Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Porto Riko ya da resmî adıyla Porto Riko Topluluğu (İspanyolca: Estado Libre Asociado de Puerto Rico, İngilizce: The Commonwealth of Puerto Rico), ABD'ye bağlı, içişlerinde bağımsız özerk bölgedir. Karayipler denizinin kuzeydoğusunda Dominik Cumhuriyeti'nin doğusundadır. Adı İspanyolcada zengin liman anlamına gelir.
Porto Riko | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||
| Başkent ve | San Juan | ||||||
| Resmî dil(ler) | İspanyolca ve İngilizce | ||||||
| Etnik gruplar | Beyaz Irk (çoğunlukla İspanyol) %76,2, Siyahi %6,9, Asyalı %0,3, Kızılderili %0,2, %4,4, diğer %12. (2007) | ||||||
| Demonim | Porto Rikolu | ||||||
| Hükûmet | Cumhuriyet, Üç başlı yönetim | ||||||
| |||||||
| Tarihçe | |||||||
| |||||||
• Su (%) | 1.6 | ||||||
| Nüfus | |||||||
• Temmuz 2007 tahminî | 3.994.259 (127..) | ||||||
• 2000 sayımı | 3.913.055 | ||||||
| GSYİH (SAGP) | 2007 tahminî | ||||||
• Toplam | 77,4 milyar $ (N/A.) | ||||||
• Kişi başına | 19.600 $ (N/A.) | ||||||
| Gini (2011) | 53.1 yüksek | ||||||
| İGE (2015) | 0.845 çok yüksek · 40. | ||||||
| Para birimi | Amerikan doları (USD) | ||||||
| Zaman dilimi | UTC–4 () | ||||||
• Yaz (YSU) | UTC–4 (No DST) | ||||||
| Telefon kodu | (spec. ) | ||||||
| İnternet alan adı | .pr | ||||||
Porto Riko, Büyük Antiller'in en küçük adası olup, Porto Riko ana adası yanı sıra Mona, Vieques, Culebra gibi adacıklardan oluşur. Mona adası, insanların sürekli kaldığı bir ada değildir. Daha çok Porto Riko doğal kaynaklar kuruluşunun çalışanlarınca ya da özel izinle adaya çıkan doğa gezginlerince kullanılır.
Tarihçe
Askerî tarihi İspanyol istilacıların yerli halk Tainolara saldırdıkları 16. yüzyıla kadar uzanır. Halk, istilacı İngiliz, Fransız ve Almanlara karşı kendilerini savundukları dört yüzyıl boyunca İspanyol İmparatorluğu tarafından yönetildi. Ada İspanyol - Amerikan Savaşı boyunca Amerika Birleşik Devletleri tarafından işgal edildi ve İspanya resmî olarak savaşı sona erdiren 1898 Paris Antlaşması gereği ülkeyi terk etti. Şu an, ülke iç işlerinde bağımsız dış işlerinde Amerika Birleşik Devletleri'ne bağlıdır. Bu nedenle de, ülkede ABD doları kullanılır, halk ABD pasaportuna sahiptir ve ABD sosyal sigorta kurumuna dâhildir. Bununla birlikte, Porto Riko, ABD başkanlık seçimlerine katılmadığı gibi vergiler iç yönetim tarafından toplanır. Porto Riko'ya gidebilmek için ABD vizesi gereklidir.
Adanın iklimi tropik olup yazları çok sıcak, kışları ise ılımandır. Yaz ve son bahar ayları fırtına mevsimi olarak adlandırılır. Adada El Yunque adı verilen bir yağmur ormanı da mevcuttur. Eski San Juan tarihi, plajları ve adadaki çeşitli ormanlar ise doğal güzellikler olarak görmeye değerdir.
Kültür
Modern Porto Riko kültürü, kültürel öncüllerin bir karışımıdır: Avrupa (ağırlıklı olarak İspanyol, İtalyan, Fransız, Alman ve İrlanda), Afrika ve son zamanlarda bazı Kuzey Amerikalı ve birçok Güney Amerikalı kültürel bir mozaik oluşturdular. Son birkaç yılda çok sayıda Kübalı ve Dominik vatandaşı da adaya yerleşti.
Porto Riko'nun büyük romancıları Piri Thomas, Rosario Ferrer ve Giannina Braschi'dir. Önemli şairler Julia de Burgos, William Carlos Williams ve Giannina Braschi.
İspanyollardan Porto Riko, İspanyol dilini, Katolik dinini ve kültürel ve ahlaki değer ve geleneklerinin büyük çoğunluğunu aldı. Amerika Birleşik Devletleri İngilizce etkisi, üniversite sistemi ve bazı tatil ve uygulamaların benimsenmesini ekledi.
Porto Riko kültürünün çoğu müziğin etkisi üzerine odaklanır ve yerel ve geleneksel ritimlerle bir araya gelen diğer kültürler tarafından şekillendirilir. Porto Riko müziği tarihinin başlarında, İspanyol ve Afrika geleneklerinin etkileri en belirgindir. Karayipler ve Kuzey Amerika'daki kültürel hareketler, Porto Riko'ya ulaşmış olan son müzikal etkilerde hayati bir rol oynamıştır.
Porto Riko'nun resmî sembolleri reinita mora veya Porto Riko spindalis (bir kuş türü), flor de maga (bir çiçek türü) ve ceiba veya kapoktır (bir ağaç türü). resmî olmayan hayvan ve Porto Riko gururunun sembolü küçük bir kurbağa olan coquí'dir. Porto Riko'nun diğer popüler sembolleri jíbaro ("taşralı") ve carite'dir.
Kaynakça
- ^ Nancy Morris (1995), Puerto Rico: Culture, Politics, and Identity, Praeger/Greenwood, s. 62, ISBN , 4 Nisan 2015 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 14 Haziran 2010
- ^ CIA World Factbook 26 Aralık 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Retrieved June 8, 2009.
- ^ Retrieved May 20, 2010.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Porto Riko ya da resmi adiyla Porto Riko Toplulugu Ispanyolca Estado Libre Asociado de Puerto Rico Ingilizce The Commonwealth of Puerto Rico ABD ye bagli icislerinde bagimsiz ozerk bolgedir Karayipler denizinin kuzeydogusunda Dominik Cumhuriyeti nin dogusundadir Adi Ispanyolcada zengin liman anlamina gelir Porto RikoEstado Libre Asociado de Puerto Rico Ispanyolca Porto Riko TopluluguBayrak ArmaSlogan Latince Joannes Est Nomen Eius Ispanyolca Juan es su nombre Ingilizce Milli mars La Borinquena source source track track track Baskent veSan JuanResmi dil ler Ispanyolca ve IngilizceEtnik gruplarBeyaz Irk cogunlukla Ispanyol 76 2 Siyahi 6 9 Asyali 0 3 Kizilderili 0 2 4 4 diger 12 2007 DemonimPorto RikoluHukumetCumhuriyet Uc basli yonetim Devlet BaskaniJoe Biden ValiPedro Pierluisi Federal Yasama KomitesiABD KongresiTarihce Paris Antlasmasi10 Aralik 1898 Ispanya Kralligi ndan Otonom25 Kasim 1897 Su 1 6Nufus Temmuz 2007 tahmini3 994 259 127 2000 sayimi3 913 055GSYIH SAGP 2007 tahmini Toplam77 4 milyar N A Kisi basina19 600 N A Gini 2011 53 1 yuksekIGE 2015 0 845 cok yuksek 40 Para birimiAmerikan dolari USD Zaman dilimiUTC 4 Yaz YSU UTC 4 No DST Telefon kodu spec Internet alan adi pr Porto Riko Buyuk Antiller in en kucuk adasi olup Porto Riko ana adasi yani sira Mona Vieques Culebra gibi adaciklardan olusur Mona adasi insanlarin surekli kaldigi bir ada degildir Daha cok Porto Riko dogal kaynaklar kurulusunun calisanlarinca ya da ozel izinle adaya cikan doga gezginlerince kullanilir TarihceAskeri tarihi Ispanyol istilacilarin yerli halk Tainolara saldirdiklari 16 yuzyila kadar uzanir Halk istilaci Ingiliz Fransiz ve Almanlara karsi kendilerini savunduklari dort yuzyil boyunca Ispanyol Imparatorlugu tarafindan yonetildi Ada Ispanyol Amerikan Savasi boyunca Amerika Birlesik Devletleri tarafindan isgal edildi ve Ispanya resmi olarak savasi sona erdiren 1898 Paris Antlasmasi geregi ulkeyi terk etti Su an ulke ic islerinde bagimsiz dis islerinde Amerika Birlesik Devletleri ne baglidir Bu nedenle de ulkede ABD dolari kullanilir halk ABD pasaportuna sahiptir ve ABD sosyal sigorta kurumuna dahildir Bununla birlikte Porto Riko ABD baskanlik secimlerine katilmadigi gibi vergiler ic yonetim tarafindan toplanir Porto Riko ya gidebilmek icin ABD vizesi gereklidir Adanin iklimi tropik olup yazlari cok sicak kislari ise ilimandir Yaz ve son bahar aylari firtina mevsimi olarak adlandirilir Adada El Yunque adi verilen bir yagmur ormani da mevcuttur Eski San Juan tarihi plajlari ve adadaki cesitli ormanlar ise dogal guzellikler olarak gormeye degerdir KulturModern Porto Riko kulturu kulturel oncullerin bir karisimidir Avrupa agirlikli olarak Ispanyol Italyan Fransiz Alman ve Irlanda Afrika ve son zamanlarda bazi Kuzey Amerikali ve bircok Guney Amerikali kulturel bir mozaik olusturdular Son birkac yilda cok sayida Kubali ve Dominik vatandasi da adaya yerlesti Porto Riko nun buyuk romancilari Piri Thomas Rosario Ferrer ve Giannina Braschi dir Onemli sairler Julia de Burgos William Carlos Williams ve Giannina Braschi Ispanyollardan Porto Riko Ispanyol dilini Katolik dinini ve kulturel ve ahlaki deger ve geleneklerinin buyuk cogunlugunu aldi Amerika Birlesik Devletleri Ingilizce etkisi universite sistemi ve bazi tatil ve uygulamalarin benimsenmesini ekledi Porto Riko kulturunun cogu muzigin etkisi uzerine odaklanir ve yerel ve geleneksel ritimlerle bir araya gelen diger kulturler tarafindan sekillendirilir Porto Riko muzigi tarihinin baslarinda Ispanyol ve Afrika geleneklerinin etkileri en belirgindir Karayipler ve Kuzey Amerika daki kulturel hareketler Porto Riko ya ulasmis olan son muzikal etkilerde hayati bir rol oynamistir Porto Riko nun resmi sembolleri reinita mora veya Porto Riko spindalis bir kus turu flor de maga bir cicek turu ve ceiba veya kapoktir bir agac turu resmi olmayan hayvan ve Porto Riko gururunun sembolu kucuk bir kurbaga olan coqui dir Porto Riko nun diger populer sembolleri jibaro tasrali ve carite dir Kaynakca Nancy Morris 1995 Puerto Rico Culture Politics and Identity Praeger Greenwood s 62 ISBN 0275952282 4 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 14 Haziran 2010 CIA World Factbook 26 Aralik 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Retrieved June 8 2009 Retrieved May 20 2010