Petrovaradin Muharebesi (Almanca: Varad, Sırpça: Petrovaradin, Macarca: Petervarad), 5 Ağustos 1716 tarihinde bugünkü Sırbistan’ın Novi Sad bölgesinde Osmanlı ordusunun Avusturya ordusu karşısında yaptığı bir meydan muharebesidir. Savaşı Avusturya ordusu kazanmıştır.
Petrovaradin Muharebesi(1716) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1716-1718 Osmanlı-Avusturya Savaşı | |||||||
Jan Pieter van Bredael (1683-1735) tarafından yapılmış Die Schlacht bei Peterwardein adlı tablo. | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Osmanlı Devleti | Avusturya Arşidüklüğü | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Silahtar Ali Paşa (ölü) | Savoy Prensi Eugen | ||||||
Güçler | |||||||
120.000 | 73.000 | ||||||
Kayıplar | |||||||
3000-6000 | 3027 |
Savaşın sebebi
Osmanlı Devleti 1699 yılındaki Karlofça Antlaşmasıyla Venedik Cumhuriyeti’ne terk edilen Mora topraklarını yerli halkın da yardımıyla 1714 Aralık ayından itibaren geri almaya başlamıştı. Ancak Venedik ile ittifak antlaşması yapan Avusturya, Mora’nın yeniden Venedik’e terk edilmesi için baskı yapıyordu. Osmanlı İmparatorluğu bu baskıya savaş ilan ederek karşılık verdi. Böylece başlayan 1715-1718 Osmanlı-Avusturya-Venedik Savaşı'nın en önemli meydan muharebesi Petrovaradin Savaşıdır.
Savaş
Osmanlı ordusuna daha önce Mora'yı yeniden ele geçiren Sadrazam Damat Silahtar Ali Paşa (1667-1716), Avusturya ordusuna ise Savoy Prensi Eugen (1663-1736) komuta ediyordu. Silahtar Ali Paşa'nın öncü olarak gönderdiği komutasındaki birlikler 28 Temmuz 1716'daki Karlofça Muharebesi'nde Avusturyalıların öncü birliklerini mağlup etti. Bunun üzerine, Prens Eugen ise bir savunma savaşı yapmak üzere Petrovaradin yakınlarında Futak denilen yerde mevzilendi. Savaş başladıktan sonra merkezde Silahtar Ali Paşa, sağ kanatta da Anadolu valisi Ahmet Paşa Avusturyalıları geriletmeyi başardılar. Fakat, Avusturyalılar sağ kanattaki çekilmeyi durdurmak için yedekteki Avusturya süvarileri ile karşı hücuma geçtiler. Üstelik, Tuna nehri üzerindeki Avusturya donanması da top atışları ile kanadı sarsmaya başladı. Bu sırada Ahmet Paşa’nın da vurulması üzerine sağ kanatta bozgun işaretleri görülmeye başlandı. Merkezde durumu düzeltmek için çabalayan Silahtar Ali Paşa’nın vurulması ise genel bir bozguna yol açtı. Öğleden sonra savaşin kaybedileceği belli oldu ve savunmadaki Avusturya ordusu kendinden daha büyük bir orduyu bozguna uğratmış oldu. Tarihçi Jeremy Black'a göre Osmanlı kayıpları 30 bin kadardır.
Meydan savaşının savaşa etkisi
Meydan savaşını kazanan Avusturyalılar daha sonra bir önceki savaşta Avusturya ordusuna başarıyla direnen Banat eyaleti merkezi Temeşvar kalesini kuşattılar. Uzun bir kuşatma sonrasında Avusturyalılar 15 Ekim tarihinde Osmanlı İmparatorluğu'nun elindeki son Macar kalesini de ele geçirdiler. (Romence ismi Timişiora olan Temeşvar ikinci Dünya savaşı sonrasında Batı Romanya’da kalmıştır.) Avusturyalılar, bir yıl sonra da Belgrad’ı ele geçirdiler. Osmanlı tarafı barış istedi ve 1718 yılında Pasarofça Antlaşması imzalandı.
Sonrası
Osmanlılar bu savaşta hem Belgrad'ı hem de Temeşvar'ı kaybetmişlerdi. 1735-1739 Osmanlı-Rus-Avusturya Savaşı sırasında Belgrad'ı geri almayı başardılar. Ama Temeşvar Avusturyalıların elinde kaldı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Petrovaradin Muharebesi Almanca Varad Sirpca Petrovaradin Macarca Petervarad 5 Agustos 1716 tarihinde bugunku Sirbistan in Novi Sad bolgesinde Osmanli ordusunun Avusturya ordusu karsisinda yaptigi bir meydan muharebesidir Savasi Avusturya ordusu kazanmistir Petrovaradin Muharebesi 1716 1716 1718 Osmanli Avusturya SavasiJan Pieter van Bredael 1683 1735 tarafindan yapilmis Die Schlacht bei Peterwardein adli tablo Tarih5 Agustos 1716BolgePetrovaradin SirbistanSonucHabsburg zaferiTaraflarOsmanli DevletiAvusturya ArsidukluguKomutanlar ve liderlerSilahtar Ali Pasa olu Savoy Prensi EugenGucler120 00073 000Kayiplar3000 60003027Savasin sebebiOsmanli Devleti 1699 yilindaki Karlofca Antlasmasiyla Venedik Cumhuriyeti ne terk edilen Mora topraklarini yerli halkin da yardimiyla 1714 Aralik ayindan itibaren geri almaya baslamisti Ancak Venedik ile ittifak antlasmasi yapan Avusturya Mora nin yeniden Venedik e terk edilmesi icin baski yapiyordu Osmanli Imparatorlugu bu baskiya savas ilan ederek karsilik verdi Boylece baslayan 1715 1718 Osmanli Avusturya Venedik Savasi nin en onemli meydan muharebesi Petrovaradin Savasidir SavasOsmanli ordusuna daha once Mora yi yeniden ele geciren Sadrazam Damat Silahtar Ali Pasa 1667 1716 Avusturya ordusuna ise Savoy Prensi Eugen 1663 1736 komuta ediyordu Silahtar Ali Pasa nin oncu olarak gonderdigi komutasindaki birlikler 28 Temmuz 1716 daki Karlofca Muharebesi nde Avusturyalilarin oncu birliklerini maglup etti Bunun uzerine Prens Eugen ise bir savunma savasi yapmak uzere Petrovaradin yakinlarinda Futak denilen yerde mevzilendi Savas basladiktan sonra merkezde Silahtar Ali Pasa sag kanatta da Anadolu valisi Ahmet Pasa Avusturyalilari geriletmeyi basardilar Fakat Avusturyalilar sag kanattaki cekilmeyi durdurmak icin yedekteki Avusturya suvarileri ile karsi hucuma gectiler Ustelik Tuna nehri uzerindeki Avusturya donanmasi da top atislari ile kanadi sarsmaya basladi Bu sirada Ahmet Pasa nin da vurulmasi uzerine sag kanatta bozgun isaretleri gorulmeye baslandi Merkezde durumu duzeltmek icin cabalayan Silahtar Ali Pasa nin vurulmasi ise genel bir bozguna yol acti Ogleden sonra savasin kaybedilecegi belli oldu ve savunmadaki Avusturya ordusu kendinden daha buyuk bir orduyu bozguna ugratmis oldu Tarihci Jeremy Black a gore Osmanli kayiplari 30 bin kadardir Meydan savasinin savasa etkisiMeydan savasini kazanan Avusturyalilar daha sonra bir onceki savasta Avusturya ordusuna basariyla direnen Banat eyaleti merkezi Temesvar kalesini kusattilar Uzun bir kusatma sonrasinda Avusturyalilar 15 Ekim tarihinde Osmanli Imparatorlugu nun elindeki son Macar kalesini de ele gecirdiler Romence ismi Timisiora olan Temesvar ikinci Dunya savasi sonrasinda Bati Romanya da kalmistir Avusturyalilar bir yil sonra da Belgrad i ele gecirdiler Osmanli tarafi baris istedi ve 1718 yilinda Pasarofca Antlasmasi imzalandi SonrasiOsmanlilar bu savasta hem Belgrad i hem de Temesvar i kaybetmislerdi 1735 1739 Osmanli Rus Avusturya Savasi sirasinda Belgrad i geri almayi basardilar Ama Temesvar Avusturyalilarin elinde kaldi Ayrica bakiniz1715 1718 Osmanli Avusturya Venedik Savasi Pasarofca AntlasmasiKaynakca a b c J Black Savas ve Dunya Sh 176 13 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2016 Prof Dr Yasar Yucel Prof Dr Ali Sevim Turkiye tarihi Cilt III Sabah yayinlari 1991 sf 269