Riyazet, nefsin isteklerini dizginlemek amacıyla kişinin kendisine çeşitli şeyleri yasak etmesini veya onlardan kaçınmasını ifade eder.
Riyazet içinde özellikle haz veren bedensel aktivitelerin sınırlandırılması veya kontrol altında tutulması hedeflenir. Bu bağlamda riyazet, cinsel tatmin, gıda tüketimi, alkol tüketimi, sigara kullanımı, uyuşturucu kullanımı gibi aktivitelerden uzak durmayı kapsar. Riyazetin temelinde farklı motivasyonlar olabilir. Bunlar dini saiklerle benimsenen bir tercih ve kaçınma olabileceği gibi günlük yaşamı kolaylaştırıcı gerekçelere de dayanabilir. Sürekli benimsenen bir kaçınma halini belirtebileceği gibi belli koşullar altında terk edilecek bir kaçınma halini ve tercihini de ifade edebilir. Kişinin gıda tüketimini sınırlandırması sürekli bir riyazet olabilir; oysaki oruç gibi ibadetler altında bu gıda tüketmeme hali belli vakitlerle sınırlıdır. Nikâhsız cinsel birlikteliğe karşı olan bir kişi, nikâh sonrası bu riyazeti terk eder. Bir çeşit arınma, kontrol etme ve iradi uzak durma çabası olarak değerlendirilebilecek riyazet, tasavvufta da mutasavıffın yemek yeme, uyuma, konuşma gibi temel dürtülerine dahi karşı koyma gibi yöntemlerle nefsini denetleme çabasını da ifade eder.
Dini riyazet
Dini riyazette amaç iç yolculuk ile kuralları tatbik etmek ve manevi olgunluğa erişmektir. Dini yasakların riyazet olabilmesi için kişisel bir muhasebe ve mücadele gereklidir ve bu yasakların veya kısıtlamaların iradi olarak benimsenmesi ve uygulanması gereklidir. Tasavvufta ise nefis terbiyesi olarak özetlenmektedir.İslam'a göre riyazetin kapsamına domuz eti yememek, içki içmemek, nikâhsız cinsel birliktelikten yani zinadan kaçınmak, uyuşturucu kullanmamak gibi yasaklar girer. Ayrıca Ramazan ayında farz orucu tutarken orucu bozacak şeylerden kaçınmak da geçici bir riyazet örneğidir. Bunun yanında helal yemek, yalan söylememek, tecessüs etmemek, başkasının hakkına tecavüz etmemek gibi davranışsal riyazet çeşitleri de vardır. Manevi haz için dünyevi hazlardan uzak durmak çilecilik olarak adlandırılır. Farklı inançlardaki oruç pratikleri de riyazet kapsamına girer. Yahudilerin Kefaret Günü olarak adlandırdığı Yom Kippur'da oruç tutma, deri ayakkabı giymeme, yıkanmama, koku sürmeme ve cinsel birliktelikten kaçınma gibi uygulama ve kısıtlamaları vardır. Hinduların Ekdaşi gününde oruç tutması da oruç benzeri bir riyazet örneğidir. İslam'da olduğu gibi Hristiyan inancında da nikâh öncesi cinsel birliktelik yasaktır. Mormon tarikati için sağlık gerekçesi ve ruhsal disiplin amacıyla belirli gıda ve içeceklerden uzak durmak, ayda bir kez oruç tutmak dini riyazet örnekleridir. 'de Anatta anlayışı, Sihler ve Hindular'ın et ve balık gibi yaşayan hayvanları tüketmekten kaçınması, Hinduların inek eti yememesi de bunun bir çeşididir. Tayland ve Myanmar'da yaygın olan bir Budizm yolu olan Theravada'da ise öğleden sonra yemek yememek, para kabul etmemek bir örnektir. Jainizm'de herhangi bir canlıyı öldürmekten kaçınmak veya her türlü şiddet eyleminden uzak durmak yine riyazet örneğidir.
Tıbbi riyazet
Tıbbi riyazet, tıbben alınan ancak bağımlılık yaratabilecek bir ilacın tıbbi gerekçelerle kullanılmasını bırakmayı ifade etmektedir.
Tüketimsel riyazet
Tütün ürünleri
Sigara ve tütün ürünlerinden uzak durmayı ifade eder. Riyazetin iradi olması gereklidir. Devlet eliyle ve baskıyla bu tür bir uzak durmaya zorlama örneği olarak Nazi Almanyası'nda tütün karşıtı hareket tütün karşıtı bir hareket olmakla birlikte iradi olmayıp zoraki olduğu sürece riyazet örneği sayılamaz.
Uyuşturucu
Uyuşturucu kullanımından uzak durmayı ifade eder. Adsız Narkotik örgütü de uyuşturucu riyazeti için yardım sağlamaktadır.
Alkol
İçki ve alkollü ürünlerin tüketilmesinden uzak durmayı ifade eder. Teetotalizm ise alkollü içecek kullanmama veya kullanmamaya özendirme ile ilgili davranışlara denmektedir. Alkol riyazeti amacını güden Adsız Alkolikler örgütü, "içki içmeyi istememek" temelli yardımda bulunmaktadır.
Zevk ve zaman
Kişisel zevklerden ve serbest zaman kullanımından uzak durmayı ifade eden bir riyazet örneğidir. Bu iradi tercihin oluşmasına nedenler arasında hırs, kariyer hedefleri, iş hayatında yükselme ve çalışma motivasyonu bulunabilir. İş-yaşam dengesi ifadesi de özel hayat ile iş hayatına ayrılan sürelern çakışması ve birinin diğerine feda edilmesi durumuna işaret etmektedir.
Cinsel riyazet
Cinsel riyazet, cinsel aktivitelerden ve cinsel birliktelikten dini, sosyal, tıbbi, maddi, hukuki, psikolojik, felsefi veya ahlaki gerekçelerle uzak durma iradesini ifade etmektedir. Bu uzak durma hâli genellikle nikâhsız birliktelik durumuna işaret etmektedir. Bunun dışında cinsel yolla bulaşıcı hastalığa sahip birinin eşiyle veya başkasıyla cinsel ilişkiden uzak durması da tıbbi, hukuki ve ahlaki saiklerle alınmış bir cinsel riyazet örneğidir. Bazı inanç önderlerinin cinsel yolla bulaşan hastalıklarla mücadelede önceliği riyazet olmuştur. Bazı dini veya felsefi görüşlerde uzun yıllar süren ve hatta hayat boyu benimsenen cinsel riyazet örnekleri de mevcuttur.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
- ^ "Riyazet Eğitimi İle Gerçekleşen Manevî Olgunluk, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, C.11,No.1,2011". 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
- ^ [DİNLERDE İÇ YOLCULUKLAR Riyazetin Kökenine Dair - Muharrem YILDIZ, Mehmet Mekin MEÇİN]
- ^ TDV İslamAnsiklopedisi - Riyâzet - yıl: 2008, cilt: 35, sayfa: 143-144
- ^ "Papa AIDS'e çareyi açıkladı - Hürriyet- 18 Mart 2009". 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
- ^ "NTV - BM prezervatifi Papa'ya karşı korudu". 18 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ocak 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Riyazet nefsin isteklerini dizginlemek amaciyla kisinin kendisine cesitli seyleri yasak etmesini veya onlardan kacinmasini ifade eder Riyazet icinde ozellikle haz veren bedensel aktivitelerin sinirlandirilmasi veya kontrol altinda tutulmasi hedeflenir Bu baglamda riyazet cinsel tatmin gida tuketimi alkol tuketimi sigara kullanimi uyusturucu kullanimi gibi aktivitelerden uzak durmayi kapsar Riyazetin temelinde farkli motivasyonlar olabilir Bunlar dini saiklerle benimsenen bir tercih ve kacinma olabilecegi gibi gunluk yasami kolaylastirici gerekcelere de dayanabilir Surekli benimsenen bir kacinma halini belirtebilecegi gibi belli kosullar altinda terk edilecek bir kacinma halini ve tercihini de ifade edebilir Kisinin gida tuketimini sinirlandirmasi surekli bir riyazet olabilir oysaki oruc gibi ibadetler altinda bu gida tuketmeme hali belli vakitlerle sinirlidir Nikahsiz cinsel birliktelige karsi olan bir kisi nikah sonrasi bu riyazeti terk eder Bir cesit arinma kontrol etme ve iradi uzak durma cabasi olarak degerlendirilebilecek riyazet tasavvufta da mutasaviffin yemek yeme uyuma konusma gibi temel durtulerine dahi karsi koyma gibi yontemlerle nefsini denetleme cabasini da ifade eder Dini riyazetDini riyazette amac ic yolculuk ile kurallari tatbik etmek ve manevi olgunluga erismektir Dini yasaklarin riyazet olabilmesi icin kisisel bir muhasebe ve mucadele gereklidir ve bu yasaklarin veya kisitlamalarin iradi olarak benimsenmesi ve uygulanmasi gereklidir Tasavvufta ise nefis terbiyesi olarak ozetlenmektedir Islam a gore riyazetin kapsamina domuz eti yememek icki icmemek nikahsiz cinsel birliktelikten yani zinadan kacinmak uyusturucu kullanmamak gibi yasaklar girer Ayrica Ramazan ayinda farz orucu tutarken orucu bozacak seylerden kacinmak da gecici bir riyazet ornegidir Bunun yaninda helal yemek yalan soylememek tecessus etmemek baskasinin hakkina tecavuz etmemek gibi davranissal riyazet cesitleri de vardir Manevi haz icin dunyevi hazlardan uzak durmak cilecilik olarak adlandirilir Farkli inanclardaki oruc pratikleri de riyazet kapsamina girer Yahudilerin Kefaret Gunu olarak adlandirdigi Yom Kippur da oruc tutma deri ayakkabi giymeme yikanmama koku surmeme ve cinsel birliktelikten kacinma gibi uygulama ve kisitlamalari vardir Hindularin Ekdasi gununde oruc tutmasi da oruc benzeri bir riyazet ornegidir Islam da oldugu gibi Hristiyan inancinda da nikah oncesi cinsel birliktelik yasaktir Mormon tarikati icin saglik gerekcesi ve ruhsal disiplin amaciyla belirli gida ve iceceklerden uzak durmak ayda bir kez oruc tutmak dini riyazet ornekleridir de Anatta anlayisi Sihler ve Hindular in et ve balik gibi yasayan hayvanlari tuketmekten kacinmasi Hindularin inek eti yememesi de bunun bir cesididir Tayland ve Myanmar da yaygin olan bir Budizm yolu olan Theravada da ise ogleden sonra yemek yememek para kabul etmemek bir ornektir Jainizm de herhangi bir canliyi oldurmekten kacinmak veya her turlu siddet eyleminden uzak durmak yine riyazet ornegidir Tibbi riyazetTibbi riyazet tibben alinan ancak bagimlilik yaratabilecek bir ilacin tibbi gerekcelerle kullanilmasini birakmayi ifade etmektedir Tuketimsel riyazetTutun urunleri Sigara ve tutun urunlerinden uzak durmayi ifade eder Riyazetin iradi olmasi gereklidir Devlet eliyle ve baskiyla bu tur bir uzak durmaya zorlama ornegi olarak Nazi Almanyasi nda tutun karsiti hareket tutun karsiti bir hareket olmakla birlikte iradi olmayip zoraki oldugu surece riyazet ornegi sayilamaz Uyusturucu Uyusturucu kullanimindan uzak durmayi ifade eder Adsiz Narkotik orgutu de uyusturucu riyazeti icin yardim saglamaktadir Alkol Icki ve alkollu urunlerin tuketilmesinden uzak durmayi ifade eder Teetotalizm ise alkollu icecek kullanmama veya kullanmamaya ozendirme ile ilgili davranislara denmektedir Alkol riyazeti amacini guden Adsiz Alkolikler orgutu icki icmeyi istememek temelli yardimda bulunmaktadir Zevk ve zaman Kisisel zevklerden ve serbest zaman kullanimindan uzak durmayi ifade eden bir riyazet ornegidir Bu iradi tercihin olusmasina nedenler arasinda hirs kariyer hedefleri is hayatinda yukselme ve calisma motivasyonu bulunabilir Is yasam dengesi ifadesi de ozel hayat ile is hayatina ayrilan surelern cakismasi ve birinin digerine feda edilmesi durumuna isaret etmektedir Cinsel riyazetCinsel riyazet cinsel aktivitelerden ve cinsel birliktelikten dini sosyal tibbi maddi hukuki psikolojik felsefi veya ahlaki gerekcelerle uzak durma iradesini ifade etmektedir Bu uzak durma hali genellikle nikahsiz birliktelik durumuna isaret etmektedir Bunun disinda cinsel yolla bulasici hastaliga sahip birinin esiyle veya baskasiyla cinsel iliskiden uzak durmasi da tibbi hukuki ve ahlaki saiklerle alinmis bir cinsel riyazet ornegidir Bazi inanc onderlerinin cinsel yolla bulasan hastaliklarla mucadelede onceligi riyazet olmustur Bazi dini veya felsefi goruslerde uzun yillar suren ve hatta hayat boyu benimsenen cinsel riyazet ornekleri de mevcuttur Ayrica bakinizOruc TeetotalizmKaynakca 18 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2017 Riyazet Egitimi Ile Gerceklesen Manevi Olgunluk Dinbilimleri Akademik Arastirma Dergisi C 11 No 1 2011 18 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Ocak 2017 DINLERDE IC YOLCULUKLAR Riyazetin Kokenine Dair Muharrem YILDIZ Mehmet Mekin MECIN TDV IslamAnsiklopedisi Riyazet yil 2008 cilt 35 sayfa 143 144 Papa AIDS e careyi acikladi Hurriyet 18 Mart 2009 18 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Ocak 2017 NTV BM prezervatifi Papa ya karsi korudu 18 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Ocak 2017