Romalı Hipolit, (170, Roma - 235, Sardinya), Hristiyan apolojet (iman savuncusu) ve iman şehidi. Yortusu 13 Ağustos (Batı Kilisesi), 30 ocak (Doğu Kilisesi).
Romalı Hipolit | |
---|---|
![]() | |
Kilise Babası- Antipapa | |
Doğum | c. 170 Roma |
Ölüm | 235 Sardinya |
Kutsayanlar | Doğu Ortodoks Kilisesi-Katolik Kilisesi-Anglikanizm |
Aziz ilanı | |
Yortu | 13 Ağustos (Batı Kilisesi) - 30 Ocak (Doğu Kilisesi) |
Hayatı
Roma İmparatorluğunun doğusundan gelen Hipolit, Roma’da yaşayan bir rahipti. Yunan kültürü içinde büyümüş, çoğu eserini, Latince yerini almadan önce kullanılmakta olan Yunancada yazmıştır.
Hipolit Papa Callistus ile ölümcül günah işlemiş Hristiyanlara nasıl davranılması gerektiği konusunda anlaşmazlık içerisindeydi. Papa’yı onlara karşı çok uzlaşmacı olmakla suçluyordu. 222 yılında Papa Callistus’un fikirlerine katılmayan tesri sahibi Hristiyanlar tarafından Papa olarak seçilmiştir. Bu nedenle Hipolit tarihteki ilk anti-Papa olarak bilinmektedir. İmparator Magnus Maximus tarafından Sardinya’ya ağır işçilik yapmak üzere sürgüne yollanmıştır. 235 yılında Papalığını reddinden sonra vefat etmiştir. Papa Pontianus ölümünden sonraki yılda Roma’ya gömülmesini sağlamıştır.
Düşünceleri
Kristoloji Hakkında
Iustinus, Atinalı Athenagoras, Antakyalı Teofilos ve Tertullianus gibi Hipolit’te Baba ve Oğul (enkarne olmuş Logos) arasındaki ilişki tabiiyetçi bir biçimde tanımlar. O’na göre Logos yaratılmamış, zamanda özel bir anda oluşturulmuştur. Baba önce dünyayı yaratmış ve sonra Logos dünyaya mükemmel Oğul olarak enkarne olmuştur. Kısaca, Logos ‘kişi’ olarak Baba’nın belirlediği bir zamanda sonradan gelmiştir,
Kurtuluş Bilimi'ne ilişkin fikirleri
Hipolit, Ireneyus ile benzer biçimde Logos’un insanları yenilemek için beden aldığını düşünmektedir. Bunu yaparak Logos insana ölümsüzlüğünü yeniden kazandırmıştır. Özetle, Hipolit kurtuluşu insanın tanrısallaştırılması olarak görmektedir.
Kilise Bilimi'ne ilişkin fikirleri
Hipolit Kilise'den bir anne gibi söz eden ilk Kilise Babaları'ndan birisidir. Aynı zamanda Kilise'yi gökteki cennete doğru yol alan ve kaptanının Mesih olduğu bir gemi olarak da tarif etmiştir.
Eserleri
Hipolit sapkınlık karşıtı ve tefsiri incelemeler yazmış, bir vakanüvis, vaazlar ve dini şiirler yazmıştır.
Sapkınlık karşıtı incelemeleri
- Tüm Sapkınlıklara Karşı. Bu incelemesinde ile başlayıp Noteos ve Noetici sapkınlıklara kadar uzanan 22 sapkınlığın bir kataloğunu yapmıştır.
- Tüm Sapkınlıklıarın Reddi. On ciltlik bu incelemesinde Hipolit, sapkınlıkların hristiyanca olmadığını onların pagan felsefesi ile bağlarını kanıtlayarak göstermeyi amaçlamıştır. Bu inceleme Gnostisizm hakkında oldukça önemli bir kaynaktır.
Tefsir İncelemeleri
Origenes gibi Hipolit’te Eski ve Yeni Anlaşma üzerine çok sayıda tefsir amaçlı kitaplar yazmıştır. İskenderiye Okulu'nun teologları ile hemfikir bir biçimde yorumlamada alegorik metodu tercih etmiştir.
- Daniel Kitabı üzerine Yorumlar. Eski Anlaşma üzerine yazılmış Hristiyan tefsirlerinin en eskilerinden birisidir. 4 cilde bölünmüştür. İlk cilt Suzan’ın hikâyesi üzerinedir (Daniel 13). Yazar Suzan’da Mesih’in günahsız gelinini önden haberdar edişini, Kilise'ninde paganlar ve Yahudiler tarafından suçlanmasını görmektedir.
İkinci ciltte ise Daniel 2 ve 7. bölümlerde bahsedilen krallıkların Babil, Pers, Yunan ve Roma İmparatorlukları olduğunu açıklamaktadır. Üçüncü Cillte devlet ve Kilise arasındaki ilişkinin zorluklarına değinmiştir. Dördüncü cildi ise tarihçiler için oldukça önemlidir çünkü Mesih’in doğum ve ölüm tarihlerinin yer aldığı ilk Kilise Babaları'na ait kitaptır. Hipolit 25 aralığı doğumunun ve 25 martın ölümünün tarihi olduğunu yazar.
- Ezgiler Ezigisi üzerine Yorumlar. Yorumlaması alegoriktir. Ezgiler’deki kral Mesih ve Kilisedir. Hipolit, Origenes gibi Ezgilerdeki eşin ruh olduğunu düşünmektedir.
Vakanüvis
234 yılında yazılan Kronik, dünya tarihinin yaratılıştan 234 yılına kadar olanlardan oluşmaktadır. Hipolit bu eserini Kıyamet’in beklentisi içinde, zulüm altında olan Hristiyanlar için bir oyalanma olması için yazmıştır. Kendi hesaplarına göre dünyanın yaratılışından bu yana 5738 yıl geçmiştir, Sonu ise ancak 6000 yıldan sonra olacaktır.
Apostolik Gelenek
- Apostolik Gelenek. Üç parçadan oluşmaktadır ve Didache ile birlikte ayin düzeniyle ilgili en erken Hristiyan Kilise kitaplarından birisidir. 3. yüzyılda Kilise ayinlerine ilişkin bir yönerge kitabıdır. Rahiplerin ve episkoposların nasıl atandığına, vaftiz öncesi katekümen eğitimlerinin nasıl yapıldığına, vaftize ve efkaristiyanın nasıl kutlandığına dair değerli bilgiler vermektedir.
Hipolit’e göre: Bir episkoposun kutsanması seçildiğinden sonraki Pazar günü olabildiğince kamusal bir biçimde yapılmalıdır. Komşu episkoposların ve rahiplerin oradaki Hristiyanlarla birlikte olması gerekmektedir. Episkoposlar seçilmiş kişi üzerine el koyarlar, herkes sessizce Kutsal Ruh’un üzerine inmesi için dua eder. (Apostolik Gelenek - 3)
Kaynakça
- ^ The New Catholic Encyclopedia - Second Edition (İngilizce). Thomson and Gale. 2003. ss. 858-859 Cilt 6 .
- ^ Ferguson, Everett (1998). Encyclopedia of Early Christianity – Second Edition (İngilizce). Garland Publishing. s. 531 .
- ^ Kilise Babalarından ve Yazarlarından Alıntılar. Kaya Basım Yayın Dağıtım Tic. Ltd. şti. 1997. s. 93 .
- ^ Patrology, Volume 1. Johannes Quasten (İngilizce). Christian Classics INC. 1986. ss. 163-207 .
- ^ Hıristiyanlık Tarihi. D F. Wright. Yeni Yaşam Yayınları. 1977. ss. 118-120 .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Romali Hipolit 170 Roma 235 Sardinya Hristiyan apolojet iman savuncusu ve iman sehidi Yortusu 13 Agustos Bati Kilisesi 30 ocak Dogu Kilisesi Romali HipolitKilise Babasi AntipapaDogumc 170 RomaOlum235 SardinyaKutsayanlarDogu Ortodoks Kilisesi Katolik Kilisesi AnglikanizmAziz ilaniYortu13 Agustos Bati Kilisesi 30 Ocak Dogu Kilisesi HayatiRoma Imparatorlugunun dogusundan gelen Hipolit Roma da yasayan bir rahipti Yunan kulturu icinde buyumus cogu eserini Latince yerini almadan once kullanilmakta olan Yunancada yazmistir Hipolit Papa Callistus ile olumcul gunah islemis Hristiyanlara nasil davranilmasi gerektigi konusunda anlasmazlik icerisindeydi Papa yi onlara karsi cok uzlasmaci olmakla sucluyordu 222 yilinda Papa Callistus un fikirlerine katilmayan tesri sahibi Hristiyanlar tarafindan Papa olarak secilmistir Bu nedenle Hipolit tarihteki ilk anti Papa olarak bilinmektedir Imparator Magnus Maximus tarafindan Sardinya ya agir iscilik yapmak uzere surgune yollanmistir 235 yilinda Papaligini reddinden sonra vefat etmistir Papa Pontianus olumunden sonraki yilda Roma ya gomulmesini saglamistir DusunceleriKristoloji Hakkinda Iustinus Atinali Athenagoras Antakyali Teofilos ve Tertullianus gibi Hipolit te Baba ve Ogul enkarne olmus Logos arasindaki iliski tabiiyetci bir bicimde tanimlar O na gore Logos yaratilmamis zamanda ozel bir anda olusturulmustur Baba once dunyayi yaratmis ve sonra Logos dunyaya mukemmel Ogul olarak enkarne olmustur Kisaca Logos kisi olarak Baba nin belirledigi bir zamanda sonradan gelmistir Kurtulus Bilimi ne iliskin fikirleri Hipolit Ireneyus ile benzer bicimde Logos un insanlari yenilemek icin beden aldigini dusunmektedir Bunu yaparak Logos insana olumsuzlugunu yeniden kazandirmistir Ozetle Hipolit kurtulusu insanin tanrisallastirilmasi olarak gormektedir Kilise Bilimi ne iliskin fikirleri Hipolit Kilise den bir anne gibi soz eden ilk Kilise Babalari ndan birisidir Ayni zamanda Kilise yi gokteki cennete dogru yol alan ve kaptaninin Mesih oldugu bir gemi olarak da tarif etmistir EserleriHipolit sapkinlik karsiti ve tefsiri incelemeler yazmis bir vakanuvis vaazlar ve dini siirler yazmistir Sapkinlik karsiti incelemeleri Tum Sapkinliklara Karsi Bu incelemesinde ile baslayip Noteos ve Noetici sapkinliklara kadar uzanan 22 sapkinligin bir katalogunu yapmistir Tum Sapkinlikliarin Reddi On ciltlik bu incelemesinde Hipolit sapkinliklarin hristiyanca olmadigini onlarin pagan felsefesi ile baglarini kanitlayarak gostermeyi amaclamistir Bu inceleme Gnostisizm hakkinda oldukca onemli bir kaynaktir Tefsir Incelemeleri Origenes gibi Hipolit te Eski ve Yeni Anlasma uzerine cok sayida tefsir amacli kitaplar yazmistir Iskenderiye Okulu nun teologlari ile hemfikir bir bicimde yorumlamada alegorik metodu tercih etmistir Daniel Kitabi uzerine Yorumlar Eski Anlasma uzerine yazilmis Hristiyan tefsirlerinin en eskilerinden birisidir 4 cilde bolunmustur Ilk cilt Suzan in hikayesi uzerinedir Daniel 13 Yazar Suzan da Mesih in gunahsiz gelinini onden haberdar edisini Kilise ninde paganlar ve Yahudiler tarafindan suclanmasini gormektedir Ikinci ciltte ise Daniel 2 ve 7 bolumlerde bahsedilen kralliklarin Babil Pers Yunan ve Roma Imparatorluklari oldugunu aciklamaktadir Ucuncu Cillte devlet ve Kilise arasindaki iliskinin zorluklarina deginmistir Dorduncu cildi ise tarihciler icin oldukca onemlidir cunku Mesih in dogum ve olum tarihlerinin yer aldigi ilk Kilise Babalari na ait kitaptir Hipolit 25 araligi dogumunun ve 25 martin olumunun tarihi oldugunu yazar Ezgiler Ezigisi uzerine Yorumlar Yorumlamasi alegoriktir Ezgiler deki kral Mesih ve Kilisedir Hipolit Origenes gibi Ezgilerdeki esin ruh oldugunu dusunmektedir Vakanuvis 234 yilinda yazilan Kronik dunya tarihinin yaratilistan 234 yilina kadar olanlardan olusmaktadir Hipolit bu eserini Kiyamet in beklentisi icinde zulum altinda olan Hristiyanlar icin bir oyalanma olmasi icin yazmistir Kendi hesaplarina gore dunyanin yaratilisindan bu yana 5738 yil gecmistir Sonu ise ancak 6000 yildan sonra olacaktir Apostolik Gelenek Apostolik Gelenek Uc parcadan olusmaktadir ve Didache ile birlikte ayin duzeniyle ilgili en erken Hristiyan Kilise kitaplarindan birisidir 3 yuzyilda Kilise ayinlerine iliskin bir yonerge kitabidir Rahiplerin ve episkoposlarin nasil atandigina vaftiz oncesi katekumen egitimlerinin nasil yapildigina vaftize ve efkaristiyanin nasil kutlandigina dair degerli bilgiler vermektedir Hipolit e gore Bir episkoposun kutsanmasi secildiginden sonraki Pazar gunu olabildigince kamusal bir bicimde yapilmalidir Komsu episkoposlarin ve rahiplerin oradaki Hristiyanlarla birlikte olmasi gerekmektedir Episkoposlar secilmis kisi uzerine el koyarlar herkes sessizce Kutsal Ruh un uzerine inmesi icin dua eder Apostolik Gelenek 3 Kaynakca The New Catholic Encyclopedia Second Edition Ingilizce Thomson and Gale 2003 ss 858 859 Cilt 6 ISBN 0 7876 4010 7 Ferguson Everett 1998 Encyclopedia of Early Christianity Second Edition Ingilizce Garland Publishing s 531 ISBN 0 8153 3319 6 Kilise Babalarindan ve Yazarlarindan Alintilar Kaya Basim Yayin Dagitim Tic Ltd sti 1997 s 93 ISBN 975 7065 03 X Patrology Volume 1 Johannes Quasten Ingilizce Christian Classics INC 1986 ss 163 207 ISBN 087061 084 8 Hiristiyanlik Tarihi D F Wright Yeni Yasam Yayinlari 1977 ss 118 120 ISBN 975 8318 86 1