Bu maddede yeterince bilgilendirici olmayan ve karşı savunmasız olan kullanılmıştır.Ekim 2023) () ( |
Protez, eksik olan vücut uzuvlarını taklit edecek şekilde yapılmış aygıtların genel adıdır. Son zamanlarda de yaygındır.
Yaralanmalar, tümör cerrahileri, kangren, iltihap ve benzeri organ hasarları sonucu vücudun geri kalanının sağlığını korumak amacıyla hasar gören organ çıkartılır. Bu organın fonksiyonunu ve şeklini taklit eden protezler bu organdan geriye kalan vücut boşluğuna yardımcı materyaller kullanılarak takılır.
Protezler, yerine uygulandıkları bölgeye göre adlandırılırlar. Çene-yüz protezleri, diş protezleri, kol, el, bacak protezleri, kulak protezleri, saç protezleri, göz protezleri gibi.
Çoğu protez, organın fonksiyonunu ve görünümünü tam olarak taklit edemez ancak bir dereceye kadar yardımcı olabilir. Ancak yine de protez yapımı ile hastanın psikolojisi bir nebze düzelir.
Protezler kauçuk, vinil, akrilik, porselen, titanyum, altın ve benzeri çeşitli maddelerden yapılır.
Protezler, eksik vücut bölümünün normal fonksiyonlarını geri kazandırmayı amaçlar. Ampute rehabilitasyonu öncelikle fiziksel tıp ve rehabilitasyon uzmanları, protez uzmanları, hemşireler, fizyoterapistler ve uğraşı terapistlerinden oluşan disiplinler arası bir ekibin parçası olarak bir fizik tedavi uzmanı tarafından koordine edilir. Protezler, elle veya bilgisayar destekli grafik-tasarım (CAD) ile oluşturulabilir. Bu, bilgisayar tarafından oluşturulan 2 boyutlu ve 3 boyutlu grafiklerin yanı sıra analiz ve optimizasyon araçlarıyla içerik oluşturucuların tasarımı tasarlamasına ve analiz etmesine yardımcı olur.
Protezleri vücuda tutturmak için şu yollar izlenebilir:
- Organ hasarının olduğu kısımda protezin girip tutunabileceği bir mekanik tutucu alan varsa mekanik tutuculukla,
- Mekanik tutuculuğun az olduğu durumda sap, klemp, kıskaç, kanca, kroşe gibi yardımcı elemanlarla,
- Bazı doku adhezivleriyle.
Dünya çapında , , , , , , , , , , , , gibi protez şirketleri bulunmaktadır.
Tarih
Protezler, MÖ 3000 dolaylarında eski Mısır ve İran'dan gelmektedir. İlk protezler ahşap ve metalden yapıldı.
20. yüzyılda İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra, Kaliforniya Üniversitesi (Berkeley)'de James Foort ve C.W. Radcliff'in de dâhil olduğu bir ekip, diz üstü ampütasyonlar için bir jig uydurma sistemi geliştirerek dörtgen soketin geliştirilmesine yardımcı oldu. İlk mikroişlemci kontrollü protez dizler 1990'ların başında piyasaya çıktı. 2005 yılında DARPA Devrim Yaratan Protez programını başlattı.
Protez türleri
Kaynakça
- ^ https://www.webmd.com/a-to-z-guides/using-prosthetic-limbs
- ^ https://synergypo.com/blog/main-types-of-artificial-limbs-prosthesis/
- ^ https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19165686/
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2021.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2021.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede yeterince bilgilendirici olmayan ve baglanti olumune karsi savunmasiz olan yalin URL ler kullanilmistir Maddenin dogrulanabilir kalmasini ve maddede tutarli bir kaynak biciminin surdurulebilmesini saglamak adina lutfen bunlari tamamlayin Ekim 2023 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Protez eksik olan vucut uzuvlarini taklit edecek sekilde yapilmis aygitlarin genel adidir Son zamanlarda de yaygindir Protez kol Goz protezi Yaralanmalar tumor cerrahileri kangren iltihap ve benzeri organ hasarlari sonucu vucudun geri kalaninin sagligini korumak amaciyla hasar goren organ cikartilir Bu organin fonksiyonunu ve seklini taklit eden protezler bu organdan geriye kalan vucut bosluguna yardimci materyaller kullanilarak takilir Protezler yerine uygulandiklari bolgeye gore adlandirilirlar Cene yuz protezleri dis protezleri kol el bacak protezleri kulak protezleri sac protezleri goz protezleri gibi Cogu protez organin fonksiyonunu ve gorunumunu tam olarak taklit edemez ancak bir dereceye kadar yardimci olabilir Ancak yine de protez yapimi ile hastanin psikolojisi bir nebze duzelir Protezler kaucuk vinil akrilik porselen titanyum altin ve benzeri cesitli maddelerden yapilir Protezler eksik vucut bolumunun normal fonksiyonlarini geri kazandirmayi amaclar Ampute rehabilitasyonu oncelikle fiziksel tip ve rehabilitasyon uzmanlari protez uzmanlari hemsireler fizyoterapistler ve ugrasi terapistlerinden olusan disiplinler arasi bir ekibin parcasi olarak bir fizik tedavi uzmani tarafindan koordine edilir Protezler elle veya bilgisayar destekli grafik tasarim CAD ile olusturulabilir Bu bilgisayar tarafindan olusturulan 2 boyutlu ve 3 boyutlu grafiklerin yani sira analiz ve optimizasyon araclariyla icerik olusturucularin tasarimi tasarlamasina ve analiz etmesine yardimci olur Protezleri vucuda tutturmak icin su yollar izlenebilir Organ hasarinin oldugu kisimda protezin girip tutunabilecegi bir mekanik tutucu alan varsa mekanik tutuculukla Mekanik tutuculugun az oldugu durumda sap klemp kiskac kanca krose gibi yardimci elemanlarla Bazi doku adhezivleriyle Dunya capinda gibi protez sirketleri bulunmaktadir TarihProtezler MO 3000 dolaylarinda eski Misir ve Iran dan gelmektedir Ilk protezler ahsap ve metalden yapildi 20 yuzyilda Ikinci Dunya Savasi ndan sonra Kaliforniya Universitesi Berkeley de James Foort ve C W Radcliff in de dahil oldugu bir ekip diz ustu amputasyonlar icin bir jig uydurma sistemi gelistirerek dortgen soketin gelistirilmesine yardimci oldu Ilk mikroislemci kontrollu protez dizler 1990 larin basinda piyasaya cikti 2005 yilinda DARPA Devrim Yaratan Protez programini baslatti Protez turleriYapay kizlik zari Yapay organ Kalp pili Artifisyel Uriner Sfinkter Dis implanti Dis protezi Implant Osseointegrasyon Mutluluk cubugu Mekanik dis iskelet Testis protezi Retina implanti Yapay retinaKaynakca https www webmd com a to z guides using prosthetic limbs https synergypo com blog main types of artificial limbs prosthesis https pubmed ncbi nlm nih gov 19165686 Arsivlenmis kopya 11 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2021 Arsivlenmis kopya 5 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2021 Ayrica bakinizBiyomuhendislik Biyomedikal muhendisligi Organ bagisi Organ nakli