almasini sagladi Orwell in sosyalist dusunceleri bazi cevrelerce komunizme yoruldu oyle ki hakkinda komunist orgutlerle baglantilari oldugu iddia edilerek 20 yildan baslayan hapis istemleriyle davalar acildi fakat MI5 Orwell in komunistlerle bir baglantisi olmadigini belirtti Antikomunizm ve antisovyetizm Orwell 1949 da Isci Partisi hukumeti tarafindan Sovyet yayilmaciligi ve komunizmle ideolojik mucadele amaciyla kurulan Dis Isleri Bakanligi Bilgi Arastirma Dairesinde IRD calismaya baslayan arkadasi Celia Kirwan a Sovyetler Birligi ve ya da Buyuk Britanya Komunist Partisi sempatizani olduklari ve dolayisiyla bu konularda gorev verilmeye uygun olmadiklarini dusundugu aydin ve sanatcilardan olusan 38 kisilik bir liste vermisti Bu liste ancak 2003 yilinda ortaya cikmis The Guardian gazetesinde yayimlandiktan sonra belgenin asli dis isleri bakanliginca da aciklanmisti Bu nedenle komunistler tarafindan elestirilerek antisovyet tavriyla emperyalizme hizmet ettigi iddia edilmistir Cinsel gorusleri Orwell cinsel kimlikler uzerindeki baskiyi 1984 kitabinda satirik bir sekilde konu almistir 1984 teki baskici yonetimi romantik ve cinsel iliskilere bile karsi cikan yapay dollemeyi sonuna kadar destekleyen bir sekilde detaylandiran Orwell buna ragmen zamane orta sinif devrimcilerinin cinsel yonelimlere karsi olan ozgurlukcu tutumunu elestirmis aleni bir sekilde kendisinin homofobik oldugunu da dile getirmistir Homoseksuel ve biseksuel solcu dusunurlerle nonos solcular veya muhallebi cocuklari seklinde cokca kez dalga gecen ve onlari tiye alan Orwell Aspidistra kitabinda da homofobik yorumlar kullanmistir Son yillariOrwell II Dunya Savasi boyunca Observer gazetesinde calismis 1945 yilinda esi i basarisiz bir ameliyat sonrasinda kaybetmis olumunden kisa bir sure once hastane yataginda evlilik oncesi soyadi Brownell ile evlenmistir Hayvan Ciftligi nden sonra epey une kavussa ve maddi sikintilari sona erse de yoksulluk gunlerinde tutuldugu verem hastaligi yasaminin son doneminin buyuk bolumunu hastanelerde gecirmesine yol acmistir 21 Ocak 1950 gunu sabahin erken saatlerinde akcigerinde bir damarin patlamasi uzerine Londra da son aylarini gecirdigi da olmus ardinda 10 adet kitap ve sayisiz makale birakarak yasami henuz 46 yasindayken noktalanmistir 1 Ocak 2021 itibariyla olumunun ardindan 70 yil gectiginden eserlerinin telif haklari sona ermistir Bazi eserleri 1933 Burma Gunleri 1934 Papazin Kizi 1935 veya Aspidistra 1936 1937 Katalonya ya Selam 1938 veya Bogulmamak Icin 1939 Hayvan Ciftligi Bir Peri Masali 1945 Bin Dokuz Yuz Seksen Dort 1949 Dis baglantilarVikisoz de George Orwell ile ilgili sozleri bulabilirsiniz te George OrwellKaynakca UCL Orwell Archives 20 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Kasim 2008 Why I Write in The Collected Essays Journalism and Letters of George Orwell Volume 1 An Age Like This 1945 1950 syf 23 Penguin Selected Writings Londra Heinemann 1968 s 103 ISBN 0 435 13675 5 Orwell George Mayis 2021 Totalitarizm Uzerine Sovenizm Uzerine Notlar Liberte Yayinlari ss 137 38 Orwell George Mayis 2021 Totalitarizm Uzerine Neden Yaziyorum Liberte Yayinlari s 229 John McNair Interview with Ian Angus UCL 1964 Katalonya ya Selam bgst Yayinlari s 26 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Gray Robert 11 Haziran 2011 The Spectator Birlesik Krallik 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Kasim 2017 Thomas Cushman and John Rodden eds George Orwell Into the Twenty first Century 2004 p 98 Why Orwell Matters 2003 p 123 Orwell George 3 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Kasim 2013 Voorhees Richard A 1986 The paradox of George Orwell West Lafayette Ind Purdue University Press ss 18 19 ISBN 978 0911198805 a b Crick 1982 p 229 Rees Richard 1961 Orwell Fugitive from the Camp of Victory Secker amp Warburg a b Heppenstall Rayner 1960 Four Absentees Barrie amp Rockcliff Connolly Cyril 1973 George Orwell 3 The Evening Colonnade David Bruce amp Watson Crick 1982 p 364 Taylor 2003 228 29 The reluctant patriot how George Orwell reconciled himself with England New Statesman 6 Ocak 2014 8 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2021 1967 The crystal spirit a study of George Orwell Londra Jonathan Cape s 247 ISBN 978 0947795054 MI5 confused by Orwell s politics BBC News 4 Eylul 2007 7 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Kasim 2008 Garton Ash Timothy 25 Eylul 2003 The New York Review of Books 50 14 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Nisan 2016 CIA ajanlarina bakin 23 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Aralik 2023 Orwell in 1984 romani son derece paranoyak bir antikomunist propagandanin parcasi 23 Aralik 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Aralik 2023 We are the dead you are the dead An examination of sexuality as a weapon of revolt in Orwell s Nineteen Eighty Four 8 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Journal of Gender Studies Retrieved 21 December 2018 Nineteen Eighty Four and the politics of dystopia 8 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde British Library Retrieved 21 December 2018 Sharp Tony 2013 W H Auden in Context Cambridge University Press s 95 Ingle Stephen 1993 George Orwell a political life Manchester England Manchester University Press s 90 ISBN 0 7190 3233 4 George Orwell author 46 Dead British Writer Acclaimed for His 1984 and Animal Farm is Victim of Tuberculosis Two Novels Popular Here Distaste for Imperialism Turkcesi George Orwell yazar 46 Oldu Britanyali Yazar 1984 ve Hayvan Ciftligi nedeniyle unlenmis tuberkulozun kurbani olmustur Burada Iki Romani Emperyalizm Nefretinden Unlu Olmustur The New York Times 22 Ocak 1950 George Orwell kitaplarinin telif haklari yazarin olumunun 70 yilinda sona erdi BBC News Turkce 5 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ocak 2021 Vikipedi nin kardes projelerinden hakkinda daha fazla bilgi edininCommons ta dosyalarVikisoz de alintilar