Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Redoubt Dağı veya Redoubt Yanardağı (İngilizce:Mount Redoubt veya Redoubt Volcano, ABD'nin Alaska eyaletinde çoğunluğu volkanik olan arasında bulunan stratovolkan'dır.
| Redoubt Dağı Mount Redoubt | |
|---|---|
 Redoubt Dağı'nın Mayıs 2009'da istim püskürtme faaliyeti | |
 | |
| En yüksek noktası | |
| Yükseklik | 3,108 m |
| Çıkıntı | 2,789 m |
| 94 kilometre (58 mi) | |
| Koordinatlar | 60 28' 07" K 152° 44' 35" B |
| Coğrafya | |
| Konum | Alaska, Amerika Birleşik Devletleri |
| Jeoloji | |
| Kayaç yaşı | 890.000 yıl |
| Dağ türü | Aktif stratovolkan |
| Tırmanma | |
| İlk tırmanan | 1959 - C Deehr, J Gardey, F Kennell ve G Wescott |
| En kolay rota | Kar/buz tırmanma |
Bu dağ Aleut Sıra Dağları'nın bir alt sıradağı olan üzerinde bir zirvede olup "Cook Körfezi"'nin hemen batısında. Alaska Eyaleti yörel idare parçası olan içinde ve Anchorage şehrinin 180 km güneybatısındadır. Rakımı 3.108 m olup etrafında bulunan arazilerdeki en yüksek doruklara nazaran yaklaşık 8 km içinde 2.700 m'lik bir çıkıntı yapmaktadır. Redoubt Dağı Aleut Sıra Dağları içinde en yüksek zirveli olanıdır.
Bu dağ binlerce yıldır aktif bir yanardağdır. 1900'den itibaren 5 defa patlama faaliyeti göstermiştir: 1902, 1922, 1966, 1989 ve 2009. 1989'daki patlamada püskürtüğü volkanik kül dumanı 214.000 m yükyüzüne yükselmiş ve bu irtifada uçan Hollanda KLM şirketinin "KLM Uçuş 867" seferinin Boeing 747 uçağına yetişmiştir. Pilot maharet ve bilgisi ile uçağı kaybetmeden Anchorage Enternasyonal Havaalanı'na indirmeyi başarmıştır. Bu 2009 yanardağ kül püskürtüsü bu yanardağ küllerini 20,000 km<süp>2</süp>'lik bir alana yaymıştır. 1989'daki patlamasının bir ilgi çeker özellik de ilk defa başarı ile volkan=nik faaliyetin ne zaman başlayacağı İsviçreli/Amerikalı volkanoloji bilgini Bernard Chouer'nin geliştirdiği "uzun peryodlu sismik olaylar" metodu kullanılarak dakik olarak tahmin edilmesi idi. Günümüzde "Alaska Volkan Gözlemevi" Reduobt Dağı faaliyeti için alarm seviyesini hem yeryüzünde yaşama hem de uçak uçuşları için tespit edip önceden bu faaliyet için alarm vermektedir. Günümüzde her iki ihbar seviyesi de "normal" veya "Yeşil"'dir.
Etimoloji
İngilizce resmi ismi "Mount Redoubt (Redoubt Dağı)"'dır. Bu ismi Ruslar vermiştir ve Rusça isim "Sopka Redutskaya"'dır. "Redoubt" sözcüğünün Türkçe tam karşılğlığı askeri konuma siperi olan "tabya" veya "korunak" olur ve bu dağın adı Türkçe "Tabya Dağı" olarak ifade edilebilir. Yerli Amerikalilar bu dağa yine savunma mevkii sözcüğü anlamına gelen "Ujakushatsch" ismini vermişlerdir. Amerikan "Coğrafya İsimleri Heyeti" ise bu dağa 1901'de "Redoutbt Volcano (Redoubt Yanardağı)" adını vermiştir. Smithsonian Enstitüsü daği "Redoubt" olarak isimlendirmektedir ve şu diğer alternatif isimlerinin de bulunduğunu açıklamaktadır: "Burnt Mountain (Yanmış Dağ)", "Goreloi", "Mirando", "Ujakushatsch", "Viesokaia" ve "Yjakushatsch".
Jeoloji
Bu yanardağ yaklaşık bir koni şekilli olup eteklerinde çapı 5 km kadardır ve yaklaşık hacmi 30–35 km³'dur. Genel volkan şekline nisbetle, Redoubt Dağı'nın üst koni kısmı yamaçları daha diktir. Dağın konisi piroklast akışları ve lav akıntılarının birikip soğuyup kayalaşmasından oluşmuştur ve volkanik Aleut Sıra Dağlar'nin bazında bulunan dönem batolit kayaları üzerinde meydana çıkmıştır. Dağ, üzerinde bulunan buzullar tarafından biraz erozyana uğramıştır. Günümüzde ana yanardağ çıkış menfezi kraterin kuzey kısmında ve burada bulunan "kayan buzul"un hemen yanındadır. Bu dağ üzerinde Holosen lahar birikimları de bulunmakta ve bunlar "Cook Koyu" girişine kadar uzanamaktadırlar. Bu dağ andezit, bazalt ve tipi magmatik kayaçlar püskürtmüştür ve son faaliyetinde ortaya çıkan magmatik kayaçlar ise içinde zengin bulunan andezit kayaçlarıdır.
Resimler
-
![image]()
Redoubt Dağı kuzey yüzü 1980 -
![image]()
Redoubt Dağı 2009 püskürmesinde kül ve duman bulutu -
![image]()
2009 püskürmesine başlamadan bir iki gün önce püskürtülen istim dumanı -
![image]()
2009 püskürmesinden dağın havaya fırlattığı andezit kayaç parçası
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ (İngilizce). 16 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2012.
- ^ Chouet, Bernard (28 Mart 1996). "Long-period volcano seismicity: its sources and use in eruption foreçasting". Nature. 380 (6572). s. 309–316. doi:10.1038/380309a0.
- ^ "Alaska Volcano Observatory - Redoubt - Activity Page". 20 Nisan 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Aralık 2009.
- ^ Miller ve diğerleri (1998). Çatalog of the Historically Active Volcanoes of Alaska. USGS.
- ^ . 5 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2013.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Redoubt Dağı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- "Ulusal Park Hizmeti" resmi websitesi Lake Clark Ulusal Parkı28 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Alaska Volkan Gözlemevi'nin 2009 volkan faaliyeti için jeologlar raporları13 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Volkanın 2009 püskürmesi için BBC Haberleri ve diğer video27 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Boston.hrm blogcusu tarafından 2009 püskürmesi hakkındaki fotoğraflar albümü1 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Redoubt Dagi veya Redoubt Yanardagi Ingilizce Mount Redoubt veya Redoubt Volcano ABD nin Alaska eyaletinde cogunlugu volkanik olan arasinda bulunan stratovolkan dir Redoubt Dagi Mount RedoubtRedoubt Dagi nin Mayis 2009 da istim puskurtme faaliyetiEn yuksek noktasiYukseklik3 108 mCikinti2 789 m94 kilometre 58 mi Koordinatlar60 28 07 K 152 44 35 B CografyaKonumAlaska Amerika Birlesik DevletleriJeolojiKayac yasi890 000 yilDag turuAktif stratovolkanTirmanmaIlk tirmanan1959 C Deehr J Gardey F Kennell ve G WescottEn kolay rotaKar buz tirmanmaRedoubt Dagi ve Cook Koyu kenarinda bulunan diger Alaska yanardaglari Bu dag Aleut Sira Daglari nin bir alt siradagi olan uzerinde bir zirvede olup Cook Korfezi nin hemen batisinda Alaska Eyaleti yorel idare parcasi olan icinde ve Anchorage sehrinin 180 km guneybatisindadir Rakimi 3 108 m olup etrafinda bulunan arazilerdeki en yuksek doruklara nazaran yaklasik 8 km icinde 2 700 m lik bir cikinti yapmaktadir Redoubt Dagi Aleut Sira Daglari icinde en yuksek zirveli olanidir Bu dag binlerce yildir aktif bir yanardagdir 1900 den itibaren 5 defa patlama faaliyeti gostermistir 1902 1922 1966 1989 ve 2009 1989 daki patlamada puskurtugu volkanik kul dumani 214 000 m yukyuzune yukselmis ve bu irtifada ucan Hollanda KLM sirketinin KLM Ucus 867 seferinin Boeing 747 ucagina yetismistir Pilot maharet ve bilgisi ile ucagi kaybetmeden Anchorage Enternasyonal Havaalani na indirmeyi basarmistir Bu 2009 yanardag kul puskurtusu bu yanardag kullerini 20 000 km lt sup gt 2 lt sup gt lik bir alana yaymistir 1989 daki patlamasinin bir ilgi ceker ozellik de ilk defa basari ile volkan nik faaliyetin ne zaman baslayacagi Isvicreli Amerikali volkanoloji bilgini Bernard Chouer nin gelistirdigi uzun peryodlu sismik olaylar metodu kullanilarak dakik olarak tahmin edilmesi idi Gunumuzde Alaska Volkan Gozlemevi Reduobt Dagi faaliyeti icin alarm seviyesini hem yeryuzunde yasama hem de ucak ucuslari icin tespit edip onceden bu faaliyet icin alarm vermektedir Gunumuzde her iki ihbar seviyesi de normal veya Yesil dir EtimolojiIngilizce resmi ismi Mount Redoubt Redoubt Dagi dir Bu ismi Ruslar vermistir ve Rusca isim Sopka Redutskaya dir Redoubt sozcugunun Turkce tam karsilgligi askeri konuma siperi olan tabya veya korunak olur ve bu dagin adi Turkce Tabya Dagi olarak ifade edilebilir Yerli Amerikalilar bu daga yine savunma mevkii sozcugu anlamina gelen Ujakushatsch ismini vermislerdir Amerikan Cografya Isimleri Heyeti ise bu daga 1901 de Redoutbt Volcano Redoubt Yanardagi adini vermistir Smithsonian Enstitusu dagi Redoubt olarak isimlendirmektedir ve su diger alternatif isimlerinin de bulundugunu aciklamaktadir Burnt Mountain Yanmis Dag Goreloi Mirando Ujakushatsch Viesokaia ve Yjakushatsch JeolojiBu yanardag yaklasik bir koni sekilli olup eteklerinde capi 5 km kadardir ve yaklasik hacmi 30 35 km dur Genel volkan sekline nisbetle Redoubt Dagi nin ust koni kismi yamaclari daha diktir Dagin konisi piroklast akislari ve lav akintilarinin birikip soguyup kayalasmasindan olusmustur ve volkanik Aleut Sira Daglar nin bazinda bulunan donem batolit kayalari uzerinde meydana cikmistir Dag uzerinde bulunan buzullar tarafindan biraz erozyana ugramistir Gunumuzde ana yanardag cikis menfezi kraterin kuzey kisminda ve burada bulunan kayan buzul un hemen yanindadir Bu dag uzerinde Holosen lahar birikimlari de bulunmakta ve bunlar Cook Koyu girisine kadar uzanamaktadirlar Bu dag andezit bazalt ve tipi magmatik kayaclar puskurtmustur ve son faaliyetinde ortaya cikan magmatik kayaclar ise icinde zengin bulunan andezit kayaclaridir ResimlerRedoubt Dagi kuzey yuzu 1980 Redoubt Dagi 2009 puskurmesinde kul ve duman bulutu 2009 puskurmesine baslamadan bir iki gun once puskurtulen istim dumani 2009 puskurmesinden dagin havaya firlattigi andezit kayac parcasiAyrica bakinizClark Golu Ulusal ParkiKaynakca Ingilizce 16 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Kasim 2012 Chouet Bernard 28 Mart 1996 Long period volcano seismicity its sources and use in eruption forecasting Nature 380 6572 s 309 316 doi 10 1038 380309a0 Alaska Volcano Observatory Redoubt Activity Page 20 Nisan 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Aralik 2009 Miller ve digerleri 1998 Catalog of the Historically Active Volcanoes of Alaska USGS 5 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Agustos 2013 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Redoubt Dagi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Ulusal Park Hizmeti resmi websitesi Lake Clark Ulusal Parki28 Agustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Alaska Volkan Gozlemevi nin 2009 volkan faaliyeti icin jeologlar raporlari13 Agustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Volkanin 2009 puskurmesi icin BBC Haberleri ve diger video27 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Boston hrm blogcusu tarafindan 2009 puskurmesi hakkindaki fotograflar albumu1 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde