Parasempatik sinir sistemi, sempatik sinir sistemi ile birlikte periferik sinir sisteminin bir parçası olan otonom sinir sistemini oluşturan anatomik yapıdır. (Enterik sinir sistemi artık kendi bağımsız refleks aktivitesi nedeniyle otonom sinir sisteminden ayrı düşünülmektedir.) Otonom sinir sistemi, vücudun bilinçsiz hareketlerini düzenlemekten sorumludur. Parasempatik sistem, vücut dinlenirken; özellikle cinsel uyarılma, tükürük salgılama, gözyaşı salgılama, idrara çıkma, sindirim ve dışkılama dahil olmak üzere yemekten sonra meydana gelen "dinlen ve sindir" veya "beslen ve üre" faaliyetlerinin uyarılmasından sorumludur. Eylemleri, "savaş ya da kaç" tepkisi ile ilişkili aktiviteleri uyarmaktan sorumlu olan sempatik sinir sistemine tamamlayıcı olarak tanımlanmaktadır.
Parasempatik sinir sistemi | |
---|---|
Latince isim | pars parasympathica |
Sistem | Otonom sinir sistemi |
Tanımlayıcılar | |
Microsoft Academic | 2780761756 |
MeSH | D010275 |
TA | 6661 |
FMA | 9907 |
Parasempatik sinir sisteminin sinir lifleri, merkezi sinir sisteminden kaynaklanır. Spesifik sinirler arasında birkaç kraniyal sinir, özellikle okülomotor sinir, fasiyal sinir, glossofaringeal sinir ve vagus siniri bulunur. Genellikle olarak adlandırılan sakrumdaki üç spinal sinir (S2-4) de parasempatik sinirler olarak işlev görür.
Konumu nedeniyle parasempatik sistem, genellikle "torako-lomber çıkışlı" olduğu söylenen sempatik sinir sisteminin aksine "kranio-sakral çıkışlı" olarak adlandırılır.
İşleyiş
Parasempatik sinir sisteminin nörotransmitteri asetilkolindir (ACh). Parasempatik sinir sistemi vücut hareketsiz halde iken devreye girer. Bu evrede aktif durumdadır. Sinir-kas kavşağında kasın uyarıyı alması için ACh salınır. Salınan ACh kastaki reseptörü uyararak, uyarıyı aktif duruma getirecek olayları tetikler (Ca salınımını arttırmak, kastaki mitokondriyi çalıstırmak gibi) böylece kas innerve edilir (uyarılır).[]
Vücut olaylarında yavaşlatıcı etkiye sahiptir. Kan basıncını, kalp atış hızını, kan şekerini düşürür. İdrar kesesini daraltır. Gözbebeğini küçültür. Akciğer alveollerini daraltır.Tükürük ve bağırsak salgıları ile bağırsak hareketlerini artırır . Diğer vücut salgılarında olduğu gibi tükürük salgısını artırır.
Kaynakça
- ^ Langley, John Newport (1921). The Autonomic Nervous System. Cambridge: Heffer. ss. 10. ISBN .
- ^ Pocock, Gillian (2006). Human Physiology (3. bas.). Oxford University Press. ss. 63-64. ISBN .
- ^ McCorry, LK (15 Ağustos 2007). "Physiology of the autonomic nervous system". American Journal of Pharmaceutical Education. 71 (4): 78. doi:10.5688/aj710478. (PMC) 1959222 $2. (PMID) 17786266.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Parasempatik sinir sistemi sempatik sinir sistemi ile birlikte periferik sinir sisteminin bir parcasi olan otonom sinir sistemini olusturan anatomik yapidir Enterik sinir sistemi artik kendi bagimsiz refleks aktivitesi nedeniyle otonom sinir sisteminden ayri dusunulmektedir Otonom sinir sistemi vucudun bilincsiz hareketlerini duzenlemekten sorumludur Parasempatik sistem vucut dinlenirken ozellikle cinsel uyarilma tukuruk salgilama gozyasi salgilama idrara cikma sindirim ve diskilama dahil olmak uzere yemekten sonra meydana gelen dinlen ve sindir veya beslen ve ure faaliyetlerinin uyarilmasindan sorumludur Eylemleri savas ya da kac tepkisi ile iliskili aktiviteleri uyarmaktan sorumlu olan sempatik sinir sistemine tamamlayici olarak tanimlanmaktadir Parasempatik sinir sistemiLatince isimpars parasympathicaSistemOtonom sinir sistemiTanimlayicilarMicrosoft Academic2780761756MeSHD010275TA6661FMA9907Otonom sinir sistemi innervasyonu parasempatik kraniosakral sistemleri mavi olarak gosterir Parasempatik sinir sisteminin sinir lifleri merkezi sinir sisteminden kaynaklanir Spesifik sinirler arasinda birkac kraniyal sinir ozellikle okulomotor sinir fasiyal sinir glossofaringeal sinir ve vagus siniri bulunur Genellikle olarak adlandirilan sakrumdaki uc spinal sinir S2 4 de parasempatik sinirler olarak islev gorur Konumu nedeniyle parasempatik sistem genellikle torako lomber cikisli oldugu soylenen sempatik sinir sisteminin aksine kranio sakral cikisli olarak adlandirilir IsleyisParasempatik sinir sisteminin norotransmitteri asetilkolindir ACh Parasempatik sinir sistemi vucut hareketsiz halde iken devreye girer Bu evrede aktif durumdadir Sinir kas kavsaginda kasin uyariyi almasi icin ACh salinir Salinan ACh kastaki reseptoru uyararak uyariyi aktif duruma getirecek olaylari tetikler Ca salinimini arttirmak kastaki mitokondriyi calistirmak gibi boylece kas innerve edilir uyarilir kaynak belirtilmeli Vucut olaylarinda yavaslatici etkiye sahiptir Kan basincini kalp atis hizini kan sekerini dusurur Idrar kesesini daraltir Gozbebegini kucultur Akciger alveollerini daraltir Tukuruk ve bagirsak salgilari ile bagirsak hareketlerini artirir Diger vucut salgilarinda oldugu gibi tukuruk salgisini artirir Kaynakca Langley John Newport 1921 The Autonomic Nervous System Cambridge Heffer ss 10 ISBN 9781152710191 Pocock Gillian 2006 Human Physiology 3 bas Oxford University Press ss 63 64 ISBN 978 0 19 856878 0 McCorry LK 15 Agustos 2007 Physiology of the autonomic nervous system American Journal of Pharmaceutical Education 71 4 78 doi 10 5688 aj710478 PMC 1959222 2 PMID 17786266