Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tsihisdziri (Gürcüce: ციხისძირი) Gürcistan'a bağlı Acara Özerk Cumhuriyeti'nin Kobuleti belediyesinde yer alan, Karadeniz sahilindeki bir köydür. Kobuleti kentinin 8 km güneyinde konumlanmıştır. Tsihisdziri, arkeolojik sit alanı ve Geç Antik Çağ döneminden kalma bir müstahkem kentin kalıntılarına ev sahipliği yapıyor. Romalı tarihçilerin genel görüşü bu kentin Lazika'daki antik Petra kenti olduğu yönündedir.
| Tsihisdziri ციხისძირი | |
|---|---|
Köy | |
 | |
Koordinatlar: 41°45′43″K 41°45′14″D / 41.76194°K 41.75389°D | |
| Ülke | Gürcistan |
| Özerk cumhuriyet | Acara Özerk Cumhuriyeti |
| Belediye |  Kobuleti |
| Rakım | 75 m |
| Nüfus (2014) | |
| • Toplam | 2,472 |
| Zaman dilimi | |
Arkeoloji
İnsan yapımı eserler
Günümüzde bir köye ev sahipliği yapan Tsihisdziri bölgesi, Karadeniz'in kayalık sahil şeridinde bulunmaktadır. Sahanın sistematik arkeolojik incelemesi 1962 yılında başlamış ve farklı dönemlerden kalma çeşitli eserler bulunmuştur. Bulunan en eski eser, Geç Tunç Çağı'ndan kalmadır. O dönemde bölgede Kolhis kültürü görülmekteydi. Tsihisdziri'nin kuzeyi Bobokvati'de, sahil şeridine yaklaşık 200 metre uzaklıkta, MÖ. 8. yüzyıla tarihlenen kum tepeleri ortaya çıkarılmıştır. Sonraki yüzyıllarda, Doğu Karadeniz kıyısı boyunca bir dizi antik Yunan kolonisi kurulmuştur. Tsihisdziri'de bir Yunan kolonisinin var olduğuna dair edebi bir kanıt yoktur, ancak arkeolojik kazılar Amfora bölgesindeki yetişkinlerin ve çocukların MÖ. 5. yüzyıldan kalma mezarlarını ortaya çıkarmıştır. Ortaya çıkarılan eserlerin arasında Korinth tipi Attik skyphos ve Haimon ressamının çizdiği lekythos bulunur. Bu eserler yaklaşık olarak MS. 470'li yıllara dayanır.
MS 3. yüzyıldan kalma, altın takılar, gümüş ve bronz kaplar, boncuklar ve madeni paralardan oluşan koleksiyon veya günümüzdeki adıyla Tsihisdziri hazinesi 1907 yılında bulundu. Sonrasında Rusya'nın Sankt-Peterburg şehrindeki Ermitaj Müzesi'ne gönderildi. Koleksiyonun parçalarından biri de sakallı bir adam olarak tasvir edilen Roma imparatoru Lucius Verus'un kaya kristalinden yapılmış intaglio'sudur: Görüntünün saydam malzemeden görülmesini sağlamak için tasarım yaldızlanmış ve taş cilalanmıştır. Bu bölgedeki Romalı varlığı, Tsihisdziri kalıntılarında bulunan büyük bir tuğla ile de kanıtlanmıştır. Tuğlanın Fasis'teki bir Roma askeri atölyesinde yapıldığı ve güneye gönderildiği düşünülmektedir. Üzerinde yazanlar VEX[illatio]FA[siana] şeklinde yorumlanmış olan tuğla, günümüzde Gürcistan'ın başkenti Tiflis'teki Janashia Müzesi'nde sergilenmektedir.
Mimari
İki sahil tepesinde bulunan Tsihisdziri kalesi, çift duvarlarla birbirine bağlanmıştır. Kalenin topraklarının toplam alanı 1.5 hektardır, 6. yüzyıldan kalma üç nefli bazilikanın kalıntıları ise 33X17.80 metrekarelik alan kaplamaktadır. Narteks, apsis, döşeme mozaiği ve diğer iki kilisenin kalıntıları bu ölçümlere dahildir. Kiliselerden biri Hristiyanlık döneminden diğeri ise Orta Çağ döneminden kalmadır. Bazilikaya yakın bir yerde, 6. yüzyıldan kalma bir banyo (9.5X6.5 m) ve su sarnıcı bulunmaktadır. Kalenin kuzeyinde bir kentsel yerleşimin ve yüzlerce mezarın kalıntısı bulunmaktadır. Bu yapıların tarihleri Geç Antik Çağ ve Orta Çağ arasında değişmektedir.
Tarihi
Romalı tarihçilerin genel görüşü, Tsihisdziri'nin Romalıların kale-şehir olarak kullandıkları Petra kenti olduğu yönündedir. Petra kenti, Sasaniler ve Bizanslılar arasında kenti almak için gerçekleşen bir dizi savaştan sonra İmparator I. Justinianus'un emriyle 535’te kuruldu. Petra 16 yıl sonra, tekrar Sasanilerin hedefi haline gelmesin diye, Romalılar tarafından 551'de yıkıldı. Gürcü bilgin Prens Vakhushti'nin 1745 yılında coğrafya kitabında bölgenin, küçük Kobuleti'nin yakınlarında bulunduğu ve önemini korumaya devam ettiği yazar. Bölgenin o zamanki adı şeytan kalesidir (ts'ikhe k'ajet'isa).
Vakhushti'nin döneminde, köy Osmanlı egemenliği altındaydı. 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında, Tsihisdziri, Osmanlı kontrolündeki Acara ve Rusların kontrolündeki Guria arasında kalarak sınır yerleşimlerinden biri konumundaydı. 1829 Eylülünde, Gürcü kökenli Müslüman Osmanlı komutanı Ahmed Paşa, Rus general Karl Hesse tarafından yapılan istila girişimini engellemiştir.93 Harbi sırasında, Osmanlı ordusu Tsihisdziri tepelerini büyük ölçüde güçlendirdi. Bu güçlendirmeler, 12 Nisan 1877 ve 18 Ocak 1878 tarihlerinde Rusya'nın Tsihisdziri'yi ele geçirme ve Batum yolunda ilerleme teşebbüslerini başarıyla engelledi. Bununla birlikte, savaşın genelinde gerçekleşen nihai bir yenilgi, Osmanlıları Acara'yı Rusya'ya bırakmaya zorladı. Sovyetler Birliği döneminde, Tsihisdziri, Gürcistan'ın güneybatısındaki sahil beldelerinden biri haline geldi ve bugün bile yaz aylarında bölgeye gelen ziyaretçiler Tsihisdziri'nin tadını çıkarmaya devam ediyor.
Nüfus
2014 nüfus sayımına göre, Tsihisdziri'nin nüfusu 2,472 kişidir. Nüfusun çoğunluğu (%97) Gürcüdür.
| Nüfus | 2002 sayımı | 2014 sayımı |
|---|---|---|
| Toplam | 2,253 | 2,472 |
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ a b c "Population Census 2014: Number of Population by Administrative-Territorial Units and sex". National Statistics Office of Georgia. 29 Mart 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2016.
- ^ a b c Gamkrelidze et al. 2013, ss. 589-591.
- ^ Braund 1994, s. 117.
- ^ Tsetskhladze 1999, s. 80.
- ^ Odisheli 2013, s. 150.
- ^ Odisheli 2013, s. 149.
- ^ Khoshtaria 2013, s. 367.
- ^ Mania & Natsvlishvili 2013, ss. 279-280.
- ^ Gamkrelidze et al. 2013, ss. 588-589.
- ^ Gamkrelidze et al. 2013, s. 588.
- ^ Allen & Muratoff 1953, s. 42.
- ^ Allen & Muratoff 1953, ss. 153, 214.
- ^ "The Castle of Devils - An unconquerable citadel and a strategic trade hub in western Georgia". Georgian Journal. 21 Temmuz 2015. 4 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2016.
- ^ "Tsihisdziri – Georgian sea resort at the foot of fortress". Georgian Journal. 20 Temmuz 2016. 4 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2016.
- ^ "georgia-ethnic-2014". 4 Kasım 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Kasım 2020.
- ^ "საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის შედეგები, ტომი II [Results of the first national census of the population of Georgia in 2002, volume II]" (PDF) (Gürcüce). National Statistics Office of Georgia. 2003. 28 Eylül 2018 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Ekim 2016.
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Tsihisdziri, Kobuleti ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Allen, William Edward David; Muratoff, Paul (1953). Caucasian Battlefields: A History of the Wars on the Turco-Caucasian Border 1828–1921. Cambridge: Cambridge University Press.
- Braund, David (1994). Georgia in Antiquity: A History of Colchis and Transcaucasian Iberia, 550 BC–AD 562. Oxford: Oxford University Press. ISBN .
- Gamkrelidze, Gela; Mindorashvili, Davit; Bragvadze, Zurab; Kvatsadze, Marine, (Ed.) (2013). "ციხისძირი [Tsihisdziri]". ქართლის ცხოვრების ტოპოარქეოლოგიური ლექსიკონი [Topoarchaeological dictionary of Kartlis tskhovreba (The history of Georgia)] (Gürcüce) (1.1url=http://dspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/41521/1/KartlisCxovrebisTopoarqeologiuriLeksikoni.pdf bas.). Tiflis: Georgian National Museum. ss. 588-592. ISBN . 29 Eylül 2018 tarihinde kaynağından (PDF)
|arşiv-url=kullanmak için|url=gerekiyor (). - Khoshtaria, David (2013). "The Basilica at Petra (Tsihisdziri)". Flora, Karagianni (Ed.). Medieval ports in North Aegean and the Black Sea: links to the maritime routes of the East; International Symposium, Thessalonike, 4–6 December 2013; Proceedings. Thessalonike. ss. 367-376. ISBN .
- Mania, Irina; Natsvlishvili, Natia (2013). "Littoral fortifications in South-West Georgia". Flora, Karagianni (Ed.). Medieval ports in North Aegean and the Black Sea: links to the maritime routes of the East; International Symposium, Thessalonike, 4–6 December 2013; Proceedings. Thessalonike. ss. 276-283. ISBN .
- Odisheli, Manana (2013). "Georgia in Roman Times (1st to 4th Centuries AD)". Opper, Thorsten (Ed.). Hadrian: Art, Politics & Economy (PDF). British Museum Research Publication #175. ss. 148-165. ISBN . 10 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Ekim 2016.
- Tsetskhladze, Gocha R. (1999). Pichvnari and its environs. Paris: Presses Univ. Franche-Comté. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tsihisdziri Gurcuce ციხისძირი Gurcistan a bagli Acara Ozerk Cumhuriyeti nin Kobuleti belediyesinde yer alan Karadeniz sahilindeki bir koydur Kobuleti kentinin 8 km guneyinde konumlanmistir Tsihisdziri arkeolojik sit alani ve Gec Antik Cag doneminden kalma bir mustahkem kentin kalintilarina ev sahipligi yapiyor Romali tarihcilerin genel gorusu bu kentin Lazika daki antik Petra kenti oldugu yonundedir Tsihisdziri ციხისძირიKoyKoordinatlar 41 45 43 K 41 45 14 D 41 76194 K 41 75389 D 41 76194 41 75389UlkeGurcistanOzerk cumhuriyetAcara Ozerk CumhuriyetiBelediyeKobuletiRakim75 mNufus 2014 Toplam2 472Zaman dilimiUTC 04 00ArkeolojiInsan yapimi eserler Gunumuzde bir koye ev sahipligi yapan Tsihisdziri bolgesi Karadeniz in kayalik sahil seridinde bulunmaktadir Sahanin sistematik arkeolojik incelemesi 1962 yilinda baslamis ve farkli donemlerden kalma cesitli eserler bulunmustur Bulunan en eski eser Gec Tunc Cagi ndan kalmadir O donemde bolgede Kolhis kulturu gorulmekteydi Tsihisdziri nin kuzeyi Bobokvati de sahil seridine yaklasik 200 metre uzaklikta MO 8 yuzyila tarihlenen kum tepeleri ortaya cikarilmistir Sonraki yuzyillarda Dogu Karadeniz kiyisi boyunca bir dizi antik Yunan kolonisi kurulmustur Tsihisdziri de bir Yunan kolonisinin var olduguna dair edebi bir kanit yoktur ancak arkeolojik kazilar Amfora bolgesindeki yetiskinlerin ve cocuklarin MO 5 yuzyildan kalma mezarlarini ortaya cikarmistir Ortaya cikarilan eserlerin arasinda Korinth tipi Attik skyphos ve Haimon ressaminin cizdigi lekythos bulunur Bu eserler yaklasik olarak MS 470 li yillara dayanir MS 3 yuzyildan kalma altin takilar gumus ve bronz kaplar boncuklar ve madeni paralardan olusan koleksiyon veya gunumuzdeki adiyla Tsihisdziri hazinesi 1907 yilinda bulundu Sonrasinda Rusya nin Sankt Peterburg sehrindeki Ermitaj Muzesi ne gonderildi Koleksiyonun parcalarindan biri de sakalli bir adam olarak tasvir edilen Roma imparatoru Lucius Verus un kaya kristalinden yapilmis intaglio sudur Goruntunun saydam malzemeden gorulmesini saglamak icin tasarim yaldizlanmis ve tas cilalanmistir Bu bolgedeki Romali varligi Tsihisdziri kalintilarinda bulunan buyuk bir tugla ile de kanitlanmistir Tuglanin Fasis teki bir Roma askeri atolyesinde yapildigi ve guneye gonderildigi dusunulmektedir Uzerinde yazanlar VEX illatio FA siana seklinde yorumlanmis olan tugla gunumuzde Gurcistan in baskenti Tiflis teki Janashia Muzesi nde sergilenmektedir Mimari Iki sahil tepesinde bulunan Tsihisdziri kalesi cift duvarlarla birbirine baglanmistir Kalenin topraklarinin toplam alani 1 5 hektardir 6 yuzyildan kalma uc nefli bazilikanin kalintilari ise 33X17 80 metrekarelik alan kaplamaktadir Narteks apsis doseme mozaigi ve diger iki kilisenin kalintilari bu olcumlere dahildir Kiliselerden biri Hristiyanlik doneminden digeri ise Orta Cag doneminden kalmadir Bazilikaya yakin bir yerde 6 yuzyildan kalma bir banyo 9 5X6 5 m ve su sarnici bulunmaktadir Kalenin kuzeyinde bir kentsel yerlesimin ve yuzlerce mezarin kalintisi bulunmaktadir Bu yapilarin tarihleri Gec Antik Cag ve Orta Cag arasinda degismektedir TarihiAntik Petra nin kalintilariRus topcusu Rus Turk Savasi 1877 78 sirasinda Tsihisdziri de gorev yapiyor Romali tarihcilerin genel gorusu Tsihisdziri nin Romalilarin kale sehir olarak kullandiklari Petra kenti oldugu yonundedir Petra kenti Sasaniler ve Bizanslilar arasinda kenti almak icin gerceklesen bir dizi savastan sonra Imparator I Justinianus un emriyle 535 te kuruldu Petra 16 yil sonra tekrar Sasanilerin hedefi haline gelmesin diye Romalilar tarafindan 551 de yikildi Gurcu bilgin Prens Vakhushti nin 1745 yilinda cografya kitabinda bolgenin kucuk Kobuleti nin yakinlarinda bulundugu ve onemini korumaya devam ettigi yazar Bolgenin o zamanki adi seytan kalesidir ts ikhe k ajet isa Vakhushti nin doneminde koy Osmanli egemenligi altindaydi 1828 1829 Osmanli Rus Savasi sirasinda Tsihisdziri Osmanli kontrolundeki Acara ve Ruslarin kontrolundeki Guria arasinda kalarak sinir yerlesimlerinden biri konumundaydi 1829 Eylulunde Gurcu kokenli Musluman Osmanli komutani Ahmed Pasa Rus general Karl Hesse tarafindan yapilan istila girisimini engellemistir 93 Harbi sirasinda Osmanli ordusu Tsihisdziri tepelerini buyuk olcude guclendirdi Bu guclendirmeler 12 Nisan 1877 ve 18 Ocak 1878 tarihlerinde Rusya nin Tsihisdziri yi ele gecirme ve Batum yolunda ilerleme tesebbuslerini basariyla engelledi Bununla birlikte savasin genelinde gerceklesen nihai bir yenilgi Osmanlilari Acara yi Rusya ya birakmaya zorladi Sovyetler Birligi doneminde Tsihisdziri Gurcistan in guneybatisindaki sahil beldelerinden biri haline geldi ve bugun bile yaz aylarinda bolgeye gelen ziyaretciler Tsihisdziri nin tadini cikarmaya devam ediyor Nufus2014 nufus sayimina gore Tsihisdziri nin nufusu 2 472 kisidir Nufusun cogunlugu 97 Gurcudur Nufus 2002 sayimi 2014 sayimiToplam 2 253 2 472Ayrica bakinizAcara Ozerk CumhuriyetiNotlar a b c Population Census 2014 Number of Population by Administrative Territorial Units and sex National Statistics Office of Georgia 29 Mart 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2016 a b c Gamkrelidze et al 2013 ss 589 591 Braund 1994 s 117 Tsetskhladze 1999 s 80 Odisheli 2013 s 150 Odisheli 2013 s 149 Khoshtaria 2013 s 367 Mania amp Natsvlishvili 2013 ss 279 280 Gamkrelidze et al 2013 ss 588 589 Gamkrelidze et al 2013 s 588 Allen amp Muratoff 1953 s 42 Allen amp Muratoff 1953 ss 153 214 The Castle of Devils An unconquerable citadel and a strategic trade hub in western Georgia Georgian Journal 21 Temmuz 2015 4 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2016 Tsihisdziri Georgian sea resort at the foot of fortress Georgian Journal 20 Temmuz 2016 4 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2016 georgia ethnic 2014 4 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Kasim 2020 საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის შედეგები ტომი II Results of the first national census of the population of Georgia in 2002 volume II PDF Gurcuce National Statistics Office of Georgia 2003 28 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Ekim 2016 KaynakcaWikimedia Commons ta Tsihisdziri Kobuleti ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Allen William Edward David Muratoff Paul 1953 Caucasian Battlefields A History of the Wars on the Turco Caucasian Border 1828 1921 Cambridge Cambridge University Press Braund David 1994 Georgia in Antiquity A History of Colchis and Transcaucasian Iberia 550 BC AD 562 Oxford Oxford University Press ISBN 0 19 814473 3 Gamkrelidze Gela Mindorashvili Davit Bragvadze Zurab Kvatsadze Marine Ed 2013 ციხისძირი Tsihisdziri ქართლის ცხოვრების ტოპოარქეოლოგიური ლექსიკონი Topoarchaeological dictionary of Kartlis tskhovreba The history of Georgia Gurcuce 1 1url http dspace nplg gov ge bitstream 1234 41521 1 KartlisCxovrebisTopoarqeologiuriLeksikoni pdf bas Tiflis Georgian National Museum ss 588 592 ISBN 978 9941 15 896 4 29 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsiv url kullanmak icin url gerekiyor yardim erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Khoshtaria David 2013 The Basilica at Petra Tsihisdziri Flora Karagianni Ed Medieval ports in North Aegean and the Black Sea links to the maritime routes of the East International Symposium Thessalonike 4 6 December 2013 Proceedings Thessalonike ss 367 376 ISBN 978 960 9677 01 1 Mania Irina Natsvlishvili Natia 2013 Littoral fortifications in South West Georgia Flora Karagianni Ed Medieval ports in North Aegean and the Black Sea links to the maritime routes of the East International Symposium Thessalonike 4 6 December 2013 Proceedings Thessalonike ss 276 283 ISBN 978 960 9677 01 1 Odisheli Manana 2013 Georgia in Roman Times 1st to 4th Centuries AD Opper Thorsten Ed Hadrian Art Politics amp Economy PDF British Museum Research Publication 175 ss 148 165 ISBN 978 0 86159 175 6 10 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Ekim 2016 Tsetskhladze Gocha R 1999 Pichvnari and its environs Paris Presses Univ Franche Comte ISBN 2 913322 42 5