Oskar Schindler SUO (Almanca telaffuz: ( dinle); 28 Nisan 1908 – 9 Ekim 1974), Holokost sırasında işgal altındaki Polonya'daki 1200 Yahudi'yi, Bohemya ve Moravya Protektorası'ndaki emaye ve mühimmat fabrikalarında istihdam ederek yaşamlarını kurtarmış Nazi Partisi üyesi bir Alman sanayiciydi. Bu davranışından ötürü 1993'te Yad Vaşem'de, İsrail tarafından Uluslararası Dürüstler Madalyası ile onurlandırıldı.
Oskar Schindler | |
---|---|
Doğum | 28 Nisan 1908 Zwittau, Moravya, Avusturya-Macaristan |
Ölüm | 9 Ekim 1974 (66 yaşında) Hildesheim, Aşağı Saksonya, Batı Almanya |
Defin yeri | Siyon Dağı, Kudüs, İsrail 31°46′13″N 35°13′50″E / 31.770164°K 35.230423°D |
Milliyet | Alman |
Meslek | Sanayici |
Tanınma nedeni | İkinci Dünya Harbi sırasında Yahudilere yardım etti |
Siyasi parti |
|
Din | Katolik Kilisesi |
Evlilik | Emilie Schindler (e. 1928; ö. 1974) |
Çocuk(lar) |
|
Ebeveyn(ler) |
|
Ödüller | Uluslararası Dürüstler Madalyası (1993, İsrail tarafından) |
Schindler, 1982'de yayımlanan roman Schindler'in Gemisi'nde ve aynı romanın sinema filmi uyarlaması olan 1993 Schindler'in Listesi'nde, başlangıçta motivasyon kaynağı kâr olan fakat daha sonra Yahudi çalışanlarının hayatını kurtarmak için olağanüstü inisiyatif alan, azim, cesaret ve özveri gösteren bir oportünist olarak yansıtıldı. Zwittau, Moravya'da büyüyen Schindler, Nazi Almanyasının askeri istihbarat servisi Abwehr'e katılana kadar çeşitli mesleklerde çalıştı. 1939'da Nazi Partisine katıldı.
İkinci Dünya Harbi'ni başlatan Polonya Seferi'nin ardından Schindler, Naziler için bilgi topladığı Polonya'da misyon yürütmeye devam etti. 1939'da Schindler, gettolara gönderilecek olan Yahudi işletmecilerden aldığı parayla Kraków'da bir emaye fabrikası satın aldı ve çalışan sayısının zirveye ulaştığı 1944'te fabrika, yaklaşık 1100 kadarı Yahudi olan toplam 1750 işçiye istihdam sağladı. Abwehr ile olan bağlantılarının getirdiği avantajlar nedeniyle Schindler, Yahudi işçilerin fabrikasında çalışmaya devam etmesini ve böylece Nazi toplama kamplarına gönderilmemesini sağladı.
Harbin sona ermesinin ardından yeni kurulan Batı Almanya'ya yerleşti. Savaş zamanı yaptığı harcamalar için kısmî bir geri ödeme aldıktan sonra eşi Emilie Schindler'le birlikte bahçıvanlık yapacakları Arjantin'e taşındı. 1958'de eşiyle boşandılar ve Schindler, Almanya'ya geri döndü. Tüm mal varlığını kaybetmiş Schindler, burada hayatlarını kurtardığı Yahudilerden gelen finansal desteklerle yaşamını sürdürdü. 9 Ekim 1974'te Hildesheim'de yaşamını yitirdi ve vasiyeti üzerine Kudüs'teki Siyon Dağında bulunan Katolik Mezarlığına defnedildi.
Biyografi
İlk yılları ve eğitimi
Schindler, 28 Nisan 1908'de Avusturya-Macaristan'ın Moravya bölgesine bağlı Zwittau'da, Katolik bir Alman ailenin oğlu olarak dünyaya geldi. Babası, tarım makinesi işletmesinin sahibi olan bay Johann "Hans" Schindler ve annesiyse bayan Franziska "Fanny" Schindler'di (née Luser). İlköğretim eğitiminin ardından teknik eğitim veren bir liseye kayıt edildi, ama karnesi üzerinde hile yaptığı iddiasıyla 1924'te okuldan atıldı; başka bir liseden mezun oldu. Üniversite eğitimi almayı ve farklı deneyimler yaşamayı çok isteyen genç Schindler, üniversiteye seçilebilmek için girmesi gereken imtihan olan Abitur'a girmedi. Bunun yerine şoförlük ve makine eğitimi de dahil olmak üzere Brno'da çeşitli kurslar aldı ve üç yıl babası için çalıştı. Gençliğinden beri motosiklet hayranı olan Schindler, 250 CC'lik bir Moto Guzzi markalı yarış motosikleti satın aldı ve birkaç yıl boyunca dağ yarışlarında rekreasyonel olarak yarıştı.
6 Mart 1928'de, Maletínli Sudeten Almanı bir çiftçi kızı olan Emilie Pelzl (1907–2001) ile evlendi. Daha sonra Schindler'in anne ve babasının bulunduğu binaya taşındılar ve sonraki yedi yıl boyunca üst katta ikamet ettiler. Evlendikten sonra Schindler, babası için çalışmayı bıraktı. Moravian Electrotechnic'te bir pozisyonda yer aldı ve bir sürücü kursunda yöneticilik yaptı. Çek Ordusuna bağlı 31'inci Tabur'un 10'uncu Piyade Alayı'nda kıdemsiz onbaşı rütbesine yükseldiği 18 aylık bir görevden sonra Schindler, kısa bir süre sonra iflas edecek olan Moravian Electrotechnic'e geri döndü.
Babasının tarım makineleri işi aynı anda kapandı ve bu durum Schindler'in bir yıl boyunca işsiz kalmasına yol açtı. 1931'de Prag'da yer alan Jaroslav Šimek Bank'ta işe başladı ve burada 1938'e kadar çalıştı. Schindler, 1931 ve 1932'de halka açık alanlarda sarhoş olarak gezdiği için birkaç kez tutuklandı. Ayrıca bu süre zarfında okul arkadaşı Aurelie Schlegel ile bir ilişkisi oldu. Ondan 1933'te Emily adında bir kızı ve 1935'te Oskar Jr. adında bir oğlu oldu. Schindler daha sonra Oskar Jr.'ın oğlu olmadığını iddia etti. Alkolik babası, 1935'te karısını—Schindler'in annesini—terk etti. Schinler'ın annesi birkaç ay sonra süregelen bir hastalıktan ötürü öldü.
Abwehr için casusluk
Schindler 1935'te Sudeten Alman Partisine katıldı. Çekoslovakya vatandaşı olmasına rağmen Schindler, 1936'da Nazi Almanyasının askeri istihbarat servisi Abwehr için casus oldu. 1938'de, Çekoslovakya'nın Almanlar tarafından işgal edilmesinden önce Nazi hükûmeti adına demiryolları ve askerî hareketlilikler hakkında bilgi topladı. Breslau merkezli Abwehrstelle II Komando VIII'e atandı. Casusluk suçlamalarıyla Çekoslovak hükûmeti tarafından tutuklandı ve daha sonra Çek polisine paraya ihtiyacı olduğu için bunu yaptığını söyledi. 1938'deki Münih Anlaşması hükümlerince serbest bırakıldı.
İkinci Dünya Savaşı'nda
Schindler, fırsatları değerlendiren bir iş adamı olarak 1939'daki Polonya işgalinin yaratacağı iş olanaklarını gören birçok kişiden biriydi. Schindler Nazi Almanyası'nın anti-semitik politikaları dahilinde Yahudi sanayici Nathan Wurzel'in Kraków'daki bir fabrikasının sahibi oldu. Schindler, Wurzel'in tavsiyesine uyarak fabrikasının adını Deutsche Emaillewaren-Fabrik veya DEF yaptı; ve emaye eşya üretmeye koyuldu. Yahudi muhasebeci İtzhak Stern'in yardımıyla 1000 civarında Yahudi işçiyi fabrikasında çalıştırmaya başladı. Stern ve Schindler ilk tanıştıklarında, Schindler elini uzatmış fakat Stern sıkmamıştır. Schindler sebebini sorduğunda Yahudi olduğunu söylemiş ve bir Yahudi'nin bir Alman'ın elinin sıkmasının yasak olduğunu söylemiştir. Schindler'in cevabıysa, Almanca bir argo terim olan Scheiße ("Lanet olsun") olmuştur. İlk başlarda Schindler'in ana motivasyonu para olmuştur—paralı Yahudi yatırımcıları korumuştur. Fakat daha sonraları tüm işçilerini durumun parasal maliyetini düşünmeden korumaya başlamıştır. Örneğin, birçok defa fabrika işlerinden anlamayan Yahudi okul öğretmenlerinin, müzisyenlerin, yazarların, edebiyatçıların bu işi gerçekten yapabileceklerini söyleyerek çalışmalarını onaylatmıştır. İşçilerine zarar verilmesi Schindler'in şikâyetlere ve hükûmetten tazminat taleplerine yol açmıştır.
1942'de Kraków Gettosu'na yapılan akına şahitlik eden Schindler, askerlerin burada yaşayanları toplayıp Kraków-Płaszów toplama kampına nakliyat için hazırlamasını da görmüştür. SS en doğudaki toplama kamplarını kapatmaya ve kalan mahkûmları batıya doğru sınır dışı etmeye başlamıştı. Birçoğu Auschwitz ve Gross-Rosen toplama kampında öldürüldü. Schindler, fabrikasında çalışan işçilerin gaz odalarında öldürülmesini engellemek için fabrikasını Bohemya ve Moravya Protektorası'nda yer alan 'e taşımasına izin vermesi için Kraków-Płaszów toplama kampının komutanı SS-Hauptsturmführer Amon Göth'ü ikna etti. Göth'ün sekreteri Mietek Pemper, Yahudi Getto Polisi Marcel Goldberg tarafından verilen isimleri kullanarak, Ekim 1944'te Brünnlitz'e gelen 1200 Yahudi derledi (1.000 Schindler işçisi ve Julius Madritsch'in tekstil fabrikasından 200 mahkûm) ve yazıya geçirdi. Burada Schindler, ikna edici konuşmasıyla Yahudi çalışanlarını korumak için tüm hünerlerini kullanabilmiştir. Eric Silver'in The Book of Just ("Adilin Kitabı") kitabında bahsettiği bir olayda "İki Gestapo gelerek ofisine girdiler ve sahte Polonyalı kimlik belgelerine sahip beş kişilik bir ailenin teslim edilmelerini istediler. "İçeri girmelerinden üç saat sonra" dedi Schindler, 'iki sarhoş Gestapo, ellerinde mahkûmları ve talep ettikleri suçlayıcı dokümanlar olmadan ofisimden dışarı çıktı' dedi".
Schindler'in ayrıca gettodan dışarı çocuk kaçırarak Polonyalı rahibelere teslim ettiği ve rahibelerin çocukları Gestapo'dan sakladığı veya Polonyalı yetimler' olarak tanıttıkları da bilinmektedir. Plaszow'un kaptanı Amon Göth ile 700 Yahudi'nin yakındaki bir fabrika tesisine taşınmasını da ayarlamış, böylece Alman gardiyanların yaratabileceği tehlikeden uzaklaşmalarını sağlamıştır. Haziran ile Ekim 1942 arasında SS, gettoda bulunan 17 bin esirden 14 binini Belzec İmha Kampı'na yollamıştı. Schindler'in kurtardığı Yahudiler kurtulanların arasında çoğunluktadır. Schindler "karaborsacılık" ve "zimmete para geçirmeye katılma" şüpheleriyle iki kez tutuklanmıştı. Kaptan Amon Göth ve diğer SS subaylarının kanunen Reich'a ait olan para, mücevherat ve sanat eserleri gibi Yahudi mallarını kendileri için alıkoymalarına yardımcı olmuştu. Schindler bu malların satışında aracılık etmiş ve çalıntı malları alıkoymuştur. Her tutuklanmasından sonra genellikle rüşvet ile soruşturmayı engelleyerek serbest kalmayı başarmıştır. Kızıl Ordu'nun Auschwitz ve doğudaki diğer toplama kamplarının yakınlarına gelmesiyle SS kalan esirleri batıya doğru göndermeye başlamıştı. Schindler SS subaylarını ikna ederek 1100 Yahudi işçisinin Nazi işgali altındaki Çekoslovakya'da, dönemin Sudetanland eyaletinde yer alan Brněnec-Brünnlitz'e gönderilmesini sağlamış, bu sayede ölüm kamplarından kurtarmıştır. Brněnec'de bir diğer Yahudi fabrikasını aynı şekilde ele alarak 37 mm mühimmat bileşenleri üretmeye başlamıştır.
Harpten sonra
Schindler, İkinci Dünya Harbi'nin Avrupa kolundaki çatışmaların bitmesine dek işçilerinin öldürülmemesi için SS yetkililerine rüşvet vermeye devam etti ve bu süre zarfında tüm servetini işçileri için karaborsadan mal almak için harcadı. Harpten sonra yoksul bir durumda Regensburg, Batı Almanya'ya ve daha sonra Münih'e taşındı. Finansal durumu, Yahudi Komitesinden yardım almaya muhtaç olacak kadar kötüydü. 1948'de eşiyle birlikte Arjantin'e göç etti ve orada daha da kötü bir finansal duruma düştü. 1958'de Almanya'ya döndü ve bir seri başarısız iş girişiminde bulundu. Am Hauptbahnhof Nr. 4, Frankfurt am Main, Batı Almanya adresinde küçük bir apartmana yerleşti ve tekrar Yahudi Komitesinin yardımıyla bir çimento işletmesi kurmaya çalıştı, ama bu işi de yürütemedi ve 1961'de iflas etti.
Oskar Schindler Frankfurt, Batı Almanya'da 9 Ekim 1974'te 66 yaşında vefat etti. Ölümünden kısa bir süre önce Yahudi dostu Poldek Pfefferberg'e İsrail'de gömülmek istediğini vasiyet vermişti. Bunun nedenini ise, kurtardığı Yahudiler için "benim çocuklarım orada" diyerek belirtmiştir. Vasiyeti gerçekleştirilerek Kudüs, İsrail'deki Siyon Dağı'nda, bir Katolik mezarlığına gömüldü.
Schindler'in gerçek motivasyon sebebi net olarak bilinmemektedir, lakin yine de bu konuda "Benim için çalışan insanları tanıdım ... İnsanları tanıdığınızda, onlara karşı insan gibi davranırsınız" sözüyle, Yahudilerin Nazi Almanyası'nda insan sayılmaması fikrine karşı çıktığını belirtmiştir.
Mirası
1967'de Schindler, İsrail'de Holokost kurbanlarına adanmış Yad Vaşem anıtında, Yahudi Soykırımı sırasında Yahudilere yardım eden ve Yahudi olmayanları belirten "diğer uluslardan adil kişiler" arasında belirtilmişti. Bu anıtta ismi yer alanlar, çok büyük kişisel risk alarak Yahudileri kurtaran, Yahudi olmayan kişilerdir. Schindler'in anısına Yad Vaşem Anıtında bir ağaç dikilmiştir.
Schindler'in, Holokost'tan kurtulan tarafından anlatılan hikâyesi, Thomas Keneally'nin kitabı Schindler'in Gemisi romanının temelidir. Roman daha sonra Schindler'in Listesi olarak yeniden adlandırılmıştır ve bu kitap, 1993'te Schindler'in Listesi başlığıyla, Amerikan Yahudi yönetmen Steven Spielberg tarafından beyaz perdeye uyarlanmıştır. Filmde, Schindler Liam Neeson tarafından canlandırılmıştır. Neeson, bu filmdeki performansı ile En İyi Aktör kategorisinde Oskar adayı olmuş, filmse En İyi Film Ödülü'nü kazanmıştır. Spielberg'in filminin getirdiği ün, Schindler'i popüler kültüre taşıdı. Spielberg'in filmi, popüler kültürde Schindler'in bilinirliğinin temelini oluşturdu: kâr amaçlı, etik değerlere çok önem vermeyen bir endüstricinin, bir noktada verdiği sessiz ama bilinçli kararla tüm varlığını, gerektiğinde Nazilerin göz ardı etmesini sağlamak için bile olsa işçilerinin hayatlarını kurtarmaya harcamasının hikâyesi. Spielberg'in filmi sinematik sebeplerle orijinal hikâyeye kıyasla bazı farklılıklarla sahip olsa da, Schindler'in rolü tarihi hikâyelerin dramatizasyonunda nadir rastlanan bir sadakatle anlatılmıştır.
Schindler gerçekten varlığının çok büyük kısmını Yahudileri kurtarmak için harcamış, işçilerinin hayatlarını kurtarabilmek için politik itibarında ve ülkesinde yabancılaşmıştır. Fakat savaşın sonunda filmde anlatıldığı gibi tamamen parasız kalmamıştır. 1999 sonbaharında bir zamanlar Schindler'in arkadaşlarına ait olan bir evin tavan arasında bulunan bir çantada, Oskar Schindler'e ait 7000 doküman ve fotoğraf bulundu. Yerel gazete "Stuttgarter Zeitung" bu çantanın içindekileri inceledi. Daha sonra orijinal belgeler Yad Vaşem, İsrail'de bulunan 'ne, kopyaları ise Schindler'in eşi Emilie Schindler'e gönderildi. Bu belgeler arasında kurtardıklarının listesi ve Yahudileri çalışanlarını bırakmadan önce yaptığı konuşması da yer almaktaydı. Emilie'ye daha sonra €25 bin ödül gönderildi.
Ayrıca bakınız
Bibliyografi
Notlar
- ^ Schindler'in mezarı Sion Kapısı'nın yakınındaki otobüs parkına yakındır. Park alanına giden rampanın sonunda, sokağın karşısında mezarlığa giden bir kapı ve Schindler'in mezarının yerini gösteren bir tabela vardır. Mezar, girişin sağında yer alan el alçak terastadır. GPS koordinatı 711223 Doğu, 3517126 Kuzey, Bölge 36N'dir. (Enlem-boylam olarak 31.7701 Kuzey, 35.23042 Doğu). Yahudi olmamasına rağmen, genellikle minnettarlık göstermek için, Yahudi geleneğine uygun olarak mezarının üzerinde birçok taş bulunur.
Alıntılar
Kaynaklar
- Abramson, Alana (29 Temmuz 2013). . ABC News. 31 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2013.
- (1994). . The New York Times. 10 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2010.
- Brzoskwinia, Waldemar (19 Haziran 2008). . Gazeta Wyborcza (Lehçe). Kraków: Agora SA. 18 Nisan 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2013.
- Crowe, David M. (2004). Oskar Schindler: The Untold Account of His Life, Wartime Activities, and the True Story Behind the List. Cambridge, MA: Westview Press. ISBN .
- (2005). . New York: Penguin. ISBN .
- Good, Michael (2005). The Search For Major Plagge: The Nazi Who Saved Jews. Fordham: . ISBN .
- Goodman, Walter (1998). . The New York Times. 10 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2010.
- Keneally, Thomas (2007). Searching for Schindler: A Memoir. New York: Nan A. Talese. ISBN .
- Kepler, Adam W. (16 Ağustos 2013). "Schindler Letter Sells for Nearly $60,000". The New York Times. 22 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2013.
- Longerich, Peter (2010). Holocaust: The Nazi Persecution and Murder of the Jews. Oxford; New York: Oxford University Press. ISBN .
- (2010) [1997]. Steven Spielberg: A Biography. Jackson: University Press of Mississippi. ISBN .
- Roberts, Jack L. (1996). The Importance of Oskar Schindler. The Importance of biography series. San Diego: Lucent. ISBN .
- Rzepliñski, Andrzej (25 March 2004). (PDF). First International Expert Meeting on War Crimes, Genocide, and Crimes against Humanity. Lyon, France: International Criminal Police Organization – Interpol General Secretariat. 3 March 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2014.
- Saphir, Alexander Bodin (21 Ekim 2018). "The tip-off from a Nazi that saved my grandparents". BBC News. 22 Nisan 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Nisan 2019.
- Schindler, Emilie; (1997) [1996]. Where Light and Shadow Meet. New York; London: Norton. ISBN .
- Silver, Eric (1992). The Book of the Just: The Silent Heroes Who Saved Jews from Hitler. New York: Grove Press. ISBN .
- Smith, Emily (19 Temmuz 2013). "Schindler's list will be publicly auctioned – one of only four existing copies in the world". New York Post. 20 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Temmuz 2013.
- Staff (15 Haziran 2011). "Mietek Pemper". The Daily Telegraph. 26 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Temmuz 2013.
- Staff (6 Nisan 2009). "Schindler's List found in Sydney". BBC Online. BBC News. Agence France-Presse. 2 Eylül 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Temmuz 2013.
- Steinhouse, Herbert (April 1994). "The Real Oskar Schindler". Saturday Night. Andela Publishing. 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Haziran 2013.
- Thompson, Bruce, (Ed.) (2002). Oskar Schindler. People Who Made History. San Diego: Greenhaven Press. ISBN .
Dış bağlantılar
' hakkında daha fazla bilgi edinin | |
Commons'ta dosyalar | |
Vikisöz'de alıntılar |
- The Schindler Story 23 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . [Schindler Hikâyesi]
- Oskar and Emilie Schindler, Yad Vashem Memorial 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . [Oskar ve Emilie Schindler, Yad Vashem Anıtı]
- Oskar Schindler's list in Auschwitz.dk 12 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . [Oskar Schindler'in Auschwitz.dk sitesindeki listesi] 12 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- [Holokost Kurtarıcılar Bibliyografisi]
- Find-a-grave profile for Oskar Schindler 17 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . [Oskar Schindler'in mezarı]
- United States Holocaust Memorial Museum [Birleşik Devletler Holokost Anıt Müzesi - Oskar Schindler] 19 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Schindler'in listesinin gerçek fotoğrafları, Yad Vaşem sitesi 26 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Crowe 2004, ss. 2–7.
- ^ Schindler & Rosenberg 1997, ss. 4–6, 26.
- ^ a b Thompson 2002, s. 13.
- ^ Crowe 2004.
- ^ Crowe 2004, ss. 8–9.
- ^ Crowe 2004, s. 16.
- ^ Crowe 2004, s. 17.
- ^ Crowe 2004, s. 19.
- ^ [Kazimierz, Schindler'in Listesi çekildi]. Scrapbookpages.com (İngilizce). 1 Mart 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2008.
- ^ . Answers.com (İngilizce). 26 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2008.
- ^ [Bibi Meialonga, Oskar Schindler - Bir Uluslararası Dürüst] (İngilizce). 6 Ocak 2007. 6 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2008.
- ^ a b Martin, Douglas (15 Mart 2001). "Leopold Page, Who Promoted Story of Schindler, Dies at 87" (İngilizce). The New York Times. s. 1. 15 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2008.
- ^ a b c . New World Encyclopedia. 10 Şubat 2008. 4 Ekim 2015 tarihinde kaynağından (Ansiklopedi sayfası) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2008.
- ^ Silver, Eric (1994). ""The Few Who Disobeyed."". The Book of the Just: The Unsung Heroes Who Rescued Jews from Hitler (İngilizce). New York City: Grove Press. s. 147–154. D 804.3 .S55 1994.
- ^ Robinson, Plater. Schindler's List Teaching Guide. New Orleans, LA: Southern Institute for Education and Research at Tulane University, 1995.
- ^ (İngilizce). web.ukonline.co.uk. 29 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2008.
- ^ Bülow, Louis. (İngilizce). Oskarschindler.com. 18 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2008.
- ^ David M. Crowe, Oskar Schindler: The Untold Account of His Life, Wartime Activities, and the True Story Behind The List. Philadelphia: Westview Press, 2004 ().
- ^ Oskar Schindler 13 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- ^ a b Raven, Greg (1994). "'Schindler's List:' A review". Movie Review (İngilizce). Institute for Historical Review. 16 Aralık 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2008.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Oskar Schindler SUO Almanca telaffuz ˈɔs kaʁ ˈʃɪnd lɐ dinle 28 Nisan 1908 9 Ekim 1974 Holokost sirasinda isgal altindaki Polonya daki 1200 Yahudi yi Bohemya ve Moravya Protektorasi ndaki emaye ve muhimmat fabrikalarinda istihdam ederek yasamlarini kurtarmis Nazi Partisi uyesi bir Alman sanayiciydi Bu davranisindan oturu 1993 te Yad Vasem de Israil tarafindan Uluslararasi Durustler Madalyasi ile onurlandirildi Oskar SchindlerDogum28 Nisan 1908 Zwittau Moravya Avusturya MacaristanOlum9 Ekim 1974 66 yasinda Hildesheim Asagi Saksonya Bati AlmanyaDefin yeriSiyon Dagi Kudus Israil 31 46 13 N 35 13 50 E 31 770164 K 35 230423 D 31 770164 35 230423MilliyetAlmanMeslekSanayiciTaninma nedeniIkinci Dunya Harbi sirasinda Yahudilere yardim ettiSiyasi partiSudeten Alman Partisi 1935 1939 Nazi Partisi 1939 1945 DinKatolik KilisesiEvlilikEmilie Schindler e 1928 o 1974 Cocuk lar Emily Schlegel Oskar Schlegel Jr Ebeveyn ler Franziska Luser anne Hans Schindler baba OdullerUluslararasi Durustler Madalyasi 1993 Israil tarafindan Schindler 1982 de yayimlanan roman Schindler in Gemisi nde ve ayni romanin sinema filmi uyarlamasi olan 1993 Schindler in Listesi nde baslangicta motivasyon kaynagi kar olan fakat daha sonra Yahudi calisanlarinin hayatini kurtarmak icin olaganustu inisiyatif alan azim cesaret ve ozveri gosteren bir oportunist olarak yansitildi Zwittau Moravya da buyuyen Schindler Nazi Almanyasinin askeri istihbarat servisi Abwehr e katilana kadar cesitli mesleklerde calisti 1939 da Nazi Partisine katildi Ikinci Dunya Harbi ni baslatan Polonya Seferi nin ardindan Schindler Naziler icin bilgi topladigi Polonya da misyon yurutmeye devam etti 1939 da Schindler gettolara gonderilecek olan Yahudi isletmecilerden aldigi parayla Krakow da bir emaye fabrikasi satin aldi ve calisan sayisinin zirveye ulastigi 1944 te fabrika yaklasik 1100 kadari Yahudi olan toplam 1750 isciye istihdam sagladi Abwehr ile olan baglantilarinin getirdigi avantajlar nedeniyle Schindler Yahudi iscilerin fabrikasinda calismaya devam etmesini ve boylece Nazi toplama kamplarina gonderilmemesini sagladi Harbin sona ermesinin ardindan yeni kurulan Bati Almanya ya yerlesti Savas zamani yaptigi harcamalar icin kismi bir geri odeme aldiktan sonra esi Emilie Schindler le birlikte bahcivanlik yapacaklari Arjantin e tasindi 1958 de esiyle bosandilar ve Schindler Almanya ya geri dondu Tum mal varligini kaybetmis Schindler burada hayatlarini kurtardigi Yahudilerden gelen finansal desteklerle yasamini surdurdu 9 Ekim 1974 te Hildesheim de yasamini yitirdi ve vasiyeti uzerine Kudus teki Siyon Daginda bulunan Katolik Mezarligina defnedildi BiyografiIlk yillari ve egitimi Schindler 28 Nisan 1908 de Avusturya Macaristan in Moravya bolgesine bagli Zwittau da Katolik bir Alman ailenin oglu olarak dunyaya geldi Babasi tarim makinesi isletmesinin sahibi olan bay Johann Hans Schindler ve annesiyse bayan Franziska Fanny Schindler di nee Luser Ilkogretim egitiminin ardindan teknik egitim veren bir liseye kayit edildi ama karnesi uzerinde hile yaptigi iddiasiyla 1924 te okuldan atildi baska bir liseden mezun oldu Universite egitimi almayi ve farkli deneyimler yasamayi cok isteyen genc Schindler universiteye secilebilmek icin girmesi gereken imtihan olan Abitur a girmedi Bunun yerine soforluk ve makine egitimi de dahil olmak uzere Brno da cesitli kurslar aldi ve uc yil babasi icin calisti Gencliginden beri motosiklet hayrani olan Schindler 250 CC lik bir Moto Guzzi markali yaris motosikleti satin aldi ve birkac yil boyunca dag yarislarinda rekreasyonel olarak yaristi 6 Mart 1928 de Maletinli Sudeten Almani bir ciftci kizi olan Emilie Pelzl 1907 2001 ile evlendi Daha sonra Schindler in anne ve babasinin bulundugu binaya tasindilar ve sonraki yedi yil boyunca ust katta ikamet ettiler Evlendikten sonra Schindler babasi icin calismayi birakti Moravian Electrotechnic te bir pozisyonda yer aldi ve bir surucu kursunda yoneticilik yapti Cek Ordusuna bagli 31 inci Tabur un 10 uncu Piyade Alayi nda kidemsiz onbasi rutbesine yukseldigi 18 aylik bir gorevden sonra Schindler kisa bir sure sonra iflas edecek olan Moravian Electrotechnic e geri dondu Babasinin tarim makineleri isi ayni anda kapandi ve bu durum Schindler in bir yil boyunca issiz kalmasina yol acti 1931 de Prag da yer alan Jaroslav Simek Bank ta ise basladi ve burada 1938 e kadar calisti Schindler 1931 ve 1932 de halka acik alanlarda sarhos olarak gezdigi icin birkac kez tutuklandi Ayrica bu sure zarfinda okul arkadasi Aurelie Schlegel ile bir iliskisi oldu Ondan 1933 te Emily adinda bir kizi ve 1935 te Oskar Jr adinda bir oglu oldu Schindler daha sonra Oskar Jr in oglu olmadigini iddia etti Alkolik babasi 1935 te karisini Schindler in annesini terk etti Schinler in annesi birkac ay sonra suregelen bir hastaliktan oturu oldu Abwehr icin casusluk Schindler 1935 te Sudeten Alman Partisine katildi Cekoslovakya vatandasi olmasina ragmen Schindler 1936 da Nazi Almanyasinin askeri istihbarat servisi Abwehr icin casus oldu 1938 de Cekoslovakya nin Almanlar tarafindan isgal edilmesinden once Nazi hukumeti adina demiryollari ve askeri hareketlilikler hakkinda bilgi topladi Breslau merkezli Abwehrstelle II Komando VIII e atandi Casusluk suclamalariyla Cekoslovak hukumeti tarafindan tutuklandi ve daha sonra Cek polisine paraya ihtiyaci oldugu icin bunu yaptigini soyledi 1938 deki Munih Anlasmasi hukumlerince serbest birakildi Ikinci Dunya Savasi nda Schindler in Brnenec teki fabrikasi 2004Schindler in Yahudi calisanlari siraladigi listesi Schindler firsatlari degerlendiren bir is adami olarak 1939 daki Polonya isgalinin yaratacagi is olanaklarini goren bircok kisiden biriydi Schindler Nazi Almanyasi nin anti semitik politikalari dahilinde Yahudi sanayici Nathan Wurzel in Krakow daki bir fabrikasinin sahibi oldu Schindler Wurzel in tavsiyesine uyarak fabrikasinin adini Deutsche Emaillewaren Fabrik veya DEF yapti ve emaye esya uretmeye koyuldu Yahudi muhasebeci Itzhak Stern in yardimiyla 1000 civarinda Yahudi isciyi fabrikasinda calistirmaya basladi Stern ve Schindler ilk tanistiklarinda Schindler elini uzatmis fakat Stern sikmamistir Schindler sebebini sordugunda Yahudi oldugunu soylemis ve bir Yahudi nin bir Alman in elinin sikmasinin yasak oldugunu soylemistir Schindler in cevabiysa Almanca bir argo terim olan Scheisse Lanet olsun olmustur Ilk baslarda Schindler in ana motivasyonu para olmustur parali Yahudi yatirimcilari korumustur Fakat daha sonralari tum iscilerini durumun parasal maliyetini dusunmeden korumaya baslamistir Ornegin bircok defa fabrika islerinden anlamayan Yahudi okul ogretmenlerinin muzisyenlerin yazarlarin edebiyatcilarin bu isi gercekten yapabileceklerini soyleyerek calismalarini onaylatmistir Iscilerine zarar verilmesi Schindler in sikayetlere ve hukumetten tazminat taleplerine yol acmistir 1942 de Krakow Gettosu na yapilan akina sahitlik eden Schindler askerlerin burada yasayanlari toplayip Krakow Plaszow toplama kampina nakliyat icin hazirlamasini da gormustur SS en dogudaki toplama kamplarini kapatmaya ve kalan mahkumlari batiya dogru sinir disi etmeye baslamisti Bircogu Auschwitz ve Gross Rosen toplama kampinda olduruldu Schindler fabrikasinda calisan iscilerin gaz odalarinda oldurulmesini engellemek icin fabrikasini Bohemya ve Moravya Protektorasi nda yer alan e tasimasina izin vermesi icin Krakow Plaszow toplama kampinin komutani SS Hauptsturmfuhrer Amon Goth u ikna etti Goth un sekreteri Mietek Pemper Yahudi Getto Polisi Marcel Goldberg tarafindan verilen isimleri kullanarak Ekim 1944 te Brunnlitz e gelen 1200 Yahudi derledi 1 000 Schindler iscisi ve Julius Madritsch in tekstil fabrikasindan 200 mahkum ve yaziya gecirdi Burada Schindler ikna edici konusmasiyla Yahudi calisanlarini korumak icin tum hunerlerini kullanabilmistir Eric Silver in The Book of Just Adilin Kitabi kitabinda bahsettigi bir olayda Iki Gestapo gelerek ofisine girdiler ve sahte Polonyali kimlik belgelerine sahip bes kisilik bir ailenin teslim edilmelerini istediler Iceri girmelerinden uc saat sonra dedi Schindler iki sarhos Gestapo ellerinde mahkumlari ve talep ettikleri suclayici dokumanlar olmadan ofisimden disari cikti dedi Schindler in ayrica gettodan disari cocuk kacirarak Polonyali rahibelere teslim ettigi ve rahibelerin cocuklari Gestapo dan sakladigi veya Polonyali yetimler olarak tanittiklari da bilinmektedir Plaszow un kaptani Amon Goth ile 700 Yahudi nin yakindaki bir fabrika tesisine tasinmasini da ayarlamis boylece Alman gardiyanlarin yaratabilecegi tehlikeden uzaklasmalarini saglamistir Haziran ile Ekim 1942 arasinda SS gettoda bulunan 17 bin esirden 14 binini Belzec Imha Kampi na yollamisti Schindler in kurtardigi Yahudiler kurtulanlarin arasinda cogunluktadir Schindler karaborsacilik ve zimmete para gecirmeye katilma supheleriyle iki kez tutuklanmisti Kaptan Amon Goth ve diger SS subaylarinin kanunen Reich a ait olan para mucevherat ve sanat eserleri gibi Yahudi mallarini kendileri icin alikoymalarina yardimci olmustu Schindler bu mallarin satisinda aracilik etmis ve calinti mallari alikoymustur Her tutuklanmasindan sonra genellikle rusvet ile sorusturmayi engelleyerek serbest kalmayi basarmistir Kizil Ordu nun Auschwitz ve dogudaki diger toplama kamplarinin yakinlarina gelmesiyle SS kalan esirleri batiya dogru gondermeye baslamisti Schindler SS subaylarini ikna ederek 1100 Yahudi iscisinin Nazi isgali altindaki Cekoslovakya da donemin Sudetanland eyaletinde yer alan Brnenec Brunnlitz e gonderilmesini saglamis bu sayede olum kamplarindan kurtarmistir Brnenec de bir diger Yahudi fabrikasini ayni sekilde ele alarak 37 mm muhimmat bilesenleri uretmeye baslamistir Harpten sonra Schindler in kabri Schindler Ikinci Dunya Harbi nin Avrupa kolundaki catismalarin bitmesine dek iscilerinin oldurulmemesi icin SS yetkililerine rusvet vermeye devam etti ve bu sure zarfinda tum servetini iscileri icin karaborsadan mal almak icin harcadi Harpten sonra yoksul bir durumda Regensburg Bati Almanya ya ve daha sonra Munih e tasindi Finansal durumu Yahudi Komitesinden yardim almaya muhtac olacak kadar kotuydu 1948 de esiyle birlikte Arjantin e goc etti ve orada daha da kotu bir finansal duruma dustu 1958 de Almanya ya dondu ve bir seri basarisiz is girisiminde bulundu Am Hauptbahnhof Nr 4 Frankfurt am Main Bati Almanya adresinde kucuk bir apartmana yerlesti ve tekrar Yahudi Komitesinin yardimiyla bir cimento isletmesi kurmaya calisti ama bu isi de yurutemedi ve 1961 de iflas etti Oskar Schindler Frankfurt Bati Almanya da 9 Ekim 1974 te 66 yasinda vefat etti Olumunden kisa bir sure once Yahudi dostu Poldek Pfefferberg e Israil de gomulmek istedigini vasiyet vermisti Bunun nedenini ise kurtardigi Yahudiler icin benim cocuklarim orada diyerek belirtmistir Vasiyeti gerceklestirilerek Kudus Israil deki Siyon Dagi nda bir Katolik mezarligina gomuldu Schindler in gercek motivasyon sebebi net olarak bilinmemektedir lakin yine de bu konuda Benim icin calisan insanlari tanidim Insanlari tanidiginizda onlara karsi insan gibi davranirsiniz sozuyle Yahudilerin Nazi Almanyasi nda insan sayilmamasi fikrine karsi ciktigini belirtmistir Mirasi1967 de Schindler Israil de Holokost kurbanlarina adanmis Yad Vasem anitinda Yahudi Soykirimi sirasinda Yahudilere yardim eden ve Yahudi olmayanlari belirten diger uluslardan adil kisiler arasinda belirtilmisti Bu anitta ismi yer alanlar cok buyuk kisisel risk alarak Yahudileri kurtaran Yahudi olmayan kisilerdir Schindler in anisina Yad Vasem Anitinda bir agac dikilmistir Schindler in Holokost tan kurtulan tarafindan anlatilan hikayesi Thomas Keneally nin kitabi Schindler in Gemisi romaninin temelidir Roman daha sonra Schindler in Listesi olarak yeniden adlandirilmistir ve bu kitap 1993 te Schindler in Listesi basligiyla Amerikan Yahudi yonetmen Steven Spielberg tarafindan beyaz perdeye uyarlanmistir Filmde Schindler Liam Neeson tarafindan canlandirilmistir Neeson bu filmdeki performansi ile En Iyi Aktor kategorisinde Oskar adayi olmus filmse En Iyi Film Odulu nu kazanmistir Spielberg in filminin getirdigi un Schindler i populer kulture tasidi Spielberg in filmi populer kulturde Schindler in bilinirliginin temelini olusturdu kar amacli etik degerlere cok onem vermeyen bir endustricinin bir noktada verdigi sessiz ama bilincli kararla tum varligini gerektiginde Nazilerin goz ardi etmesini saglamak icin bile olsa iscilerinin hayatlarini kurtarmaya harcamasinin hikayesi Spielberg in filmi sinematik sebeplerle orijinal hikayeye kiyasla bazi farkliliklarla sahip olsa da Schindler in rolu tarihi hikayelerin dramatizasyonunda nadir rastlanan bir sadakatle anlatilmistir Schindler gercekten varliginin cok buyuk kismini Yahudileri kurtarmak icin harcamis iscilerinin hayatlarini kurtarabilmek icin politik itibarinda ve ulkesinde yabancilasmistir Fakat savasin sonunda filmde anlatildigi gibi tamamen parasiz kalmamistir 1999 sonbaharinda bir zamanlar Schindler in arkadaslarina ait olan bir evin tavan arasinda bulunan bir cantada Oskar Schindler e ait 7000 dokuman ve fotograf bulundu Yerel gazete Stuttgarter Zeitung bu cantanin icindekileri inceledi Daha sonra orijinal belgeler Yad Vasem Israil de bulunan ne kopyalari ise Schindler in esi Emilie Schindler e gonderildi Bu belgeler arasinda kurtardiklarinin listesi ve Yahudileri calisanlarini birakmadan once yaptigi konusmasi da yer almaktaydi Emilie ye daha sonra 25 bin odul gonderildi Ayrica bakinizSchindlerjuden Wilm Hosenfeld Albert Goring Raoul WallenbergBibliyografiNotlar Schindler in mezari Sion Kapisi nin yakinindaki otobus parkina yakindir Park alanina giden rampanin sonunda sokagin karsisinda mezarliga giden bir kapi ve Schindler in mezarinin yerini gosteren bir tabela vardir Mezar girisin saginda yer alan el alcak terastadir GPS koordinati 711223 Dogu 3517126 Kuzey Bolge 36N dir Enlem boylam olarak 31 7701 Kuzey 35 23042 Dogu Yahudi olmamasina ragmen genellikle minnettarlik gostermek icin Yahudi gelenegine uygun olarak mezarinin uzerinde bircok tas bulunur Alintilar Kaynaklar Abramson Alana 29 Temmuz 2013 ABC News 31 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Temmuz 2013 1994 The New York Times 10 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mayis 2010 Brzoskwinia Waldemar 19 Haziran 2008 Gazeta Wyborcza Lehce Krakow Agora SA 18 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Haziran 2013 Crowe David M 2004 Oskar Schindler The Untold Account of His Life Wartime Activities and the True Story Behind the List Cambridge MA Westview Press ISBN 978 0 465 00253 5 2005 New York Penguin ISBN 978 0 14 303790 3 Good Michael 2005 The Search For Major Plagge The Nazi Who Saved Jews Fordham ISBN 0 8232 2440 6 Goodman Walter 1998 The New York Times 10 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mayis 2010 Keneally Thomas 2007 Searching for Schindler A Memoir New York Nan A Talese ISBN 978 0 385 52617 3 Kepler Adam W 16 Agustos 2013 Schindler Letter Sells for Nearly 60 000 The New York Times 22 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2013 Longerich Peter 2010 Holocaust The Nazi Persecution and Murder of the Jews Oxford New York Oxford University Press ISBN 978 0 19 280436 5 2010 1997 Steven Spielberg A Biography Jackson University Press of Mississippi ISBN 978 1 60473 836 0 Roberts Jack L 1996 The Importance of Oskar Schindler The Importance of biography series San Diego Lucent ISBN 1 56006 079 4 Rzeplinski Andrzej 25 March 2004 PDF First International Expert Meeting on War Crimes Genocide and Crimes against Humanity Lyon France International Criminal Police Organization Interpol General Secretariat 3 March 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 31 Aralik 2014 Saphir Alexander Bodin 21 Ekim 2018 The tip off from a Nazi that saved my grandparents BBC News 22 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Nisan 2019 Schindler Emilie 1997 1996 Where Light and Shadow Meet New York London Norton ISBN 0 393 04123 9 Silver Eric 1992 The Book of the Just The Silent Heroes Who Saved Jews from Hitler New York Grove Press ISBN 978 0 297 81245 6 Smith Emily 19 Temmuz 2013 Schindler s list will be publicly auctioned one of only four existing copies in the world New York Post 20 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Temmuz 2013 Staff 15 Haziran 2011 Mietek Pemper The Daily Telegraph 26 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Temmuz 2013 Staff 6 Nisan 2009 Schindler s List found in Sydney BBC Online BBC News Agence France Presse 2 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Temmuz 2013 Steinhouse Herbert April 1994 The Real Oskar Schindler Saturday Night Andela Publishing 6 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Haziran 2013 Thompson Bruce Ed 2002 Oskar Schindler People Who Made History San Diego Greenhaven Press ISBN 0 7377 0894 8 Dis baglantilarVikipedi nin kardes projelerinden hakkinda daha fazla bilgi edininCommons ta dosyalarVikisoz de alintilarThe Schindler Story 23 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Schindler Hikayesi Oskar and Emilie Schindler Yad Vashem Memorial 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Oskar ve Emilie Schindler Yad Vashem Aniti Oskar Schindler s list in Auschwitz dk 12 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Oskar Schindler in Auschwitz dk sitesindeki listesi 12 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Holokost Kurtaricilar Bibliyografisi Find a grave profile for Oskar Schindler 17 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Oskar Schindler in mezari United States Holocaust Memorial Museum Birlesik Devletler Holokost Anit Muzesi Oskar Schindler 19 Temmuz 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Schindler in listesinin gercek fotograflari Yad Vasem sitesi 26 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Crowe 2004 ss 2 7 Schindler amp Rosenberg 1997 ss 4 6 26 a b Thompson 2002 s 13 Crowe 2004 Crowe 2004 ss 8 9 Crowe 2004 s 16 Crowe 2004 s 17 Crowe 2004 s 19 Kazimierz Schindler in Listesi cekildi Scrapbookpages com Ingilizce 1 Mart 2000 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mart 2008 Answers com Ingilizce 26 Subat 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mart 2008 Bibi Meialonga Oskar Schindler Bir Uluslararasi Durust Ingilizce 6 Ocak 2007 6 Ocak 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mart 2008 a b Martin Douglas 15 Mart 2001 Leopold Page Who Promoted Story of Schindler Dies at 87 Ingilizce The New York Times s 1 15 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mart 2008 a b c New World Encyclopedia 10 Subat 2008 4 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Ansiklopedi sayfasi arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2008 Silver Eric 1994 The Few Who Disobeyed The Book of the Just The Unsung Heroes Who Rescued Jews from Hitler Ingilizce New York City Grove Press s 147 154 D 804 3 S55 1994 Robinson Plater Schindler s List Teaching Guide New Orleans LA Southern Institute for Education and Research at Tulane University 1995 Ingilizce web ukonline co uk 29 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Nisan 2008 Bulow Louis Ingilizce Oskarschindler com 18 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2008 David M Crowe Oskar Schindler The Untold Account of His Life Wartime Activities and the True Story Behind The List Philadelphia Westview Press 2004 ISBN 0 8133 3375 X Oskar Schindler 13 Aralik 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce a b Raven Greg 1994 Schindler s List A review Movie Review Ingilizce Institute for Historical Review 16 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2008